Είναι μία καθημερινή στον χώρο του γραφείου, μετά από κάποιες ώρες στην καρέκλα και μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή, το στομάχι έχει αρχίσει να γουργουρίζει και σας καλεί συνεχώς να το ταΐσετε. Κοιτάζετε τριγύρω, όλοι φαίνεται ότι είναι απορροφημένοι στη δουλειά τους, οπότε ανοίγετε την τσάντα και βγάζετε το πρώτο σνακ της ημέρας. Με το που κάνετε την κίνηση να βάλετε την πρώτη μπουκιά στο στόμα σας, ένα ζευγάρι μάτια από διπλανό γραφείο έχει στραφεί, ήδη, προς τα πάνω σας. Είναι, πλέον, ζήτημα δευτερολέπτων να κάνει κάποιο σχόλιο σχετικά με το φαγητό σας, όπως και τελικά γίνεται.
Ο λόγος δε γίνεται για κάποιο σχόλιο επιβράβευσης για τη μυρωδιά ή την εμφάνιση του φαγητού, ούτε για να σας ρωτήσει αν υπάρχει η συνταγή στο site του Άκη Πετρετζίκη. Αναφερόμαστε σε εκείνα τα απρόσμενα σχόλια, που μπορούν να σας φέρουν σε αμηχανία, ενώ αυτόματα ξεπερνώνται τα εργασιακά όρια. Πιο συγκεκριμένα, έχουν την ικανότητα να σας κάνουν να αισθανθείτε άσχημα για το σώμα σας, τις τροφικές σας προτιμήσεις αλλά και με το ίδιο το φαγητό. Όμως, ποια είναι αυτά τα σχόλια;
Κάνοντας μία μικρή έρευνα στο reddit, παρατήρησα ότι τα περισσότερα κακόβουλα σχόλια, αναφέρονται στα κιλά, είτε σε ανθρώπους με περισσότερα κιλά, είτε σε πιο αδύνατους. Στην πρώτη περίπτωση, ίσως ακούσετε φράσεις όπως: «μήπως να μην το φας αυτό;», «α βλέπω δίαιτα κάνεις και σήμερα» και «έτσι όπως το πας, δεν θα χωράς στα ρούχα σου». Στη δεύτερη, στην οποία αναφέρονταν οι περισσότεροι χρήστες που έκαναν σχόλιο, έγραψαν ότι είχαν δεχθεί αυτά σχόλια: «Είσαι πολύ αδύνατη», «φάε ένα μπέργκερ», «φάε ένα κομμάτι κέικ. Είναι μόνο ένα κομμάτι».
Τα σχόλια για το φαγητό σε σχέση με τον σωματότυπο του αποδέκτη είναι εντός του πλαισίου του “body shaming”. Το fat shaming και το skinny shaming, είναι σίγουρο θα φέρει σε άβολη θέση τον εργαζόμενο. Θα αισθανθεί άσχημα με το σώμα του, τις διατροφικές επιλογές και είναι πιθανό τις επόμενες φορές να φέρει κάτι που θα είναι διατροφικά αποδεκτό, ως μέσο πρόληψης για να μην ακούσει ξανά τέτοιου είδους σχόλια.
Ο χορτοφάγος εργαζόμενος είναι, επίσης, πολύ πιθανό να στοχοποιείται με σχόλια όπως: «πάλι θα μείνουν νηστικές οι αγελάδες σήμερα, δεν τις σκέφτεσαι καθόλου» αλλά και «τα μπρόκολα ξεκληρίστηκαν και σήμερα, ας κρατήσουμε ενός λεπτού σιωπή». Εννοείται ότι αντίστοιχα σχόλια δεν θα γίνονταν για τους παμφάγους του γραφείου. Πρόκειται για μία ανεπιτυχής προσπάθεια χιούμορ, η οποία πολύ σύντομα καταλήγει να είναι ενοχλητική και προσβλητική. Το ίδιο συμβαίνει και με την άμεσως επόμενη περίπτωση.
Οι “αστείοι” του γραφείου ανυπομονούν, συνήθως, να έρθει η ώρα της μπανάνας. Με το πρώτο δάγκωμα, ξεκινούν οι ατάκες και τα επιφωνήματα σεξουαλικού περιεχόμενου, χωρίς να λαμβάνουν υπόψιν ότι μπορεί να φέρουν κάποιον σε αμήχανη θέση. Αρκετοί επιδίδονται σε τέτοια σχόλια, προκειμένου να δημιουργήσουν ακριβώς αυτή την συνθήκη. Τρέφονται από την αμηχανία του άλλου και φαίνεται να είναι διασκεδαστική γι’ αυτούς. Αν το σχόλιο με τη σεξουαλικοποίηση της μπανάνας έχει στόχο μία γυναίκα ή έναν gay άνδρα, τότε σίγουρα δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για κάποιο αστείο, αλλά για παρενόχληση εντός του εργασιακού χώρου.
Σε όλες τις περιπτώσεις ξεπερνιούνται τα όρια, με τον εργαζόμενο να δυσκολεύεται να διαχειριστεί την άβολη θέση στην οποία έχει μπει. Μία συνηθισμένη αυθόρμητη αντίδραση είναι να γελάσει, αν το σχόλιο δεν είναι πολύ προβλητικό. Αυτό συμβαίνει μόνο τις πρώτες φορές. Με την επανάληψη, τα σχόλια γίνονται κουραστικά και δημιουργείται μεγαλύτερη δυσφορία. Αν δε ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, πολύ σύντομα αυτά θα ενταχθούν στο πλαίσιο της ρουτίνας και το πρόβλημα θα μεγενθύνεται κάθε φορά.
Μία καλή αρχή για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι μία συζήτηση με το πρόσωπο που πραγματοποιεί τα αρνητικά σχόλια σε σχέση με το φαγητό ή τον σωματότυπο. Στόχος της πρέπει να είναι η επικοινωνία των αρνητικών συναισθημάτων που έχουν προκληθεί εξαιτίας του. Αν η συζήτηση αποδειχθεί αναποτελεσματική, τότε ο εργαζόμενος οφείλει να αναζητήσει υποστήριξη από κάποιον προϊστάμενο ή από κάποιον εκπρόσωπο του ανθρώπινου δυναμικού, αν υπάρχει στον χώρο εργασίας.
Οποιαδήποτε σχόλια παραβιάζουν τα προσωπικά όρια ενός εργαζομένου, δεν πρέπει να ενθαρρύνονται ή να τα «αφήνουμε να περάσουν». Ακόμα κι αν βαφτιστεί κάτι ως χιούμορ, δεν παύει να είναι προσβλητικό. Τα μόνα αποδεκτά σχόλια για το φαγητό είναι αυτά της επιβράβευσης που έχουν σκοπό να ανοίξουν έναν υγιή διάλογο για το θέμα, σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση δεν έχουν θέση.