Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, τα ορυκτά καύσιμα, η ολοένα και πιο έντονη επιβάρυνση του περιβάλλοντος έχει σοβαρό αντίκτυπο στην ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε. Χημικά αέρια, εργοστασιακοί ρύποι, εξατμίσεις, συσσωρεύουν στην ατμόσφαιρα ουσίες που έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, στους ζωντανούς οργανισμούς και στα οικοσυστήματα.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση ωστόσο δεν υπάρχει μόνο στους δρόμους και τους εξωτερικούς χώρους. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με έρευνες, η συγκέντρωση των ατμοσφαιρικών ρύπων στο εσωτερικό του σπιτιού, του γραφείου, των μαγαζιών είναι συνήθως 2 έως 5 φορές υψηλότερη από ό,τι σε εξωτερικούς χώρους.

Αυτοί οι ρύποι προέρχονται από πολλές ουσίες που έχουμε συσσωρεύσει στα σπίτια μας. Τα χρώματα, τα είδη καθαρισμού, το ξύλο στα έπιπλά μας και τις συσκευές που χρησιμοποιούμε καθημερινά και περιλαμβάνουν ερεθιστικές ενώσεις όπως το βενζόλιο, το τολουόλιο, το ξυλόλιο και η φορμαλδεΰδη. Ναι, η φορμαλδεΰδη είναι περιβόητη η χημική ουσία που χρησιμοποιείται για τη διατήρηση των νεκρών σωμάτων, αλλά χρησιμοποιείται επίσης για την κατασκευή μιας ποικιλίας κοινών προϊόντων όπως ,κόλλες και ρητίνες, βαφές, υφάσματα, απολυμαντικά και δομικά υλικά.

Πολλές εταιρείες έχουν δημιουργήσει συσκευές, ειδικές για τον καθαρισμό του αέρα σε εσωτερικούς χώρους. Όμως, αυτές οι συσκευές μπορούν να απορροφήσουν μόνο λεπτά σωματίδια από τον αέρα, όπως σκόνη και σπόρια μούχλας. Τοξικά αέρια και οργανικές ενώσεις γλιστρούν μέσα από τα φίλτρα τους. Ευτυχώς, η φύση έχει ήδη σχεδιάσει έναν καθαριστή αέρα με τα απαραίτητα εργαλεία για να φιλτράρει αυτούς τους ρύπους: τα φυτά.

Φυτά και αποτοξίνωση αέρα

Έρευνες  έχουν δείξει ότι η ύπαρξη φυτών μέσα σε ένα χώρο μπορεί να βοηθήσει στην αποτοξίνωση του αέρα, πράγμα που σημαίνει ότι τα φυτά εσωτερικού χώρου όχι μόνο δημιουργούν ένα ωραίο περιβάλλον αλλά εργάζονται και σκληρά για να καθαρίσουν τον αέρα που αναπνέουμε

Δυστυχώς όμως, είναι τέτοιες οι ποσότητες τοξικών ενώσεων που έχουν συσσωρευτεί στα σπίτια μας, που τα φυτά δεν μπορούν να ανταποκριθούν στον επιβαρυμένο αυτό φόρτο εργασίας που τους έχουμε αναθέσει. Ο σύγχρονος εσωτερικός χώρος διαβίωσης μας έχει απομακρύνει από το φυσικό τρόπο ζωής. Χημικές ουσίες, από απορρυπαντικά μέχρι κόλλες, βαφές, σαμπουάν, υφάσματα που είναι μέρος της καθημερινότητάς μας και αναπόσπαστο κομμάτι του νοικοκυριού απαιτούν όχι ένα, αλλά ολόκληρο θερμοκήπιο να εγκαταστήσουμε στο σπίτι μας για να καταφέρουν να τα απορροφήσουν.

«Η μυρωδιά της φρεσκάδας όταν καθαρίζουμε το σπίτι δεν είναι μυρωδιά», λέει η Anne Hicks, παιδοπνευμονολόγος στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα. «Αν μπορείτε να τη μυρίσετε, υπάρχει μια χημική ουσία στον αέρα που ουσιαστικά πιάνει η μύτη σας. Πρόκειται απλά για ατμοσφαιρική ρύπανση, είτε μυρίζει καλά είτε άσχημα. Η ατμοσφαιρική ρύπανση των εσωτερικών χώρων είναι τεράστια και είναι ένα σχετικά άγνωστο σύνορο, γιατί ακόμη και το σπίτι του διπλανού μου γείτονα έχει διαφορετικό αποτύπωμα ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αυτό που θα είχε το σπίτι μου», λέει η Δρ Hicks.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση των εσωτερικών χώρων είναι εξαιρετικά περίπλοκη, ελάχιστα ρυθμιζόμενη και συχνά πέρα από τον ατομικό έλεγχο.

Φυτά
Πηγή: Prudence Earl/ Unsplash

Τεχνολογία και φύση

Για να λύσει αυτό το πρόβλημα, η Neoplants, μια startup βιοτεχνολογίας, δημιούργησε ένα δημοφιλές φυλλώδες φυτό εσωτερικού χώρου, που ονομάζεται Devil’s Ivy ή Pothos vine, ώστε να είναι 30 φορές πιο αποτελεσματικό από ένα παραδοσιακό φυτό στο φιλτράρισμα επιβλαβών οργανικών ενώσεων από τον αέρα.

Για αρκετά χρόνια, η ομάδα Neoplants τροποποίησε φυτά pothos (Epipremnum aureum) για να κάνει ακριβώς αυτό, και το κατάφεραν μέσω της βιομηχανικής του είδους σε δύο επίπεδα. Σε πρώτο επίπεδο: επανακωδικοποίησαν το DNA του φυτού για να ενισχύσουν τη φυσική του ικανότητα να συλλαμβάνει και να εξαλείφει τους ατμοσφαιρικούς ρύπους.

Πιο συγκεκριμένα, το φυτό pothos είναι ένα από τα λίγα φυτά με τα ένζυμα που είναι απαραίτητα για τη διάσπαση της φορμαλδεΰδης. Ωστόσο, το ποσοστό που φιλτράρει είναι μικρό. Η ομάδα του Neoplant τροποποίησε το γονιδίωμα του φυτού για να αυξήσει την έκφραση αυτών των ενζύμων.

Το δεύτερο επίπεδο είναι το μικροβίωμα του φυτού. «Παίρνουμε μικροοργανισμούς που υπάρχουν στη φύση που είναι ήδη πολύ καλοί στη δέσμευση ρύπων και τους εξελίσσουμε μέσω τεχνητής εξέλιξης, βελτιστοποιώντας την επιλογή για τον καθαρισμό του αέρα. Εισάγοντας στο φυτό μικροοργανισμούς που είναι απαραίτητοι για τη βιολογική τους λειτουργία, μέσω των “Powerdrops” της Neoplants, ουσιαστικά υπερφορτίζουμε την ικανότητα του φυτού να μεταβολίζει συγκεκριμένους ρύπους», είπε ο Lionel Mora, ένας από τους ιδρυτές στο Freethink.

Πόσο όμως ανησυχητικό είναι που χρειαζόμαστε την τεχνολογία για να ενισχύσει τις διεργασίες της ίδιας της φύσης καθώς το αποτύπωμά μας είναι τόσο καταστροφικό που οι μηχανισμοί της δεν μπορούν να ανταποκριθούν.

Ρυπαίνουμε το περιβάλλον και την ατμόσφαιρα του ίδιου μας του σπιτιού με τέτοιους ρυθμούς που ακόμα και όταν νομίζουμε ότι το καθαρίζουμε, ουσιαστικά συμβάλλουμε στην υποβάθμιση του αέρα που αναπνέουμε.