Νιώθες δεν έχεις τη δύναμη να σηκωθείς από το κρεβάτι και θέλεις να μείνεις στο σπίτι. Βρίσκεσαι στη δουλειά και απουσιάζει το κίνητρο για να φέρεις εις πέρας τις καθημερινές υποχρεώσεις που σου ζητάει το αφεντικό. Πηγαίνεις διακοπές και αντί να αγωνιάς να εξερευνήσεις το μέρος που επισκέφθηκες, σε βρίσκει η παρέα σου να είσαι όλη μέρα στο κρεβάτι. Αν τα παραπάνω σου θυμίζουν καταστάσεις που ενδεχομένως έχεις βιώσει, τότε η κούραση ίσως είναι ένα πρόβλημα που το αντιμετωπίζεις συχνά.

Κάποιες φορές, βέβαια, η εμφανής βραχυχρόνια κόπωση δεν αποτελεί σημαντικό λόγο ανησυχίας, καθώς κατά πάσα πιθανότητα είναι σύμπτωμα που οφείλεται στον υπερδραστήριο τρόπο ζωής και καθημερινότητας που ζούμε αλλά ωστόσο μια νέα μελέτη που βασίζεται σε προηγούμενες έρευνες που δείχνουν ότι ένα υπερδραστήριο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αποτελεί βασική αιτία του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης. Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (CFS), το οποίο είναι γνωστό και ως μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα (ME), ή συστηματική νόσος κόπωσης και έλλειψης υπομονής (SEID) αποτελεί μια πολύπλοκη διαταραχή που χαρακτηρίζεται από τεράστια σωματική και ψυχική εξάντληση.

Οι πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης δεν αισθάνονται ανακούφιση μετά από ύπνο ή ξεκούραση, αντίθετα η κόπωση τους συνεχίζει να επιδεινώνεται. Σιγά-σιγά, αυτά τα συμπτώματα της χρόνιας κόπωσης μπορεί να γίνουν εξουθενωτικά και η ποιότητα ζωής των ασθενών να πληγεί ριζικά.

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (CFS), που ονομάζεται επίσης μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα, είναι μια εξουθενωτική κατάσταση που κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πάντα κουρασμένοι και εγκεφαλική ομίχλη, εξίσου γνωστή με τον όρο “brain fog” που πρόκειται για σύμπτωμα που σχετίζεται μεταξύ άλλων παραγόντων, με το στρες αλλά και τις αλλαγές στο πρόγραμμα ύπνου. Όταν εμφανίζεται μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και να συνοδεύεται από προβλήματα μνήμης και έλλειψη εστίασης. Και το χειρότερο, ο ύπνος δεν βοηθά πραγματικά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης, το οποίο πλήττει περίπου 17 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

Τα αίτια του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης παραμένουν άγνωστα. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, η έρευνα έχει υποδείξει ότι μπορεί να ευθύνεται ένα υπερδραστήριο ανοσοποιητικό σύστημα. Αλλά αυτή η υπόθεση είναι δύσκολο να μελετηθεί, επειδή είναι αδύνατο να πούμε ποιος πρόκειται να προσβληθεί από έναν ιό και οι ερευνητές πρέπει να εξετάσουν τις φυσιολογικές συνθήκες πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εκδήλωση μιας ανοσολογικής αντίδρασης.

Μια πρόσφατη μελέτη – δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Psychoneuroendocrinology στις 17 Δεκεμβρίου – εφάρμοσε μια νέα προσέγγιση για να παρακάμψει αυτό το πρόβλημα. Οι ερευνητές του King’s College του Λονδίνου μελέτησαν 55 ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C (HCV) στους οποίους χορήγησαν μια εξάμηνη έως 12μηνη αγωγή με ένα φάρμακο που ονομάζεται ιντερφερόνη άλφα, μια κοινή θεραπεία για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Στη συνέχεια, η ομάδα παρακολούθησε τους συμμετέχοντες καθώς ανάρρωναν.

Έξι μήνες μετά τη λήξη της θεραπείας, 18 συμμετέχοντες ήταν πιο κουρασμένοι από ό,τι πριν από την έναρξη της θεραπείας. Πριν από τη θεραπεία, οι συμμετέχοντες αυτοί παρουσίασαν σχετικά υψηλά επίπεδα μιας πρωτεΐνης στο αίμα τους που συνδέεται με τη φλεγμονή, η οποία ονομάζεται IL10. Τα επίπεδα αυτά, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων μιας άλλης πρωτεΐνης που συνδέεται με τη φλεγμονή, αυξήθηκαν μόνο μετά από τέσσερις εβδομάδες θεραπείας, φθάνοντας σε επίπεδα διπλάσια από τα άτομα που ανέκαμψαν χωρίς χρόνια κόπωση.

Ωστόσο, έξι μήνες μετά τη θεραπεία, οι 18 συμμετέχοντες με κόπωση εμφάνισαν επίσης επίπεδα ανοσολογικής απόκρισης που δεν διέφεραν από τους συμμετέχοντες που δεν είχαν αναπτύξει κόπωση μετά τη θεραπεία. Επιπλέον, οι ερευνητές πήραν δείγματα αυτών των πρωτεϊνών φλεγμονής από όλους τους συμμετέχοντες και τα συνέκριναν με εκείνα 57 ξεχωριστών υγιών συμμετεχόντων που δεν είχαν HCV και δεν είχαν υποβληθεί σε θεραπεία. Τα αποτελέσματα δεν έδειξαν καμία διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων.

 

Μια πιθανή αιτία

Μια θεωρία είναι ότι μια υπερδραστήρια ανοσολογική απόκριση πυροδοτεί το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Παρόλα αυτά, αυτό δεν εξηγεί ακριβώς τον ρόλο που παίζει το ανοσοποιητικό σύστημα στα μεταγενέστερα στάδια της πάθησης, δεδομένου ότι δεν φαίνεται να υπάρχουν ανώμαλες ανοσολογικές αντιδράσεις μόλις εμφανιστούν τα συμπτώματα.

«Συμπερασματικά, τα ευρήματα αυτής της μελέτης υποστηρίζουν την υπόθεση ότι οι μη φυσιολογικοί ανοσοποιητικοί μηχανισμοί είναι σημαντικοί για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, αλλά μόνο στην αρχή της πορείας της νόσου, και όχι όταν το σύνδρομο έχει εδραιωθεί», έγραψαν οι συγγραφείς. «Επιπλέον, η μελέτη μας επιβεβαιώνει τη σημασία της οξείας αντίδρασης κόπωσης στο έναυσμα και όχι της περιόδου ανάρρωσης που προηγείται της νόσου».

Τα ευρήματα θα μπορούσαν να δώσουν στους ερευνητές «κάποια στοιχεία στην πορεία» όσον αφορά τα ακριβή αίτια και τις πιθανές θεραπείες για το σύνδρομο, δήλωσε στην εφημερίδα Guardian ο Michael Sharpe, καθηγητής ψυχολογικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

«Αν το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης πυροδοτείται από μια ανώμαλη ή υπερβολική ανοσολογική αντίδραση, τότε αν μπορούσαμε να βρούμε έναν τρόπο να μειώσουμε αυτή την ανοσολογική αντίδραση, ίσως τότε να μπορούσαμε να σταματήσουμε τα κρούσματα», δήλωσε ο Sharpe.

Διαβάστε επίσης: Κοινωνία της κόπωσης: Γιατί η σύγχρονη εποχή εξελίσσεται σε μια κατάσταση γενικής εξάντλησης;