Οι ορμόνες θεωρούνται οι χημικοί αγγελιοφόροι του σώματός μας. Οι ισχυρές αυτές χημικές ουσίες παράγονται στους ενδοκρινείς αδένες και ταξιδεύουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος λέγοντας στους ιστούς και τα όργανα τι να κάνουν. Βοηθούν στον έλεγχο πολλών από τις βασικές διαδικασίες του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολισμού και της αναπαραγωγής.
Όταν έχετε κάποια ορμονική ανισορροπία, το σώμα σας παράγει μια συγκεκριμένη ορμόνη, σε υπερβολικά υψηλά ή χαμηλά επίπεδα. Ακόμη και μικρές αλλαγές και διαταραχές στις ορμόνες σας, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις σε ολόκληρο το σώμα. Σκεφτείτε τις ορμόνες σαν μια συνταγή για κέικ. Πάρα πολύ ή πολύ λίγο από κάθε συστατικό επηρεάζει το τελικό προϊόν.
Οι άνδρες και οι γυναίκες μπορούν να επηρεαστούν από ανισορροπίες στην ινσουλίνη, τα στεροειδή, τις αυξητικές ορμόνες και την αδρεναλίνη.
Οι γυναίκες μπορεί επίσης να παρουσιάσουν διαταραχές στα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης, ενώ οι άνδρες είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν διαταραχές στα επίπεδα τεστοστερόνης.
Συμπτώματα ορμονικής διαταραχής
Τα συμπτώματα μιας ορμονικής διαταραχής εξαρτώνται από τους αδένες και τις ορμόνες που επηρεάζονται.
Τα συμπτώματα που σχετίζονται με τις συχνότερες αιτίες των ορμονικών διαταραχών περιλαμβάνουν:
- ανεξήγητη αύξηση ή απώλεια βάρους
- λίπωμα στους ώμους
- κούραση
- μυϊκή αδυναμία
- μυϊκός πόνος, ευαισθησία και ακαμψία
- αυξημένος ή μειωμένος καρδιακός ρυθμός
- ανεξήγητη ή υπερβολική εφίδρωση
- αυξημένη ευαισθησία στο κρύο ή τη ζέστη
- δυσκοιλιότητα ή πιο συχνές κενώσεις
- συχνοουρία
- αυξημένη δίψα
- αυξημένη πείνα
- μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας
- κατάθλιψη
- νευρικότητα, άγχος ή ευερεθιστότητα
- θολή όραση
- υπογονιμότητα
- λεπτά ή/και αδύναμα μαλλιά ή αραίωση
- ξηρό δέρμα ή δερματικά εξανθήματα
- πρησμένο πρόσωπο
- μωβ ή ροζ ραγάδες
- εύθραυστα ή αδύναμα οστά
- αλλαγές στη συγκέντρωση σακχάρου στο αίμα
- ανεξήγητη και μακροχρόνια κόπωση
- δυσκολία στον ύπνο
- αλλαγές στην αρτηριακή πίεση
- πονοκέφαλος
- φούσκωμα
- διόγκωση στο λαιμό
- ευαισθησία στο στήθος
Τα συμπτώματα μιας ορμονικής διαταραχής στις γυναίκες περιλαμβάνουν:
- συχνές ή ακανόνιστες περιόδους
- υπερβολική τριχοφυΐα στο πηγούνι, στο σαγόνι ή σε άλλα μέρη του σώματος
- ακμή και σπυράκια στο πρόσωπο, στο στήθος ή στο πάνω μέρος της πλάτης
- απώλεια μαλλιών
- κολπική ξηρότητα
- πόνος κατά τη διάρκεια του σεξ
- νυχτερινές εφιδρώσεις
- πονοκέφαλος
- σκουρόχρωμο δέρμα, ειδικά κατά μήκος των πτυχών του λαιμού, στη βουβωνική χώρα και κάτω από το στήθος
- βαριά φωνή
- αύξηση του μεγέθους της κλειτορίδας
- αιμορραγία της μήτρας που δεν σχετίζεται με την εμμηνόρροια
- δυσπεψία, δυσκοιλιότητα και διάρροια
- οστεοπόρωση (αδύναμα, εύθραυστα οστά)
Τα συμπτώματα της ορμονικής διαταραχής στους άνδρες περιλαμβάνουν:
- γυναικομαστία ή ανάπτυξη ιστού του μαστού
- ευαισθησία στο στήθος
- στυτική δυσλειτουργία
- μείωση της ανάπτυξης των γενειάδων και της τριχοφυΐας του σώματος
- απώλεια μυϊκής μάζας
- απώλεια οστικής μάζας, αλλιώς γνωστή ως οστεοπόρωση
- δυσκολία συγκέντρωσης
- ακμή
- μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
- χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων
- οστεοπόρωση
Αιτίες ορμονικής διαταραχής
Όλοι θα βιώσουν φυσικές περιόδους ορμονικών διαταραχών ή διακυμάνσεων σε συγκεκριμένα σημεία της ζωής τους. Οι ορμονικές διαταραχές μπορούν επίσης να εμφανιστούν όταν οι ενδοκρινικοί αδένες δεν λειτουργούν σωστά λόγω κάποιου ιατρικού προβλήματος. Οι ενδοκρινικοί αδένες είναι εξειδικευμένα κύτταρα που παράγουν, αποθηκεύουν και απελευθερώνουν ορμόνες στο αίμα. Υπάρχουν αρκετοί ενδοκρινικοί αδένες που βρίσκονται σε όλο το σώμα και ελέγχουν διαφορετικά όργανα, όπως: η επίφυση, η υπόφυση, ο υποθάλαμος, ο θυρεοειδής και οι παραθυρεοειδείς αδένες, το πάγκρεας, κα.
Αρκετές ιατρικές καταστάσεις είναι γνωστό ότι επηρεάζουν λίγους ή περισσότερους από τους ενδοκρινείς αδένες. Ορισμένες συνήθειες του τρόπου ζωής και περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί επίσης να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο στις ορμονικές διαταραχές.
Πολλές αιτίες ορμονικής ανισορροπίας στις γυναίκες σχετίζονται με τις αναπαραγωγικές ορμόνες. Οι συνήθεις αιτίες περιλαμβάνουν: (πρόωρη) εμμηνόπαυση, εγκυμοσύνη, θηλασμό, ορμονικά φάρμακα ή αντισυλληπτικά χάπια.
Ορμονικές διαταραχές σε άντρες και γυναίκες
Οι γυναίκες και οι άντρες αναπτύσσουν διαφορετικές ορμονικές διαταραχές επειδή έχουν διαφορετικά ενδοκρινικά όργανα και κύκλους. Για παράδειγμα, οι άντρες βιώνουν φυσικές περιόδους ορμονικής ανισορροπίας κατά την εφηβεία και τη γήρανση. Από την άλλη, οι γυναίκες βιώνουν τέτοιες περιόδους κατά τη διάρκεια της εφηβείας, της εμμηνόρροιας, της εγκυμοσύνης, του τοκετού, του θηλασμού και της εμμηνόπαυσης.
Οι ιατρικές καταστάσεις που προκαλούν ακανόνιστες ορμονικές διαταραχές στις γυναίκες περιλαμβάνουν:
- σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
- αντισυλληπτικά
- πρώιμη εμμηνόπαυση
- πρωτοπαθή ωοθηκική ανεπάρκεια (POI)
- καρκίνο ωοθηκών
Από την άλλη, οι ιατρικές καταστάσεις που προκαλούν ορμονικές διαταραχές στους άνδρες περιλαμβάνουν:
- καρκίνο του προστάτη
- υπογοναδισμό (χαμηλή τεστοστερόνη)