Περπατάμε στον δρόμο, αλλά δε βαδίζουμε πάντα στο κατάλληλο μονοπάτι. Κοιτάζουμε γύρω μας, αλλά δεν παρατηρούμε τι συμβαίνει. Ακούμε όσα μας λένε, αλλά δε δίνουμε προσοχή. Διαβάζουμε όσα μας σερβίρουν οι αλγόριθμοι, αλλά δεν κατανοούμε τι συμβαίνει πίσω από τις λέξεις. Πού και πού δείχνουμε σημάδια ενσυναίσθησης, αλλά κι αυτό κρατάει για λίγο. Έχουμε ξεχάσει τι σημαίνει χαρά και πόσο σημαντική είναι, γιατί προτιμούμε να γκρινιάζουμε και να εκφέρουμε άποψη. Δεν είναι όλα μαύρα, προφανώς, ωστόσο δε διεκδικούμε το δικαίωμά μας να ανέβουμε σε ένα ουράνιο τόξο και να κάνουμε τσουλήθρα στην ευχαρίστηση. Έχουμε θέσει ανυπέρβλητα όρια και δεν αφήνουμε κανέναν να τα ξεπεράσει, ενώ την ίδια στιγμή έχουμε περιοριστεί και εμείς οι ίδιοι μέσα τους. Όλα γίνονται μέσα σε ένα πλαίσιο και οι δυνατότητές του να διευρυνθεί είναι ελάχιστες.
Άραγε, υπάρχουν καθημερινές, μικρές ιστορίες και πράξεις καλοσύνης που μπορούν να κάνουν τον μικρόκοσμό μας καλύτερο;
Όπως και στις οικονομικές επιστήμες, όπου η μικροοικονομία συνδέεται άμεσα από την μακροοικονομία και η τελευταία εξαρτάται απ’ την πρώτη, έτσι και στη ζωή, οι παράλληλοι μικρόκοσμοι επηρεάζουν και διαμορφώνουν τον κόσμο μας σε ένα ευρύτερο πλαίσιο – όσοι πιο μεγάλος ο μικρόκοσμος ή όσο περισσότεροι μικρόκοσμοι συνδυάζονται τόσο πιο μεγάλη επιρροή ασκούν στο σύνολο.
Η αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους γύρω μας, είτε δια ζώσης είτε στην ψηφιακή μας ζωή, μπορεί να επηρεάσει άμεσα τα συναισθήματα της κάθε πλευράς και αν αυτή η αλληλεπίδραση έχει στοιχεία καλοσύνης η ελπίδα για έναν καλύτερο μικρόκοσμο -σε πρώτη φάση- γίνεται αμέσως αισθητή. Μικρές χειρονομίες μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Ανεξάρτητα όμως από το αν έχουμε πάψει να πιστεύουμε σε αυτές, εκείνες δε χάνουν τη δυναμική τους μέσα στο ζοφερό παγκόσμιο τοπίο.
Για παράδειγμα, τις προάλλες στο Instagram είχε γίνει viral ένα template story που αφορούσε την γενοκτονία του Ισραήλ, με τίτλο “All Eyes on Rafah”. Αν και δεν πιστεύω στην υποτιθέμενη δύναμη που έχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα συγκεκριμένα stories φάνηκε να λειτουργούν ως καμπανάκι ευαισθητοποίησης του κοινού, που στη ρουτίνα της καθημερινότητάς του ξεχνάει -κυριολεκτικά- τον πόλεμο στην Παλαιστίνη. Από την άλλη τίποτα δεν αλλάξε προφανώς, όμως θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτές οι κοινοποιήσεις ήταν κάποιες μικρές πράξεις αλληλεγγύης, άρα καλοσύνης.
Τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε στην καθημερινότητά μας για να αλλάξει λίγο το τοπίο γύρω μας; Πολλά και μικρά.
Στο café, το πρωί
Η καλύτερη συνθήκη για να ξεκινήσει η μέρα είναι με μια απλή πράξη γενναιωδορίας, όπως το να πληρώσουμε το κουλούρι, ή οτιδήποτε άλλο, του μπροστινού μας. Αυτό ακριβώς μου έτυχε πέρυσι, όταν ο άνθρωπος που βρισκόταν στην ουρά πίσω από εμένα, και επειδή δεν είχε POS το κατάστημα και ούτε εγώ είχα μετρητά επάνω μου, μου κέρασε το κουλούρι που είχα παραγγείλει. Ακόμη το θυμάμαι και αυτόματα ένα χαμόγελο σχηματίζεται στο πρόσωπό μου.
Δημιουργία ενός πράσινου χώρου
Σε κάθε δήμο, σε κάθε περιοχή υπάρχουν παραμελημένα σημεία, αφημένα τελείως στην τύχη τους. Η δημιουργία ενός πράσινου χώρου με τη συνεισφορά ανθρώπων της γειτονιάς, μπορεί να προσφέρει ένα καταφύγιο ηρεμίας και γαλήνης για όλους, να ενώσει -όσο γίνεται- την κοινότητα, να γνωριστείτε μεταξύ σας και να έχετε έναν κοινό στόχο. Δε χρειάζονται πολλά, παρά μόνο λίγα λουλούδια.
Post-it ή σημειώματα σε γνωστούς και αγνώστους
Αντί να στείλετε μια καλημέρα στο Messenger στ@ συντροφό σας όταν φύγετε το πρωί για τη δουλειά και τ@ αφήσετε πίσω στο σπίτι, γράψτε τ@ κάτι σε ένα χαρτάκι και αφήστε το σε ένα σημείο του χώρου που σίγουρα θα το διαβάσει. Αν θέλετε να κάνετε κάτι ακόμα πιο δυναμικό, αφήστε κάπου σε έναν δημόσιο χώρο ένα post-it με ένα ενθαρρυντικό μήνυμα – όποιος το ανακαλύψει θα σας είναι ευγνώμων και ενδεχομένως να τον εμπνεύσετε να κάνει κάτι αντίστοιχο.
Ψηφιακές πράξεις καλοσύνης
Αν και είναι δύσκολο να ανακαλύψουμε στον ωκεανό του διαδικτύου τις καλές ειδήσεις, όταν τις ανακαλύπτουμε ας τις μοιραζόμαστε. Πολλές φορές πέφτουμε στην παγίδα να θεωρήσουμε πως οτιδήποτε ευχάριστο και ελπιδοφόρο είναι απλώς μια ψευδαίσθηση σε έναν κόσμο που οδηγείται στην καταστροφή, ωστόσο τα γεγόνοτα δεν αμφισβητούνται. Αν κάτι καλό έχει συμβεί αξίζει να μοιραστεί γιατί η ευαισθητοποίηση δεν πρέπει να αφορά μόνο την αρνητική πλευρά της πραγματικότητας.
Τα πιο απλά (και τα βασικά)
Δε χρειάζεται να προχωρήσουμε σε μεγάλες πράξεις και να αφιερώσουμε τη ζωή μας στο να κάνουμε καλύτερο τον κόσμο, παρ’ όλα αυτά κάποιες απλές, βασικές πράξεις καλοσύνης και ευγένειας δεν κοστίζουν τίποτα. Για παράδειγμα, όταν βρίσκεστε στην ουρά του σούπερ μάρκετ με πολλά πράγματα και βλέπετε κάποι@ να κρατάει 2-3 προϊόντα, παραχωρήστε του τη σειρά σας. Επίσης, κρατήστε την πόρτα ανοιχτή για να περάσει ο άνθρωπος που ακολουθεί μετά από εσάς, βοηθήστε έναν/μία οδηγό να παρκάρει αν δυσκολεύεται, ανταποκριθείτε στο κάλεσμα βοήθειας του οποιουδήποτε. Τέλος, αν κάποιος σας ζητήσει να του πάρετε κάτι να φάει μη διστάσετε να προθυμοποιηθείτε – ένα κρουασάν και ένα μπουκάλι νερό μπορεί για κάποιον άνθρωπο να είναι το ίδιο σημαντικό με τη δική σας ανάγκη για φαγητό.
Ενσυναίσθηση, το ισχυρό μας όπλο
Το να ακούσουμε προσεκτικά αυτά που μας εκφράζει ο άλλος, τις ανησυχίες του, τους προβληματισμούς του, τις βαθύτερες σκοτεινές του σκέψεις αλλά και τα ευχάριστα που μοιράζεται μαζί μας, είναι ένα πρώτο βήμα που μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε τον μικρόκοσμο που ζούμε. Οι σκέψεις και τα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω μας διαμορφώνουν άμεσα την κατάσταση που βιώνουμε και εμείς οι ίδιοι. Όσο και να πιστεύουμε ότι μπορούμε να πορευθούμε μόνοι μας, αποκλειστικά με οδηγό όσα μας αφορούν άμεσα, άλλο τόσο η ίδια η ζωή απορρίπτει τη θεώρησή μας, και όταν συμβαίνει αυτό απλά πιστεύουμε ότι έχουμε ακόμα μια κακή μέρα, ότι όλα είναι στραβά και πώς τίποτα δεν αλλάζει.
Ιστορίες καλοσύνης
Αν μπορούσαμε να εντάξουμε τα παραπάνω ή έστω κάποια απ’ αυτά στην καθημερινότητά μας, αυτές οι πράξεις καλοσύνης θα δημιουργήσουν ένα κύμα ελπίδας και χαράς. Οι μικρές, καλές χειρονομίες είναι η δική μας συμβολή για να έχουμε πιο φωτεινές μέρες. Κάθε πράξη, όσο μικρή κι αν είναι, έχει άμεσο αντίκτυπο και μας υπενθυμίζει ότι έχουμε τη δύναμη να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο, μια καλή πράξη τη φορά.
Περπατάμε στον δρόμο, αλλά δε βαδίζουμε πάντα στο κατάλληλο μονοπάτι. Κοιτάζουμε γύρω μας, αλλά δεν παρατηρούμε τι συμβαίνει. Ακούμε όσα μας λένε, αλλά δε δίνουμε προσοχή. Διαβάζουμε όσα μας σερβίρουν οι αλγόριθμοι, αλλά δεν κατανοούμε τι συμβαίνει πίσω από τις λέξεις. Πού και πού δείχνουμε σημάδια ενσυναίσθησης, αλλά κι αυτό κρατάει για λίγο. Έχουμε ξεχάσει τι σημαίνει χαρά και πόσο σημαντική είναι, γιατί προτιμούμε να γκρινιάζουμε και να εκφέρουμε άποψη. Δεν είναι όλα μαύρα, προφανώς, ωστόσο δε διεκδικούμε το δικαίωμά μας να ανέβουμε σε ένα ουράνιο τόξο και να κάνουμε τσουλήθρα στην ευχαρίστηση. Έχουμε θέσει ανυπέρβλητα όρια και δεν αφήνουμε κανέναν να τα ξεπεράσει, ενώ την ίδια στιγμή έχουμε περιοριστεί και εμείς οι ίδιοι μέσα τους. Όλα γίνονται μέσα σε ένα πλαίσιο και οι δυνατότητές του να διευρυνθεί είναι ελάχιστες.
Άραγε, υπάρχουν καθημερινές, μικρές ιστορίες και πράξεις καλοσύνης που μπορούν να κάνουν τον μικρόκοσμό μας καλύτερο;
Όπως και στις οικονομικές επιστήμες, όπου η μικροοικονομία συνδέεται άμεσα από την μακροοικονομία και η τελευταία εξαρτάται απ’ την πρώτη, έτσι και στη ζωή, οι παράλληλοι μικρόκοσμοι επηρεάζουν και διαμορφώνουν τον κόσμο μας σε ένα ευρύτερο πλαίσιο – όσοι πιο μεγάλος ο μικρόκοσμος ή όσο περισσότεροι μικρόκοσμοι συνδυάζονται τόσο πιο μεγάλη επιρροή ασκούν στο σύνολο.
Η αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους γύρω μας, είτε δια ζώσης είτε στην ψηφιακή μας ζωή, μπορεί να επηρεάσει άμεσα τα συναισθήματα της κάθε πλευράς και αν αυτή η αλληλεπίδραση έχει στοιχεία καλοσύνης η ελπίδα για έναν καλύτερο μικρόκοσμο -σε πρώτη φάση- γίνεται αμέσως αισθητή. Μικρές χειρονομίες μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Ανεξάρτητα όμως από το αν έχουμε πάψει να πιστεύουμε σε αυτές, εκείνες δε χάνουν τη δυναμική τους μέσα στο ζοφερό παγκόσμιο τοπίο.
Για παράδειγμα, τις προάλλες στο Instagram είχε γίνει viral ένα template story που αφορούσε την γενοκτονία του Ισραήλ, με τίτλο “All Eyes on Rafah”. Αν και δεν πιστεύω στην υποτιθέμενη δύναμη που έχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα συγκεκριμένα stories φάνηκε να λειτουργούν ως καμπανάκι ευαισθητοποίησης του κοινού, που στη ρουτίνα της καθημερινότητάς του ξεχνάει -κυριολεκτικά- τον πόλεμο στην Παλαιστίνη. Από την άλλη τίποτα δεν αλλάξε προφανώς, όμως θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτές οι κοινοποιήσεις ήταν κάποιες μικρές πράξεις αλληλεγγύης, άρα καλοσύνης.
Τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε στην καθημερινότητά μας για να αλλάξει λίγο το τοπίο γύρω μας; Πολλά και μικρά.
Στο café, το πρωί
Η καλύτερη συνθήκη για να ξεκινήσει η μέρα είναι με μια απλή πράξη γενναιωδορίας, όπως το να πληρώσουμε το κουλούρι, ή οτιδήποτε άλλο, του μπροστινού μας. Αυτό ακριβώς μου έτυχε πέρυσι, όταν ο άνθρωπος που βρισκόταν στην ουρά πίσω από εμένα, και επειδή δεν είχε POS το κατάστημα και ούτε εγώ είχα μετρητά επάνω μου, μου κέρασε το κουλούρι που είχα παραγγείλει. Ακόμη το θυμάμαι και αυτόματα ένα χαμόγελο σχηματίζεται στο πρόσωπό μου.
Δημιουργία ενός πράσινου χώρου
Σε κάθε δήμο, σε κάθε περιοχή υπάρχουν παραμελημένα σημεία, αφημένα τελείως στην τύχη τους. Η δημιουργία ενός πράσινου χώρου με τη συνεισφορά ανθρώπων της γειτονιάς, μπορεί να προσφέρει ένα καταφύγιο ηρεμίας και γαλήνης για όλους, να ενώσει -όσο γίνεται- την κοινότητα, να γνωριστείτε μεταξύ σας και να έχετε έναν κοινό στόχο. Δε χρειάζονται πολλά, παρά μόνο λίγα λουλούδια.
Post-it ή σημειώματα σε γνωστούς και αγνώστους
Αντί να στείλετε μια καλημέρα στο Messenger στ@ συντροφό σας όταν φύγετε το πρωί για τη δουλειά και τ@ αφήσετε πίσω στο σπίτι, γράψτε τ@ κάτι σε ένα χαρτάκι και αφήστε το σε ένα σημείο του χώρου που σίγουρα θα το διαβάσει. Αν θέλετε να κάνετε κάτι ακόμα πιο δυναμικό, αφήστε κάπου σε έναν δημόσιο χώρο ένα post-it με ένα ενθαρρυντικό μήνυμα – όποιος το ανακαλύψει θα σας είναι ευγνώμων και ενδεχομένως να τον εμπνεύσετε να κάνει κάτι αντίστοιχο.
Ψηφιακές πράξεις καλοσύνης
Αν και είναι δύσκολο να ανακαλύψουμε στον ωκεανό του διαδικτύου τις καλές ειδήσεις, όταν τις ανακαλύπτουμε ας τις μοιραζόμαστε. Πολλές φορές πέφτουμε στην παγίδα να θεωρήσουμε πως οτιδήποτε ευχάριστο και ελπιδοφόρο είναι απλώς μια ψευδαίσθηση σε έναν κόσμο που οδηγείται στην καταστροφή, ωστόσο τα γεγόνοτα δεν αμφισβητούνται. Αν κάτι καλό έχει συμβεί αξίζει να μοιραστεί γιατί η ευαισθητοποίηση δεν πρέπει να αφορά μόνο την αρνητική πλευρά της πραγματικότητας.
Τα πιο απλά (και τα βασικά)
Δε χρειάζεται να προχωρήσουμε σε μεγάλες πράξεις και να αφιερώσουμε τη ζωή μας στο να κάνουμε καλύτερο τον κόσμο, παρ’ όλα αυτά κάποιες απλές, βασικές πράξεις καλοσύνης και ευγένειας δεν κοστίζουν τίποτα. Για παράδειγμα, όταν βρίσκεστε στην ουρά του σούπερ μάρκετ με πολλά πράγματα και βλέπετε κάποι@ να κρατάει 2-3 προϊόντα, παραχωρήστε του τη σειρά σας. Επίσης, κρατήστε την πόρτα ανοιχτή για να περάσει ο άνθρωπος που ακολουθεί μετά από εσάς, βοηθήστε έναν/μία οδηγό να παρκάρει αν δυσκολεύεται, ανταποκριθείτε στο κάλεσμα βοήθειας του οποιουδήποτε. Τέλος, αν κάποιος σας ζητήσει να του πάρετε κάτι να φάει μη διστάσετε να προθυμοποιηθείτε – ένα κρουασάν και ένα μπουκάλι νερό μπορεί για κάποιον άνθρωπο να είναι το ίδιο σημαντικό με τη δική σας ανάγκη για φαγητό.
Ενσυναίσθηση, το ισχυρό μας όπλο
Το να ακούσουμε προσεκτικά αυτά που μας εκφράζει ο άλλος, τις ανησυχίες του, τους προβληματισμούς του, τις βαθύτερες σκοτεινές του σκέψεις αλλά και τα ευχάριστα που μοιράζεται μαζί μας, είναι ένα πρώτο βήμα που μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε τον μικρόκοσμο που ζούμε. Οι σκέψεις και τα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω μας διαμορφώνουν άμεσα την κατάσταση που βιώνουμε και εμείς οι ίδιοι. Όσο και να πιστεύουμε ότι μπορούμε να πορευθούμε μόνοι μας, αποκλειστικά με οδηγό όσα μας αφορούν άμεσα, άλλο τόσο η ίδια η ζωή απορρίπτει τη θεώρησή μας, και όταν συμβαίνει αυτό απλά πιστεύουμε ότι έχουμε ακόμα μια κακή μέρα, ότι όλα είναι στραβά και πώς τίποτα δεν αλλάζει.
Ιστορίες καλοσύνης
Αν μπορούσαμε να εντάξουμε τα παραπάνω ή έστω κάποια απ’ αυτά στην καθημερινότητά μας, αυτές οι πράξεις καλοσύνης θα δημιουργήσουν ένα κύμα ελπίδας και χαράς. Οι μικρές, καλές χειρονομίες είναι η δική μας συμβολή για να έχουμε πιο φωτεινές μέρες. Κάθε πράξη, όσο μικρή κι αν είναι, έχει άμεσο αντίκτυπο και μας υπενθυμίζει ότι έχουμε τη δύναμη να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο, μια καλή πράξη τη φορά.
