Έκοψες την καφεΐνη. Συγχαρητήρια! Μόλις ξεφορτώθηκες έναν από τους πιο διαδεδομένους εθισμούς στον κόσμο. Έναν εθισμό που σχεδόν όλοι παραδεχόμαστε ότι έχουμε, αλλά δεν μας καίγεται καρφί. Κι ας κιτρινίζει τα δόντια, ας μας χαλάει τον ύπνο, ας μας κάνει πιο αγχωμένους ξύπνιους και ας μας ρίχνει τη διάθεση όταν δεν το έχουμε – όπως ακριβώς κάθε άλλη εξάρτηση.

Κι εκεί που λες «επιτέλους, τώρα θα κοιμάμαι σαν πουλάκι», συμβαίνει το ανάποδο: από τότε που το έκοψες, τα όνειρά σου έγιναν τρομακτικά ζωντανά.

Σύμφωνα με το The Conversation, η ερευνήτρια ύπνου Σάρλοτ Γκούπτα και η μεταδιδακτορική ερευνήτρια Καρίσα Γκάρντινερ λένε ότι αυτό είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά συμπτώματα στέρησης καφεΐνης: έντονα, ζωντανά, και εφιαλτικά εφιαλτικά όνειρα.

Οι Γκούπτα και Γκάρντινερ παραδέχονται ότι η επιστήμη δεν έχει καταλάβει ακόμη ακριβώς γιατί οι εφιάλτες γίνονται πιο έντονοι όταν σταματάς την καφεΐνη, αλλά υπάρχουν μερικές γεροδεμένες θεωρίες.

Κόβοντας την καφεΐνη, τα όνειρά σου γίνονται πιο ζωηρά

Η καφεΐνη μπλοκάρει την αδενοσίνη, τη χημική ουσία του εγκεφάλου που συσσωρεύεται μέσα στη μέρα και σε κάνει να νυστάζεις. Όταν τη μπλοκάρεις, νιώθεις κουρδισμένος και έτοιμος να κατακτήσεις τον κόσμο.

Μέχρι που η καφεΐνη εξαφανίζεται από το σύστημά σου και η αδενοσίνη επιστρέφει με ορμή, για να σε ρίξει νοκ άουτ. Αυτό είναι το κλασικό «κρασάρισμα» του απογεύματος μετά τον καφέ, που κάνει τη δουλειά στο γραφείο να μοιάζει με αγγαρεία χωρίς τέλος.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό: η καφεΐνη δεν καθυστερεί απλώς τον ύπνο, χαλάει και την ποιότητά του. Ιδίως τα βαθιά, non-REM στάδια, αυτά που σε κάνουν να νιώθεις άνθρωπος την επόμενη μέρα.

Σιγά σιγά, ο ύπνος σου γίνεται κομματιασμένος και ο εγκέφαλός σου χάνει τα «καλά κομμάτια» – όπως τον REM ύπνο, όπου ξεκουράζεσαι πραγματικά και όπου γεννιούνται από μόνα τους τα πιο ζωντανά όνειρα.

Αν βγάλουμε τελείως την καφεΐνη από την εξίσωση, ο ύπνος σου ανακάμπτει. Το σώμα σου μπορεί να βουτήξει πιο βαθιά στο REM. Κι εκεί, χωρίς τα δεσμά της καφεΐνης, το REM δείχνει το αληθινό του πρόσωπο: παράξενο, υπερπραγματικό, γεμάτο εικόνες που θυμάσαι πιο εύκολα και πιο έντονα.

Θα μπορούσες να ονειρεύεσαι έτσι χρόνια τώρα, αλλά η καφεΐνη κρατούσε πίσω τις πραγματικές σου δυνατότητες στα όνειρα. Ναι, ακούγεται σαν ατάκα από motivational poster σε γραφείο σχολικής συμβούλου, αλλά έτσι δουλεύει.

Φυσικά, όλα αυτά είναι θεωρία. Δεν υπάρχει οριστική απόδειξη. Όμως το ντόμινο που προκαλεί η διακοπή της καφεΐνης έχει μια λογική: λιγότερη καφεΐνη → καλύτερος REM ύπνος → περισσότερος χρόνος για όνειρα → περισσότερες πιθανότητες να θυμάσαι τα πιο τρελά σου όνειρα.

Βέβαια, κάθε εγκέφαλος αντιδρά διαφορετικά. Αν θες πάντως να ζήσεις πιο έντονα τα όνειρά σου (ή έστω να τα θυμάσαι) κόψε την καφεΐνη 8 με 12 ώρες πριν τον ύπνο. Μετά χαλάρωσε, τρύπωσε στα σεντόνια και δες τον εγκέφαλό σου να ξεφορτώνει μερικές από τις πιο παρανοϊκά ζωντανές εικόνες που έχει βγάλει εδώ και χρόνια.

*Με πληροφορίες από το Τhe Conversation.

➪ Ακολουθήστε το OLAFAQ στο Facebook, Bluesky και Instagram.