Κυριακή πρωί και τα μέσα κατακλύζονται από την είδηση, που πρώτοι δημοσίευσαν οι New York Times, περί καταργήσεως της αστυνομίας ηθικής στο Ιράν μετά από μήνες διαδηλώσεων διαμαρτυρίας. Τα νέα τρέχουν, διαδίδονται σαν αστραπή. Ζούμε, άλλωστε στην εποχή του γρήγορου Ίντερνετ. Το άρθρο των NYT μεταφράζεται στα γρήγορα στα γαλλικά, στα γερμανικά, στα ελληνικά, στα γιαπωνέζικα, χωρίς δεύτερη σκέψη, σε αρκετές περιπτώσεις χωρίς να υπάρξει διασταύρωση. Πρόκειται άλλωστε για τους NYT, κανείς δεν τους αμφισβητεί.

Δισεκατομμύρια ζευγάρια μάτια ανά τον κόσμο διαβάζουν ταυτόχρονα την είδηση, η οποία μεταφράζεται τσάτρα-πάτρα για να κυκλοφορήσει γρήγορα, να προλάβει το κάθε μέσο την πρωτιά. Ο κραυγαλέος τίτλος του πρωτότυπου άρθρου συνοδεύεται από φράσεις που μοιάζουν να χρησιμοποιήθηκαν σε μια προσπάθεια αποποίησης κάθε ευθύνης. Οι αρθρογράφοι φροντίζουν να καταστήσουν σαφές ότι τα σχόλια σχετικά με την υποτιθέμενη κατάργηση της αστυνομίας ηθικής προέρχονται από τον γενικό εισαγγελέα του ιρανικού καθεστώτος, Mahammad Jafar Montazeri.

«Η κίνηση αυτή, την οποία η κυβέρνηση δεν επιβεβαίωσε, ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη παραδοχής του κινήματος διαμαρτυρίας που ξέσπασε μετά το θάνατο μιας νεαρής γυναίκας υπό την επιτήρηση της αστυνομίας ηθικής τάξης», γράφουν οι NYT αμέσως μετά τον κραυγαλέο τίτλο, καθιστώντας λίγο πιο σαφές ότι για το κατά πόσο είναι αληθής ή ψευδής η είδηση δεν φέρουν ευθύνη.

Ολόκληρο το άρθρο κινείται σε αυτή τη γραμμή, λες και ο τίτλος γράφτηκε μόνο και μόνο για να αναιρεθεί, να αποκαθηλωθεί από τους ίδιους του τους συντάκτες. Ο τίτλος «Το Ιράν κατήργησε την αστυνομία ηθικής» είναι παραπλανητικός και σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η χρήση διατυπώσεων όπως αυτή μπορεί να τροφοδοτεί σε μεγάλο βαθμό το κοινό παγκοσμίως, αλλά δεν σχετίζεται σε καμία περίπτωση με την παρούσα κατάσταση στο Ιράν και όλα όσα βιώνει ο Ιρανικός λαός εδώ και μήνες διαδηλώνοντας κατά και πολεμώντας καθημερινά τον ισλαμικό φασισμό.

Το χρονικό των εξεγέρσεων στο Ιράν είναι πλέον γνωστό. Στα μέσα Σεπτεμβρίου, ένα εικοσιδιάχρονο κορίτσι, η Mahsa Amini, αφού συνελήφθη στην Τεχεράνη από την αστυνομία ηθικής επειδή φορούσε ανάρμοστα το χιτζάμπ της, τέθηκε υπό κράτηση, ξυλοκοπήθηκε άγρια, έπεσε σε κώμα και τρεις μέρες αργότερα – στις 16 Σεπτεμβρίου – άφησε την τελευταία της πνοή. Ο θάνατός της πυροδότησε τη μεγαλύτερη επανάσταση των τελευταίων ετών.

Δεν ήταν λίγοι οι άνθρωποι που εχθές έσπευσαν αμέσως να διαψεύσουν τον επίμαχο τίτλο των NYT. Η Γερμανίδα πολιτικός και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Hannah Neumann έγραψε στο Twitter: «Η ανακοίνωση του ιρανικού καθεστώτος για το τέλος της αστυνομίας ηθικής είναι ένα κόλπο δημοσίων σχέσεων. Οι εκτελέσεις, οι αυθαίρετες κρατήσεις και οι βιασμοί είναι η θλιβερή πραγματικότητα, και σήμερα. Έτσι, ελπίζω ότι τα τελευταία θα φτάνουν καθημερινά στα κύρια ειδησεογραφικά μας κανάλια».

Η δημοσιογράφος και παραγωγός του CBC News Nahayat Tizhoosh με τη σειρά της έγραψε: «Η υπεύθυνη δημοσιογραφία βασίζεται στις υπεύθυνες πηγές», ενώ στη συνέχεια της ίδιας δημοσίευσης παρέθεσε τι πραγματικά είπε ο Montazeri στα επίσημα ιρανικά μέσα: «Ο Montazeri είπε τα εξής: “Η αστυνομία ηθικής δεν έχει καμία σχέση με το δικαστικό σύστημα. Η ίδια πηγή που τη δημιούργησε στο παρελθόν, είναι η ίδια που την έχει παύσει. Φυσικά, το δικαστικό σύστημα θα συνεχίσει την επιτήρηση των κοινωνικών συμπεριφορών σε ολόκληρη την κοινωνία”».

Ο Ιρανοαμερικανός δημοσιογράφος Borzou Daragahi και διεθνής ανταποκριτής για τον Indipendent έγραψε στο Twitter: «Σε περισσότερα από 20 χρόνια κάλυψης του Ιράν, τίποτα δεν ήταν ποτέ ξεκάθαρο και αδιαμφισβήτητο. Μια συγκεχυμένη δήλωση από έναν αξιωματούχο δεύτερης βαθμίδας δεν σημαίνει σχεδόν τίποτα. Δεν έχει υπάρξει καμία δήλωση από την SNSC. Δεν έχει υπάρξει καμία αναφορά από το Majlis. Δεν έχει υπάρξει τίποτα από τον πρόεδρο». Παράλληλα, σχολιάζοντας τον ντόρο που έγινε στα διάφορα μέσα ανά τον κόσμο με αφορμή το δημοσίευμα των NYT, χαρακτήρισε άξιο απορίας το πόσα πολλά ειδησεογραφικά πρακτορεία ακολούθησαν τυφλά την ίδια γραμμή, ενώ τόνισε πως, παρά το γεγονός ότι η αστυνομία ηθικής έχει παραμείνει σε αρκετά μεγάλο βαθμό ανενεργή από τότε που ξεκίνησαν οι διαμαρτυρίες, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία ουσιαστική είδηση για το μέλλον της.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι τις ογδόντα μέρες που έχουν μεσολαβήσει ως σήμερα από τον θάνατο της Mahsa Amini και το ξέσπασμα των διαδηλώσεων στο Ιράν, σύμφωνα με το Πρακτορείο Ειδήσεων Ακτιβιστών των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRANA), το Ιρανικό καθεστώς έχει προβεί σε πάνω από 18.000 συλλήψεις, ενώ έχουν βιαστεί και δολοφονηθεί πάρα πολλές γυναίκες, ο ακριβής αριθμός των οποίων όμως δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by HRANA EN (@en.hrana)

Αυτοί οι αριθμοί από μόνοι τους αποδεικνύουν πως και χωρίς την αστυνομία ηθικής εν δράση, οι μηχανισμοί ασφαλείας του Ισλάμ είναι πανίσχυροι και συνεχίζουν να διαπράττουν εγκλήματα ανενόχλητοι και απτόητοι με ή χωρίς το εν λόγω σώμα. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, δημοσιεύματα σαν και αυτό των NYT υπονομεύουν τους αγώνες του Ιρανικού λαού. Επιπλέον, όπως έγραψε πολύ σωστά η συγγραφέας Maral Karimi στο Twitter χθες, η επιλογή της κεντρικής φωτογραφίας του επίμαχου άρθρου είναι κι αυτή με τη σειρά της εντελώς παραπλανητική και καθόλου τυχαία∙ μια φωτογραφία που συνυποδηλώνει νίκη και υπονοεί την υποχώρηση του Ισλαμικού καθεστώτος.

Παραμένει ακόμα ασαφές γιατί οι NYT και άλλα μέσα ενημέρωσης επέλεξαν να βγάλουν τελικά συμπεράσματα από τα λόγια του Montazeri, ο οποίος παραδέχεται ότι δεν είναι σε θέση να το κάνει, και να χαρακτηρίσουν ως νίκη των φεμινιστριών το γεγονός ότι ο Montazeri δήλωσε ότι η κοινωνική επιτήρηση θα συνεχιστεί. Όπως έγραψε και στο Twitter η Nahayat Tizhoosh, «Πρόκειται για τεμπέλικη δημοσιογραφία στην καλύτερη περίπτωση και καμουφλαρισμένη άσκηση πίεσης στη χειρότερη».

Οι NYT μετά τις αντιδράσεις που ξέσπασαν, έσπευσαν να αλλάξουν αρκετές φορές το κείμενο του άρθρου, εμμένοντας όμως πεισματικά στον τίτλο που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στις διάφορες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Δυστυχώς ή ευτυχώς, κινήματα όπως αυτό στο Ιράν τη σήμερον ημέρα επαφίενται πολύ στα social media για να ακουστούν και να λάβουν συμπαράσταση, για να αντέξουν και ενδεχομένως να καταφέρουν να προωθήσουν τις κοινωνικές τους διεκδικήσεις, για να έχουν αποτέλεσμα.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που οι πρώτες εικόνες από την μεγαλύτερη επανάσταση των τελευταίων χρόνων έφτασαν σε μας μέσω των κοινωνικών δικτύων. Είδαμε, σαστισμένοι, έφηβα κορίτσια να μάχονται για αυτά που εμείς θεωρούμε δεδομένα, μέσα από βίντεο που τραβούσαν με κινητά τηλέφωνα με κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή και ύστερα πόσταραν στο Instagram με τα hashtags #mahsaamini, #freeiran, #womanlifefreedom, που γεννήθηκαν κι αυτά από την οργή τους. Τα νέα στα κοινωνικά δίκτυα διαδόθηκαν αστραπιαία. Δεν ήταν λίγοι όλοι εκείνοι που έσπευσαν να διαδώσουν τα νέα στον υπόλοιπο κόσμο.

Τα κινήματα χρειάζονται κανάλια επικοινωνίας και μέσα διάδοσης πληροφοριών προκειμένου να έχουν αντίκτυπο. Ειδικά εάν τα μεγαλύτερα και θεωρητικά πιο έμπιστα μέσα προβαίνουν στη δημοσίευση άρθρων όπως εκείνο των NYT εχθές.