Αν ακούτε τον όρο “skinhead” ως συνώνυμο του νεοναζί, ξανασκεφτείτε το.
Αυτή η υποκουλτούρα βρετανικής προέλευσης έχει μια μακρά και ποικίλη ιστορία που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1960, όταν οι mods της εργατικής τάξης αποσχίστηκαν από τους πιο αστούς ομολόγους τους. Ξεχωρίζοντας από τα εργατικά τους ρούχα –εργατικές μπότες, τιράντες- και τα ξυρισμένα μαλλιά των βιομηχανικών εργατών, οι skinheads διαμόρφωσαν μια δική τους υποκουλτούρα, η οποία επικαλύφθηκε με τους εκκολαπτόμενους punk rockers, τους Τζαμαϊκανούς rude boys, τους ska και τους reggae dancehallers. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ένα δεύτερο κύμα skinheads είχε εμφανιστεί, εν μέρει ως αντίδραση στην εμπορευματοποίηση του πανκ. Από εκεί και πέρα, ένα μείγμα επιρροών -συμπεριλαμβανομένου του ποδοσφαιρικού χουλιγκανισμού και της δεξιάς πολιτικής- συνέβαλε σε οποιεσδήποτε παραλλαγές του στυλ, ενώ μια μικρή μειοψηφία από αυτούς διαμόρφωσε μια φυλετική ταυτότητα.
Όταν ο Gavin Watson άρχισε να φωτογραφίζει τους φίλους και τους γείτονές του στο High Wycombe του Buckinghamshire, το πρώτο κύμα της κουλτούρας των skinhead της δεκαετίας του 1960 είχε ήδη παρέλθει. Η ακμή του Watson ήταν η δεκαετία του 1980 -μια δεκαετία που σημαδεύτηκε από τη ζοφερή πρωθυπουργία και τη σκληρή λιτότητα της Θάτσερ και τα καλλιτεχνικά κινήματα που αναπτύχθηκαν ως απάντηση. Το πανκ και το νέο κύμα ήταν σε εξέλιξη και η υποκουλτούρα των skinhead ήταν μέρος μιας μίξης μορφωμάτων που γεννήθηκε στον πυρήνα του underground περιβάλλοντος της εργατικής τάξης.
Το έργο του Watson είναι άξιο αναφοράς για πολλούς λόγους, και όχι μόνο για την τρυφερότητα που προσδίδει σε μια ομάδα που επί μακρόν συκοφαντήθηκε από τα μέσα ενημέρωσης. Οι φωτογραφίες του μοιάζουν αληθινές επειδή μας φέρνουν μέσα σε έναν κύκλο φίλων με τον ίδιο τρόπο που θα μπορούσαμε να το βιώσουμε στην πραγματική ζωή: θα μπορούσαμε να πούμε πως ο φωτογράφος παρουσιάζει την ακραία και συνειδητή απόπειρα των νέων της εργατικής τάξης να δώσουν φωνή, σάρκα και οστά στο πρόβλημα της υπονόμευσης τους στα πλαίσια μιας ταξικά δομημένης κοινωνίας.
Ένας αιώνιος έφηβος έφηβος “div” (“geek” με αμερικανικούς όρους) ο Watson έφτιαχνε φωτογραφίες που παρουσίαζαν την πραγματικότητα «ξεγυμνωμένη». Το κάδρο του δεν βιάζεται, αντιμετωπίζει με άνεση την ταυτότητα ως κάτι πολύ περίπλοκο – μια σειρά από ήσυχες στιγμές που διακόπτονται από την ακινησία. Φωτογραφίζει με το βλέμμα κάποιου που πιστεύει ότι τα πράγματα θα παραμείνουν για πάντα τα ίδια. Και παρόλο που ξέρουμε ότι αυτό δεν μπορεί ποτέ να ισχύει, η δημιουργία φωτογραφιών είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αναβάλουμε την αμηχανία για λίγο ακόμα.
Σήμερα, αυτή η εμβληματική μειοψηφία των skinhead συνεχίζει να υπάρχει διεθνώς ως νεολαιίστικη υποκουλτούρα. Ορισμένοι εξακολουθούν και διατηρούν ακόμα τα ρατσιστικά κατάλοιπα του παρελθόντος, ωστόσο έχουν περιθωριοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό. Χάρη στις δράσεις συνειδητοποιημένων αντιφασιστών, μεγάλες φασιστικές συναυλίες έχουν αποτραπεί, μαγαζιά που διακινούσαν μουσική ναζί έχουν δεχτεί επιθέσεις και ολόκληρη η κοινότητα των ναζί Σκίνχεντ έχει οδηγηθεί στην αφάνεια.
Το βιβλίο SKINS του Gavin Watson εκδόθηκε το 2007.
Διαβάστε επίσης: Γιατί τα «κρεμώδη» σοβιετικά παγωτά ήταν ό,τι καλύτερο!
