Υπάρχουν άπειροι λόγοι για τους οποίους μπαινοβγαίνουμε στις εφαρμογές γνωριμιών. Σκεφτείτε μόνο πόσες φορές τις έχουμε σβήσει ή πόσες φορές επιλέγουμε τη λύση της «ψηφιακής αυτοκτονίας». Ωστόσο κάθε τόσο επανερχόμαστε δριμύτεροι «ανασταίνοντας» τις ψηφιακές μας περσόνες. Και αυτό το αποδίδω στην ελπίδα.
Είμαι κάπως καινούργια σε αυτό. Περίπου δηλαδή. Πριν από ένα χρόνο δεν είχα ιδέα για όλα αυτά, δεν είχα χρησιμοποιήσει ποτέ το Tinder, Bumble ή το OkCupid, τίποτα. Ζούσα ευτυχισμένη, απαλλαγμένη από τη φρίκη του σημερινού κόσμου των dating apps. Ήμουν κάπως προκατειλημμένη. Και φοβόμουν να βγάλω τον εαυτό μου προς τα έξω με μερικές φωτογραφίες και μερικές φράσεις που επιτρέπουν στους άλλους να με κρίνουν και να αποφασίσουν αν εν τέλει είμαι αρκετά καλή γι’ αυτούς ή όχι. Ήθελα ο έρωτας να συμβεί χωρίς προγραμματισμούς, άμεσα και κατακούτελα, «με την πρώτη ματιά» και αυθόρμητα, σαν τις ταινίες, που πέφτει το καροτσάκι σου με τον άλλον στο σουπερμάρκετ ή σαν τις ρομαντικές κομεντί που τρακάρουν τα αμάξια σας στο δρόμο, ή σε ένα μπαρ καθώς ο άλλος σου ανάβει το τσιγάρο, ή οπουδήποτε… να κοιταχτείτε στα μάτια και μπουμ, να καταλήξετε ερωτευμένοι. Λοιπόν, ξύπνα, δεν είσαι η Αλίκη και δεν είσαι στη χώρα των θαυμάτων.
Άπαξ και φτιάξεις Tinder, επιβιβάζεσαι μεμιάς στο τρενάκι του τρόμου. Η συγκίνηση του swiping, του matching, και του κομπλιμέντου φθείρεται γρήγορα για να δώσει χώρο στις ανεπιθύμητες σεξουαλικές προτάσεις και στις απογοητευτικά βαρετές συζητήσεις ή στην ευγενική απόρριψη κάποιου που δεν σας ταιριάζει. Κάθε τόσο αναζωπυρώνεται με την ελπίδα να ότι θα βρεθεί κάποιος αρκετά ενδιαφέρον τύπος για να ανταλλάξετε τηλέφωνα και να συνεχιστεί η συζήτηση αλλού. Αυτό οδηγεί σε συνάντηση για καφέδες και ίσως για περισσότερα (άλλες φορές περισσότερο, άλλες λιγότερο), ή σε άλλες περιπτώσεις, εξελίσσεται πολύ σύντομα σε λήψη dick pics ή στο να σας ζητηθούν γυμνές φωτογραφίες.
Ένα πράγμα που δεν περίμενα να συμβεί ήταν να λάβω ανεπιθύμητες συμβουλές για ραντεβού από άσχετους τύπους. Κάποιοι προσπαθούσαν να είναι πραγματικά βοηθητικοί, άλλοι απλά ηλίθιοι ή αγενείς. Ενώ μερικές με έκαναν να γελάσω, υπήρχε μία που με έκανε έξαλλη.
Οι άνδρες βαθμολογούν τις γυναίκες από το ένα έως το δέκα. Κάτω από το επτά δεν έχεις καμία πιθανότητα να βρεις τίποτα.
Αυτό συνέβη σε μια συζήτηση στην πραγματική ζωή. Όλα πήγαν καλά μου άρεσε και του άρεσα. Γελούσαμε πολύ, και η συζήτηση γινόταν όλο και πιο άνετη. Έκανε τα πάντα για να με εντυπωσιάσει, κι εγώ εντυπωσιάστηκα μόνο και μόνο από το γεγονός ότι προσπαθούσε τόσο πολύ. Κάποια στιγμή, μου μίλησε για τη θεωρία του σχετικά με τους άνδρες και τις γυναίκες και κυρίως για το πώς κατατάσσει τις γυναίκες. Και όλοι οι άλλοι άνδρες κάνουν το ίδιο, έτσι είπε. Το είχα ξανακούσει, αλλά για κάποιο λόγο ο τρόπος που το είπε ήταν εξοργιστικός.
Οι άνδρες βαθμολογούν τις γυναίκες από το ένα έως το δέκα. Σχεδόν αποκλειστικά με βάση την εμφάνιση, αποφασίζοντας ήδη από τη φωτογραφία του προφίλ τους. Θα έκαναν σεξ με όλες τις γυναίκες που βαθμολογούν πάνω από το τέσσερα, με μια μέθοδο αυστηρά hit and run. Αλλά πρέπει να είσαι τουλάχιστον ένα «επττάρι» για να έχεις ελπίδες για κάτι παραπάνω. Προσθεσε:
Θα πρέπει να μείνεις εντός της κατηγορίας σου ή να μείνεις μόνος.
Άκουσα πολλά. Δεν ρώτησα, δεν ήθελα να μάθω παραπάνω. Το παραδέχτηκε από μόνος του ούτως ή άλλως, ότι με βαθμολόγησε με ένα έξι. Δεν είχα τίποτα να σχολιάσω πάνω σε αυτό. Περάσαμε 5 ώρες μιλώντας, και το μαγαζί έκλεισε και φύγαμε. Δεν του πρότεινα να με συνοδεύσει μέχρι το σπίτι, αν και από τη βαθμολογία μου ήξερα ότι θα το έκανε πρόθυμα, έτσι πήγαμε και οι δύο χωριστά στα σπίτια μας, χωρίς να ξαναμιλήσουμε ποτέ ξανά.
Αλλά η σκέψη εξακολουθεί να με θυμώνει.
Όχι επειδή βαθμολογήθηκα χαμηλότερα από ό,τι περίμενα ή ήθελα. Όχι επειδή βρίσκω το έξι προσβλητικό. Ούτως ή άλλως, ούτε εγώ η ίδια θα ήθελα να είμαι ένα εννέα ή δέκα. Δεν έχει να κάνει με το ότι κατατάχθηκα χαμηλότερα από ό,τι θα προτιμούσα ή από εκεί που θα τοποθετούσα τον εαυτό μου. Εντούτοις είναι εξοργιστικό επειδή δεν είμαι ένας αριθμός! Μου θυμίζει τις φυλακές και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου σε υποβιβάζουν σε έναν αριθμό, απογυμνώνεσαι από όλα σου τα στρώματα, την αξιοπρέπειά σου, τον αληθινό σου εαυτό.
Αρνούμαι να γίνω αριθμός. Οποιοσδήποτε αριθμός.
Αυτή η ελάχιστα χρήσιμη συμβουλή με ενόχλησε για δύο διαφορετικούς λόγους:
Πρώτον, η αντικειμενοποίηση είναι μια έννοια που πρέπει να αντιμετωπιστεί και να συζητηθεί.
Ο δεύτερος είναι ότι αγνοεί εντελώς το γεγονός ότι οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί, με διαφορετικές προτιμήσεις και διαφορετικά γούστα.
#1 Η αντικειμενοποίηση είναι βαθιά ριζωμένη στην κοινωνία.
Η σεξουαλική αντικειμενοποίηση είναι η πράξη της αντιμετώπισης ενός ατόμου ως αντικείμενο σεξουαλικής επιθυμίας. Γενικότερα σημαίνει ότι ένα άτομο αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα ή αντικείμενο χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προσωπικότητα, η αξιοπρέπειά του ή οποιοδήποτε άλλο μη σεξουαλικό χαρακτηριστικό του. Η αντικειμενοποίηση είναι κυρίως ένα κοινωνικό χαρακτηριστικό, αλλά μπορεί επίσης να αναφέρεται σε άτομα.
Το κοινωνικό επίπεδο της αντικειμενοποίησης αποτελεί τεράστιο πρόβλημα, καθώς απευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά στις γυναίκες.
Ξεκινά από νωρίς… όταν ως μικρά κορίτσια μαθαίνουμε γρήγορα ότι το να μας κάνουν κομπλιμέντο για να είμαστε όμορφες έχει μεγαλύτερη αξία από το να μας κάνουν κομπλιμέντο για να είμαστε καλός άνθρωπος. Βλέποντας το από μια διαφορετική οπτική γωνία, αν μια γυναίκα αποκαλείται χοντρή, σας κάνει να αγανακτείτε, όμως αν την αποκαλούν σκύλα, μπορεί και να γελάσετε – γεγονός που υποδηλώνει ότι η προσβολή της εμφάνισης μιας γυναίκας είναι χειρότερη από την προσβολή του χαρακτήρα της.
Οι γυναίκες ορίζονται από την εμφάνισή τους πολύ περισσότερο από τους άνδρες. Αυτό είναι το σημαντικότερο προσόν τους που θα καθορίσει την αξία τους. Η καλή εμφάνιση, το ελκυστικό σώμα, η νεανικότητα, η χοτ εμφάνιση, το πόσο αρέσουν στους άνδρες. Είμαι σίγουρη ότι τα γνωρίζετε κι εσείς όλα αυτά.
Η εμφάνιση ενός άνδρα δεν είναι τόσο μεγάλη υπόθεση. Το να σχολιάζετε την εμφάνισή του δεν τον καθορίζει, έχει εντελώς διαφορετικό νόημα από το να σχολιάζετε την εμφάνιση των γυναικών. Συνεπώς ενώ η εμφάνιση των ανδρών συμπληρώνει την προσωπικότητά τους, η εμφάνιση των γυναικών τις καθορίζει γενικότερα. Κάθε πράξη αντικειμενοποίησης επιβεβαιώνει την κοινωνική πεποίθηση που είναι πολύ βαθιά: ότι η εμφάνιση της γυναίκας είναι το μόνο που μετράει και ο μόνος σκοπός της είναι να ικανοποιεί το βλέμμα των ανδρών – και τίποτα παραπάνω.
Οι εφαρμογές γνωριμιών είναι απλώς πλατφόρμες
Δεν κατηγορώ τις εφαρμογές για αυτή την εμπειρία. Πιστεύω πραγματικά ότι κάθε εφαρμογή γνωριμιών είναι απλώς μια πλατφόρμα. Είναι ένα άψυχο κομμάτι λογισμικού, μπορείτε να κάνετε μέσω αυτού ό,τι ακριβώς θέλετε. Αν αναζητάτε την αγάπη και τον γάμο και επιμείνετε στις προσδοκίες σας, μπορεί να είναι μακρύς και δύσκολος ο δρόμος, αλλά θα μπορέσετε να βρείτε κάποιον που αναζητά κάτι αντίστοιχο. Αν ψάχνετε μόνο για γνωριμίες, τότε θα θεωρήσετε το σύμπαν των dating apps ως ένα μέσο για ένα σκοπό, για να ικανοποιήσει τις ανάγκες σας – η προοπτική σας είναι ρυθμισμένη σε ένα μόνο αποτέλεσμα και η άρνηση να παρατηρήσετε οτιδήποτε άλλο εκεί έξω θα σας κάνει να πιστέψετε ότι ο μόνος σκοπός που έχει η εφαρμογή είναι να σας συνδέσει με κάποιον.
Αντικειμενοποίηση και αυτό-αντικειμενοποίηση
Η αντικειμενοποίηση επιβραβεύει αποκλειστικά την εμφάνιση και θέτει πρότυπα ομορφιάς. Η αυτο-αντικειμενοποίηση εμφανίζεται ως απάντηση σε αυτό. Το να κατακλύζονται από αυτά τα μηνύματα από τα μέσα ενημέρωσης, να κατακλύζονται από κομπλιμέντα, ανεπιθύμητη προσοχή μόνο και μόνο ως αποτέλεσμα της γυναικείας ομορφιάς κάνει τις γυναίκες να αρχίσουν να εσωτερικεύουν το μήνυμα ότι δεν είναι ξεχωριστά ανθρώπινα όντα. Δεν είναι παρά αντικείμενα ομορφιάς, ηδονής, ευχαρίστησης και παιχνιδιού για τους άνδρες, και αρχίζουν να βλέπουν τον εαυτό τους και το σώμα τους ως τέτοια.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι παράδεισος για την αυτο-αντικειμενοποίηση
Οι άνθρωποι στα social media, ειδικά σε αυτές που περιστρέφονται γύρω από τα οπτικά μέσα, όπως το Instagram ή το Snapchat (και ας προσθέσουμε εδώ και τις εφαρμογές γνωριμιών) διατηρούμε μια εικόνα που είναι διαφορετική από την πραγματική μας ζωή. Επεξεργαζόμαστε, φιλτράρουμε τις φωτογραφίες μας, επιλέγουμε το τέλειο φως, την τέλεια γωνία για να δημιουργήσουμε μια εικόνα του εαυτού μας – που μπορεί να απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Όλες αυτές οι κολακευτικές φωτογραφίες υποδηλώνουν ότι όλα είναι πάντα τέλεια, ότι ξυπνάμε αβίαστα όμορφοι και ότι η ζωή μας πλημμυρίζει πάντα από ευτυχία και χαρά. Αυτός είναι ένας τρόπος αυτο-αντικειμενοποίησης – τα φίλτρα δεν αλλάζουν την προσωπικότητα, τα αυτάκια ξωτικού δεν θα σας κάνουν πιο χαριτωμένες, τα πιο λευκά δόντια δεν θα σας κάνουν καλύτερη φίλη.
Η ομορφιά έχει γίνει κάτι αρνητικό, πληγωτικό αντί για κάτι θετικό. Αντί οι γυναίκες να νιώθουν όμορφες από μόνες τους, η ομορφιά έχει καταντήσει να είναι αυτό που τους δίνουν οι άντρες υπό τη μορφή κομπλιμέντων, προσοχής, χάρης, προαγωγών. Στην κοινωνία μας οι γυναίκες διδάσκονται ότι μια γυναίκα είναι όμορφη μόνο αν ένας άνδρας της πει ότι είναι όμορφη. Οι γυναίκες θα τολμήσουν, θα εξαπατήσουν και θα πουν ψέματα, θα φιλτράρουν και θα επεξεργαστούν, για να γίνουν όμορφες στα μάτια των ανδρών.
Ίσως το να μιλάμε γι’ αυτά τα ζητήματα να είναι ήδη μια πολύ καλή αρχή. Γιατί ο κύκλος αυτός θα πρέπει κάποια στιγμή να σπάσει. Δεν είναι ευθύνη μόνο των ανδρών, αλλά και των γυναικών, οι οποίες επιβεβαιώνουν αυτή την πεποίθηση με το να προσαρμόζονται κομφορμιστικά στο αναμενόμενο.
#2 Η εμφάνιση έχει σημασία, αλλά οι προτιμήσεις διαφέρουν
Σίγουρα, τα media διαστρέβλωσαν τις προτιμήσεις των ανδρών σχετικά με το τι σημαίνει ομορφιά, αλλά μήπως τις άλλαξαν εντελώς; Μήπως η ύπαρξη των προτύπων ομορφιάς κατέστησε τη χημεία άχρηστη; Πιστεύουμε πραγματικά ότι όλοι οι άνδρες θέλουν γυναικεία σώματα τύπου Twiggy ή φουσκωμένα βυζιά ή τεράστια αισθησιακά χείλη; Πιστεύουμε πραγματικά ότι οι καμπύλες δεν μπορούν να είναι σέξι; Πιστεύουμε πραγματικά ότι οι φακίδες δεν μπορούν να είναι αξιολάτρευτες και ότι ένα λίγο στραβό στόμα δεν μπορεί να «σκάσει» ένα εκπληκτικά όμορφο χαμόγελο; Ότι κάποιοι δεν μπορεί να βρίσκουν ερωτική μια μεγάλη, γαμψή μύτη; Ότι ένα ασύμμετρο πρόσωπο δεν μπορεί να είναι πιο ελκυστικό από ένα συμμετρικό για κάποιους;
Μήπως τα media κατέστρεψαν και την ικανότητα των ανδρών να βλέπουν πέρα από ένα όμορφο πρόσωπο ή ένα σέξι σώμα; Μήπως τους αφαίρεσαν τη δυνατότητα να εκτιμούν ακόμα τις θεμελιώδεις αξίες, την αίσθηση του χιούμορ ή την ευφυΐα; Έγιναν όλοι τους ρηχά όντα, καθοδηγούμενοι αποκλειστικά από το ένστικτο; Δεν το νομίζω. Θέλω να πω, ελπίζω πως όχι.
Λοιπόν, για να καταλάβετε, είμαστε κάτι περισσότερο από την εμφάνισή μας. Είμαστε ακόμα κάτι περισσότερο από την προσωπικότητά μας. Είμαστε κάτι περισσότερο από την καλοσύνη μας. Είμαστε κάτι περισσότερο από την εξυπνάδα μας. Είμαστε ό,τι σκεφτόμαστε, ό,τι κάνουμε, κάθε επιλογή που παίρνουμε, κάθε μελανιά που υπέστην, κάθε στιγμή που μας έκανε να χαμογελάσουμε. Είμαστε η ενέργεια που εκπέμπουμε και είμαι η δύναμη που αναβλύζει από τους πόρους μας. Είμαστε ο σαρκασμός που μπορεί να κάνει τους άλλους είτε να ανατριχιάσουν, ή να τους κάνει να μας ερωτευτούν. Είμαστε οι λέξεις που χρησιμοποιούμε και το συνοφρύωμα που κάνουμε. Είμαστε συναρμολογημένες από τα διδάγματα και τα βάσανα μιας σειράς γεγονότων που είναι μοναδικά για μας. Είναι όλα αυτά που είμαστε.
Λοιπόν, δεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ δεν θα μείνω στην κατηγορία μου! Γιατί δεν έχω ιδέα ποια είναι η κατηγορία μου. Και δεν σκοπεύω καν να την ανακαλύψω. Το να κατατάσσετε κάποιον ή κάποια με αυτόν τον τρόπο είναι ξεκάθαρο σημάδι ανωριμότητας και κυνηγιού τροπαίων. Δεν είμαστε τρόπαια, δεν είμαστε εδώ για την ψυχαγωγία σας και δεν μας νοιάζει αν ένας παντελώς άγνωστος μας κατατάξει στη θέση δύο, έξι ή δεκαπέντε από έναν εντελώς άγνωστο.
Γνωρίστε μας. Εκτιμήστε μας γι’ αυτό που πραγματικά είμαστε. Βρείτε την ομορφιά τόσο στην εμφάνισή όσο και στην προσωπικότητά των γυναικών – και ερωτευτείτε την. (Ή και όχι!)
Και αν μπορέσουμε να κάνουμε το ίδιο, τότε ταιριάζουμε, ανεξάρτητα από τις αντίστοιχες κατηγορίες μας.