Τα πρόσφατα δημοσιευμένα αποτελέσματα μιας κλινικής δοκιμής που εξέτασε τις επιδράσεις του ελαίου κανναβιδιόλης (CBD) στα συμπτώματα πόνου και δυσφορίας σε καρκινοπαθείς υποδηλώνουν ότι το δημοφιλές προϊόν μπορεί να μην είναι πιο αποτελεσματικό από κάποιο εικονικό φάρμακο (placebo). Τα ευρήματα προστίθενται σε ένα ασαφές σύνολο ερευνών σχετικά με τις επιδράσεις της φαρμακευτικής κάνναβης για τον πόνο.
Αυτή η νέα μελέτη έχει δεδομένα που προέρχονται από μια σειρά τριών κλινικών δοκιμών που μελετούν τις επιδράσεις της φαρμακευτικής κάνναβης σε ασθενείς για παρηγορητική φροντίδα με προχωρημένο καρκίνο. Η Janet Hardy, από το Ινστιτούτο Έρευνας Mater και επικεφαλής ερευνήτρια της μελέτης, δήλωσε ότι η έρευνα προσπαθεί να κατανοήσει τις βέλτιστες δόσεις και χρήσεις της ιατρικής κάνναβης.
«Ο καλύτερος τρόπος για να περιγράψουμε την υιοθέτηση της φαρμακευτικής κάνναβης μετά τη νομιμοποίησή της ήταν ως κοινωνικό φαινόμενο, αλλά υπήρχαν ελάχιστα στοιχεία που να καθοδηγούν τη χρήση της», εξήγησε η Hardy. «Συνήθως, τα νέα προϊόντα που εισέρχονται στην αγορά έχουν περάσει από εκτεταμένες προκλινικές μελέτες σχετικά με την καλύτερη δοσολογία και χρήση, ωστόσο, η φαρμακευτική κάνναβη εισήλθε στην αγορά με πολύ λίγη καθοδήγηση».
Αυτή η πρώτη δοκιμή επικεντρώθηκε στο έλαιο CBD, προσλαμβάνοντας 144 ασθενείς σε παρηγορητική φροντίδα και κατανέμοντάς τους τυχαία είτε ένα εικονικό φάρμακο, είτε μια δόση ελαίου CBD έως 600 mg ημερησίως. Η πρωταρχική μέτρηση που χρησιμοποιήθηκε για τη μέτρηση των αποτελεσμάτων της CBD ήταν η συνολική βαθμολογία δυσφορίας συμπτωμάτων (TSDS) από ένα εργαλείο που ονομάζεται Edmonton Symptom Assessment Scale (ESAS) [Κλίμακα αξιολόγησης συμπτωμάτων του Έντμοντον]. Αυτή η κλίμακα μετρά εννέα κοινά συμπτώματα σε ασθενείς σε προχωρημένο καρκίνο και χρησιμοποιείται συχνά σε πλαίσια παρηγορητικής φροντίδας.
Μετά από 14 ημέρες, οι ερευνητές δεν είδαν καμία διαφορά στη μέτρηση TSDS μεταξύ των ομάδων CBD και εικονικού φαρμάκου. Καμία διαφορά δεν βρέθηκε σε όλες τις άλλες δευτερεύουσες μετρήσεις μέχρι τις 28 ημέρες, με περίπου τα 2/3 τόσο των ομάδων του εικονικού φαρμάκου όσο και της CBD να αναφέρουν ότι «αισθάνονται καλύτερα ή πολύ καλύτερα» στο τέλος της μελέτης.
«Η δοκιμή διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε ανιχνεύσιμη επίδραση της CBD στη μεταβολή της σωματικής ή συναισθηματικής λειτουργίας, στη συνολική ποιότητα ζωής, στην κόπωση, στη ναυτία και τον έμετο, στον πόνο, στη δύσπνοια ή στην απώλεια όρεξης», σημείωσε ο Hardy. «Δεν υπήρξε επίδειξη βελτίωσης των συμπτωμάτων από το έλαιο CBD σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο σε σχέση με εκείνη που επιτυγχάνεται μόνο από την παρηγορητική φροντίδα».
Τα νέα ευρήματα έρχονται παράλληλα με μια άλλη πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη που διερευνά τη δύναμη του φαινομένου placebo σε δοκιμές ιατρικής κάνναβης για τον πόνο. Η έρευνα, με επικεφαλής μια ομάδα από το Karolinska Institutet στη Σουηδία, εξέτασε 20 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που διερευνούσαν την κάνναβη για τη θεραπεία του πόνου.
Η εν λόγω έρευνα δεν διαπίστωσε σημαντική διαφορά στις μετρήσεις του πόνου μεταξύ κάνναβης και εικονικού φαρμάκου. Η μελέτη έλαβε επίσης υπόψη τις δοκιμές στις οποίες οι συμμετέχοντες μπορούσαν να καταλάβουν πότε τους χορηγήθηκε κάνναβη ή εικονικό φάρμακο. Οι ερευνητές υποδηλώνουν ότι όταν οι συμμετέχοντες δεν μπορούν να καταλάβουν τι τους δόθηκε, τείνουν να αξιολογούν το εικονικό φάρμακο ως ιδιαίτερα αποτελεσματικό.
Είναι ενδιαφέρον ότι η Hardy επισημαίνει ότι στη δοκιμή της ομάδας της εντοπίστηκε ένα ισχυρό φαινόμενο εικονικού φαρμάκου. Και αρκετοί συμμετέχοντες στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου προχώρησαν ακόμη και στην αγορά προϊόντων CBD μετά την ολοκλήρωση της δοκιμής.
«Παρά την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων για το όφελος, περισσότεροι από το ένα τρίτο (36%) των συμμετεχόντων στην πρώτη μελέτη επέλεξαν να αγοράσουν ένα προϊόν φαρμακευτικής κάνναβης μετά τη δοκιμή, παρά το γεγονός ότι δεν γνώριζαν αν έπαιρναν CBD ή εικονικό φάρμακο», δήλωσε η Hardy. Οι υπόλοιπες δύο κλινικές δοκιμές στις οποίες εργάζεται ο Hardy εξετάζουν παρόμοια μέτρα δυσφορίας σε ασθενείς με παρηγορητική φροντίδα, αλλά χρησιμοποιώντας διαφορετικούς συνδυασμούς της CBD και του πιο ψυχοδραστικού κανναβινοειδούς THC.
Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στο The Journal of Clinical Oncology.
Με πληροφορίες από: New Atlas, Mater