Εδώ και 20 χρόνια, ο Mc Yinka aka Μανώλης Αφολάνιο είναι ένας σταθερός ήρωας μας στις σκηνές και στα ηχεία αγκαλιά με καλλιτέχνες που δίνουν συνεχώς νέες ταυτότητες στον ήχο τους. Τον έχουμε συνδυάσει με συναυλίες, που ακουμπήσαμε το έδαφος για λίγα μόνο λεπτά, δεν μένει ποτέ στάσιμος σε κατηγορίες κάθε μορφής και συνεχίζει να αντιμετωπίζει τον κόσμο της μουσικής με τον ενθουσιασμό του αγοριού, το οποίο κάθε μέρα ξεκινάει από την αρχή.
Mc, μουσικός, performer και ανα διαστήματα, δάσκαλος φωνητικής στο Anasa Cultural Centre, είναι συνεχώς στο δρόμο. Την ημέρα της συνέντευξης, πήγαιναν όλα στραβά αλλά μόλις έφτασε με το ποδήλατο του στον πεζόδρομο της Βαλτετσίου, πάτησε το play στη ζεν πλευρά. Πάντα κοινωνικά συνειδητοποιημένος, δεκτικός σε οποιαδήποτε κίνηση αλληλεγγύης και με μία τεράστια εσωτερική δύναμη, έκανε ένα μικρό rewind στην εποχή που ξεκίνησε να ασχολείται με την Hip-Hop σκηνή κι έφτασε στο πολύσυλλεκτικό και λίγο πιο παράξενο τώρα.
Αυτό το καλοκαίρι κάνει συναυλίες με το τρίο Hidroliq- H2Q,όπου παίζει και μπάσο, έχει στους προσωπικούς του Avengers τον Δημήτρη Μητροπάνο και στο νέο υλικό που ετοιμάζει, επαναπροσδιορίζει την έννοια της ενσυναίσθησης.
Το μικρόφωνο δικό του.
– Ποια είναι η βασική διαφορά που εντοπίζεις από τότε που ξεκίνησες έως τώρα και ποιο ήταν το ερέθισμα να ασχοληθείς επαγγελματικά;
Στην αρχή, ήταν πολύ λιγότερα τα άτομα που άκουγαν αυτό το είδος και στα 90’s, μόλις άρχισαν να εμφανίζονται οι FFC, Active Member, Terror X Crew, άρχισε να μεγαλώνει το κοινό. Το ερέθισμα για να ξεκινήσω να κάνω μουσική επαγγελματικά ήταν ο αδερφός μου, Μιχάλης που τότε ήταν εντελώς μέσα στον urban τρόπο ζωής. Γύριζε την πόλη κάνοντας graffiti, άκουγε drum n bass και ηλεκτρονική μουσική, ήταν στις Παρεμβολές, οπότε με επηρέασε και με ενέπνευσε γιατί γούσταρα όλα αυτά που έκανε.
Άρχισα με drum n bass, jungle και πειραματιζόμουν με πολύ ζήλο και ενθουσιασμό για όλα. Σιγά σιγά, μπήκα και στη φάση του ελληνικού Hip Hop, έγραφα στίχους, πήγαινα σε freestyle sessions, φτιάξαμε κάποια συγκροτήματα, όπως τους Παράγοντες και παράλληλα έκανα συνεργασίες με διάφορους γνωστούς μουσικούς από άλλα είδη.
– Ήσουν από τους πρώτους που έκανες συνεργασίες με καλλιτέχνες από άλλα μουσικά είδη και πλέον είναι πιο συχνές τέτοιες συνεργασίες. Αυτό αντιμετωπίζεται ακόμα επιφυλακτικά από τη Hip Hop σκηνή;
Και τότε και τώρα, αν ένα κομμάτι που δεν είναι Hip-Hop αλλά μου ακούγεται καλό και μου δημιουργεί συναισθήματα, θα το ακούσω χωρίς να το αναλύσω παραπάνω. Είμαι σε μία φάση που ακόμα ψάχνομαι και κάνω έρευνα συνέχεια για να βρίσκω νέους ήχους ώστε να διαμορφώνω και τον δικό μου. Όλα αυτά που έχω κάνει έως τώρα είναι σαν φίλτρα. Πέρασα απ’ αυτό το μονοπάτι, πήρα πολλά μαθήματα και πλέον τα κουβαλάω σε ό,τι κάνω.
Την εποχή που ξεκινούσα, όπου υπήρχε ωραίος ρυθμός, groove και λόγος που μ’ αρέσει, με τραβούσε κάτι προς τα εκεί. Μου έβγαινε φυσικά να ασχολούμαι με πολλά μουσικά είδη, που είχαν ως βάση τη μαύρη μουσική και ήθελα να κάνω κάτι πολυσυλλεκτικό, κάτι το οποίο συνεχίζω και τώρα. Έχω παίξει funk, reggae, drum n bass, ethnic και ένιωθα ότι παντού χωρούσε το rap.Δεν περιορίστηκα ποτέ να μην το κάνω και γούσταρα που τα έμαθα σε πολύ μικρή ηλικία, όταν αποφάσισα να ασχοληθώ επαγγελματικά, και γνώρισα επίσης και τόσο κόσμο. Δεν υπήρχε τότε η φιλοδοξία να κάνουμε κάποιο χιτ, που έτσι κι αλλιώς δεν είχε και τόσο μεγάλη ανταπόκριση και εγώ επιδίωκα να παίζουμε live με διάφορες μπάντες ώστε να βγάζω παράλληλα και τα προς το ζην. Τώρα, ένας ράπερ μπορεί να ζήσει μια χαρά από τα έσοδα ενός χιτ.
-Τι συνεχίζει να παρεξηγεί ο κόσμος για το ελληνικό Hip-Hop και τη φιλοσοφία του;
Πολλοί μένουν στην επιφάνεια και σε ό,τι τους πουλάνε χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι είναι ένα σοβαρό είδος μουσικής. Καλό θα ήταν να εμβαθύνουν λίγο παραπάνω. Υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι καλλιτέχνες που το υπηρετούν, είναι ευφυείς και η καλλιτεχνική τους αξία φτάνει το βεληνεκές σπουδαίων μουσικών από όλα τα μουσικά είδη. Επίσης παρεξηγούν τεχνικό κομμάτι, ότι δηλαδή κάποιος μιλάει και δεν τραγουδάει. Όλο αυτό που κάνουμε συμπεριλαμβάνει ποίηση, στιχομυθία, ρυθμική αντίληψη και όταν όλα αυτά συνδυαστούν αρμονικά στο πεντάγραμμο, βγαίνουν ένα σωρό patterns για να εκφραστείς.
Το Hip-Hop αγκαλιάζει τα πάντα υπό τη σκεπή ενός urban ιδιώματος. Δεν θα σταματήσει να κινείται γιατί τα τραγούδια δημιουργούνται από ανθρώπους της πόλης που καταγράφουν το τώρα και στιχουργικά και μουσικά. Επιπλέον, καθορίζουν και το στυλ παίρνοντας στοιχεία από τα 90s ή άλλες εποχές και φτιάχνουν νέες τάσεις.
Σχετικά με την εκφορά του λόγου και τις ρίμες, πολλοί πειραματίζονται συχνά και παρακολουθούν διαλέκτους από άλλα μέρη για να υιοθετούν στοιχεία και από εκεί. Τα τελευταία χρόνια, έχει δημιουργηθεί ουσιαστικά μια ολοκληρωμένη σκηνή στο ελληνικό Hip Hop, το ακολουθεί περισσότερος κόσμος και υπάρχουν πλέον αρκετά είδη- ποιο εμπορικά, pop, conscious κλπ. Ανεξάρτητα με το ποιος μ’ αρέσει ή όχι, τα παρακολουθώ, σέβομαι ότι έχουν την αγορά τους και ακούω τι κυκλοφορεί.
– Εξακολουθεί να υπάρχει η νοοτροπία ότι το underground είναι το αυθεντικό Hip Hop ή είναι πιο ανεκτική πλέον η σκηνή στην «εμπορικότητα» και στη συνεργασία με δισκογραφικές;
Πάντα θα υπάρχουν κάποιοι που θα κράξουν για το τι θεωρείται «σωστό» Hip- Hop αλλά εμένα δεν με απασχολεί. Θεωρώ πως έχει να κάνει με το αν σ’ αρέσει να ακούς κάτι, ταιριάζει στην αισθητική σου και τι προβάλλει κοινωνικά και πολιτικά γιατί η μουσική πρέπει να έχει αυτό το αντίκτυπο στην κοινωνία. Επίσης, είναι σημαντικό να παρατηρούμε πώς προβάλλεται ο σεξισμός και η κουλτούρα γιατί φυσικά υπάρχουν και οι αμφιλεγόμενοι στίχοι.
Τις προάλλες, μου είπε ένας φίλος να διαβάσω λίγο καλύτερα τι λένε οι στίχοι του «Και λέγε, λέγε» του Στράτου Διονυσίου: Κι ύστερα λένε πως φταίει ο φονιάς / Το ξύλο της χρονιάς μου φαίνεται πως θέλεις/ Κοίτα μαζέψου πριν γίνει το κακό / Πολύ σου πέφτει που σ’ αγάπησα εγώ. Τη στιγμή λοιπόν που προσπαθούμε να ορίσουμε τον όρο γυναικοκτονία λέγοντας τα αυτονόητα, συνεχίζουμε να τραγουδάμε τέτοιους στίχους παραβλέποντας τι λένε ακριβώς.
– Τώρα, συνεχίζουν να αναφέρονται οι MCs στη γυναίκα το ίδιο με παλαιότερα;
Δεν ξέρω αν θα καταφέρουμε να αλλάξει ποτέ αυτό. Θεωρώ πως εκτός από την εποχή, είναι και θέμα περιοχής αλλά και νοοτροπίας. Δηλαδή στην Αμερική αντιλαμβάνονται με έναν συγκεκριμένο τρόπο τι εννοούν με το «bitches» και είναι πολλές οι γυναίκες ράπερς, που προβάλλουν τον εαυτό τους και τη σεξουαλικότητα τους με έναν πιο έντονο τρόπο, στο πλαίσιο του feminine power, και κάποιες φορές παρεξηγείται. Γιατί θα υπάρξουν αυτοί που θα την κατηγορήσουν χρηστιμοποιώντας άσχημους χαρακτηρισμούς και δεν θα δεχθούν πως εκείνη το βλέπουν αλλιώς.
Το πρόβλημα είναι πως μπορεί να κάνουν καλό ραπ, όπως η Megan Thee Stallion, αλλά υπάρχει η παγίδα να χαθεί η ουσία γιατί θα επικεντρωθούμε σε κάτι άλλο αντί για τα skills της. Απο κει και πέρα, είναι εντελώς προσωπικό θέμα το πώς αντιλαμβάνεται ο καθένας μας την έννοια της θηλυκότητας και τον τρόπο που προβάλλεται.
– Με όλα αυτά τα άσχημα που συμβαίνουν παγκοσμίως και με τις μεσαιωνικές αποφάσεις που παίρνονται για τις επιλογές των γυναικών, η μουσική πώς μπορεί να επέμβει ουσιαστικά σε όλα αυτά;
Η μουσική δεν ξέρω αν μπορεί να αλλάξει κάτι αλλά μπορεί σίγουρα να ερμηνεύσει το κλίμα της εποχής και αυτό που θέλει να περάσει κάποιο κίνημα παρακινώντας τον κόσμο να κάνει κάτι. Όπως με το Black Lives Matter που φώναζαν τους στίχους από το «Alright» του Kendrick Lamar. Εξέφρασε το κίνημα και ουσιαστικά ήταν η ταυτότητα του.
– Επειδή ανέφερες τον Kedrick Lamar, ο οποίος έχει πάντα μία σφαιρική άποψη στο πώς θα παρουσιάσει τα κομμάτια και τα μηνύματα τους, λείπει λίγο αυτή η λογική εδώ;
Δεν είναι απόλυτο αυτό. Ας πούμε οι Βήτα Πεις και ο 12ος Πίθηκος σκέφτονται έτσι και δουλεύουν στο concept των παρουσιάσεων των δίσκων και των συναυλιών τους. Μερικές φορές μπορεί κάποιοι καλλιτέχνες να θέλουν να το κανουν αλλά να μην έχουν τα μέσα και το budget. Ο ΛΕΞ από την άλλη έχει μια πιο μίνιμαλ προσέγγιση, βγάζει κάθε τέσσερα χρόνια περίπου δίσκο, δεν ασχολείται με τα social media και μιλάει για όλα στις συναυλίες του. Επίσης, ζήσαμε και τους περιορισμούς του κορωνοϊού οπότε ήταν δύσκολο να φανταστούμε τονε αυτό μας στις σκηνές και να κάνουμε σχέδια για το μέλλον.
– Πώς βίωσες αυτό το χρονικό διάστημα με τις καραντίνες και τους περιορισμούς;
Ήμουν δημιουργικός κι έγραψα νέα κομμάτια. Η πρώτη καραντίνα ήταν το μεγάλο σοκ που ήταν όλοι οι δρόμοι άδειοι.Τότε ήρθε το μεγάλο άγχος της επιβίωσης και πώς θα βγάλουμε χρήματα αλλά ευτυχώς με διάφορους τρόπους, ξεπεράστηκε. Προσπάθησα να μην πανικοβάλλομαι και να μην «πέσω» τελείως. Για άλλους ήταν μια αποκαλυπτική περίοδος που έβγαλε στην επιφάνεια πολλά θέματα που δεν ήξερα ότι υπήρχαν ή τα απέφευγαν. Ζήσαμε και όλη αυτή τη συνωμοσιολογία, την καχυποψία και περίεργες συμπεριφορές που έφτασαν σε ακραία επίπεδα. Ήταν σαν ένα κοινωνικό ξεκαθάρισμα.
– Μιλάμε καθημερινά για τη βία, τις επιθέσεις, τις κακοποιήσεις και ενώ κάποιοι έχουν πετύχει σημαντικές νίκες, η κατάσταση συνεχίζει.
Αντιμετωπίζουμε περιστατικά βίας πάρα πολλά χρόνια και δυστυχώς έχει γίνει μέρος της ζωής μας. Το θέμα είναι να αντιστεκόμαστε έχοντας απόλυτη συνείδηση των καταστάσεων, να εστιάζουμε στη σωστή πλευρά και να μην χάνουμε την ουσία όσων διεκδικούμε. Μπορεί να καταδικάζουμε γενικά τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται αλλά αρκετές φορές έχουμε απαντήσει στη βία με βία γιατί μας παραβιάζουν τα δικαιώματα μας και δεν έχουμε άλλο τρόπο να τα ανακτήσουμε.Το καταλαβαίνω απόλυτα αυτό. Στη hip-hop σκηνή, ανέκαθεν συνέβαινε ανεξάρτητα αν το βλέπουμε τα τελευταία χρόνια και πρόσφατα με τους trappers που εννοείται ήταν γελοίο σκηνικό. Είμαι 20 χρόνια σ’ αυτόν το χώρο και έχω ζήσει πολλά άγρια περιστατικά με ξυλοδαρμούς σε freestyle sessions, μεταξύ καλλιτεχνών του low bap και πολλά άλλα. Στο εξωτερικό επίσης, έχουν σκοτωθεί άνθρωποι και στην Ελλάδα, είναι σαν τα ζούμε όλα αυτά με κάποια χρόνια καθυστέρηση.
– Τι παρατηρείς τελευταία από τη συμπεριφορά του κοινού (ως ακροατές και ως θεατές στις συναυλίες) που παρακολουθεί τη Hip-Hop σκηνή;
Διψάνε όλοι για live και ζούμε γηπεδικές καταστάσεις! Όλο μας αλλά ειδικά οι πιο μικροί σε ηλικία, ήταν κλεισμένοι δύο χρόνια οπότε τώρα είναι φυσιολογικό να μην κρατιούνται.
– Η νέα γενιά των θεατών που είναι στην εφηβεία, ζουν λιγο διαφορετικά την εμπειρία των συναυλιών;
Ναι αλλά και το ελληνικό Hip Hop, είχε πάντα πολύ έντονο και ζωντανό κλίμα στις συναυλίες. Παρατηρήθηκε πρόσφατα πως στα μέσα το 2000 υπήρχε κοσμος που άκουγε μόνο ελληνικό Hip Hop και όχι ξένο, επειδή το έχει συνδέσει με καταστάσεις της ζωής του. Και τώρα, έχει μεγαλώσει πολύ το κοινό με αυτή τη νέα γενιά που είναι πολύ πωρωμένη και ταυτίζεται με τους καλλιτέχνες.
– Εσύ τι ακούς περισσότερο το τελευταίο διάστημα;
Επειδή παίζω και μπάσο τώρα με τους Hidroliq- H2Q, έχω κολλήσει λίγο με τους Khruangbin. Επίσης, έχω κολλήσει τρελά να βλέπω πάρα πολλά βίντεο από καινούριες και παλιές συναυλίες και ειδικά από Kamaal Williams, Yussef Dayes αλλά και τα βίντεο του NPR και του Color.
– Υπάρχει ένα στοιχείο που θες να βάλεις και στις δικές σου συναυλίες;
Θέλω να κάνω πολυσυλλεκτικες συναυλίες που να έχουν όλα τα είδη που έχω καταπιαστεί όλα αυτα αυτά τα χρόνια και να γίνεται με έναν οργανικό τρόπο. Να περνάει από το ένα είδος στο άλλο ομαλά και να είναι όλα υπό της σκεπή της μαύρης μουσικής.
– Στιχουργικά τις σε απασχολεί περισσότερο τώρα;
Η ενσυναίσθηση. Μιλάμε συνέχεια για την αγάπη χωρίς να αναρωτιόμαστε ουσιαστικά τι είναι η αγάπη και ποιους μπορείς τελικά να αγαπήσεις πραγματικά πέρα από τους δικούς σου ανθρώπους. Θέλω λίγο να σκεφτούμε πώς είναι να μπαίνεις στη θέση του άλλου, που δεν είναι εδώ δίπλα σου αλλά περνάει τα δικά του προβλήματα, πολλά χιλιόμετρα μακριά και εσύ οραματίζεσαι τον εαυτό σου εκεί ώστε να ζήσεις στις συνθήκες που ζει αυτός. Θέλει αρκετή μελέτη για να μιλήσουμε για πράγματα βασικά.Πέρα από την ενσυναίσθηση, είναι και η αλληλεγγύη στην πράξη, το αίσθημα της λύπης και προηγούνται της αγάπης, που είναι πιο γενική έννοια. Με προβληματίζει πώς θα ορίσουμε πιο συγκεκριμένα κάποια πράγματα και έννοιες που είναι από πάντα στη ζωή μας αλλά τα γενικεύουμε.
– Φοβόμαστε και λίγο να εμβαθύνουμε σε όσα θεωρούνται αρχέτυπα;
Ναι. Το να λέμε τώρα «η αγάπη θα κερδίσει τα πάντα», είναι κάπως άτοπο όταν γύρω μας δεν υπάρχει αλληλοσεβασμός και βιώνουμε τόσες άσχημες συμπεριφορές. Πώς θα δώσεις αγάπη στην πρόσφυγα αν δεν προσπαθήσεις να νιώσεις τι έχει περάσει για να φτάσει εδώ; Κι όταν ακούμε για κάποιους που πεθαίνουν άδικα, το προσπερνάμε ως ένα ακόμα σώμα που πέθανε ενώ αυτό το σώμα είχε και μια ψυχή, ήταν ένας άνθρωπος. Με απασχολεί επίσης ότι ξεχνάμε το πόσο πολύτιμο είναι ένα σώμα και πώς το αντιμετωπίζουμε πολύ συχνά χωρίς να εκτιμάμε τον τρόπο που λειτουργεί για να ζούμε. Για να ξυπνήσεις καλά το πρωί πρέπει να δουλέψει ένα ολόκληρο εργοστάσιο μέσα σου! Είναι ένας ολόκληρος κόσμος που δεν θα σταματήσει ποτέ να ερευνάται και να εξελίσσεται γιατί αυτό είναι η ζωή. Αν αρχίσουμε να το ακούμε και το εκτιμήσουμε πραγματικά τη λειτουργία του, θα αρχίζουμε να βελτιώνουμε και τον τροπο σκέψης μας, θα αγαπήσουμε λίγο παραπάνω τον εαυτό μας θα παρατηρήσουμε και άλλα σημαντικά πράγματα όσον αφορά τη συνύπαρξη μας με τους άλλους. Και τότε ναι, θα είμαστε σε θέση να πούμε «ένα σώμα έφυγε άδικα» και να νιώσουμε κάτι βαθύ και έντονο χωρίς να είμαστε απαθείς. Είναι μεγάλο θέμα η προσωπική παιδεία.
– Και μ’ αυτό τον τρόπο δεν διαχωρίζεις το σώμα από τον πνευματικό κομμάτι αλλά τον βλέπεις σαν ένα αλληλένδετο κομμάτι.
Ακριβώς. Είναι και αστείο γιατί έχουμε έναν ψυχικό και έναν πνευματικό κόσμο και γίνονται άπειρες διεργασίες μέσα εκεί αλλά αυτό που βλέπουμε απ’ έξω είναι ένα κομμάτι κρέας. Σαν να είμαστε χασάπηδες. Συγνώμη αν γίνομαι λίγο κυνικός αλλά έτσι είναι η πραγματικότητα! Το πως όλα αυτά με διάφορους συνδυασμούς, δημιουργούν μία οντότητα μέσα σε μία κοινωνία ώστε να δρα και να σκέφτεται, είναι συγκλονιστικό. Αν το δούμε έτσι, γίνεται καλύτερη και η συμπεριφορά μας και είναι καλό να ψάχνουμε λίγο παραπάνω όσα θεωρούμε δεδομένα.
– Για φινάλε, οι σουπερήρωες της ζωής σου. Ποιοι είναι οι δικοί σου Avengers;
Ο D’ Angelo, ο Δημήτρης Μητροπάνος, η μαμά μου, οι Beatles και o Paul Jackson.
INFO ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΟΝΑΚΙ ΣΟΥ
Favebook Page Hidroliq- H2Q
YouTube
Facebook Page Mc Yinka
Anasa Cultural Centre
