Για κάποιους ανθρώπους είναι εύκολο να εξωτερικεύσουν και να περιγράψουν αυτό που νιώθουν μέσα τους, ενώ για άλλους αυτό είναι σχεδόν αδύνατο. Το να μιλάμε για τα συναισθήματά μας είναι ένα από τα πιο φυσικά, αλλά και δύσκολα πράγματα που κάνουμε. Θα πίστευε κανείς ότι η συναισθηματική έκφραση που αποτελεί ένα τόσο αναπόσπαστο μέρος για την εμπειρία μας ως άνθρωποι θα ήταν εύκολο να συμβεί, αλλά για πολλούς από εμάς δεν είναι.
Γιατί λοιπόν παλεύουμε να ανοιχτούμε και να μοιραστούμε αυτό που πραγματικά συμβαίνει μέσα μας; Ποιο λόγοι κρύβονται πίσω από αυτή τη δυσκολία;
Φόβος της κρίσης
Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που αποφεύγουμε να μιλήσουμε για τα συναισθήματά μας είναι ο φόβος μήπως μας κρίνουν. Ανησυχούμε ότι οι άλλοι μπορεί να σκέφτονται κάτι αρνητικό για εμάς, να μας βλέπουν ως αδύναμους ή να μην καταλαβαίνουν τι περνάμε.
Αυτός ο φόβος μπορεί να είναι ιδιαίτερα έντονος σε καταστάσεις που πρέπει να παραδεχτούμε συναισθήματα θλίψης, ανασφάλειας ή θυμού. Όταν δεν εξωτερικεύουμε τα συναισθήματά μας, αποφεύγουμε μεν τον κίνδυνο της κρίσης, αλλά χάνουμε επίσης την υποστήριξη και τη σύνδεση που θα μπορούσε να προκύψει αν μοιραζόμασταν αυτό που βιώνουμε με τους άλλους.
Πλύση εγκεφάλου από μικρή ηλικία
Από μικρά παιδιά, πολλοί από εμάς μάθαμε να κρατάμε τα συναισθήματά μας υπό έλεγχο. Φράσεις όπως «τα αγόρια δεν κλαίνε» ή «μην κλαις μπροστά σε κόσμο» υποδηλώνουν ότι η εκδήλωση συναισθημάτων είναι ένδειξη αδυναμίας.
Αυτή η διαπαιδαγώγηση μπορεί να δυσκολεύει τους ανθρώπους να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, ακόμη και όταν το θέλουν.
Έλλειψη συναισθηματικής επίγνωσης
Μερικές φορές, δεν μιλάμε για τα συναισθήματά μας απλώς επειδή δεν τα καταλαβαίνουμε πλήρως οι ίδιοι. Μπορεί να είναι δύσκολο να εκφράσουμε με λόγια αυτό που νιώθουμε, αν δεν έχουμε αφιερώσει χρόνο για να το σκεφτούμε.
Η συναισθηματική επίγνωση, ή η ικανότητα να αναγνωρίζουμε και να κατανοούμε τα συναισθήματά μας, είναι μια δεξιότητα που δεν έχουν αναπτύξει όλοι. Χωρίς αυτή την επίγνωση, είναι σαν να προσπαθείς να περιγράψεις ένα χρώμα που δεν έχεις ξαναδεί.
Φόβος επιβάρυνσης των άλλων
Ένας άλλος συνηθισμένος λόγος που οι άνθρωποι αποφεύγουν να μιλούν για τα συναισθήματά τους είναι ο φόβος ότι θα επιβαρύνουν τους άλλους.
Μπορεί να σκεφτούμε: «Ο καθένας έχει τα δικά του προβλήματα- γιατί να τον φορτώσω κι εγώ με τα δικά μου; Την όρεξή μου έχει…». Αυτή η ανησυχία μπορεί να είναι ιδιαίτερα έντονη στις στενές σχέσεις, όπου δεν θέλουμε να προκαλούμε άγχος ή αρνητικότητα στους ανθρώπους μας.
Ωστόσο, όταν κλεινόμαστε στον εαυτό μας και δεν μιλάμε γι’ αυτό που νιώθουμε, μπορεί στην πραγματικότητα να δημιουργήσουμε απόσταση στις σχέσεις μας, καθώς οι άλλοι μπορεί να διαισθάνονται ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά παράλληλα νιώθουν ότι δεν μπορούν να βοηθήσουν με κάποιο τρόπο.
Προηγούμενες αρνητικές εμπειρίες
Αν είχαμε άσχημες εμπειρίες στο παρελθόν όταν ανοιχτήκαμε -όπως το να μας απορρίψουν, να μας αγνοήσουν ή να μας παρεξηγήσουν- είναι λιγότερο πιθανό να θέλουμε να το ξαναπεράσουμε αυτό.
Αυτές οι αρνητικές εμπειρίες μπορεί να αφήσουν μόνιμο αντίκτυπο, κάνοντάς μας διστακτικούς να μοιραστούμε τα συναισθήματά μας στο μέλλον. Η ανάμνηση της της απόρριψης πονάει πολύ και μπορεί να δημιουργήσει έναν τοίχο που είναι δύσκολο να σπάσει.
Δυσκολία στην εύρεση των σωστών λέξεων
Η έκφραση των συναισθημάτων είναι συχνά πιο περίπλοκη από ό,τι φαίνεται. Τα συναισθήματα μπορεί να είναι ακατάστατα, πολυεπίπεδα και μερικές φορές αντιφατικά. Το να βρούμε τις σωστές λέξεις για να δώσουμε στον άλλο να καταλάβει αυτό που βιώνουμε μπορεί να είναι μία πραγματική πρόκληση.
Μπορεί να ανησυχούμε μήπως δεν μπορούμε να εκφραστούμε με σαφήνεια ή μήπως οι λέξεις μας δεν θα αποδώσουν το βάθος αυτού που νιώθουμε. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση και, τελικά, σε σιωπή.
Φόβος του να γίνουμε ευάλωτοι
Το να ανοιχτούμε και να μιλήσουμε για τα συναισθήματά μας συχνά απαιτεί να είμαστε ευάλωτοι, πράγμα που μπορεί να είναι τρομακτικό. Ευαλωτότητα σημαίνει να εκθέτουμε κομμάτια του εαυτού μας που μπορεί να μη νιώθουμε άνετα να μοιραστούμε.
Είναι σαν να παίρνουμε ένα ρίσκο και υπάρχει πάντα η πιθανότητα να πληγωθούμε κατά τη διαδικασία της αποκάλυψης. Αυτός ο φόβος της ευαλωτότητας μπορεί να μας αποτρέψει από το να μιλήσουμε για τα συναισθήματά μας, ακόμη και όταν ξέρουμε ότι αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να νιώσουμε καλύτερα.
Προσπάθεια διατήρησης του ελέγχου
Μερικές φορές, αποφεύγουμε να μιλάμε για τα συναισθήματά μας επειδή θέλουμε να διατηρήσουμε μια αίσθηση ελέγχου. Τα συναισθήματα μπορεί να είναι απρόβλεπτα και το να τα μοιραζόμαστε μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε εκτεθειμένοι και εκτός ελέγχου.
Κρατώντας τα συναισθήματά μας για τον εαυτό μας, μπορεί να νιώθουμε ότι προστατεύουμε τον εαυτό μας από την υπερβολική επιρροή των άλλων.
Ο κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και έχει τα δικά του βιώματα που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιδρά και λειτουργεί στις διάφορες καταστάσεις.
Το να βρούμε τη δύναμη να μιλήσουμε για τα συναισθήματά μας, μπορεί να είναι πραγματικά λυτρωτικό και ανακουφιστικό. Αξίζει να δοκιμάσουμε να κάνουμε έστω ένα μικρό βήμα, να ξεπεράσουμε τη δυσκολία μέσα μας και να δούμε πως θα αισθανθούμε μετά από αυτό. Αρκεί να επιλέγουμε τους σωστούς ανθρώπους δίπλα μας, αυτούς που μας κάνουν να νιώθουμε άνετα και ελεύθερα, για να μπορέσουμε να εμπιστευτούμε και να ανοιχτούμε όσο μπορούμε.
*Πηγή: Boro
