Ακούγεται κλισέ αλλά έτσι είναι: η μαγική στιγμή που υψώνουμε τα ποτήρια μας, υμνώντας τη ζωή, γύρω από ένα τραπέζι με αγαπημένους είναι μια στιγμή ιερή και καθόλου δεδομένη. Η συνοδεία του μεζέ απαραίτητη όχι για να χορτάσουμε αλλά να γιορτάσουμε τη γεύση.
Κι αν η κοιλιά προηγείται της ψυχής όπως λέει ο Τζορτζ Όργουελ η φαντασία δε φτάνει για να γεμίσει τα μικροσκοπικά πιατάκια με την υπέρτατη νοστιμιά. Για αυτό το λόγο βγήκε το My Greek Meze, το τρίτο βιβλίο της μαγειρικής σειράς «My Greek» της Ιωάννας Παυλάκη, που ξεκίνησε το ταξίδι της πριν από πέντε χρόνια και, είναι αφιερωμένη στην ελληνική γαστρονομία. To βιβλίο αφού κυκλοφόρησε αρχικά στα αγγλικά και έγινε best seller, και τώρα κυκλοφορεί και στα ελληνικά. Και στο σημείο αυτό, μπαίνει η Ελένη Ψυχούλη δίνοντάς μας την ευκαιρία να κάνουμε μια κουβέντα μαζί της.
«Εδώ και χρόνια, η Ιωάννα Παυλάκη είχε τη φαεινή ιδέα μιας σειράς βιβλίων, της My Greek. Βιβλία προσιτά αλλά ταυτόχρονα πολύτιμα, γιατί συγκεντρώνουν θεματικά όλη την ελληνική παράδοση, βιβλία πανέμορφα και χαρούμενα, που αλλάζουν ριζικά την άποψη που είχαμε ως τώρα για το γαστρονομικό βιβλίο που απευθύνεται στον ξένο, βιβλία που μας αφορούν και αυτά που ευχόμαστε να πάρει μαζί του κάθε τουρίστας, σαν φωτεινό κομμάτι του ελληνικού καλοκαιριού. Υπάρχει ήδη ένα βιβλίο για την κουζίνα της ταβέρνας, ένα για το ελληνικό βίγκαν, ένα για τον μεζέ, ακολουθούν τα γλυκά και η σειρά συνεχίζεται» λέει η δημοσιογράφος και connaisseur της γεύσης.
«Ποιος είναι ο συμβολισμός του μεζέ;» ρωτάμε την Ελένη.
Στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο, ο μεζές είναι μια συνήθεια παλιά όσο ο χρόνος, είναι κοινωνικότητα, είναι χαλαρή διάθεση, είναι ένα γλέντι που στήνεται ανεπιτήδευτα και απροειδοποίητα στη βεράντα, στην παραλία, στο πεζοδρόμιο, είναι η γενναιοδωρία του ξένου που σε καλεί σπίτι του για ένα μεζεδάκι με ό,τι έχει το ψυγείο, είναι ο Ξένιος Δίας, είναι η αποφόρτιση που φέρνει το αλκοόλ όταν συνδυάζεται με μικρά πιατάκια, είναι γευστική ποικιλία, είναι και ένα κάλεσμα που μας αφορά όλους, γιατί απαιτεί μόνον καλή διάθεση, ελάχιστο ή καθόλου μαγείρεμα, τη χαρά των απλών πραγμάτων όπως να κόβεις στα τέσσερα μια ντομάτα ή να ανοίγεις μια κονσέρβα.
«Αν υπάρχει κάτι που χαρακτηρίζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο το ελληνικό τραπέζι, αυτό είναι η αγάπη για το μοίρασμα, και η τελετουργία του μεζέ αυτή την αγάπη την αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο. Ο μεζές δεν είναι απλώς ένα νόστιμο φαγητό σερβιρισμένο σε μικρό πιάτο, είναι η συνάντηση της παρέας γύρω από ένα τραπέζι, είναι χαρά, είναι ανεμελιά» γράφει το βιβλίο προλογίζοντας την υπογραφή της «βασίλισσας του μεζέ» Ελένης Ψυχούλη.
Είναι ένα βιβλίο γεμάτο Ελλάδα. Έχει τη ζεστασιά του ήλιου, τη χαλαρότητα των διακοπών, το χαμόγελο των νησιών, τη σοφία και τη γεύση της παράδοσης, τη μυρωδιά του γλυκάνισου, το χρώμα του αμπελιού.
Περιέχει απλές συνταγές, που έρχονται από τα βάθη του χρόνου της ελληνικής παράδοσης καμωμένες με καθημερινά υλικά που βρίσκουμε παντού και πανεύκολες τεχνικές για όλους, αφού η «κουζίνα του φτωχού» είναι η πιο πλούσια του κόσμου.
Εξήντα πέντε πεντανόστιμα ορεκτικά με λαχανικά, κρέας, θαλασσινά, όσπρια, τυρί, γιαούρτι και αυγά. Δεν λείπουν vegan και χορτοφαγικές επιλογές.
Οι μεζέδες δεν απαιτούν κόπο, το μυστικό της επιτυχίας τους κρύβεται απλώς στο μεράκι που θα βάλετε για την προετοιμασία τους.
-Είναι ο μεζές για την Ελλάδα ότι τα τάπας για την Ισπανία;
Ναι, είναι η ίδια λογική και φιλοσοφία, προσαρμοσμένη στα δικά μας υλικά. Ακόμη και στην Ελλάδα, κάθε τόπος έχει διαφορετική άποψη για τον μεζέ.
-Γιατί ο μεζές ταιριάζει περισσότερο στο καλοκαίρι;
Ο μεζές ταιριάζει σε όλες τις εποχές. Απλά οι Αθηναίοι, οι οποίοι έχουν ξεχάσει πια αυτή τη συνήθεια, έρχονται σε επαφή μαζί του μόνον στις καλοκαιρινές διακοπές. Στην επαρχία ο μεζές είναι θρησκεία και συνήθεια καθημερινή.
Η Ελένη Ψυχούλη, που τόσα χρόνια, αδιάκοπα, φέρνει τα μυστικά της γεύσης στο φως, είτε μέσα από τα κείμενά της, είτε μέσα από τις τηλεοπτικές της εκπομπές, ζει στον Βόλο τον τελευταίο καιρό ατενίζοντας τον Παγασητικό κόλπο από την βεράντα της, προς πρόποδες του βουνού των Κενταύρων.
-Πες μου για τη ζωή σου στον Βόλο;
Η ζωή μου στο Βόλο είναι το τέρμα μας προσπάθειας πολλών χρόνων να ξεφύγω από την Αθήνα, όταν είδα ότι πια η καθημερινότητά της δεν με ενθουσίαζε. Με τον φανατισμό του νεοφερμένου ζω τα πάντα με ένταση, πάθος, ενθουσιασμό και ανακαλύπτω παντού ομορφιές. Στη φύση, στον χρόνο που εδώ ρέει άφθονος, χαλαρός και διόλου επιτακτικός, την καλύτερη ποιότητα ζωής, την ποιοτική πρώτη ύλη και το σπαρταριστό ψάρι, τη χαλαρή ζωή που μου θυμίζει τη δεκαετία του ’80 στην Αθήνα, τότε που έβγαινες μόνος σου στο μπαρ γιατί ήξερες πως σίγουρα θα βρεις παρέα.
-Έχεις αλλάξει διατροφικές συνήθειες μαζί με την αλλαγή κατοικίας; Είναι πιο εύκολο να βρεις ανώτερες πρώτες ύλες εκεί;
Το βέβαιο είναι πως η επαρχία τρώει καλύτερα. Για μας, το πρωινό ψάρι θεωρείται μπαγιάτικο το ίδιο βράδυ, υπάρχουν δεκάδες τοπικές οικοτεχνίες που κάνουν εξαιρετικά τυριά και γαλακτοκομικά, ακόμη και το ψωμί είναι πιο αληθινό. Το μόνο που μας λείπει είναι οι έθνικ κουζίνες αλλά και τα έθνικ μπακάλικα, το νέο ιντερνάσιοναλ street food, ίσως καμμιά φορά και μια πιο δημιουργική κουζίνα. Εδώ κινούμαστε αποκλειστικά στο χώρο της παραδοσιακής γεύσης.
-Ως καθαρόαιμο κορίτσι της πόλης πώς βιώνεις τη νέα σου πραγματικότητα;
Η πόλη δεν μου λείπει γιατί μοιράζομαι ανάμεσα στο Βόλο και το εξοχικό μου στο Νότιο Πήλιο. Αλλά εδώ είναι μια άλλη πόλη, φιλική, οικεία, ασφαλής, όπου δεν χρειάζεται να κλειδώσεις την πόρτα σου και όπου φεύγεις από το σπίτι σου πέντε λεπτά πριν από κάθε ραντεβού όντας σίγουρος πως δεν θα στήσεις τον άλλο.
-Ποιος είναι ο ορισμός της ευτυχίας; Θα μπορούσες να δώσεις έναν;
Ευτυχία είναι να είσαι ο εαυτός σου κόντρα σε όλους και όλα, ευτυχία είναι να είσαι υγιής με δυο μάτια δυο χέρια και δυο πόδια, ευτυχία είναι να ξυπνάς το πρωί και να αντικρύζεις τη θάλασσα, ευτυχία είναι ένα τσίπουρο με μεζέ που μοιράζεσαι με καλή παρέα, ευτυχία είναι να ονειρεύεσαι και να αισιοδοξείς ακόμη και μέσα στη γενικευμένη κατήφεια.
