Σε ποιον δεν αρέσει η μεσημεριανή σιέστα; Αυτός ο γλυκός ύπνος μετά το φαγητό, στον καναπέ που ενώ διαβάζεις ένα βιβλίο ή βλέπεις την αγαπημένη σου σειρά, αισθάνεσαι τα μάτια σου βαριά και πέφτεις σιγά σιγά στην αγκαλιά του Μορφέα. Σε όλους μας όμως έχει συμβεί να ξυπνήσουμε μετά από ώρες και να αισθανόμαστε σαν ζόμπι. Ενώ υποτίθεται ξεκουραστήκαμε, το σώμα μας είναι βαρύ και το μυαλό μας πιο αργό.
Πολλοί πιστεύουν ότι ο μεσημεριανός υπνάκος είναι μία δραστηριότητα αβλαβής και συνάμα ανανεωτική.
Ωστόσο, ο ύπνος μες τη διάρκεια της μέρας που ξεπερνάει τη μία ώρα, κρύβει κάποιους κινδύνους.
Σύμφωνα με μελέτη που παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Καρδιολογίας, ο μεσημεριανός ύπνος για περισσότερο από μία ώρα συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και θανάτου.
Η μελέτη, ότι οι μεγάλοι μεσημεριανοί ύπνοι συσχετίστηκαν με 30% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία και 34% αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.
Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι οι μεγάλοι μεσημεριανοί ύπνοι αύξαναν τον κίνδυνο θανάτου μόνο εάν το άτομο κοιμόταν περισσότερες από έξι ώρες τη νύχτα.
«Ο ημερήσιος μεσημεριανός ύπνος είναι κοινός σε όλο τον κόσμο και γενικά θεωρείται μια υγιεινή συνήθεια», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης, Zhe Pan. «Μια κοινή άποψη είναι ότι ο μεσημεριανός ύπνος βελτιώνει την απόδοση και εξουδετερώνει τις αρνητικές συνέπειες της έλλειψης ύπνου. Η μελέτη μας αμφισβητεί αυτές τις ευρέως διαδεδομένες απόψεις.»
Προηγούμενη έρευνα σχετικά με τη σχέση μεταξύ του ημερήσιου ύπνου και των αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία έχει δώσει αντικρουόμενα αποτελέσματα.
Για παράδειγμα, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους στο περιοδικό Heart διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που κοιμόντουσαν κατά τη διάρκεια της μέρας μία ή δύο φορές την εβδομάδα, μείωσαν σχεδόν στο μισό τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού, σε σύγκριση με άτομα που δεν κοιμόντουσαν.
Και μια άλλη μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2019, μόλις δύο μήνες αργότερα, έδειξε ότι όσοι κοιμούνταν για περισσότερο από 90 λεπτά είχαν 85% περισσότερες πιθανότητες να πάθουν εγκεφαλικό αργότερα.
Η τρέχουσα μελέτη εξέτασε 313.651 συμμετέχοντες από περισσότερες από 20 μελέτες, εκ των οποίων σχεδόν το 40% των συμμετεχόντων δήλωσαν ότι κοιμόντουσαν για λίγο κατά τη διάρκεια της μέρας.
Σύμφωνα με την ανάλυση, οι μεσημεριανοί ύπνοι οποιασδήποτε διάρκειας συνδέθηκαν με πέντε φορές (19%) μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου. Αυτή η σχέση ήταν ισχυρότερη στις γυναίκες, που είχαν 22% μεγαλύτερη πιθανότητα θανάτου, καθώς και στους ηλικιωμένους, των οποίων ο κίνδυνος αυξήθηκε κατά 17% με τον μεσημεριανό ύπνο.
Αλλά όταν πρόκειται για καρδιαγγειακή νόσο, το να ξαπλώνεις λιγάκι το μεσημέρι δεν είναι επιβλάβες, στην πραγματικότητα μπορεί να είναι ευεργετικό.
«Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι οι πιο σύντομοι μεσημεριανοί ύπνοι (ειδικά αυτοί που είναι λιγότεροι από 30 έως 45 λεπτά) μπορεί να βελτιώσουν την υγεία της καρδιάς σε άτομα που κοιμούνται ανεπαρκώς τη νύχτα», είπε ο Zhe Pan.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, η στέρηση ύπνου είναι γνωστός παράγοντας κινδύνου για μια σειρά καταστάσεων, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η υψηλή αρτηριακή πίεση, το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι καρδιακές παθήσεις και η ψυχική δυσφορία.
Και λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 1/3 των Αμερικανών δεν κοιμούνται αρκετά, ίσως ένας υπνάκος να είναι δικαιολογημένος.
Όσον αφορά τους φυσιολογικούς λόγους για τους οποίους ο μεσημεριανός ύπνος επηρεάζει το σώμα, ο Zhe Pan είπε ότι είναι ακόμα ασαφές.
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι ο μεγαλύτερος ύπνος μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα φλεγμονής, η οποία συνδέεται με καρδιακές παθήσεις και αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Άλλες έρευνες έχουν επίσης συνδέσει τον μεσημεριανό ύπνο με υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη, παχυσαρκία, κατάθλιψη και άγχος.
Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί πώς ο μεγάλος ύπνος και ο ύπνος για περισσότερες ώρες τη νύχτα μπορεί να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων υγείας.
Εν τω μεταξύ, ο Παν συμβουλεύει να κρατήσετε τις «σιέστες» σας κάτω από μία ώρα και αν δεν είστε τύπος που δεν κοιμάστε τα μεσημέρια, δεν χρειάζεται να γίνετε.
Πηγή: Forbes, ESC