Μπορεί να νομίζετε ότι η λέξη “Gaslighting” είναι μια πρόσφατη προσθήκη στο λεξιλόγιο των Gen-Z (μαζί με τα “Slay”, “Queen” και “Serve”), αλλά η προέλευσή της είναι αρκετά παλιότερη. Ωστόσο, αυτό δεν εμπόδισε τον όρο να γίνει η Λέξη της Χρονιάς του Merriam-Webster για το 2022.

Σύμφωνα με το Paper Mag, ο όρος χρονολογείται από τον 20ο αιώνα. Λέγεται ότι επινοήθηκε από ένα θεατρικό έργο του 1938 το οποίο αργότερα έγινε ταινία το 1944. Στο Gaslight, το οποίο ήταν και υποψήφιο για Όσκαρ, μια νεαρή γυναίκα (Ingrid Bergman) χειραγωγείται και κακοποιείται ψυχολογικά από τον άντρα της (Charles Boyer), ο οποίος προσπαθεί να την πείσει ότι χάνει τα λογικά της. Σε μια σκηνή, η γυναίκα παρατηρεί ότι ότι τα φώτα γκαζιού στο σπίτι τους τρεμοσβήνουν, αλλά ο άντρας της επιμένει ότι όλα αυτά είναι δημιούργημα της φαντασίας της και τα φώτα λειτουργούν κανονικά. 

Σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό της Merriam-Webster, «Gaslighting» σημαίνει «η πράξη ή η πρακτική της κατάφωρης παραπλάνησης κάποιου, ειδικά για δικό του όφελος».

Τα τελευταία χρόνια, το «gaslighting» έχει μετατραπεί σε κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή περιγραφή ενός άτακτου ή τοξικού συντρόφου. Πρόσφατες στιγμές στη σύγχρονη ιστορία, αποδεικνύουν ότι το «gaslighting»  είναι τεχνική που αξιοποιείται από συστήματα καταπίεσης, με στόχο την περαιτέρω περιθωριοποίηση και τον έλεγχο κοινωνικών ομάδων όπως των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, των γυναικών, των μαύρων και των μεταναστών. Υπό αυτό το πρίσμα, έχουμε δει τον όρο «gaslighting» να χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει τη μεθοδευμένη χρήση τέτοιων παραπλανητικών πράξεων και συμπεριφορών.