Για τον Τιχ Νατ Χαν, τον αείμνηστο Βιετναμέζο μοναχό που διέδωσε την έννοια του mindfulness στη Δύση, το περπάτημα δεν ήταν απλώς ένας τρόπος για να φτάσει κανείς από το ένα μέρος στο άλλο ή απλά μια όμορφη διαδρομή σε ένα δάσος. Μπορούσε να αποτελέσει μια πράξη διαλογισμού που έφερνε τους ανθρώπους σε επαφή με την αναπνοή τους, το σώμα τους, τη Γη – και μια επίγνωση αυτού που ονόμαζε «περιπατητικό διαλογισμό».
Ο βουδιστής μοναχός Τιχ Νατ Χαν μιλώντας στη Vogue αναφέρει:
«Ο περιπατητικός διαλογισμός μπορεί να είναι πολύ ευχάριστος, περπατάς αργά μόνος ή με παρέα, πιθανώς σε ένα όμορφο μέρος. Το περπάτημα-διαλογισμός σημαίνει να απολαμβάνεις τη βόλτα, να περπατάς όχι για να φτάσεις αλλά απλά για να περπατήσεις. Στόχος είναι να ριζώσουμε στο παρόν και, έχοντας επίγνωση του περπατήματος και της αναπνοής, να απολαμβάνουμε κάθε βήμα».
Ο Τιχ Νατ Χαν, ο οποίος ήταν ένας από τους πιο επιδραστικούς βουδιστές ηγέτες στον κόσμο όταν πέθανε στις 22 Ιανουαρίου, δημιούργησε τον όρο για να περιγράψει «τη βαθιά σύνδεσή μας με το όλον». «Τα πάντα βασίζονται σε όλα τα άλλα όντα που βρίσκονται στο σύμπαν προκειμένου να εκδηλωθούν – είτε πρόκειται για ένα αστέρι, ένα σύννεφο, ένα λουλούδι, ένα δέντρο ή για εσάς και εμένα», εξήγησε.
Οι διδασκαλίες του μοναχού συνδυάζουν προσωπικές πρακτικές όπως η ενσυνειδητότητα με την κοινωνική αλλαγή – ένα κίνημα που ονομάζεται «δεσμευμένος βουδισμός», το οποίο ο Τιχ Νατ Χαν ανέπτυξε μέσω του φιλειρηνικού ακτιβισμού, ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ. Αλλά μια από τις πιο αγαπημένες διδασκαλίες του είναι ο περιπατητικός διαλογισμός, αναπόσπαστη πρακτική κάθε επισκέπτη που επισκέπτεται ένα από τα 11 μοναστήρια του Plum Village που ίδρυσε σε όλο τον κόσμο.
Ο Τιχ Νατ Χαν πίστευε ότι η Γη είναι ιερή, οπότε όπου και αν περπατάει κανείς, μπορεί να θυμάται αυτή την πνευματική σύνδεση ενώ παράλληλα το μυαλό του συνδέεται με το σώμα του. Δίδασκε ότι η πραγματική πατρίδα των ανθρώπων είναι το παρόν τους, μέσω της επίγνωσης των βημάτων τους στη Γη, του σώματός τους και του νου τους. Ο περιπατητικός διαλογισμός φέρνει τους ασκούμενους πίσω σε αυτή τη σταθερή γείωση.
Ακολουθούν τα βήματα του περιπατητικού διαλογισμού κατά την παράδοση του Plum Village:
1) Πάρτε μια στιγμή για να αναπνεύσετε και να κεντράρετε το σώμα σας στο χώρο που πρόκειται να περπατήσετε. Στα κέντρα εξάσκησης του Plum Village, οι μοναχοί και οι μοναχές καθοδηγούν τους συμμετέχοντες προτού ξεκινήσουν να τραγουδήσουν μερικά τραγούδια ενσυνειδητότητας. Στο “We’re All Moving”, για παράδειγμα, η ομάδα τραγουδά: «Όλοι κινούμαστε σε ένα ταξίδι προς το πουθενά, παίρνοντας το χαλαρά, παίρνοντας το αργά. Δεν έχουμε άλλες ανησυχίες, δεν χρειάζεται να βιαστούμε, δεν έχουμε τίποτα να κουβαλήσουμε, τα αφήνουμε όλα να φύγουν».
2) Ενώ περπατάτε, προσέξτε την αναπνοή και τα βήματά σας. Περπατήστε με αργό, χαλαρό τρόπο, κατά προτίμηση με ένα ελαφρύ χαμόγελο. Σκεφτείτε το θαύμα του να είσαι ζωντανός και να μπορείς να πατάς στη Μητέρα Γη, επαναλαμβάνοντας αυτές τις φράσεις: «Εισπνέοντας, ξέρω ότι η Μητέρα Γη είναι μέσα μου. Αναπνέοντας, ξέρω ότι είμαι μέσα στη Μητέρα Γη». Απλώς περπάτησε συνειδητά, αργά και αναπνεύστε σε συγχρονισμό με το ρυθμό σας. Η επανάληψη μιας φράσης ή μάντρας βοηθά στη διατήρηση της συγκέντρωσης.
3) Πάρτε μια ανάσα ανά βήμα, εστιάζοντας στο πόδι σας να αγγίζει τη γη. Μπορείτε επίσης να παρατηρήσετε πόσα βήματα κάνετε ενώ εισπνέετε και στη συνέχεια εκπνέετε, φυσικά. Το θέμα είναι να βρείτε μια σύνδεση μεταξύ της αναπνοής και των βημάτων σας. Σε αυτή την περίπτωση ακούς την αναπνοή σου και ενεργοποιείς όλες τις αισθήσεις σου για να αντιλαμβάνεσαι κάθε βήμα, κάθε αλλαγή βάρους. Από τη στιγμή που το πόδι φεύγει από το έδαφος μέχρι το πότε ξαναβρίσκει επαφή. Η όραση, η αφή, η ακοή εκπαιδεύονται, όλα γίνονται γεμάτα νόημα και ανακάλυψη του ίδιου του σώματος.
Αντί για τον καθιστικό διαλογισμό, οι πρακτικές του Τιχ Νατ Χαν δίνουν έμφαση στην προσθήκη της ενσυνειδητότητας στην καθημερινή ζωή οποτεδήποτε και οπουδήποτε. Το περπάτημα με επίγνωση μεταδίδει εσωτερική ισορροπία και μια αίσθηση χαράς και γαλήνης, σου επιτρέπει να φτάσεις στο βάθος των πραγμάτων και επομένως να συμφιλιωθείς με την πραγματικότητα.
Τελευταία γίνεται λόγος για το Soul Trekking, έναν περίπατο για την ψυχή, που έχει σχεδιαστεί για να πετύχει τη μετάβαση από το να κοιτάμε μέσα μας στο να κοιτάμε τον έξω κόσμο, κάτι που κατά κάποιο τρόπο μας επιτρέπει να επιστρέψουμε στον αληθινό μας εαυτό. Ενσωματώνοντας τον διαλογισμό μέσω του περπατήματος σε ένα καθημερινό ή εβδομαδιαίο πρόγραμμα, κάθε βήμα μπορεί να γίνει μέρος μιας βαθύτερης πρακτικής της ενσυνειδητότητας.
Δείτε επίσης: Το σώμα δεν ξεχνά, ζητά να θεραπευτεί