Θα ήταν έγκυρο να λέγαμε ότι η αριστερή κυβέρνηση Σάντσεθ της Ισπανίας, με περισσότερες γυναίκες παρά άνδρες στο δυναμικό της, είναι φεμινιστική, μιας που επιχειρεί τομές και αλλαγές σε ζητήματα που άπτονται των δικαιωμάτων της γυναίκας και των θηλυκοτήτων.

Από το 2004, ασχολούνται με την ανανέωση της νομοθεσίας για την βία κατά των γυναικών και τώρα, 16 Φεβρουαρίου 2023, προχώρησαν ένα βήμα ακόμα: οι Ισπανοί βουλευτές ενέκριναν νόμο που προβλέπει «άδεια εμμήνου ρύσεως» για τις γυναίκες, πρωτόγνωρο για την Ευρώπη μέτρο.

Ένα ταμπού σπάει, σύμφωνα και με τον στόχο της κυβέρνησης, εξ ου και το tweet της υπουργού Ισότηττας Ιρένε Μοντέρο, από τους Podemos, συμμαχικού κόμματος των κυβερνώντων σοσιαλιστών. «Είναι μια ιστορική ημέρα» έγραψε.

Τι ακριβώς λέει ο νόμος

Με το κείμενο αυτό, που εγκρίθηκε με 185 ψήφους υπέρ, 154 κατά και τρεις αποχές, η Ισπανία καθίσταται η πρώτη χώρα στην Ευρώπη και μία από τις ελάχιστες στον κόσμο (Ζάμπια, Ινδονησία, Ταϊβάν, Νότια Κορέα και Ιαπωνία) που ενσωματώνει αυτό το μέτρο στη νομοθεσία της.

Προβλέπεται, συγκεκριμένα, ότι «η διακοπή της εργασίας για μια γυναίκα για λόγους εμμηνορρυσίας» που συνδέονται για παράδειγμα «με παθολογίες όπως η ενδομητρίωση» θα «αναγνωριστεί ως μια ειδική κατάσταση προσωρινής ανικανότητας» προς εργασία.

«Δίνεται σε αυτή την παθολογική κατάσταση μια ρύθμιση που θα προσαρμοστεί ώστε να εξαλειφθεί οποιαδήποτε αρνητική προκατάληψη για τις γυναίκες στον κόσμο της εργασίας», διευκρινίζεται στο νομοθέτημα.

Ο νόμος ορίζει το δικαίωμα σε «τριήμερη άδεια υπό ιατρική επίβλεψη, με δυνατότητα επέκτασης σε πέντε, για όσες έχουν δύσκολες περιόδους: έντονο πόνο, κράμπες, ναυτία, ζάλη και έμετο, συμπτώματα από τα οποία υποφέρουν ορισμένες γυναίκες σε κάθε κύκλο».

Σύμφωνα με την Ισπανική Γυναικολογική και Μαιευτική Εταιρεία, περίπου το ένα τρίτο των γυναικών που έχουν έμμηνο ρύση υποφέρουν από έντονο πόνο γνωστό ως δυσμηνόρροια, με τα συμπτώματα να περιλαμβάνουν οξύ κοιλιακό άλγος, διάρροια, πονοκεφάλους και πυρετό.

Σημειωτέον, η άδεια δίδεται υποχρεωτικά από γιατρό που αμείβεται από την υπηρεσία κοινωνικής ασφάλισης.

Η «άδεια εμμήνου ρύσεως» είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέτρα ενός πολύ ευρύτερου σχεδίου νόμου που αποσκοπεί να ενισχύσει την πρόσβαση στην άμβλωση στα δημόσια νοσοκομεία, τα οποία πραγματοποιούν λιγότερο από το 15% των αμβλώσεων στη χώρα, λόγω κυρίως της μαζικής εναντίωσης των γιατρών για λόγους συνείδησης.

Λόγω της κατάστασης αυτής, αρκετές γυναίκες αναγκάζονται μερικές φορές να διανύσουν εκατοντάδες χιλιόμετρα για να μπορέσουν να κάνουν άμβλωση.

Αυτός ο ίδιος νόμος θα επιτρέψει, επίσης, στις ανήλικες να υποβάλλονται σε άμβλωση χωρίς τη συγκατάθεση των γονέων τους στην ηλικία των 16 και των 17 ετών, καταργώντας μια υποχρέωση που είχε εγκαθιδρύσει το 2015 η συντηρητική κυβέρνηση.

Η άμβλωση νομιμοποιήθηκε επισήως στην Ισπανία το 2010, μετά την αποποινικοποίησή της το 1985, ενώ ο νέος νόμος του 2023 προβλέπει επιπλέον την ενίσχυση της σεξουαλικής εκπαίδευσης στα σχολεία. Αυτή η εκπαίδευση θα ενισχύεται στην πράξη με δωρεάν διανομή αντισυλληπτικών μέσων ή/και προϊόντων υγιεινής περιόδου στα λύκεια.

Οι αντιδράσεις

Δεν έγινε δεκτός χωρίς αντιδράσεις και επιφυλάξεις ο νέος νόμος, ακόμα και από μεριάς των Σοσιαλιστών, αλλά και του ριζοσπαστικού συνδικάτου UGT.

To εν λόγω συνδικάτο, που πρόσκειται στους Σοσιαλιστές, ένα από τα δύο μεγαλύτερα στη χώρα, εξέφρασε κυρίως ανησυχία ότι ο νόμος μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στην πρόσληψη γυναικών εκ μέρους εργοδοτών που θέλουν να αποφύγουν αυτές τις απουσίες.

Από την πλευρά του, το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP), το μεγαλύτερο της αντιπολίτευσης, προειδοποίησε για τον κίνδυνο «περιθωριοποίησης» και «στιγματισμού» και για ενδεχόμενες «αρνητικές συνέπειες στην αγορά εργασίας» για τις γυναίκες.