Παραγγέλνει έναν αμερικάνο, στρίβει ένα τσιγάρο που καπνίζει αργά, τα μάτια του προδίδουν την δουλειά του (για εκείνους που μπορούν να δουν), η δουλειά του δεν είναι ακριβώς δουλειά κι ας κουβαλά ώρες ιδρώτα και σκέψης, εμπλοκή ψυχής και σώματος. Ο ηθοποιός είναι η φωνή των ανθρώπων, των ιστοριών, των συναισθημάτων -είναι πομπός και όχημα ιδεών. Συνάντησα τον Διονύση Πιφέα για να μου αφηγηθεί την μετάβασή του από τη ναυτιλία στο θέατρο, από την απόρριψη στην αγάπη, από το ατομικό στο συλλογικό.

Ένας ηθοποιός της νέας γενιάς, ετών 33, που ακόμα δεν είναι αυτό που λέμε ευρέως αναγνωρίσιμος, αλλά καταφέρνει να μένει αξέχαστος για όσους έχουν συνεργαστεί μαζί του ή τον έχουν δει στην σκηνή. Ο Ορέστης του, όπως τον υποστήριξε στους Ευμενίδες της Μπρούσκου, συζητήθηκε δικαίως πολύ και ανέβασε τον πήχη για τον Πιφέα, ο οποίος έχει να μας δείξει και να μας πει πολλά ακόμα στο μέλλον από το καλλιτεχνικό του και όχι μόνο μετερίζι.

– Διονύση Πιφέα, γιατί θέατρο; Γιατί ηθοποιός; Πώς;
Μεγάλωσα με την μητέρα μου που, ως καθηγήτρια σε τεχνικό λύκειο, ασχολείτο και με τα καλλιτεχνικά, έκανε θέατρο, επομένως από πολύ μικρός είχα μπει μες στην διαδικασία. Η μητέρα μου μου έχει πει ότι όταν ήμουν μικρός με είχε φέρει στο θέατρο όπου έπαιζε και υπήρχε μια σκηνή βίας εναντίον της και εγώ έκλαιγα. Όταν μεγάλωνα λίγο λίγο κι εγώ, έρχιζα να εμπλέκομαι περισσότερο: παραστάσεις, απαγγελίες ποιημάτων…Και πρώτη γυμνασίου μπήκα επαγγελματικά στο θέατρο, έπαιξα σε μια παράσταση με τον Θοδωρή Αθερίδη και τον Αντώνη Λουδάρο στο Θέατρο Πόρτα. Μια ολόκληρη σεζόν! Ένα turning point στη ζωή μου, συνειδητοποίησα τον κόπο που χρειάζεται-εγώ ήθελα να παίζω, να βγαίνω με τους φίλους μου, αλλά δεν γινόταν γιατί ήταν δουλειά όλο αυτό. Στο γυμνάσιο, στην συνέχεια, έπαθα ένα μικρό μπλοκ και είπα να ασχοληθώ με τα επιστημονικά, με μια άλλη πορεία ζωής, ίσως κοντά και σε αυτό που ήθελε κι η οικογένειά μου από εμένα.

– Ναι, αλλά η ζωή είχε άλλα σχέδια για σένα.
Πράγματι, γιατί μετά από κάποια χρόνια καλλιτεχνικής αδράνειας, αποφάσισα να δώσω στο Εθνικό. Μετά τα ΤΕΙ Πειραιά, δούλευα στη Ναυτιλία για ένα χρόνο, ήταν τότε 33 χρονών, πολύ ωραίο παιδί, διαβασμένο, που κέρδιζε καλά λεφτά, αλλά δούλευε 14 ώρες την ημέρα και δεν είχε τον χρόνο να τα ξοδέψει, να απολαύσει την ζωή του. Αυτό το άτομο με επηρέασε, κάπως έβλεπα τον μελλοντικό μου εαυτό σαν αυτόν, με έβλεπα να φεύγω διακοπές το καλοκαίρι και να απαντάω σε τηλέφωνα, κάτι που δεν ήθελα. Αποφάσισα για τα καλά μέσα μου να κάνω στροφή. Είπα, η ζωή είναι καλύτερο να είναι δύσκολη και ανασφαλής, παρά να είναι δυστυχής μέσα από μια ρουτίνα σε ένα γραφείο. Και δεν κρίνω την ζωή στο γραφείο, πολλοί καλοί μου φίλοι το κάνουν αυτό το πράγμα και είναι μια χαρά. Σε μένα κατάλαβα πως δεν ταιριάζει.

Διονύσης Πιφέας
Φωτ.: Γιάννης Παπαϊωάννου / Olafaq

– Βιοπορίζεσαι από το επάγγελμά σου;
Ανά καιρούς ναι. Περιόδους σαν τις τωρινές δεν μπορώ να πω πως αυτό συμβαίνει. Έχω ένα δευτερότριτο στο θέατρο. Αλλά έχω κλεισμένες παραστάσεις μες στο 2024, αυτό είναι κάτι εν εξελίξει. Όσο λιγότερο παίζεις, τόσο λιγότερα τα χρήματα.

– Ο Κυριάκος Κουρουτσαβούρης έχει γράψει για σένα ότι είσαι ένας καλός, ομαδικός παίκτης. Πόσο σημαντική είναι η ομαδικότητα για το θέατρο;
Το θέατρο είναι ομαδικό σπορ και στο Εθνικό διδάχθηκα τι σημαίνει “θέατρο συνόλου”, τι σημαίνει η μονάδα, ως ξεχωριστή προσωπικότητα, που μαζί με άλλες, απαρτίζει ένα δυνατό σύνολο, μια ομάδα, ένα ενιαίο σώμα. Όλες αυτές οι ξεχωριστές προσωπικότητες, εν τω μεταξύ, ανεβαίνουν στην σκηνή και κουβαλούν εντός τους τα προσωικά τους βιώματα, την ίδια τους την ημέρα ακόμα. Ξέρεις, το πρωί μπορεί να έχει πεθάνει ο σκύλος σου ή να έχεις κερδίσει το τζόκερ ή να έχεις κάνει έναν απίστευτο έρωτα. Είμαστε ζωντανοί οργανισμοί και οτιδήποτε μας επηρεάζει.

– Στην τηλεόραση μπορεί να παραχθεί τέχνη; Μιλώ για όλα αυτά τα σήριαλ, ξέρεις.
Ναι, πιστεύω ότι μπορεί να γίνει τέχνη και στην τηλεόραση. Ομολογουμένως, πιο δύσκολα, πρέπει να πληρούνται κάποια κριτήρια. Όλοι οι συντελεστές, ο σκηνοθέτης, ο μοντέρ, ο ενδυματολόγος, οφείλουν να αποδώσουν τα μέγιστα μέσα σε ελάχιστο χρόνο που διαθέτουν. Κάποια σήριαλ, ευτυχώς, γυρίζονται με περισσότερη άνεση χρόνου και εκεί μπορείς να δεις διαφορά στην ποιότητα ακόμα και της υποκριτικής. Έχω παίξει σε ένα σήριαλ, στο “Κι όμως είμαι ακόμα εδώ”, μια πολύ όμορφη εμπειρία που μου χάρισε μια δυνατή γεύση.

– Τα δικά σου εργαλεία ποια είναι, Διονύση, για να προσεγγίσεις έναν ρόλο; Από πού αντλείς αυτό που χρειάζεσαι για να υποστηρίξεις τους ήρωές σου;
Πηγή έμπνευσης είναι πάντοτε τα βιώματα ή κάποιος άνθρωπος που γνωρίζεις, που θαυμάζεις. Όταν ας πούμε ήμουν στη σχολή, κάναμε στο δεύτερο έτος κάποιες σκηνές από Τσέχωφ (που τον αγαπώ ιδιαίτερα), θυμάμαι έκανα τον Αντρέι από τις “Τρεις αδερφές”. Ο Αντρέι μου θύμιζε τον Γιώργο από τη Ναυτιλιακή.

– Γιατί έχεις ιδιαίτερη αγάπη στον Τσέχωφ;
Ο Τσέχωφ έγραψε για μια κοινωνική τάξη υπό κατάρρευση που βίωσε έντονες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές, οι οποίες έφεραν τα πάνω κάτω. Οι ήρωές του δεν είναι καλοί ή κακοί, είναι άνθρωποι που παλεύουν μες στην καθημερινότητά τους να δουν τα όνειρά τους να βγαίνουν αληθινά. Καμιά φορά, μπορεί να διαβάζεις Τσέχωφ και να λες, μα δεν γίνεται και τίποτα, κι όμως γίνονται τόσα πολλά μες στις ψυχές των ηρώων! Και τόσο σημαντικά!

– Εσύ θες να διαφύγεις από την καθημερινότητα; Είναι το θέατρο ένας τρόπος ίασης από την ρουτίνα;
Ένας τρόπος μαγικός, που σε φέρνει καθημερινά αντιμέτωπο με τον εαυτό σου. Μαζί με τον έξω κόσμο δηλαδή, έχεις να κάνεις και με σένα, με το μέσα σου. Κάθε μέρα, στο εδώ και στο τώρα. Πήρα, ξέρεις, πολλή απόρριψη. Αυτό ήταν το πρώτο συστατικό που με συγκλόνισε ως άνθρωπο. Και μετά την απόρριψη, πήρα πολλή αγάπη που ήρθε ως αντιστάθμισμα στην ζυγαριά, μέχρι που συνειδητοποίησα ότι εγώ ο ίδιος είμαι η ζυγαριά. Οφείλεις να πολεμήσεις τις ανασφάλειες, τους φόβους, να βγεις στη σκηνή καθαρός, έχοντας αγκαλιάσει τα προβλήματά σου και να απευθυνθείς σε έναν άνθρωπο κοιτάζοντάς τον στα μάτια-είναι ανακουφιστικό. Μετά από κάθε παράσταση, ένας ηθοποιός φεύγει άδειος, ελαφρύς, έχει καταθέσει δικά του πράγματα. Δεν ξέρω αν εγώ το πετυχαίνω πάντα, είναι καθημερινή η πάλη του να είσαι παρών. Όλοι έχουμε τα σκοτάδια μας, τις πληγές μας. Ο καλλιτέχνης να βγει στην σκηνή και θα τα εκθέσει.

-Οι πληγές είναι παράσημα για τον καλλιτέχνη, δηλαδή.
Ναι, δεν είναι αδυναμία. Είναι όπλο η πληγή, η ουλή είναι τιμή, σε διαμορφώνει, αν πραγματικά ασχοληθείς με το τραύμα και το επουλώσεις και το μοιραστείς. Και εσύ γίνεσαι καλύτερος και ο άνθρωπος που το μοιράζεσαι μαζί του.

– Με ποια υλικά θα μπορούσαμε να ανασυνθέσουμε τον Διονύση; Από τι είσαι φτιαγμένος; Τι λέξεις κλειδιά δίνουμε στο AI για να φτιάξει Διονύση Πιφέα;
Η πρώτη λέξη που θα γράψει είναι “απόρριψη”. Μετά, “αγάπη”. Και μετά, ίσως ψυχή της παρέας… Ίσως αυτό είναι λίγο υπερβολικό. Αυτοσαρκασμός, χιούμορ, έρωτας, φύση.

-Όταν κατάφερες να περάσεις στο Εθνικό πώς ένιωσες, τι συνέβη εκείνη την μέρα;
Ως άνθρωπος, προτιμώ να προετοιμάζομαι για το αρνητικό σενάριο παρά για το θετικό. Με καταστρέφει το να κάνω όνειρα κι ααυτά να μη γίνονται πραγματικότητα, πέφτω σε βαθύ βούρκο κατάθλιψης. Έλεγα δηλαδή πως δεν με πήρανε. Ήταν μια συγκλονιστική εμπερία το να δω βέβαια ότι με πήρανε. Η μητέρα μου έκλαιγε από χαρά, ο θείος μου ο Δημήτρης κι αυτός, τον άκουγα από το τηλέφωνο. Είναι υπέροχο οι άνθρωποι που σε αγαπούν κι έχουν θυσιαστεί για να σε υποστηρίξουν να χαίρονται με την χαρά σου, να είναι περήφανοι. Εκείνη τη μέρα, βέβαια, είχα χωρίσει και με την τότε κοπέλα μου. Με είχε γνωρίσει αλλιώς, κατανοώ να θέλει να τραβήξει άλλον δρόμο. Δεν μου έκανε κακό ο χωρισμός, το αντίθετο, μες στη σχολή γνώρισα τον έρωτα, το σώμα μου, το οποίο απενχοποίησα, γιατί δεν αισθανόμουν μέχρι τότε και τόσο καλά με αυτό, έμαθα εμένα τον ίδιο βαθύτερα. Άλλαξε η ζωή μου με το Εθνικό.

– Για ποιο πράγμα από όλα που σου έχουν συμβεί στην ζωή σου αισθάνεσαι περισσότερο ευγνώμων;
Είμαι ευγνώμων που μπορώ να κάνω αυτό που αγαπώ, που οι δικοί μου έχουν την υγεία τους και είναι περήφανοι για εμένα. Είμαι ευγνώμων που μπορώ να κάνω χαρούμενους αυτούς που με αγαπούν, τους φίλους μου, την κοπέλα μου, την οικογένειά μου. Και που, με το επάγγελμα που έχω επιλέξει και με τον τρόπο που ζω, μπορώ να γίνω καλύτερος άνθρωπος.

– Και με ποιον τρόπο ζεις, δηλαδή;
Ξυπνάω πρωί, τρώω 3 φρούτα την ημέρα και ξηρούς καρπούς, το τσάι μου, κάνω την γυμναστική μου. Δεν μου αρέσει πολύ να βγαίνω το βράδυ, είμαι περισσότερο του καφέ. Μ’ αρέσει η μέρα, ο ήλιος. Μ’ αρέσει πάρα πολύ να μαγειρεύω, να φτιάχνω εγώ αυτά που θα καταναλώσω, περιμένω την κοπέλα μου να γυρίσει από την δουλειά-είμαι ερωτευμένος μαζί της και με εμπνέει η μαχητικότητά της και ο τρόπος που εργάζεται και πορεύεται.

-Έχεις πει ότι ονειρεύεσαι να γίνεις πατέρας.
Είναι πρώτο όνειρο αυτό και μετά όλα τ’ άλλα. Πρώτα αυτό και μετα η τέχνη, η καριέρα. Θέλω να γίνω, συγκεκριμένα, ένας καλός πατέρας. Ξέρεις, μεγάλωσα χωρίς πατέρα κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό για μένα. Μπορεί η μάνα μου να είχε όλο το πακέτο: πατέρας, μητέρα, δάσκαλος, υποστηρικτής, όλα.

Διονύσης Πιφέας
Φωτ.: Γιάννης Παπαϊωάννου / Olafaq

-Τι είναι για σένα ομορφιά;
Κάποιος που βοηθά μια κυρία να περάσει απέναντι, μια όμορφη κοπέλα, ένας ωραίος άντρας, ένα τοπίο, δύο πουλιά που κάθονται δίπλα δίπλα κουρνιασμένα. Βρίσκω ομορφιά στην φύση, στις συνήθειες και τα πάθη των ανθρώπων που καπνίζουν, τζογάρουν, αλλά στην θέληση των ανθρώπων να συμπαραστέκονται, να χαρίζουν έναν καλό λόγο στον διπλανό τους. Βρίσκω όμορφο το ότι οι άνθρωποι συνεχίζουν να παλεύουν, παρά τις αντιξοότητες. Το βρίσκω μάλλον και κάπως ανεξήγητο, πώς η ζωή, τελικά συνεχίζεται, ως μυστική δύναμη που, παρά τα βάρη και τις ευθύνες της, μάς κάνει να την θέλουμε, τελικά, να την συνεχίζουμε, χωρίς να είμαστε κάτι σημαντικό. Η ζωή κάπως συνεχίζεται και χωρίς εμάς. Όπως και το θέατρο Το θέατρο, ναι, θα ζήσει και χωρίς εμένα, χωρίς εκείνον ή εκείνη που κατάφερε να δώσει κάποια σπουδαία ερμηνεία. Η εξέλιξη μας ξεπερνά, είναι σαν την βαρύτητα.

Info παράστασης “Το Διαβατήριο”

Συγγραφέας: Γουσταύο Οτ
Μετάφραση:Μαρία Χατζηεμμανουήλ
Σκηνοθεσία:Ειρήνη Λαμπρινοπούλου

Σκηνικά:Άρτεμις Φλέσσα
Κοστούμια:Άρτεμις Φλέσσα
Μουσική:Ζήσης Μεζίλης
Φωτισμοί:Σάκης Μπιρμπίλης
Χορογραφία:Επιμέλεια κίνησης: Θωμαΐς Σταυριανού

Παίζουν:Γιώργος Κατσής, Βαγγέλης Αμπατζής, Διονύσης Πιφέας

Τιμές Εισιτηρίων:Γενική είσοδος 18€, Μειωμένο (Άνεργοι, Φοιτητές, ΑΜΕΑ, άνω των 65) 15€
Διάρκεια Παραστάσεων:Από 23 Οκτωβρίου 2023 έως 9 Ιανουαρίου 2024
Πληροφορίες:Προπώληση: more.com
Παραστάσεις: Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15
Βοηθός Σκηνοθετη:Αναστάσης Γεωργούλας
Link Εισιτηρίων:https://www.more.com/theater/to-diabatirio/
Πληροφορίες Χώρου:Θέατρο του Νέου Κόσμου – Δώμα, Αντισθένους 7 και Θαρύπου, Αθήνα. Τηλ: 210 9212900. Ε: info@nkt.gr | https://nkt.gr/