Θέλει φροντίδα το σώμα, γιατί είναι ο ναός της ψυχής. Κατά τα ψέματα, χωρίς το σώμα δεν υπάρχουμε. Και δεν μιλάω μόνο για το φυσικό σώμα -σάρκα και οστά. Γιατί και τα συναισθήματα μέσα στα οστά πηγαίνουν και κάθονται. Οι σκέψεις το ίδιο. Όταν δηλαδή μια σκέψη -ο νους- μου προκαλεί ένα συναίσθημα, όλο αυτό αποτυπώνεται στο σώμα. Και βγαίνει με ασθένειες, με διάφορους τρόπους.
Αυτά μάς είπε ο Βαγγέλης Πλατανίτης, θεραπευτής που ασχολείται με το σιάτσου και με την κινεζική ιατρική, όταν τον ρωτήσαμε τι ακριβώς είναι αυτό που κάνει. Σε έναν κόσμο γεμάτο κυνηγητό και θόρυβο, γεμάτο στρες και ψυχικό και σωματικό πόνο, πώς μπορούμε να φροντίσουμε τον εαυτό μας; Είναι εφικτό να ρίξουμε ρυθμούς; Να επιστρέψουμε σε μια κατάσταση ηρεμίας και γαλήνης; Και τελικά να ευχαριστηθούμε το παρόν;
– Τι είναι το σιάτσου;
Το σιάτσου είναι μια συμπληρωματική αγωγή υγείας. Και θα ήταν ωραίο να το δούμε έτσι: άγω την υγεία συμπληρωματικά με οτιδήποτε άλλο: με τη δυτική ιατρική, με τη βόλτα που θα πάω, με την εργασία που κάνω, με την οικογένειά μου. Όλα αυτά θεωρητικά τα κάνουμε για να είμαστε καλά. Το σιάτσου, ως συμπληρωματική αγωγή υγείας σε όλα αυτά, εργάζεται πάνω στο σώμα. Το σώμα όμως δεν είναι μόνο αυτό που βλέπουμε. Υπάρχει το συναίσθημα μέσα εκεί, υπάρχει ο νους. Αν πάμε παραπέρα υπάρχει η ψυχή. Υπάρχουν διάφορα σώματα. Οπότε δεν αγγίζουμε μόνο το φυσικό σώμα. Μπορεί να αγγίξουμε κάποιον στον αγκώνα και στο σημείο αυτό να του βγει ένα συναίσθημα ή μια σκέψη από το παρελθόν. Ο αγκώνας δεν είναι απλά μια άρθρωση με τα οστά της, με τους τένοντες, με τους συνδέσμους και με τα αρθρικά υγρά.
– Δηλαδή πώς λειτουργεί; Τι ακριβώς κάνεις;
Όταν κάνουμε σιάτσου και αγγίζω ένα σημείο του σώματος ουσιαστικά αγγίζω τους μεσημβρινούς, δηλαδή τα ενεργειακά κανάλια που διέπουν το σημείο. Απλά αφήνω το χέρι μου επάνω και λειτουργεί με την ενέργεια, με την αφή, με την πρόθεση. Προσπαθώ να αντιληφθώ πώς είναι η ενέργεια στο σημείο εκείνη τη στιγμή. Αν νιώσω ότι είναι μπλοκαρισμένο και δεν ρέει η ενέργεια, υπάρχουν διάφορες τεχνικές για να ανοίξουμε για παράδειγμα μια άρθρωση ή να μαλακώσουμε το εσωτερικό όργανο, είτε τοποθετώντας το χέρι πάνω εκεί όπου βρίσκεται το όργανο, είτε δουλεύοντας τον μεσημβρινό πάνω στο σώμα. Με βάση την κινεζική ιατρική, οι μεσημβρινοί είναι κανάλια ενέργειας που δουλεύουν παράλληλα με το νευρικό σύστημα, αλλά δεν βρίσκονται μόνο εκεί. Είναι λίγο πιο βαθιά και αποτελούν ένα δίκτυο μέσα στο οποίο θέλουμε να ρέουν τα πράγματα. Αυτό κάνουμε με το σιάτσου: αποκαθιστούμε τη ροή της ενέργειας. Γιατί όταν κάπου υπάρχει στάση, δηλαδή όπως λέμε λιμνάζει το τσι -η ζωτική ενέργεια- εκεί θα υπάρξει ασθένεια. Το σιάτσου λειτουργεί αμιγώς φροντιστικά. Και εγώ αυτό που θα ήθελα να καταφέρουμε είναι να υπάρχει μαζί με τη δυτική ιατρική αφού σκοπός μας είναι η βαθιά φροντίδα του ανθρώπου, από την πιο ήπια ασθένεια μέχρι την πιο βαριά. Ακόμα και στην περίπτωση ενός καρκίνου, στην οποία ο άνθρωπος θα φύγει από τη ζωή, το θέμα εκεί είναι να φύγει ξεκούραστος, να φύγει χαμογελαστός ακόμα και με το πρόβλημα που έχει. Αυτό μπορεί να γίνει. Έχω δουλέψει με ανθρώπους με καρκίνο και το έχω δει. Αυτή η βαθιά φροντίδα που ένιωσε αυτός ο άνθρωπος όταν κάναμε τη συνεδρία δεν μπορεί να μετρηθεί. Ενώ έχει τον πόνο του, ενώ ίσως δυσκολεύεται και να μετακινηθεί, ενώ και για μένα είναι δύσκολο εκείνη τη στιγμή, χαμογελάω και τον αγγίζω φροντιστικά μέσα από την κινεζική ιατρική και με όσο χώρο μου δίνει αυτή η ύπαρξη εκείνη τη στιγμή, με τεράστιο σεβασμό για τον χώρο που μου δίνει ο άνθρωπος για να τον αγγίξω, με ησυχία και με γαλήνη. Αυτή είναι η προσέγγισή μου και σε κάθε συνεδρία. Γι’ αυτό όσοι ασχολούμαστε μ’ αυτό, λέμε ότι είναι μια θεραπευτική τέχνη. Δεν είναι τεχνική, όπως κάνω κάτι συγκεκριμένο ακολουθώντας το πρωτόκολλο. Εδώ τα πράγματα έρχονται εκείνη τη στιγμή, η τέχνη συμβαίνει στο παρόν. Γι’ αυτό και κάθε συνεδρία είναι διαφορετική.
– Τι αποτέλεσμα έχει η διαδικασία αυτή στον άνθρωπο; Είτε την ώρα εκείνη που φεύγει από τη συνεδρία, είτε μακροπρόθεσμα.
Θα νιώσει βαθιά φροντίδα. Το τι είναι αυτό για τον καθένα, αυτό θα το βρει αυτός. Απλά έχουμε πάντα την τάση να υπεραναλύουμε και γι’ αυτό ψάχνουμε να το βάλουμε σε λόγια. Πρακτικά, ενδεχομένως να νιώσει τα πράγματα να κινούνται μέσα του, μια ροή. Αυτό είναι το τσι, η ζωτική ενέργεια. Ή το γουέι-τσι που διέπει τους μεσημβρινούς. Θα νιώσει κάτι να κινείται ή και σημεία να συνδέονται. Μπορεί να αγγίξουμε το γόνατο και να νιώσουμε ότι κάτι κινήθηκε στο συκώτι. Θα αρχίσουν τα όργανα να ακούγονται, ιδιαίτερα τα κοίλα όπως είναι τα έντερα και το στομάχι. Συνομιλούν τα όργανα, γι’ αυτό ακούγονται. Είναι ζωντανοί οργανισμοί. Αυτό λοιπόν που θα αντιληφθεί κάποιος, ειδικά στην πρώτη συνεδρία, είναι ότι το σώμα του υπάρχει, είναι ζωντανό και μπορεί να είναι και πονεμένο. Οι σύγχρονοι άνθρωποι, και ιδίως οι δυτικοί, θεωρούμε δεδομένο ότι το σώμα μας πρέπει να λειτουργεί: για να πάω στη δουλειά, για να κάνω έρωτα, για να κάνω παιδιά, για να πετύχω. Δεν ισχύει αυτό. Σκοπός για μένα σε κάθε συνεδρία είναι να αρχίζει να μαλακώνει το νευρικό σύστημα, γιατί αυτό νευρώνει τα πάντα. Και το άγγιγμα με το οποίο δουλεύω είναι πολύ μαλακό, μένω εκεί χωρίς πίεση. Δεν χρειάζεται να βάλω πίεση. Η πρόθεσή μου είναι να είμαι εκεί, να στέκομαι στο παρόν και να ησυχάζω.
– Εσύ ο ίδιος κάνεις σιάτσου;
Εγώ ναι, δέχομαι σιάτσου κατά διαστήματα και όταν θέλω να δουλέψω συγκεκριμένα πράγματα και να έχω αυτή τη φροντίδα. Απλά τα τελευταία τέσσερα χρόνια δουλεύω παράλληλα με το τάι τσι, το τσι γκονγκ και το μπάγκουα. Αυτά δουλεύουν πολύ θεραπευτικά για μένα. Το τάι τσι είναι εσωτερική πολεμική τέχνη. Είναι αυτό που βλέπουμε πολλές φορές να κάνουν οι Κινέζοι στα πάρκα, κάποιες αιθέριες κινήσεις. Ταυτόχρονα μπορούν να είναι και πολεμικές εφαρμογές.
– Όταν εμφανιστεί σ’ εσένα ένα πρόβλημα υγείας τι κάνεις;
Αρχικά προσπαθώ να μην πανικοβάλλομαι. Γιατί αν στρεσαριστώ το νευρικό σύστημα θα έχει ένταση και δεν θα έχω και καθαρό μυαλό να πάρω αποφάσεις. Από εκεί και πέρα θα παρατηρήσω πως ακριβώς είναι ο πόνος. Είναι οξύς; Έρχεται και φεύγει; Έρχεται από κάποιο συγκεκριμένο όργανο; Από συναίσθημα; Θα το συνδέσω με την κινεζική ιατρική και ανάλογα με το πώς προχωράει θα προσπαθήσω να το φροντίσω. Γνωρίζω πώς να κάνω μάλαξη, να κάνω πιέσεις σε συγκεκριμένους μεσημβρινούς, σε κάποια σημεία μπορεί να βάλω κάποιες βελόνες… Και μετά, ανάλογα και με την περίπτωση, θα πάρω κανονικά να πάρω τη γνώμη ενός γιατρού. Το θέμα είναι να μην είναι όλα νυστέρι και φάρμακο, να υπάρχει μια ισορροπία.
– Ποια είναι η σχέση σου με τη φύση; Θεωρείς αναγκαίο να πηγαίνεις;
Ναι, εννοείται ότι πηγαίνω. Ό,τι κι αν συμβαίνει, η φύση θα με ανακουφίσει. Η Γη θα με φροντίσει. Αλλά ξέρεις ποιο είναι το θέμα; Εγώ ο ίδιος πώς θα πάω; Θα είμαι μέσα στην ένταση, στο άγχος και στον θυμό; Ή θα πάω ήδη φροντισμένος; Και τότε θα καταλάβω τη διαφορά του τι μπορεί να μου δώσουν η γη και η φύση. Πρέπει λοιπόν να είμαι πιο ήρεμος στην καθημερινότητά μου, να μην γίνεται κτήμα μου αυτό το «έξω». Αυτό δεν είναι δικό μου. Δεν είναι δικός μου ο θυμός του άλλου. Ούτε η θλίψη του άλλου, ούτε η μαυρίλα του άλλου. Απλά βρίσκουν γήπεδο σ’ εμένα, βρίσκουν χώρο να μπουν και να μείνουν μέσα μου. Αν όμως εγώ φροντίζω τον εαυτό μου, είμαι πιο χαλαρός, πιο χαμογελαστός, όταν θα πάω στη φύση θα είναι διαφορετικό το βίωμα. Ο άνθρωπος είναι η φύση. Χωρίς τη φύση δεν υπάρχουμε. Μπορείς να πας στη θάλασσα, στο δάσος, μπορείς να πας και στο πάρκο στο κέντρο της Αθήνας. Μπορεί να είσαι στο μπαλκόνι σου με δυο λουλούδια. Αν εκεί μπορείς να είσαι καλά… Στη φύση είναι διαφορετική η ενέργεια. Κι αν ζεις εκεί, δεν έχεις όλο αυτό το χάος που υπάρχει στη μεγαλούπολη. Την ένταση, τον θόρυβο, τις έντονες μυρωδιές, όλα αυτά που συσσωρεύονται και φλέγονται. Μέσα μας υπάρχει ένταση, τεράστια φωτιά. Αν μιλήσουμε με όρους κινέζικης φιλοσοφίας, η σχέση νερού-φωτιάς μέσα μας γενικά δεν λειτουργεί καλά. Γιατί δουλεύουμε ψηλά, στον νου. Και κυρίως στον αναλυτικό νου. Υπεραναλύουμε, όλα τα ανεβάζουμε προς τα πάνω. Γι’ αυτό και έχουμε ενοχλήσεις στον αυχένα κλπ. Το θέμα όμως δεν είναι να σκέφτομαι λιγότερο και να αισθάνομαι περισσότερο. Είναι απλά να ησυχάζω και να απολαμβάνω το τώρα. Όχι όμως αυτό που λένε «Ζήσε στο παρόν! Απόλαυσε το παρόν!». Αυτό έχει τεράστια ένταση. Δεν χρειάζεται να το πω, αρκεί να ησυχάσω. Το παρελθόν έχει πολλή ενοχή. Το μέλλον έχει τεράστιο φόβο. Το μόνο που έχει ησυχία και γαλήνη είναι το παρόν. Όμως το μόνο στο οποίο δεν ζούμε, το μόνο που δεν αντιλαμβανόμαστε είναι το παρόν. Το ίδιο συμβαίνει και με την τροφή, με τα υγρά και με την αναπνοή. Φροντίζουμε τη διατροφή μας ο καθένας με τον τρόπο του, φροντίζουμε τα υγρά που προσλαμβάνουμε, αλλά την αναπνοή; Γιατί χωρίς τροφή μπορείς να ζήσεις ένα διάστημα. Χωρίς υγρά, το ίδιο. Χωρίς αναπνοή μπορείς; Κι αν σκεφτούμε ότι η αναπνοή μας είναι πολύ ρηχή, γιατί ζούμε σε εποχές με τεράστιο στρες…
– Τι μπορούμε δηλαδή να κάνουμε με την αναπνοή μας;
Απλά να την αφήσουμε να συμβεί. Το πρώτο πράγμα είναι να παρατηρήσω την αναπνοή μου. Να μην την μεγαλώσω, να μην τη μικρύνω, να μην μετράω δευτερόλεπτα, απλά να μείνω εκεί. Να ησυχάσω και να αντιληφθώ: είναι κοφτή; είναι ρηχή; μπαίνει από τη μύτη; φτάνει μέχρι την περιοχή ανάμεσα στα φρύδια; μέχρι τον οισοφάγο; μέχρι το λακκουβάκι του λαιμού στο στέρνο; περνάει μέσα από το διάφραγμα; πηγαίνει κάτω στην κοιλιά για να μαλάξει τα εσωτερικά όργανα ή είναι ρηχή; Ας το παρατηρήσω στην αρχή για να αποδεχθώ την κατάσταση· ακόμα κι αν αντιληφθώ ότι ζω σε μια κατάσταση έντονου στρες. Το επόμενο βήμα μετά την αποδοχή είναι να αφήσω την αναπνοή να συμβεί. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Και μετά θα προσπαθήσω να έχω ίδια εισπνοή και εκπνοή, να υπάρχει ρυθμός. Όταν κάνω πετάλι στο ποδήλατο δεν κάνω μια πεταλιά δεξιά, μετά από λίγη ώρα μια αριστερή, μετά μόνο δεξιές κλπ. Για να απολαύσω το ποδήλατο έχω ρυθμό και κάνω πετάλι συνέχεια. Το ίδιο είναι και με την αναπνοή, θέλω να έχει μια κυκλικότητα.
– Μπορεί κάτι τόσο μικρό να αλλάξει τη ζωή και την καθημερινότητά μας;
Αν αναλογιστούμε αυτό που είπαμε πριν, ότι δηλαδή χωρίς αναπνοή δεν μπορούμε να ζήσουμε παραπάνω από μερικά δευτερόλεπτα, δεν υπάρχει κάτι άλλο στη ζωή μας που να έχει μεγαλύτερη επίδραση. Αυτό που δεν έχουμε εκεί έξω είναι η αναπνοή. Είναι σαν να μας κρατάνε συνέχεια από τη μύτη. Αν αναπνέω καλά, αρχίζει και ησυχάζει το νευρικό σύστημα. Άρα αρχίζει και ησυχάζει οτιδήποτε νευρώνει το νευρικό σύστημα: οστά, μύες, όργανα, σύνδεσμοι. Όλα αρχίζουν και ρέουν: το αίμα, τα αρθρικά υγρά, η λέμφος… Κρατάω ό,τι θέλω να κρατήσω, αφήνω ό,τι θέλω να αφήσω μέσω της λέμφου. Η αναπνοή είναι που δίνει ρυθμό στη ζωή. Πώς είναι για παράδειγμα μια γυναίκα στον ανώδυνο τοκετό; Τι της λένε για να γεννήσει; Να αναπνέει. Δημιουργεί έτσι μια κατάσταση ώστε να μπορέσει το έμβρυο, από εκεί που ήταν στην ησυχία, στο σκοτάδι και στα υγρά, να βγει έξω στον κόσμο, στην ξηρασία και στα φώτα.
– Αν τα έφερνε έτσι η ζωή θα μετακόμιζες εκτός πόλης;
Και βέβαια, το ψάχνω ήδη για να φύγω. Γιατί αυτοί οι ρυθμοί δεν είναι υγιείς, δεν προσφέρουν τίποτα στον άνθρωπο. Απλά περνάν’ οι μέρες, περνάν’ τα χρόνια, περνάει ο καιρός. Δεν είναι ζωή αυτό, που όλο τρέχουμε. Τρέχουμε ακόμα και για να πάρουμε το μετρό να πάμε ένα θέατρο. Τρέχουμε και Σάββατο βράδυ. Τρέχουμε για να βγούμε για ποτό. Είναι μια κατάσταση αέναου στρες. Οπότε ναι, το κοιτάζω. Αν μιλούσαμε βιοποριστικά, θα λέγαμε ότι εδώ είναι καλύτερα επειδή υπάρχει περισσότερος κόσμος. Αλλά δεν ισχύει κι αυτό, απλά έχει περαστεί μέσα μας ως ιδέα ότι κάτι συγκεκριμένο μπορεί να έχει αποκατάσταση και λεφτά. Όπως μας έλεγαν και για τις σχολές. Πόσοι δουλεύουμε σε αυτό που σπουδάσαμε; Εγώ τι τέλειωσα; Πληροφορική. Τι κάνω; Σιάτσου. Από τη μία έχεις το μυστήριο και το ποιητικό της κινέζικης φιλοσοφίας και ιατρικής και από την άλλη έχεις το 01 των μηχανών και του προγραμματισμού. Εντέλει φαίνεται ότι εμένα αυτό με φέρνει σε ισορροπία. Αλλά είναι καλό να είμαστε κοντά στη φύση γιατί αν αναλογιστούμε τα πέντε στοιχεία με βάση την κινέζικη φιλοσοφία και ιατρική -δηλαδή νερό, ξύλο, φωτιά, γη και μέταλλο- όλα αυτά είναι μέσα μας. Το κάθε στοιχείο συνδέεται με ένα εσωτερικό όργανο, με ένα συναίσθημα, με ένα χρώμα, με μία γεύση, με μία μυρωδιά… Αν γειωθείς, πραγματικά θα πάρεις ενέργεια.
– Πώς γειώνεσαι;
Μπορώ να σταθώ όπου είμαι, είτε καθιστός είτε ξαπλωμένος, και απλά να αφήσω το σώμα μου, το συναίσθημά μου και τον νου μου να υπάρξουν εκεί, εκείνη τη στιγμή. Θα φεύγει ο νους, θα ταξιδεύει. Οι μυρωδιές, οι ήχοι, θα ανακινούν συναισθήματα, σκέψεις. Όλα καλά είναι αυτά. Χωρίς να τραβήξω από τα μαλλιά τον νου με το ζόρι, απλά θα τον αφήσω να μαλακώσει μέσα στο σώμα και να γίνω ένα με αυτόν. Γιατί είμαστε ένα.
❈ INFO: Official Site | Facebook | Instagram
Χώρος: Inner Hive