Ποιο είναι το talk of the town των ημερών; Φυσικά, ο καύσωνας. Ξεπεράσαμε το -κανένα- άγχος των ευρωεκλογών, αφήσαμε πίσω μας ως μια χαρούμενη ανάμνηση το διήμερο των Coldplay στο ΟΑΚΑ, η Μαρίνα Σάττι δεν είναι πλέον viral για να περιστρέφονται όλα τα mainstream media γύρω απ’ αυτήν και τώρα έχουμε να αντιμετωπίσουμε θερμοκρασίες που θα αγγίξουν τους 43 βαθμούς Κελσίου – αρχικά είχαν πει για 44, αλλά η κλιματική αλλαγή μας έκανε σκόντο. Κλειστά σχολεία, τα κλιματιστικά δουλεύουν υπερωρίες, οι ανεμιστήρες περιστρέφονται μαρτυρικά, τα laptop παίρνουν φωτιά, τα σεντόνια καίνε, τα μπαλκόνια στάζουν λάβα και το βραστό νερό του ντουζ δε βοηθάει ιδιαίτερα στην ενυδάτωση του σώματος. Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν για να δροσιστούμε; Να ανοίξουμε τους πυροσβεστικούς κρουνούς που βρίσκονται στους δρόμους και να παίξουμε, όπως έχουμε δει σε ταινίες, σαν μικρά παιδιά με το δροσερό νερό υψηλής πίεσης. Αλλά τι λέω, (δυστυχώς) δε μένουμε στη Νέα Υόρκη.

Οι πυροσβεστικοί κρουνοί της Νέας Υόρκης στην ποπ κουλτούρα

Η παράδοση του ανοίγματος των πυροσβεστικών κρουνών κατά τη διάρκεια των καυτών καλοκαιριών της Νέας Υόρκης έχει απαθανατιστεί σε διάφορες μορφές στην ποπ κουλτούρας. Αυτή η βαθιά ριζωμένη πρακτική των αστικών -κυριώς φτωχών- γειτονιών, που έχει εμβληματικά καταγραφεί και απεικονιστεί σε ταινίες, φωτογραφίες, λογοτεχνικά έργα και τραγούδια, αποτελεί μια σημαντική πνοή δροσιάς στους κατοίκους του Big Apple και αποτελούσε ανέκαθεν έναν δημιουργικό, θα λέγαμε, τρόπο αντιμετώπισης των υψηλών θερμοκρασιών στην πόλη.

Στο joint -έτσι προτιμάει να αποκαλεί τις ταινίες του- “Do the Right Thing” (1989) του Spike Lee, ο σκηνοθέτης μας παραδίδει αξιομνημόνευτες σκηνές που αποτυπώνουν το τι εστί καύσωνας στο Μπρούκλιν, καθώς οι κάτοικοι προετοιμάζονται για ένα αυτοσχέδιο πάρτι με ανοιχτούς πυροσβεστικούς κρουνούς. Ομοίως, οι φωτογραφίες των Νεοϋορκέζων που απολαμβάνουν το δροσερό νερό από τους κρουνούς έχουν γίνει εμβληματικές του καλοκαιριού της πόλης, καθώς δείχνουν ανθρώπους όλων των ηλικιών να παίζουν και να δροσίζονται στους δρόμους, προσφέρουν μια νοσταλγική ματιά στην ζωή περασμένων εποχών – αν και αυτή παράδοση είναι λιγότερο συνηθισμένη σήμερα από ό,τι στο πολυσύχναστο Lower East Side του περασμένου αιώνα.

Η λογοτεχνία έχει επίσης τεκμηριώνει αυτή την νεοϋρκέζικη παράδοση, με το βιβλίο του Edward P. Kohn “Hot Time in the Old Town” να παρέχει μια ιστορική περιγραφή του καύσωνα του 1896, ο οποίος οδήγησε στην ευρέως διαδεδομένη πρακτική του ανοίγματος των πυροσβεστικών κρουνών για ψυχαγωγικούς σκοπούς και σκότωσε σχεδόν 1.500 ανθρώπους μέσα σε δέκα ημέρες. Η μουσική, επίσης, έχει ασχοληθεί με αυτό το καλοκαιρινό τελετουργικό στο τραγούδι “Summer in the City” των Lovin’ Spoonful – το συγκρότημα και ο ιδρυτής του, John Sebastian, ήταν από το Greenwich Village της Νέας Υόρκης.

Η απαγόρευση της παράδοσης

Παρά τη νοσταλγική γοητεία που ασκούν οι ανοιχτοί πυροσβεστικοί κρούνοι της Νέας Υόρκης, το άνοιγμά τους σήμερα χωρίς την κατάλληλη άδεια είναι παράνομη. Ωστόσο, σύμφωνα με το The City, οι κάτοικοι μπορούν νόμιμα να ζητήσουν από την Πυροσβεστική Υπηρεσία να ανοίξει έναν κρουνό που είναι εφοδιασμένος με το λεγόμενο «καπάκι ψεκασμού», εξασφαλίζοντας έτσι την ασφάλεια των πολιτών και την εξοικονόμηση νερού.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία της Νέας Υόρκης (FDNY) προτείνει αυτή τη διαδικασία για την αποφυγή των κινδύνων που συνδέονται με την ανεξέλεγκτη χρήση των κρουνών, καθώς χωρίς το καπάκι ψεκασμού, το νερό υψηλής πίεσης μπορεί να τραυματίσει τα παιδιά και σπαταλά σημαντική ποσότητα νερού – έως και 3.785 λίτρα ανά λεπτό. Με τη χρήση των καπακιών ψεκασμού, η ροή αυτή μειώνεται στα πιο διαχειρίσιμα 75 έως 132 λίτρα ανά λεπτό, προστατεύοντας τόσο τους υδάτινους πόρους της πόλης όσο και την ίδια την κοινότητα.

Ιστορικές στιγμές

Ένα άρθρο των New York Times από τον Μάιο του 1904 περιγράφει «ένα άτακτο αγόρι που προκάλεσε πλημμύρα ανοίγοντας έναν κρουνό», αντανακλώντας την παιχνιδιάρικη αλλά και χαοτική φύση αυτού του αστικού εθίμου της Νέας Υόρκης.

Κατά τη διάρκεια έντονων κυμάτων καύσωνα, όπως αυτά του 1896 και του 1925, η πρακτική του ανοίγματος των κρουνών έγινε -κυριολεκτικά- σανίδα σωτηρίας για τους φτωχότερους κατοίκους της πόλης, οι οποίοι υπέφεραν δυσανάλογα από τη ζέστη. Οι θάνατοι και οι δύσκολες συνθήκες διαβίωσης κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων ανέδειξαν την επείγουσα ανάγκη των κοινοτήτων να λάβουν μέτρα για να δροσιστούν, με τους ανοιχτούς πυροσβεστικούς κρουνούς να τους προσφέρουν αυτό ακριβώς που δεν μπορούσαν να έχουν. Όπως αναφέρουν οι New York Times, ο Theodore Roosevelt, τότε αστυνομικός διευθυντής της Νέας Υόρκης και πριν γίνει ο 26ος πρόεδρος των ΗΠΑ, έγινε ήρωας της πόλης επειδή μοίραζε πάγο σε όσους είχαν ανάγκη, εδραιώνοντας περαιτέρω τη σημασία των προσβάσιμων μεθόδων ψύξης.

Καθώς όμως η παράδοση συνεχιζόταν, μερικές φορές οδηγούσε και σε συγκρούσεις με τις αρχές. Το 1933, εκατοντάδες νέοι διαμαρτυρήθηκαν για το κλείσιμο των κρουνών κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα και, σύμφωνα με Ephemeral New York, πραγματοποίσαν πορεία διαμαρτυρίας μπροστά από το αστυνομικό τμήμα της West 47th Street. «Το πρόβλημα προέκυψε αργά το απόγευμα, όταν κάτοικοι κατά μήκος των δρόμων της Δυτικής 40ής και 50ής τηλεφώνησαν στο τμήμα για να παραπονεθούν ότι τα υπόγειά τους πλημμύριζαν από νερό από τους κοντινούς πυροσβεστικούς κρουνούς», έγραψαν οι NY Times τον Ιούνιο εκείνης της χρονιάς. Mέχρι το 1961, οι εντάσεις κλιμακώθηκαν σε σημείο που η αστυνομία φορούσε κράνη αεροπορικής επιδρομής ενώ έκλεινε τους παράνομα ανοιγμένους κρουνούς. Τα γεγονότα αυτά υπογραμμίζουν τον ρόλο του πυροσβεστικού κρουνού ως κρίσιμου στοιχείου της αστικής ζωής στο Μεγάλο Μήλο και ως συμβόλου της ανθεκτικότητας και της επινοητικότητας των μειονοτικών κοινοτήτων.

Όπως βλέπουμε και στο “Do the Right Thing”, αυτή η απλή πράξη του ανοίγματος ενός κρουνού μπορεί να φέρει αυτόματα ανακούφιση, χαρά και μια αίσθηση ενότητας σε μια κοινότητα που αναζητά απεγνωσμένα ανάπαυλα από την καταπιεστική καλοκαιρινή ζέστη, η οποία ναι μεν τους επηρεάζει όλους αλλά όχι όλα τα κοινωνικά στρώματα με τον ίδιο τρόπο.

Το άνοιγμα των πυροσβεστικών κρουνών της Νέας Υόρκης είναι ένα σύμβολο εφευρετικότητας, κοινοτικής αλληλεγγύης, απόδειξη ότι κάποιοι άνθρωποι αναγκάζονται να επιβιώσουν με πατέντες αλλά και του ανθρώπινου πνεύματος που βρίσκει χαρά στις πιο απλές πράξεις ανακούφισης. Μπορεί στην Αθήνα να μην έχουμε πυροσβεστικούς κρουνούς, αλλά έχουμε λάστιχα στα μπαλκόνια μας. Ας στήσουμε αυτοσχέδια μπουγέλα στις γειτονιές μας και να δημιουργήσουμε μια νέα αθηναϊκή παράδοση. Ποιος θα πει όχι σε λίγο νερό με πίεση;