Και ποιος δεν αγαπάει το online shopping; Μα πραγματικά, σκεφτείτε πόση ταλαιπωρία και χρόνο γλιτώνουμε, ειδικά αν πρέπει να κατέβουμε στο κέντρο της Αθήνας για ψώνια. Ντύσιμο, κίνηση, παρκάρισμα, συνωστισμός στα ΜΜΜ, αργοπορία στα δρομολόγια, ουρά στο δοκιμαστήριο και στο ταμείο, μία διαδικασία συνολικής διάρκειας περίπου 1,5 ώρας.
Τίποτα δεν μπορεί να νικήσει την ευκολία που προσφέρει το online shopping. Από την άνεση του καναπέ σας, βάζετε στο καλάθι το επιθυμητό προϊόν και συνήθως εντός μίας εβδομάδας βρίσκεται στην πόρτα σας. Η διαδικασία είναι γνωστή για τους περισσότερους -εξαιρουμένων των ηλικιωμένων- και σύμφωνα με μία έρευνα την προτιμούν από τις δια ζώσης αγορές. Πιο συγκεκριμένα σχεδόν 8 στους 10 Έλληνες κάνουν μόνο online αγορές και όσον αφορά τα προϊόντα που αγοράζουν online οι τρεις κατηγορίες προϊόντων, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας έρευνας της Focus Bari, είναι τα ρούχα (40%), τα παπούτσια (33%) και τα ηλεκτρονικά είδη (28%).
Εμείς μπορεί να χαιρόμαστε με τα πολλαπλά οφέλη του online shopping, όμως ταυτόχρονα το περιβάλλον αγκομαχά εξαιτίας του. Η ενέργεια και οι πόροι που χρησιμοποιούνται αυξάνει τα απόβλητα και επομένως τη ρύπανση.
Η μεταφορά προϊόντων -κυρίως μέσω θαλάσσης- σε όλο τον κόσμο είναι υπεύθυνη για ένα τεράστιο μέρος των εκπομπών CO2 που παράγονται από το ηλεκτρονικό εμπόριο. Το 2020, την εποχή της πανδημίας που ηλεκτρονικό εμπόριο βρισκόταν στην ακμή του, η αποστολή και η επιστροφή προϊόντων αντιπροσώπευαν το 37% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2030, ο αριθμός των οχημάτων παράδοσης θα αυξηθεί κατά 36%, φτάνοντας περίπου τα 7,2 εκατομμύρια οχήματα. Αυτό όχι μόνο θα οδηγήσει σε αύξηση περίπου 6 εκατομμυρίων τόνων εκπομπών CO2, αλλά θα αυξήσει επίσης τις μετακινήσεις κατά 21%, καθώς τα οχήματα θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να ταξιδέψουν λόγω της μεγαλύτερης κυκλοφοριακής συμφόρησης.
Στο φαινόμενο του θερμοκηπίου συμβάλλουν και οι πλαστικές συσκευασίες των προϊόντων, οι οποίες καταλήγουν στους χώρους υγειονομικής ταφής μας. Από τους 86 εκατομμύρια τόνους πλαστικών συσκευασιών που παράγονται παγκοσμίως κάθε χρόνο, ούτε το 14% δεν ανακυκλώνεται ενώ επίσης κάθε χρόνο πολτοποιούνται 3 δισεκατομμύρια δέντρα για την παραγωγή 241 εκατομμυρίων τόνων χάρτινων κουτιών, σύμφωνα με την ομάδα διατήρησης των δασών Canopy. Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί να φυτέψει τρία δισεκατομμύρια δέντρα σε όλη την Ευρώπη μέχρι το 2030. Παρατηρείτε το παράδοξο της υπόθεσης;
Με θέληση, αυτοί οι αριθμοί μπορούν να μειωθούν, χωρίς να απαιτείται απαραίτητα μείωση του online shopping. Μάλιστα, μια μελέτη από το MIT διαπίστωσε ότι οι διαδικτυακές αγορές θα μπορούσαν να είναι πιο βιώσιμες από τις παραδοσιακές αγορές σε περισσότερο από το 75% των σεναρίων που κατέληξαν οι ερευνητές. Σε αυτά πολλά από αυτά υπήρχε και η μειωμένη συσκευασία.
Ποιον θα πειράξει αν είναι το ρούχο μας είναι τυλιγμένο με λιγότερο πλαστικό; Το περιβάλλον πάντως σίγουρα όχι.
Η Amazon είναι μία από τις εταιρείες που επίσης άρχισε να μειώνει τις συσκευασίες, το Bubble Wrap και άλλων ειδών περιτυλίγματα για τα αντικείμενα. Άλλες εταιρείες ακολουθώντας ένα ακόμα πιο οικολογικό πνεύμα άρχισαν να χρησιμοποιούν περισσότερες επαναχρησιμοποιήσιμες, ανακυκλώσιμες, ακόμη και βιοαποδομήσιμες συσκευασίες. Δυστυχώς ακόμα εκατομμύρια κιλά πλαστικού από τις συσκευασίες εξακολουθούν να καταλήγουν σε ποτάμια, ωκεανούς και χωματερές.
Τα ηλεκτρικά οχήματα ως λύση
Οι διαδικτυακοί έμποροι λιανικής και οι εταιρείες παράδοσης προσπαθούν να κάνουν τις ηλεκτρονικές αγορές πιο φιλικές προς το περιβάλλον χρησιμοποιώντας ηλεκτρικά οχήματα για τις μεταφορές των δεμάτων.
Η Amazon, για παράδειγμα, έχει δεσμευτεί να αποκτήσει 100.000 ηλεκτρικά οχήματα για παραδόσεις μέχρι το 2030, μια κίνηση που υπόσχεται ότι θα αποτρέψει την απελευθέρωση στην ατμόσφαιρα εκατομμυρίων μετρικών τόνων άνθρακα που θερμαίνει τον πλανήτη.
Η UPS επίσης είχε σχέδια για την αναβάθμιση του στόλου της με ηλεκτρικά οχήματα, αλλά αυτά πάγωσαν όταν η εταιρεία με την οποία είχε συνάψει σύμβαση για την παροχή των νέων φορτηγών άρχιζε να αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα.
Από την άλλη η FedEx σχεδιάζει να πραγματοποιήσει τις μισές αγορές της για τα EV του στόλου παραλαβής και παράδοσης έως το επόμενο έτος και ο στόλος των οχημάτων της να έχει γίνει πλήρως ηλεκτρικός μέχρι το 2040 .
Δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις εταιρείες που παραδίδουν τα δέματα με ρομπότ και drone, μειώνοντας τις εκπομπές CO2. Υπάρχουν βέβαια και άλλα πράγματα που πρέπει να λάβουμε υπόψη.
Ας επικεντρωθούμε στα πράγματα που αγοράζουμε
Υπάρχει κάτι που μπορεί να βοηθήσει τόσο τον πλανήτη, αλλά και τον τραπεζικό σας λογαριασμό: Αγοράστε λιγότερα πράγματα. 2 σε 1 που λέμε.
Αν παρόλα αυτά θέλετε να συνεχίσετε τις διαδικτυακές σας αγορές με την ίδια συχνότητα υπάρχουν κι άλλες λύσεις για να τις κάνετε πιο βιώσιμες.
Αφιερώστε λίγο χρόνο για να μελετήσετε τον οδηγό μεγεθών και να διαβάσετε κριτικές ώστε να έχετε περισσότερες πιθανότητες ότι το προϊόν θα είναι στα μέτρα σας. Πολλές μελέτες λένε ότι οι διαδικτυακοί αγοραστές έχουν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να επιστρέψουν ένα προϊόν, πράγμα που σημαίνει πολύ περισσότερες εκπομπές ρύπων κατά τη μεταφορά.
Εάν παραγγέλνετε πολλά είδη, προσπαθήστε να κάνετε μαζεμένες τις παραγγελίες σας. Μην παραγγέλνετε σε ένα μήνα από το ίδιο κατάστημα 2 ή 3 φορές. Βάλτε όσα προϊόντα θέλετε στο καλάθι σας και κάντε μία παραγγελία. Έτσι, θα σας έρθουν σε ένα δρομολόγιο με ένα χάρτινο κουτί και με λιγότερο πλαστικό.
Κάντε slow shopping. Κάντε παύση και σκεφτείτε αν χρειάζεστε πραγματικά αυτό το αντικείμενο που έχετε βάλει στο μάτι. Οι παρορμητικές αγορές ειδικά αργά το βράδυ είναι συχνό φαινόμενο, όμως οι περιβαλλοντολόγοι έχουν άλλη πρόταση αν θέλετε να αυξήσετε την ντοπαμίνη σας: κάντε μία βόλτα.
Με πληροφορίες από New York Times και Earth.org.