Έχουν γραφτεί χιλιάδες τραγούδια και ποιήματα γι’αυτό το ζουμερό μούρο, που άλλοτε έχει συνδεθεί με τα ξέγνοιαστα χρόνια της παιδικής ηλικίας, κι άλλοτε με τον έρωτα και τα ζουμερά φιλιά του πρωτοκαλοκαιριού. Στην αρχαία Ρώμη οι γυναίκες τις χρησιμοποιούσαν για μάσκες ομορφιάς, οι Γάλλοι τις σέρβιραν με σαντιγί, ενώ είχαν εκτιμηθεί και για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Τι και αν δεν έχετε κήπο και έχετε μπαλκόνι, τι και αν δεν έχετε καν χώρο στο μπαλκόνι; Οι φράουλες είναι ίσως το μόνο φρούτο που μπορεί να φυτευτεί ακόμη και… σε μια μικρή κονσέρβα τροφίμων.

Μια μικρή ιστορία των μικροσκοπικών ευωδιαστών φρούτων του δάσους

Οι καλλιεργήσιμες φράουλες προέρχονται από τις μικρές αγριοφράουλες, πολύ μικρά ευωδιαστά φρούτα του δάσους, που φυτρώνουν σε χώρες με εύκρατο κλίμα και οι οποίες μεταφυτεύθηκαν στους κήπους σχεδόν από τους ρωμαϊκούς χρόνους. Οι φράουλες ήταν το αγαπημένο φρούτο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κατά πάσα πιθανότητα η καταγωγή της φράουλας είναι από τη Χιλή. Ξεκίνησαν να καλλιεργούνται λίγο πριν τη χριστιανική εποχή και τύγχαναν ιδιαίτερης εκτίμησης από πολλούς αρχαίους Ρωμαίους. Οι γυναίκες στην αρχαιά Ρώμη έφτιαχναν μάσκες ομορφιάς χρησιμοποιώντας τις μικρές, ιδιαίτερα αρωματικές άγριες φράουλες των δασών της Ευρώπης.

Το 14o αιώνα, οι Γάλλοι ήταν φανατικοί λάτρεις της φράουλας. Ωστόσο, έπειτα από 100 χρόνια αρχίζουν να σερβίρονται οι φράουλες συνοδευμένες με σαντιγί. Η αρχή έγινε στην Αγγλία, σε μια δεξίωση του καρδινάλιου Γούλσι, το 1509.

Εμφανίστηκαν στην Ευρώπη, την εποχή του Μεσαίωνα και κατά την περίοδο αυτή είχαν εκτιμηθεί περισσότερο για τις ιατρικές τους ιδιότητες, παρά για τη μαγειρική τους αξία. Οι καλλιεργήσιμες φράουλες που απολαμβάνουμε σήμερα χρονολογούνται από το 19o αιώνα. Προέρχονται από τις μικρές κατακόκκινες άγριες φράουλες της Βιρτζίνια, που διασταυρώθηκαν με μεγαλύτερες κιτρινωπές κωνικές φράουλες από τη Χιλή, τις οποίες έφερε στη Βρετάνη ο Γάλλος καπετάνιος Φρεζιέ το 1712, γι’ αυτό και οι φράουλες στα γαλλικά λέγονται fraises. Όταν πέτυχαν την τέλεια ισορροπία γεύσης και μεγέθους, ο ενθουσιασμός για τις καλλιεργήσιμες φράουλες επικράτησε παντού. Από τότε είναι από τα πιο αγαπημένα φρούτα στον κόσμο.

Η φράουλα, όπως και πολλά άλλα ευπαθή φρούτα εκείνη την περίοδο, παρέμεινε ένα είδος πολυτέλειας, που απολάμβαναν μόνο οι πλούσιοι, τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Μόλις, όμως, κατασκευάστηκαν οι σιδηρόδρομοι και καθιερώθηκαν πιο γρήγορα μέσα μεταφοράς, οι φράουλες ήταν σε θέση να μεταφέρονται σε μεγαλύτερες αποστάσεις και να τις απολαμβάνουν περισσότεροι άνθρωποι. Σήμερα, η φράουλα αποτελεί το πιο δημοφιλές είδος μούρου στον κόσμο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία είναι μεταξύ των μεγαλύτερων εμπορικών παραγωγών φράουλας.

Αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμίνης C και μαγγανίου και επίσης περιέχουν σημαντικές ποσότητες φυλλικού οξέος (βιταμίνης B9) και καλίου. Οι φράουλες είναι πολύ πλούσιες σε αντιοξειδωτικά και φυτοχημικές ενώσεις και έχουν σημαντικά οφέλη για την υγεία της καρδιάς και τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Σίγουρα, όμως, υπάρχουν και αρκετοί κίνδυνοι από τις φράουλες που προμηθευόμαστε από το εμπόριο αφού σχεδόν κάθε χρόνο εμφανίζεται στην παγκόσμια λίστα Environmental Working Group κατάλογος ο οποίος καταγράφει φρούτα και λαχανικά με τα υψηλότερα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων. Γι’ αυτό ίσως είναι καλύτερα να παίρνουμε φράουλες μόνο όταν είναι η εποχή τους, βιολογικές ή «σπιτικές» από τον δικό μας κήπο, ή ακόμα και… στο μπαλκόνι μας, μιας και η φράουλα είναι από τα φυτά που μπορούν να αναπτυχθούν σε γλάστρες, ζαρντινιέρες και κρεμαστές γλάστρες, επομένως μπορεί να καλλιεργηθεί εύκολα και στο μπαλκόνι αρκεί να του εξασφαλιστούν οι σωστές συνθήκες.

Strawberry fields forever στο μπαλκόνι σας

Ποιες γλάστρες επιλέγουμε

Η φράουλα για να αναπτύξει καλά το ριζικό της σύστημα χρειάζεται το έδαφος να έχει ένα βάθος 25-30 εκατοστά. Επομένως ένα φυτοδοχείο με αυτό το βάθος είναι κατάλληλο. Η φράουλα έχει κρεμοκλαδή ανάπτυξη και στο μπαλκόνι μπορεί να φυτευτεί και σε κρεμαστό φυτοδοχείο. Τέλος στο εμπόριο υπάρχουν σάκοι φύτευσης για φράουλες, όπου μπορούν να φυτευτούν περισσότερα από ένα φυτά στις θήκες των σάκων.

Ποια ποικιλία είναι ιδανική για μπαλκονάτη φράουλα

Υπάρχουν μικρόκαρπες και μεγαλόκαρπες ποικιλίες φράουλας που μπορούν εξίσου να καλλιεργηθούν σε φυτοδοχεία. Ωστόσο οι μικρόκαρπες ποικιλίες θεωρούνται πιο ανθεκτικές σε τυχών χαμηλές θερμοκρασίες που μπορεί να επικρατήσουν την άνοιξη. Μικρόκαρπες ή μεγαλόκαρπες ποικιλίες καλό είναι να επιλέγονται βιολογικά φυτά για φύτευση στο μπαλκόνι και οικιακή κατανάλωση.

Ποιο χώμα είναι το κατάλληλο για τις φραουλιές μας

Οι φράουλες αναπτύσσονται καλά σε ελαφριά αμμώδη εδάφη, με αρκετή οργανική ουσία και καλή αποστράγγιση. Ένα μείγμα κόμποστ με τύρφη και άμμο είναι το καταλληλότερο υπόστρωμα για την καλλιέργεια της φράουλας.

Που τοποθετούμε τις γλάστρες μας

Όταν η φράουλα αναπτύσσεται σε σκιερά ή ημισκιερά σημεία οι καρποί της δεν παράγουν πολλά σάκχαρα και επομένως δεν αποκτούν γλυκιά γεύση ούτε κόκκινο χρώμα. Θα πρέπει να επιλεγεί ένα ηλιόλουστο σημείο. Παρόλα αυτά η φράουλα χρειάζεται να προστατευτεί στη σκιά τις πολύ ζεστές μέρες, όταν η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 30οC.

Φυτέψτε όσο ακόμα προλαβαίνετε

Οι καταλληλότερες εποχές για τη φύτευση της φράουλας είναι το τέλος του φθινοπώρου και η άνοιξη. Το μυστικό για τη φύτευση σε φυτοδοχείο, είναι τα φυτά να τοποθετούνται στις άκρες της γλάστρας ώστε οι βλαστοί και τα φρούτα να κρέμονται έξω από το φυτοδοχείο και να μην ακουμπούν στο χώμα. Το φυτό της φράουλας αναπτύσσεται γρήγορα και εξαπλώνεται στο χώρο που έχει διαθέσιμο. Έτσι δεν πρέπει να τοποθετούνται πολλά φυτά σε ένα φυτοδοχείο γιατί δεν θα έχουν χώρο να αναπτυχθούν.

Πόσο συχνά ποτίζουμε τα φυτά μας

Η φράουλα χρειάζεται συχνό πότισμα το καλοκαίρι αλλά απαιτείται προσοχή ώστε το νερό να πέφτει όταν έχει στραγγίσει το προηγούμενο. Η καλύτερη πρακτική είναι συχνό πότισμα με μικρή δόση άρδευσης. Το υπερβολικό πότισμα θα δημιουργήσει μαλακούς, χωρίς γεύση καρπούς. Για τη λίπανση προτιμώνται τα οργανικά λιπάσματα που είναι πλούσια σε κάλιο.

Πότε τις απολαμβανουμε

Οι φράουλες αρχίζουν να ωριμάζουν από τα μέσα Μαρτίου στις ζεστές περιοχές και από το Μάιο στις πιο ψυχρές. Η συγκομιδή γίνεται σταδιακά και με ένα ψαλιδάκι κόβονται όσοι καρποί έχουν αποκτήσει έντονο κόκκινο χρώμα.

Πέρα από την υπέροχη γεύση, τα φυτά της φράουλας παράγουν και μερικά πανέμορφα μικροσκοπικά λευκά λουλούδια που ομορφαίνουν το μπαλκόνι σας και την κάθε σας μέρα. Αν λοιπόν σας έπεισε το εγκώμιο στο κόκκινο ζουμερό φυτό, μη χάσετε καθόλου χρόνο και τρέξτε στο πιο κοντινό φυτώριο, προμηθευτείτε μερικά από αυτά τα γευστικά φυτά, φυτέψτε τα στο πρώτο διαθέσιμο δοχείο που θα βρείτε, και θα με θυμηθείτε!