Οι Κυριακές κατέχουν μια μοναδική και σημαντική θέση σε πολλούς πολιτισμούς και κοινωνίες. Για τη χριστιανοσύνη, η Κυριακή είναι η μέρα του Κυρίου.  Ο Ιησούς αναστήθηκε από τον τάφο την πρώτη ημέρα της εβδομάδας, που είναι ο όρος της Καινής Διαθήκης για την Κυριακή. Η μέρα που ο πιστός την αφιερώνει στη λατρεία του αφήνοντας πίσω δουλειές και υποχρεώσεις.

Ακόμα και για όσους όμως δεν πιστεύουν, η Κυριακή αποτελεί ιερή μέρα. Μέρα ξεκούρασης. Μέρα που θα αφοσιωθούμε στον εαυτό μας, στην ηρεμία μας και στους ανθρώπους που αγαπάμε.

Στο δυτικό πολιτισμό η Κυριακή ήταν πάντα μία σημαντική μέρα και αποτελεσε και ισχυρό πεδίο διεκδικήσεων για το εργατικό κίνημα.

Το 321 μ.Χ., ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Κωνσταντίνος εξέδωσε το Διάταγμα των Μεδιολάνων, το οποίο παρείχε θρησκευτική ανοχή σε όλες τις θρησκείες εντός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, συμπεριλαμβανομένου του Χριστιανισμού. Το διάταγμα του Κωνσταντίνου κήρυξε επίσης την Κυριακή ως ημέρα ανάπαυσης, ενθαρρύνοντας τους ανθρώπους να ασχοληθούν με τη χριστιανική λατρεία. Αυτό σηματοδότησε μια σημαντική ιστορική στιγμή για την καθιέρωση της Κυριακής ως ημέρας ανάπαυσης.

Οι Blue laws, γνωστοί και ως νόμοι της Κυριακής, στην Αμερική, ήταν κανονισμοί που επέβαλαν την τήρηση της Κυριακής ως ημέρα ανάπαυσης και λατρείας. Αυτοί οι νόμοι συχνά απαγόρευαν ορισμένες δραστηριότητες τις Κυριακές, όπως το εμπόριο, τον αθλητισμό και την ψυχαγωγία.

Καθώς τα χρόνια περνάνε και οι θρησκευτικές δοξασίες και παραδόσεις φθίνουν, οι Κυριακές χάνουν την χριστιανική τους ιερότητα. Η Κυριακή όμως παρέμεινε ως αναπόσπαστο δικαίωμα στη ζωή του εργαζόμενου.

Η Βιομηχανική Επανάσταση έφερε αλλαγές στα εργασιακά πρότυπα και τους εργατικούς νόμους για καλύτερες συνθήκες εργασίας και μια τυποποιημένη ημέρα ανάπαυσης την Κυριακή. Στην ταινία “Ποτέ την Κυριακή”, σε σκηνοθεσία και σενάριο του Jules Dassin, ακόμα και η Ίλια, μία πόρνη στο λιμάνι του Πειραιά δεν δούλευε από επιλογή τις Κυριακές.

Πηγή: Wikepedia

Η αποκαθήλωση της Κυριακής

Με το καπιταλιστικό σύστημα όμως να προελαύνει, και τη συνεχή πίεση στις εταιρείες και στους εργαζόμενους να είναι κερδοφόροι, η ιερότητα της Κυριακής κατέρρευσε. Πολυεθνικοί κολοσσοί λειτουργούν και Κυριακές με την νομική υποχρέωση της παραπάνω πληρωμής. Όλα πια έχουν γίνει εξαγοράσιμα. Ακόμα και ο ελεύθερος μας χρόνος. Όλα έχουν μία τιμή και αν είσαι μικροεπιχειρηματίας και δεν μπορείς να την καλύψεις, λυπάμαι έχασες.

Τεράστια συζήτηση έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα για τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές. «Στην Ευρώπη είναι όλα ανοιχτά, όλη μέρα κάθε μέρα.» είναι συχνά το επιχείρημα. Δεν συνειδητοοποιούν όμως, ότι στην Ευρώπη τα μικρά συνοικιακά μαγαζάκια είναι ελάχιστα. Μεγάλες αλυσίδες έχουν πάρει τη θέση τους, που έχουν τη δυνατότητα να απασχολούν με το βασικό μισθό πολλούς εργαζόμενους που έχουν κυλιόμενο ωράριο και συχνά τις Κυριακές δεν πληρώνονται παραπάνω, αλλά αντίθετα τους δίνεται ρεπό μέσα στην εβδομάδα. Αυτή η συνθήκη είναι σχεδόν αδύνατον να τηρηθεί από μία μικρή οικογενειακή επιχείρηση με περιορισμένο αριθμό υπαλλήλων. Τα έξοδα πολλά, το κέρδος πολύ μικρότερο επομένως, οι ιδιοκτήτες αναγκάζονται να χτυπούν υπερωρίες, χάνοντας σημαντικές ώρες ξεκούρασης και στερώντας χρόνο από την οικογένειά τους. Το να μην έχεις μια μέρα να ηρεμήσεις, να ξεκουραστείς οδηγεί σε σωματική, πνευματική και ψυχολογική κατάρρευση.

Η θρησκευτική παράδοση δεν άφησε τυχαία μία μέρα κενή. Οι θρησκείες συχνά “θεσμοθετούσαν” κανόνες για μια ισορροπημένη λειτουργία της κοινωνίας. Έχοντας υπόψη την ανάγκη του σώματος και του πνεύματος για ξεκούραση θέσπισαν την Κυριακή ως μέρα γιορτής και σχόλης που θα προστάτευε τον πιστό από αυτό που σήμερα ονομάζουμε burnout.

Οι αναμνήσεις της Κυριακής

Η Κυριακή είναι μέρα αυτοφροντίδας. Είναι μέρα για φαγητό με φίλους και οικογένεια. Είναι μέρα για βόλτα, για ξεκούραση, για τα παιδιά και τους φίλους σου. Είναι μέρα για να κοιτάς το ταβάνι χωρίς να σε απασχολεί ότι έχεις 123 email να απαντήσεις και άλλες 20 υποχρεώσεις να τελειώσεις.

Οι Κυριακές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση μιας υγιούς ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Γιατί μπορούμε να τις περάσουμε όπως εμείς θέλουμε, και με αυτόν τον τρόπο να ερχόμαστε πιο κοντά στον εαυτό μας, τις αξίες μας και να μην αισθανόμαστε ότι ζούμε μία ζωή που η δουλειά και οι υποχρεώσεις μας έχουν επιβάλλει.

Αν προσπαθήσετε να θυμηθείτε οικογενειακές στιγμές από την παιδική σας ηλικία, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα είναι ή από διακοπές ή από Κυριακές. Το ψητό στο τραπέζι της Κυριακής, η επίσκεψη στη γιαγιά ή στη θεία, η βόλτα στο πάρκο, το σινεμά με φίλους, η οικογενειακή ταινία το απόγευμα της Κυριακής. Στο μυαλό μου, οι Κυριακές των παιδικών μου χρόνων ήταν πάντα ηλιόλουστες. Δεν μπορώ να θυμηθώ ούτε μία Κυριακή που να βρέχει ή να έχει συννεφιά όσο ήμουν μικρή. Ίσως δεν ονομάζεται τυχαία Sunday (ημέρα ήλιου) στα αγγλικά.

Είμαστε κοινωνικά όντα. Έχουμε ανάγκη από διάδραση. Ακόμα και αν δουλεύουμε πολλές ώρες και μοιάζει δύνατον να βρεθούμε με φίλους και οικογένεια, ο μηχανισμός επιβίωσής μας θα μας ωθήσει να το αναζητήσουμε. Και η Κυριακή είναι η ιδανική μέρα για αυτό.  Όσο και αν τα χρήματα αγοράζουν τα πάντα, τις στιγμές με τους δικούς μας ανθρώπους και την ψυχική μας υγεία είναι σίγουρο ότι δεν μπορούν να τα εξαγοράσουν.