Το να σκεφτόμαστε τον εαυτό μας – τα συναισθήματά μας, το παρελθόν μας, τις επιθυμίες και τους φόβους μας – γίνεται σχεδόν αυτόματα. Το μυαλό μας είναι πάντα απασχολημένο. δουλειές , υποχρεώσεις, εκκρεμότητες, συζητήσεις, μηνύματα, τηλέφωνα. Σπάνια περνάμε στην καθημερινότητα στιγμές ηρεμίας. Ακόμα και στο ντουζ σκεφτόμαστε. Η συνεχής ροή σκέψεων είναι μια βαθιά ριζωμένη συνήθεια.

Μια από τις πιο γνωστές φράσεις στη φιλοσοφία είναι, «σκέφτομαι, άρα υπάρχω», του Γάλλου φιλόσοφου του 17ου αιώνα, René Descartes.Ο Descartes υποστήριζε ότι το μόνο πράγμα στον κόσμο για το οποίο μπορούμε να είμαστε σίγουροι είναι ότι υπάρχουμε, επειδή έχουμε την ικανότητα να σκεφτόμαστε. Μπορούμε να αμφιβάλλουμε για όλα τα άλλα—ακόμα και ότι ο ήλιος θα ανατείλει αύριο το πρωί—αλλά όσο σκεφτόμαστε, δεν μπορούμε να αμφιβάλλουμε για την ύπαρξή μας.
Ο δυτικός πολιτισμός εκθειάζει τη συνεχή σκέψη, εκτιμώντας το στοχασμό πάνω από το ένστικτο και τη λογική έναντι της διαίσθησης. Συνδέουμε τη σκέψη με τον πολιτισμό και την απουσία της με τη βαρβαρότητα και την αγριότητα. Ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις θα ήταν καλύτερο να σκεφτόμασταν πολύ λιγότερο.

Δεν παύουμε να υπάρχουμε όταν σταματήσουμε να σκεφτόμαστε. Στην πραγματικότητα, υπάρχουμε με μια πιο αυθεντική έννοια. Η αδιάκοπη σκέψη δημιουργεί μια επιφανειακή και ακόμη και απατηλή αίσθηση ταυτότητας. Η υπερβολική σκέψη συσκοτίζει την ουσιαστική μας φύση και την ευημερία και την αυθόρμητη δημιουργικότητα που προκύπτουν από αυτήν. Το να είμαστε συνειδητοί χωρίς σκέψη είναι μια ιδανική κατάσταση, μια κατάσταση που θα πρέπει να επιδιώκουμε.

Η υπερβολική σκέψη σε κρατά κολλημένο. Το να σκέφτεστε τα προβλήματά σας ή τις υποχρεώσεις σας είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να τα αντιμετωπίσετε, να εντοπίσετε και να αξιολογήσετε εναλλακτικές λύσεις. Όταν όμως αυτό γίνει εμμονή τότε οδηγεί σε αδιέξοδο. Η υπερανάλυση οδηγεί σε παράλυση. Η έρευνα διαπίστωσε ότι όσο περισσότερο σκέφτεσαι κάτι, τόσο λιγότερο ικανοποιημένος είσαι τελικά με την επιλογή σου. Μεγενθύνουμε τα προβλήματα και τα αρνητικά, πέφτουμε σε έναν κυκεώνα καταστροφολογίας και πνιγόμαστε τελικά στις σκέψεις μας χωρίς να πράττουμε. Οι αρνητικές σκέψεις άλλωστε απελευθερώνουν χημικές ουσίες του εγκεφάλου που επηρεάζουν το πώς αισθανόμαστε και επηρεάζουν αρνητικά και την ψυχολογική μας κατάσταση.

Σίγουρα δεν πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε εντελώς. Η συνειδητή σκέψη είναι απαραίτητη και χρήσιμη. Η πιο ιδανική ανθρώπινη κατάσταση θα ήταν να σκεφτόμαστε όποτε το χρειαζόμαστε ή το θέλουμε. Η σκέψη να είναι σαν ένα εργαλείο που το χρησιμοποιούμε όταν το χρειαζόμαστε και μετά το αφήνουμε. Τότε μπορούμε να επιστρέψουμε στην αρμονία μιας κατάστασης ψυχικής ηρεμίας.

Είναι μια πράξη φροντίδας του εαυτού μας να κάνουμε ένα διάλειμμα από τη διαλογική σκέψη που και που, ακόμα και κατά τις ώρες που είμαστε ξύπνιοι. Η πρακτική της μη σκέψης ξεκουράζει, ηρεμεί και ανανεώνει το μυαλό. Μελέτες  δείχνουν ότι εάν επενδύσετε στην ανάπτυξη της ικανότητας να σκέφτεστε λιγότερο, μπορείτε να μειώσετε το άγχος σας και να αποτρέψετε την κατάθλιψη. Και ακόμα καλύτερα, το να έχετε καθαρό μυαλό θα σας επιτρέψει να αφιερώσετε την εστίασή σας σε οποιαδήποτε εργασία έχετε μπροστά σας αντί να αισθάνεστε αποσπασμένοι και μη παραγωγικοί.

Και ευτυχώς υπάρχουν τρόποι να το καταφέρετε:

– Δώσε χρόνο και σημασία στις αισθήσεις σου

Όταν χάνεσαι στις σκέψεις, είναι εύκολο να ξεχάσεις ότι υπάρχουν πέντε εμπειρίες στη διάθεσή σου εκτός από την αναλυτική σκέψη. Αυτές οι εμπειρίες είναι: αυτό που βλέπετε, ακούτε, μυρίζετε, γεύεστε και αισθάνεστε σωματικά. Αφήστε την προσοχή σας να στηριχτεί σε όποια αισθητηριακή είσοδο είναι πιο κυρίαρχη αυτή τη στιγμή. Μπορεί να είναι η θέα από ένα παράθυρο ή ενός έργου τέχνης. Μπορεί να είναι το μουρμουρητό μιας συζήτησης εκεί κοντά ή μουσική που παίζει στο background. Μπορεί να είναι η μυρωδιά και η γεύση ενός μήλου που τρώτε. Μπορεί να είναι η φυσική αίσθηση στο δέρμα σας από τα ρούχα που φοράτε. Αλλά αν εστιάσετε συνειδητά την προσοχή σας στις πολλές αισθητηριακές εισροές γύρω σας, μπορείτε να βγάλετε τον εαυτό σας από τον καταιγισμό σκέψεων

– Κάνε κάτι που απολαμβάνεις

Μερικές φορές για να ξεφύγετε από τον φαύλο κύκλο της υπερβολικής σκέψης, πρέπει να αποσπάσετε την προσοχή σας με μια δραστηριότητα που σας κάνει χαρούμενους.
Το μυαλό μπορεί να ξεκουραστεί πραγματικά είναι όταν σταματά να σκέφτεται και μόνο βιώνει. Μία δραστηριότητα που μας αρέσει μας απορροφά και εκείνη τη στιγμή δε σκεφτόμαστε τίποτε άλλο, παρά απολαμβάνουμε τη στιγμή. Αδειάζει ο εγκέφαλος από τη φλυαρία και τον περιττό θόρυβο που η καταιγιστική σκέψη δημιουργεί.

– Άφησε την άποψη των άλλων στην άκρη

Είναι πιο εύκολο να εξασκηθείς στο να μη σκέφτεσαι αν αφήσεις στην άκρη τη γνώμη και την κριτική των άλλων. Αν μόνιμα σας απασχολεί το τι θα πουν οι γύρω και τι άποψη θα σχηματίσουν για εσάς, είναι σίγουρο ότι θα δημιουργήσει περισσότερες σκέψεις και προβληματισμούς. Επιπλέον, θα απελευθερωθείτε από το άγχος και το στρες και θα έχετε περισσότερο χρόνο για τον εαυτό σας και την ηρεμία σας.

– Τεχνικές αναπνοής

Αν νιώθετε ότι τα συναισθήματα και οι σκέψεις σας κατακλύζουν, πριν αντιδράσετε πάρτε μία βαθιά ανάσα. Το να εστιάσετε μόνο στην αναπνοή σας ή να αλλάξετε τον τρόπο που αναπνέετε μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στο συνολικό επίπεδο άγχους  και υπερβολικών σκέψεων. Οι τεχνικές αναπνοής μπορούν να ηρεμήσουν το σώμα και τον εγκέφαλό σας μέσα σε λίγα μόνο λεπτά.

 

❈ Με πληροφορίες από: Psychology Today, Science Direct