Κάθε εμπειρία που δημιουργεί η χρήση του ναρκωτικού LSD χαρακτηρίζεται ως ταξίδι. Σύμφωνα με τον διαπρύσιο κήρυκά του τη δεκαετία του ΄60 Τίμοθι Λίρι, το LSD μπορούσε -ανάμεσα σε άλλα -να γίνει το πάτημα για να εισέλθει ο χρήστης σε ένα ανώτερο στάδιο της συνείδησής του. Τα ταξίδια του LSD, σε προορισμούς που οι χρήστες του αδυνατούν να περιγράψουν, μια κατάσταση ανείπωτης ευφορίας που μένει αξέχαστη σε όποιον την δοκιμάσει μόλα ταύτα δεν κυλάει πάντα αρμονικά. Το ταξίδι μπορεί να διέλθει μέσα απο ατραπούς, να γίνει εφιαλτικό και να προκαλέσει ανήκεστη ψυχολογική βλάβη στον χρήστη.

Η ξέφρενη διάδοση των ψυχεδελικών ναρκωτικών που συνδέθηκε κυρίως με το κίνημα των χίπηδων, ήταν το σύμβολο μιας ρομαντικής γενιάς που ασφυκτιούσε από το συντηρητισμό των γονιών της. Η γενιά του ΄60 δεν εναντιωνόταν μονάχα στο διαδραματιζόμενο πόλεμο του Βιετνάμ, αλλά προσπαθούσε να επιτύχει παγκόσμια ειρήνη συνδυαζόμενη με καθολική αγάπη αδιακρίτως φυλών και συνόρων. Παράλληλα υπαγόρευε μια νέα στάση ζωής που αποκήρυσσε τις μέχρι τότε παραδεδεγμένες αξίες και όμνυε στον ελεύθερο έρωτα, την αίσθηση της κοινότητας που αποτίνασσε τις τρέχουσες ωφελιμιστικές επιταγές. Το LSD  τούς βοηθούσε να οραματιστούν αυτό το διαφορετικό κόσμο και χαρακτήρισε την άνοδο και την παρακμή του πολύχρωμου κινήματός τους.

Ο Τίμοθι Λίρι ξεπροβάλλει από την τοιχογραφία της εποχής ως μια φιγούρα με διττή και αντιφατική εικόνα: από τη μια ήταν ο προφήτης που ευαγγελίστηκε μια νέα εποχή που θα αποτίνασε τα δεσμά της καθεστηκυίας τάξης  πραγμάτων καλωσορίζοντας την απέλευθερωση του ανθρώπινου νου από κάθε μορφή δεσποτείας. Η σκοτεινή του πλευρά είναι πως δεν υλοποίησε ποτέ όσα υποσχέθηκε: ορμώμενος περισσότερο από την ανάγκη προσωπικής προβολής -η οποία συμβάδιζε με τη κατακόρυφη άνοδο των rock αστέρων- ίσως δεν έθιξε επαρκώς  τον κίνδυνο που ελλόχευε η άκριτη χρήση του LSD, ούτε ξεκαθάρισε πως τα ναρκωτικά από μόνα τους δε μπορούσαν να εκπληρώσουν τη προμετωπίδα των καιρών του «να αλλάξουν τον κόσμο».

Η ζωή του Τίμοθι Λίρι υπήρξε πολυκύμαντη και σημαδεμένη με έντονες αλλαγές, η οποία τελικά τον οδήγησε στην έδρα ψυχολογία του Χάρβαρντ. Η απώλεια της συζύγου του, η οποία με αυτοχειρία αφαίρεσε την ζωή της, κλόνισαν την εδραιωμένες του πεποιθήσεις. Η επαφή του με τα μανιτάρια Psilocybe mexicana  στο Μεξικό ήταν μια στιγμή αποκάλυψης, η οποία του έδειξε το φως προς την κατεύνθυνση των ναρκωτικών ως βατήρα για αναγέννηση του ατόμου στη Δυτική κοινωνία.

Η ιδέα δεν άργησε να αποκρυσταλλωθεί στο μυαλό του, με την αρωγή του Ρίτσαρντ Άλπερτ,  για την δημιουργία του Harvard Psilocybin Project, το οποίο σκόπευε να αναδείξει και να προωθήσει τις ευεργετικές επιδράσεις της ψιλοκυβίνης.

Ο σκοπός του δεν άργησε να συγκινήσει ανθρώπους από όλα τα φάσματα της τέχνης, οι οποίοι μπορούσαν αρχικά να γίνουν κοινωνοί μιας καινοφανούς ανακάλυψης και η εμπειρία που αποκόμιζαν θα μπορούσε να προετοιμάσει την Αμερικάνικη κοινωνία για την ανατολή μιας νέα εποχής που υπόσχονταν οι ψυχοτρόπες ουσιες. Ο ποιητής Άλαν Γκίνσμπεργκ, ο συγγραφέας Άλντους Χαξλευ, Τζακ Κέρουακ ήταν μερικοί από αυτούς που καλωσόρισαν τις επαγγελίες της μέλλουσας εποχής.

Ο Τίμοθι Λίρι διεξήγαγε διάφορα πειράματα για αποκτήσει επιστημονική τεκμηρίωση ο ριζοσπαστικός του συλλογισμός. Στο πείραμα που έγινε στη φυλακή του Concord, αυτός και οι συνεργάτες του, χορήγησαν σε τρόφιμους που επρόκειτο σύντομα να απελευθερωθούν ψιλοκυβίνη. Ο σκοπός ήταν το ναρκωτικό να μετατρέψει τους κρατούμενους σε νομοταγείς πολίτες, ένας τρόπος αναγέννησης του μυαλού που θα έλυνε τη χαίνουσα πληγή του σωφρονιστικού συστήματος. Ένα ακόμα πείραμα το Good Friday experiment, το οποίο έλαβε χώρα στο πανεπιστήμιο της Βοστώνης, σκόπευε να απαντήσει στο ερώτημα αν τα ναρκωτικά μπορούν να προκαλέσουν μια μυσταγωγική εμπειρία . Το αποτέλεσμα ήταν και πάλι θριαμβευτικό με τους συμμετέχοντες να δηλώνουν πως μια ιερή δύναμη ηλέκτρισε το μυαλό τους.

Η άλλη όψη, όμως, βρισκόταν στο γεγονός πως τα πειράματα ήταν ελάχιστα συνδεδεμένα με την επιστήμη της ψυχολογίας, ο τρόπος διεξαγωγής ελάχιστα ομοίαζε με επιστημονική έρευνα. Το όλο σκηνικό υπαγορευόταν από τη πίστη του Λίρι πως κόμιζε μια απίθανη γνώση που ίσως δεν χρειαζόταν τα τυπικά τεκμήρια επαλήθευσής της. Το Μάρτη του 1962 το τμήμα της Ψυχολογίας του πανεπιστημίου προχώρησε σε έρευνα για να επαληθεύσει τους επιστημονικούς σκοπούς των πειραμάτων και αν αυτά διενεργούνταν με την απαιτούμενη ασφάλεια. Παρά τις θριαμβολογίες του Λίρι,  η εγγενής δυναμική των ναρκωτικών να δημιουργούν ακραίες και απρόβλεπτες ψυχικές καταστάσεις στον χρήστη οδήγησαν το πανεπιστήμιο να τον οδηγήσει στην έξοδο. Αυτή ήταν η απαρχή μιας σειράς εκπληκτικών  περιπετειών.

Ο Λίρι μετακόμισε στο Μεξικό αποπειρούμενος να στήσει ένα κέντρο ψυχεδελικής εκγύμνασης, το οποίο θα φιλοξενούσε ανθρώπους που είχαν το ελεύθερο να πειραματιστούν με ναρκωτικά. Ο υπέρτατος στόχος ήταν να δημιουργεί μια κουλτούρα, η οποία θα συνδύαζε την επιστήμη της ψυχολογίας και τις διδαχές του βουδισμού, με σκοπό την απόλυτη πνευματική εμπειρία. Το εγχείρημα όμως γρήγορα εγκαταλείφθηκε και ο Λίρι βρήκε καταφύγιο, με την αρωγή των πλούσιων φίλων του Tommy και Billy Hitchcock, σε μια έπαυλη 64 δωματίων στο Millbrook της Νέας Υόρκης,  το οποίο έγινε η καρδιά του ψυχεδελικού κινήματος. Ο πρώην καθηγητής μεταμορφωνόταν σε κύρηκα που προφήτευε τον τρόπο ζωής και σκέψης του επόμενου αιώνα. Οι εσωτερικές έριδες και η εντεινόμενη εγωπάθεια του Λίρι οδήγησαν και αυτό το εγχείρημα στο τέλος του.

Το 1969 ο Λίρι προέβη σε μια απρόσμενη ενέργεια ανακοινώνοντας την υποψηφιότητά του ως  υποψήφιος κυβερνήτης στη Καλιφόρνια στηριζόμενος στο αυξανόμενο κίνημα της υποκουλτούρας. Στα πλαίσια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Λένον και ο Γιόκο Όνο τον προσκάλεσαν στο Μόντρεαλ για λάβει μέρος στις αντιπολεμικές τους δράσεις που κατέληξαν στη σύνθεση του  Give Peace a chance. Το αντίπάλο δέος στις εκλογές ήταν ο μετέπειτα πρόεδρος της Αμερική, Ρόναλντ Ρήγκαν ο οποίος εκπροσωπούσε τα ακριβώς αντίθετα από τον Λίρι: σε ένα χιμαιρικό πρόγραμμα κομμουνισμού και πνευματισμού αντιπρότεινε την πρόσδεση στην παράδοση και τη θωράκιση από τις σύχρονες υπονομευτικές ιδέες.

Ο Λίρι σύντομα θα οδηγούνταν στις φυλακές για τη κατοχή μικροποσότητας κάναβης καταδικασμένος με μια εξαντλητική ποινή από την οποία, με τη βοήθεια της ακροαριστερής οργάνωσης Weather Underground κατάφερε να αποδράσει. Η διαφυγή αρχικά τον έφερε στην Αλγερία και εν συνεχεία στην Ελβετία από την οποία ζήτησε πολιτικό άσυλο. Εκεί γνώρισε τον Dr Albert Hofmann, τον χημικό που ανακάλυψε το LSD και μαζί μοιράστηκαν τις εμπειρίες από τη γέννηση και τη χρήση του ναρκωτικού. Στη συνέχεια, καθώς η Ελβετία αρνήθηκε να του παραχωρήσει μόνιμο άσυλο, στην προσπάθεια ανεύρεσης νέου καταφυγίου στον Αφγανιστάν ,συνελήφθη από άντρες του FBI οι οποίου τον οδήγησαν ξανά στη φυλακή. Άλλαξε περίπου 41 σωφρονιστικά ιδρύματα, στο ένα μάλιστα θρυλείται πως ήταν γείτονας στο κελί του Charles Manson. Γενικότερα η φημολογία που αναπτύχθηκε είναι πως ο Λιρι παρείχε πληροφορίες για τους Weather Undergourd, με αντάλλαγμα ηπιότερη ποινή και αποφυλακίστηκε μόλις σε τρία χρόνια. Η εξοδός του όμως στον κόσμο τον έκανε μάρτυρα μιας νέας πραγματικότητας: δεν ήταν πια ο προφήτης της νέας εποχής καθώς οι πρωην πιστοί είχαν ενσωματωθεί στο σύστημα που μέχρι πρότινος κατήγγειλαν.

Ο Λίρι έστρεψε το ενδιαφέρον του σε άλλες δραστηριότητες σχετιζόμενες με την επέκταση της ζωής και το ταξίδι στο διάστημα. Η τελευταία του προφητεία αφορούσε το διαδίκτυο και πως αυτό θα γινόταν ο πάροχος μιας νέας συνείδησης.

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News