Την τελευταία δεκαετία περίπου, οι singles που αναζητούν την αδελφή ψυχή τους στο διαδίκτυο έχουν βασιστεί σε δύο βασικές οδούς: δοκιμάζουν την τύχη τους στις εφαρμογές γνωριμιών ή γίνονται φίλοι με όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με την ελπίδα ότι θα βρουν τ@ ένα και μοναδικ@.

Κάποιοι όμως έχουν ανακαλύψει έναν τρίτο τρόπο, χρησιμοποιώντας υπηρεσίες όπως το Goodreads και το Strava για να γνωρίσουν συντρόφους με τους οποίους ελπίζουν να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους. Όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα Guardian, oι συγκεκριμένες εφαρμογές αποδείχθηκε ότι πρωτοστατούν στην αναδυόμενη τάση. Οι λεγόμενες εφαρμογές για χόμπι – που βασίζονται σε δραστηριότητες όπως το τρέξιμο, το διάβασμα ή η παρακολούθηση ταινιών – γνωρίζουν μεγάλη άνθηση, και μάλιστα όχι μόνο για τον έρωτα.

Όλα αυτά εντάσσονται σε μια μεγαλύτερη τάση, καθώς οι άνθρωποι έχουν κουραστεί από τη «ψηφιακή δεξαμενή» που προσφέρουν το Twitter/X και άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Σε μια εποχή που πολλοί εγκαταλείπουν το κοινωνικό δίκτυο του Elon Musk λόγω της στάσης του απέναντι στην «ελευθερία του λόγου» (την οποία κάποιοι εκτιμούν ότι «προάγει το μίσος»), ανταγωνιστικές εφαρμογές όπως το Bluesky και το Threads παρουσιάζουν μια νέα άνοδο χρηστών.

Ενώ ορισμένοι χρήστες στρέφονται σε αντίγραφα του Twitter, άλλοι αναζητούν καταφύγιο σε εφαρμογές που υπόσχονται να τους φέρουν σε επαφή με ανθρώπους με τους οποίους έχουν κοινά ενδιαφέροντα. Η εφαρμογή για τρέξιμο Strava σημείωσε αύξηση των χρηστών κατά 20% μέσα σε ένα χρόνο, σύμφωνα με την εταιρεία πληροφοριών ψηφιακής αγοράς Sensor Tower. Αυτή η επιτυχία οδήγησε στην προσθήκη ενός εργαλείου ανταλλαγής μηνυμάτων ώστε οι χρήστες να διατηρούν επαφή, παράλληλα με την καταγραφή των προπονήσεών τους.

Η κοινωνική πλατφόρμα πλεξίματος Ravelry, έχει περισσότερους από 9 εκατομμύρια χρήστες. Το Goodreads αριθμεί περισσότερα από 150 εκατομμύρια μέλη.

Το Letterboxd, η ιδανική εφαρμογή για τους σινεφίλ, όπου μπορείτε να σημειώσετε τις τελευταίες ταινίες που έχετε δει, να τις αξιολογήσετε και να τις βαθμολογήσετε, μαζί με άλλους σινεφίλ και ενίοτε διάσημους ηθοποιούς ή σκηνοθέτες, από 1,8 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως τον Μάρτιο του 2020 έφτασε να αριθμεί φέτος το καλοκαίρι περισσότερους από 14 εκατομμύρια χρήστες. Η εφαρμογή αύξησε τη μηνιαία ενεργή βάση χρηστών της κατά 55% μέσα σε ένα χρόνο, σύμφωνα με την Sensor Tower.

Παραδόξως, καθώς οι μεγάλες πλατφόρμες προωθούν περισσότερο ροές που διαμορφώνονται από τον αλγόριθμο, οι χρήστες μπορεί να εκτίθενται λιγότερο στο περιεχόμενο που επιθυμούν να παρακολουθήσουν.  

Jess Maddox, Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα

«Εργαζόμαστε πραγματικά σκληρά για το ύφος και τη μορφή όλων όσων κάνουμε, από την πολιτική της κοινότητας μέχρι τη σύνταξη και τα κοινωνικά μας δίκτυα, για να καθοδηγήσουμε τους ανθρώπους ως προς το πώς θέλουμε να συμπεριφέρονται στο Letterboxd», λέει η Gemma Gracewood, αρχισυντάκτρια της εφαρμογής. «Συζητάμε για τις ταινίες».

Και αυτό είναι αναζωογονητικό σε έναν κόσμο όπου η πολιτική και οι πολιτισμικές διαμάχες μας επιβάλλονται μέσω αλγορίθμων. «Οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στρέφονται προς εξειδικευμένες εφαρμογές εδώ και πολύ καιρό», λέει ο Jess Maddox, επίκουρος καθηγητής ψηφιακών μέσων στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα. «Παραδόξως, καθώς οι μεγαλύτερες πλατφόρμες όπως το Twitter/X, το YouTube, το TikTok και το Instagram προωθούν πιο πολύ από ροές που διαμορφώνονται από τον αλγόριθμο, οι χρήστες μπορεί να εκτίθενται λιγότερο στο περιεχόμενο που επιθυμούν να παρακολουθήσουν».

Η οικεία φύση των apps για χόμπι και ο τρόπος με τον οποίο έχουν δημιουργηθεί προκειμένου οι χρήστες να μοιράζονται τα πάθη και τις ασχολίες τους, έχει ως αποτέλεσμα να αποτελούν ένα πολύ πιο φιλικό περιβάλλον από τον άγριο ρατσισμό που μπορεί να συναντήσετε στο X με ένα τυχαίο tap. «Είναι ένας τρόπος για να συνδεθούν οι άνθρωποι μέσω των κοινών τους ενδιαφερόντων», λέει η Δρ Carolina Are, ερευνήτρια κοινωνικών μέσων στο Κέντρο Ψηφιακών Πολιτών του Πανεπιστημίου του Νορθάμπρια. Όλα αυτά συνεπάγονται ότι οι εφαρμογές θα μπορούν να ξοδεύουν λιγότερο χρόνο, προσπάθεια και χρήμα για τη ρύθμιση του περιεχομένου -με την προϋπόθεση ότι η ευγένεια θα είναι η αυτονόητη- και αντ’ αυτού να επικεντρώνονται στη βελτίωση της συνολικής εμπειρίας.

«Το βασικό χαρακτηριστικό του Letterboxd είναι ότι δεν υπάρχει ένα “κεντρικό κανάλι” όπως στο X- είναι μια συνομιλία που γίνεται σε ένα μόνο κανάλι», λέει ο Gracewood. Τα σχόλια πραγματοποιούνται in-line – παρόμοια με εκείνα στις ιστοσελίδες του Guardian και του Observer – που σημαίνει ότι είναι λιγότερο πιθανό να αναδημοσιεύσετε περιεχόμενο σε μια κεντρική ροή, προκειμένου να προωθήσετε τη συζήτηση. Παρόμοιες καταστάσεις επικρατούν σε πλατφόρμες όπως το Goodreads και το Strava, όπου είναι δυνατή η επικοινωνία με άλλους και η αποστολή μηνυμάτων, αλλά δύσκολα μπορεί κανείς να διαπομπεύσει τους άλλους δημοσίως.

Επειδή οι εφαρμογές για χόμπι είναι πιο ευχάριστοι χώροι, οι άνθρωποι ξοδεύουν περισσότερο χρόνο σε αυτές – και τελικά μπορούν να παρέχουν περεταίρω υπηρεσίες που από αυτές που διαφημίζουν. Αυτό περιλαμβάνει την εύρεση ατόμων με παρόμοιες ιδέες με εσάς, με τους οποίους θα θέλατε να περάσετε το χρόνο σας λίγο πιο.. ρομαντικά.

Ένας λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι ενδεχομένως να αρχίζουν να βρίσκουν τον έρωτα σε εφαρμογές που δεν έχουν σχεδιαστεί ρητά για αυτόν τον σκοπό είναι ότι οι προσδοκίες είναι χαμηλότερες – και ως εκ τούτου, η ατμόσφαιρα είναι λιγότερο φορτισμένη σεξουαλικά. «Οι εφαρμογές γνωριμιών μοιάζουν με σούπερ μάρκετ γνωριμιών και με κάτι που πρέπει να γίνει αν θέλετε να δημιουργήσετε κάποιου είδους σχέση», λέει χαρακτηριστικά η Are.

Tinder
Η εφαρμογή σύστασης βιβλίων Goodreads έχει πλέον περισσότερα από 150 εκατομμύρια μέλη/ Φωτ.: goodreads

Επισημαίνει ότι ενώ οι εφαρμογές γνωριμιών προσπαθούν να αποβάλουν τη ρηχή τους φήμη ως χώροι γνωριμιών, εξακολουθούν να προβάλλουν γιγαντιαίες φωτογραφίες των χρηστών για να αξιολογήσουν τη συμβατότητα. «Πολλοί άνθρωποι απογοητεύονται αρκετά από το γεγονός ότι κρίνεσαι από την εμφάνιση», λέει. «Γενικά, υπάρχει μια απογοήτευση με την κουλτούρα του dating που προωθείται από πλατφόρμες, επειδή φαντάζει πολύ απρόσωπη. Όλα γίνονται με τη βοήθεια του αλγορίθμου. Και φαίνεται ότι αυτό δεν ικανοποιεί και πολύ τον κόσμο».

Η άνοδος των εφαρμογών χόμπι συνεπάγεται απώλεια για τις εφαρμογές γνωριμιών, με βάση τα πρόσφατα οικονομικά στοιχεία της Match Group, της εταιρείας που διαχειρίζεται τις πιο γνωστές υπηρεσίες γνωριμιών, συμπεριλαμβανομένων των Tinder και Hinge. Από το ανώτατο επίπεδο του Οκτωβρίου του 2021 που ξεπερνούσε τα 175 δολάρια ανά μετοχή, η Match διαπραγματεύεται τώρα γύρω στα 36 δολάρια ανά μετοχή. Η εταιρεία ανακοίνωσε τον Ιούλιο περικοπές θέσεων εργασίας κατά 6% λόγω της μείωσης των πληρωμένων συνδρομών.

Αλλά η σαπίλα δεν εξαντλείται στα μεγάλα τέρατα των social apps. Μια ανάλυση των 200 κορυφαίων εφαρμογών γνωριμιών και κοινωνικών εφαρμογών δικτύωσης από την Deutsche Bank – με τίτλο Dating: Έχουμε φτάσει σε επίπεδα κορεσμού; – υποδηλώνει ότι τα παγκόσμια downloads έχουν φτάσει σε οριακό σημείο.

Βοηθάει επίσης το γεγονός ότι οι εφαρμογές για χόμπι δίνουν την αίσθηση μιας πιο συγκροτημένης, πιο ευγενικής κοινότητας. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο επειδή οι άνθρωποι είναι πιο ευγενικοί: Το Letterboxd διαθέτει μια σειρά από συντονιστές που έχουν αναλάβει να υιοθετούν την προσέγγιση της «μηδενικής ανοχής» στην ανοιχτή ή κωδικοποιημένη ρητορική μίσους, τον ρατσισμό, την ομοφοβία, την τρανσφοβία ή οποιεσδήποτε άλλες ρατσιστικές συμπεριφορές.

Το Letterboxd έχει λιγότερους από 10 υπαλλήλους που συντονίζουν το περιεχόμενο, λέει η Gracewood, και γενικά δεν χρειάζεται να παρεμβαίνουν συχνά. «Δεν μπορώ να απαντήσω για το αν έχουμε επωφεληθεί από τις πολιτισμικές και λειτουργικές αλλαγές σε άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αλλά μπορώ να πω ότι από την πρώτη μέρα, μας απασχολούσε πάντα πάρα πολύ το πώς μοιάζει η δημιουργία μιας διαδικτυακής κοινότητας και πώς θα την κρατήσουμε να δίνει την αίσθηση ότι είναι ελεύθερη, καλή και ωραία».

Το κατά πόσο αυτή η προσέγγιση με λίγους υπαλλήλους σε σύγκριση με τις εφαρμογές κοινωνικών μέσων -το TikTok απασχολεί 40.000 συντονιστές περιεχομένου παγκοσμίως, ενώ η Meta φέρεται να έχει 15.000– θα έχει διάρκεια, θα φανεί στο μέλλον. «Φαίνεται ότι κάθε εφαρμογή που γεννιέται και δεν ελέγχεται, μετά συμβαίνει κάτι κακό και γίνεται έντονα ελεγχόμενη», λέει η Are. «Οπότε ίσως και αυτές [οι εφαρμογές για χόμπι] να έχουν επίσης αυτή την εξέλιξη».

 

Διαβάστε επίσης: Η μεγαλύτερη φαντασίωση της γενιάς Ζ ανατρέπει τον κανόνα