Η Βασιλική Τρουφάκου παρατηρεί πόσες υποδοχές για κλειδιά-κάρτες Airbnb υπάρχουν στην πολυκατοικία δίπλα το Κουκί, στο Κουκάκι. Ήλιος, ανοιξιάτικη ψύχρα, φορτισμένη ατμόσφαιρα, κατά κάποιον τρόπο. Από την Συγγρού, πίσω μας, βουίζει η κίνηση και γύρω μας κυκλοφορούν άνθρωποι χαλαρά ή βιαστικά.

Είναι δύσκολο εγχείρημα να κάνεις μια συνέντευξη που πρόκειται να δημοσιευτεί γραπτώς. Πρέπει να την πάρεις και να την γράψεις έτσι ώστε να αξίζει να διαβαστεί. Ο λόγος που ήθελα να κάνω συνέντευξη με την Βασιλική Τρουφάκου είναι γιατί την θεωρώ μια από τις καλύτερες ηθοποιούς της γενιάς της, με έντονη θεατρική, αλλά και τηλεοπτική παρουσία, έμφυτο star quality και μια διακριτική αύρα ingenue (ενζενί) παλιάς κοπής.

Στην πραγματικότητα, τους ηθοποιούς δεν έχει συγκλονιστική αξία να τους γνωρίζεις και να τους ανατέμνεις στο πλαίσιο μιας συνέντευξης-κάποτε, θα θεωρείται πιο ενδιαφέρον δημοσιογραφικά να κάνουμε συνεντεύξεις από ανθρώπους του μόχθου, κάποτε τα εξώφυλλα περιοδικών θα τα κοσμούν αποκλειστικά καθαρίστριες, οδοντίατροι και κύριοι που αλλάζουν λάστιχα στα αυτοκίνητά μας.

Δεν υποτιμώ την συζήτησή μας με την Βασιλική Τρουφάκου, αλλά υπήρξαν αρκετές στιγμές που το να μιλώ μαζί της μου φάνηκε πολύ λιγότερο ενδιαφέρον από το να πήγαινα παρέα της ένα από τα ταξίδια που τόσο λατρεύει, για ψώνια (μιας που είναι άκρως καλαίσθητη) ή να να είχα την τιμή να την βλέπω να παίζει κάποιο κείμενό μου επί σκηνής. Λέει όμορφα και ενδιαφέροντα πράγματα, σας εγγυώμαι όμως πως είναι χίλιες φορές πιο χρήσιμο το να την δείτε στο θέατρο από το να διαβάσετε αυτήν την συνέντευξη στο Olafaq.gr.

– Τι σε απασχολεί αυτή την εποχή, Βασιλική; Τι σε βάζει να σκέφτεσαι, τι γυρίζει μες στο κεφάλι σου;
Είναι απασχολημένο, η αλήθεια είναι, το μυαλό μου αυτόν τον καιρό. Υπάρχει ένα διάχυτο άγχος αυτή την περίοδο, που νιώθω ότι μοιραζόμαστε πολλοί άνθρωποι. Δεν μπορώ να πω ότι δεν απολαμβάνω την ζωή μου, αλλά νιώθω ένα ταβάνι, μια ματαιότητα ίσως. Ότι όλο θα δουλεύουμε, ότι δεν θα ηρεμήσουμε ποτέ, ότι ο χρόνος μας διαχέεται συνεχώς. Μπορεί να έχουμε αποχαιρετήσει κάπως οριστικά την ποιότητα ζωής, ας πούμε. Ίσως είναι βαρύγδουπο έτσι όπως το λέω…

– Δεν το βρίσκω βαρύγδουπο. Τείνω να συμφωνήσω.
Σα να έχουμε χάσει αυτό το πλοίο από την Ελλάδα. Σκέφτομαι ότι είμαστε καταδικασμένοι να δουλεύουμε για σπασμένα άλλων. Εν τω μεταξύ, βιώνουμε μια κατάσταση πολιτικού τσίρκου που, ταυτόχρονα, συνδυάζεται και με έναν απολιτίκ κόσμο που λέει τις ατάκες «όλοι είναι ίδιοι», «τα φάγανε» και λοιπά. Αυτό το απολιτίκ πράγμα δεν βοηθά καθόλου την κατάσταση. Επίσης, η ενημέρωση κινείται σε άλλους ρυθμούς, δικούς της. Αναρωτιέμαι, υπάρχει πραγματική ενημέρωση; Τι συμβαίνει; Ρωτώ σοβαρά τώρα.

– Είναι ελεγχόμενη η δημοσιογραφία στην χώρα μας, σε μεγάλο βαθμό. Αλλά, ακόμα και εκεί όπου δεν υπάρχει επίσημη λογοκρισία, νομίζω ότι ο μέσος δημοσιογράφος έχει αρχίσει για τα καλά πια να αυτολογοκρίνεται, για να μη βρει κανά μπελά από τα συνεχή cancel, ή να μην μπλέξει, ή να μην θίξει παρέες. Αυτό ισχύει ακόμα και για εκείνες, εκείνους που γράφουν κριτική σε παραστάσεις, ενώ αυτή ακριβώς είναι η δουλειά τους. Όσο γράφουν καλά λόγια, είναι οκ. Αν τολμήσουν να γράψουν κάτι κακό, γίνονται αμέσως αντιπαθείς ή και αποκλείονται από προσκλήσεις και ένα συγκεκριμένο κύκλο ανθρώπων: δημοσίων σχέσεων, ηθοποιών…
Φυσικά, υπάρχουν και πάρα πολλοί που γράφουν ότι είδαν, ότι δεν είδαν. Ποιοι είναι όλοι αυτοί; Από πού κι ως πού γράφουν για θέατρο; Αναρωτιέμαι αν το αγαπούν το θέατρο. Επίσης, εντοπίζω έντονα αυξημένη την ανάγκη όλων να εκφράζονται γύρω από τα πάντα. Εννοείται πως ο καθένας κι η καθεμία μπορεί να έχει την ελευθερία να δηλώνει ό, τι θέλει. Κι εγώ βγαίνω αύριο το πρωί και λέω ότι είμαι interior designer.

– Βασιλική, όμως, ίσως αυτό έχει ξεκινήσει από μια μικρή αλλοίωση της ελευθερίας ως έννοιας, της ίδιας της δημοκρατικότητας. Δεν έχουμε ουσιαστικό σεβασμό για τον ειδικό, για τον γνώστη. Πάμε απλά όπου μας αρέσει ή εξυπηρετεί κι εμάς…Δεν γίνεται έτσι δουλειά. Πρέπει να υπάρχουν κάποια κριτήρια για να καταστήσουν την άποψη κάποιου πιο σημαντική από εκείνη κάποιου άλλου, πώς να το κάνουμε;
Εγώ θεωρώ ότι ο οποιοσδήποτε έχει δικαίωμα να γράφει και να κάνει ό, τι θέλει. Το πρόβλημα είναι στους υπόλοιπους ίσως που δίνουν ισχύ και αξία στον οποιοδήποτε. Όχι ότι αυτά μου απασχολούν συνεχώς την σκέψη. Τώρα, που τα έφερε η κουβέντα, είναι καλό που τα συζητάμε. Με ενοχλεί ο ναρκισσισμός ολούθε, αυτό το ατελείωτο καθρέφτισμα των ειδώλων μας και, παράλληλα, η μη εμβάθυνσή μας σε τίποτα ουσιαστικό. Τουλάχιστον, αυτό για την πλειοψηφία των ανθρώπων.

– Ποιο είναι το δικό σου κριτήριο για να λάβεις σοβαρά υπόψη σου κάποιον καλλιτέχνη ή άνθρωπο που έχει δημόσιο λόγο ή άνθρωπο που ανοίγει ένα μαγαζί;
Είναι ένα σύνολο πραγμάτων. Κοιτάζω το πολιτικό background, η αλήθεια είναι. Αν και έχω ρίξει αρκετά τον πήχυ (γέλια). Μπορώ να ενημερωθώ ας πούμε από οπουδήποτε δεν μου θυμίζει ακραία προπαγάνδα.

– Το μη χείρον βέλτιστον;
(γέλια)Κατά κάποιον τρόπο, ναι. Ας είμαστε λίγο πάνω από τον πάτο του βαρελιού, ρε παιδί μου, έστω αυτό. Σε σχέση με τα κριτήρια πάνω στην δουλειά μας, το πράγμα αλλάζει. Με τον χρόνο έρχεται η εκτίμηση, η ουσιαστική αξιολόγηση σε καλλιτέχνες. Για να αναδειχθεί ένας ηθοποιός, οι ταχύτητες είναι αργές. Μην κοιτάμε την όποια πρόσκαιρη δημοσιότητα με αφορμή κάτι τηλεοπτικό ή μια παράσταση… Άρα, εκεί, εκτιμάς κάποιον ως πραγματικά καλό ηθοποιό έχοντάς τον δει σε δουλειές. Όχι μια φορά, κάπου, τυχαία. Έπειτα, από αυτούς που σε ενδιαφέρουν εκπέμπεται, νιώθω, ένα σήμα. Μια κοινή ταυτότητα, ένας κώδικας επικοινωνίας.

– Διαχωρίζεις τον άνθρωπο από τον καλλιτέχνη; Μπορείς;
Ναι, αμέ. Μπορώ να το κάνω. Δεν ασπάζομαι το cancel culture, κι ας ξεκινάει κάποιες φορές όλη αυτή η αντίδραση από σωστές ή λογικές διαφωνίες. Ξαφνικά, όμως, αποκτάμε μια ενόραση στην ζωή των άλλων και στην ψυχή των άλλων, που βρίσκω ακραίο καραγκιοζιλίκι. Γιατί κι εγώ η ίδια, ας πούμε, μπορώ να είμαι υπέροχη φίλη και φρικτή σύντροφος. Μπορώ να διαβάσω το βιβλίο ενός ελεεινού τύπου και μπορεί να μ’ αρέσει. Εντάξει, εκτός κι αν μου γυρνάει εντελώς το στομάχι με κάτι που γνωρίζω γι’ αυτόν. Άσε που στην τέχνη, ιδίως στο θέατρο, συναντάμε διάφορα: νευρώσεις, ναρκισσισμούς, απολιτίκ διάθεση ή υπερβολική πολιτικοποίηση…

– Εσύ μες στα χρόνια νιώθεις ότι κατακτάς όλο και περισσότερο την τέχνη σου; Ότι γίνεσαι καλύτερη ηθοποιός;
Δεν το ξέρω αυτό. Νομίζω πως οτιδήποτε πάνω στο οποίο δουλεύεις και αφοσιώνεσαι και τρίβεσαι και πέφτεις και σηκώνεσαι, το βλέπεις να βελτιώνεται. Άμα δεν σε σπάσει! Η δουλειά του ηθοποιού είναι δύσκολη, αρκετοί είναι εκείνοι που φεύγουν από αυτήν την δουλειά… Ή που μένουν μεν, αλλά με κουσούρια που απομένουν από τα ζόρια, τα τραύματα που προκαλούνται.

– Στην ζωή σου αφήνεσαι στην συγκίνηση, όπως κάνεις σκηνικά; Ξέρεις τι λέω, να αφεθείς, ας πούμε, στο δράμα, στην πτώση;
Βεβαίως. Όπως επίσης, ξέρω και να το μαζεύω όποτε χρειάζεται. Το έχω συζητήσει και στην ψυχοθεραπεία μου. Αποκαλύφθηκε ότι μες στο μυαλό μου συμπεριφέρομαι σα να προετοιμάζομαι για κάποια επικείμενη πυρηνική καταστροφή. Σα να με προετοιμάζω για το μεγαλύτερο κακό, ολομόναχη και προστατευμένη απέναντι σε κάτι ακραίο. Σαφώς και εκπέμπω sos ενίοτε και με έχει λίγο πειράξει που έχω δει ανθρώπους μου να εκπλήσσονται με αυτό, έχοντάς με συνηθίσει πιο μαχίμι. Ε, κάποιες φορές, θα χρειαστείς βοήθεια αν πέφτεις, όπως και να έχει.

– Ποιο είναι ένα παράδειγμα «πτώσης» για σένα;
Μια ερωτική απογοήτευση, φυσικά. Αυτό νομίζω είναι κοινός τόπος για όλους. Πονάει ακραία πολύ, κανείς δεν μπορεί να είναι cool απέναντι σε κάτι τέτοιο.

– Πώς περνάς τις μέρες σου, Βασιλική, αυτή την εποχή;
Είχα έναν δύσκολο χειμώνα, όπου χρειάστηκαν όλα τα αποθέματά μου τα ενεργειακά. Δύο παραστάσεις (η μία μονόλογος!), γυρίσματα… Χρειάστηκα βιταμίνες. Τώρα είναι κάπως πιο χαλαρά, ετοιμάζομαι για όσα έρχονται.

– Μονόλογος που λες, αναφέρεσαι στην Ελένη, που κάνατε με την Ιόλη Ανδρεάδη.
Ναι. Μια απαιτητική δουλειά, εμπλεκόταν ολόκληρο το σώμα. Με την Ιόλη συνεργαζόμαστε σταθερά, είναι πολύ δυνατή καλλιτέχνιδα. Είναι σημαντικό να βλέπουμε γυναίκες στην τέχνη και ειδικά στην τέχνη της σκηνοθεσίας. Έτσι προχωράμε…

– Θα πάει εξωτερικό τώρα η Ιόλη, Νέα Υόρκη. Όχι με την δική σας παράσταση, αν και εσύ επίσης έχεις παίξει έξω και θα ξαναπαίξεις εύχομαι…
(χαμόγελο) Είναι άλλο πράγμα όταν παίζεις στο εξωτερικό. Όταν είχαμε παίξει στη Νέα Υόρκη, ένιωσα τέτοιο σεβασμό από τον κόσμο, που δεν μπορείς να φανταστείς. Είναι σοβαρό πράγμα για αυτούς να λες «είμαι ηθοποιός», «είμαι σκηνοθέτης». Δεν είναι όπως εδώ που το λες και αντιμετωπίζεται ως χόμπυ… Το θέατρο αντιμετωπίζεται γενικώς αλλιώς. Και λες, στην Ελλάδα κάνουμε τόσο καλό θέατρο, με τόσο σημαντικούς καλλιτέχνες και δημιουργούς και έχεις την αντιμετώπιση «κάνετε το μεράκι σας», «το κέφι σας», «το ζείτε ωραία» και λοιπά. Δεν έχουν κατά νου οι περισσότεροι ότι ο καλλιτέχνης δουλεύει σκληρά και κάνει κάτι πολύ σοβαρό.

– Θα μπορούσες να ζεις μόνιμα έξω; Στη Νέα Υόρκη, ας πούμε.
Είναι ένα ερώτημα κι αυτό. Δεν ξέρω, η αλήθεια είναι. Αγαπώ την Αθήνα και μένω πάντα στο κέντρο, όλα τα χρόνια, από τότε που έφυγα από το πατρικό μου στη Νέα Σμύρνη. Και εξωτερικό όταν πηγαίνω, εν τω μεταξύ, πάντα το κέντρο μιας πόλης είναι αυτό που με τραβάει. Εδώ στο Κουκάκι, που αγαπώ σαν γειτονιά γιατί έχω τα πατήματά μου (το φαρμακείο, την μοδίστρα, τις καλημέρες, την αίσθηση σπιτιού), υπάρχουν μερικά θεματάκια που δεν μπορείς να παραβλέψεις: ψάχνω κάθε βράδυ που γυρνάω από το θέατρο 20 λεπτά πάρκινγκ. Επίσης, νιώθω ότι γίναμε ένα τεράστιο ξενοδοχείο. Airbnb παντού.

– Τι διαβάζεις, αν διαβάζεις, αυτή την εποχή;
Το Sapiens, του Χαράρι, ένα βιβλίο που δικαίως έχει γίνει παγκόσμιο best seller. Mου αρέσει πολύ η προϊστορία, ίσως περισσότερο και από την ιστορία. Μου αρέσει να διαβάζω. Τις πιο χαλαρές μου περιόδους, που επιδιώκω να έχω, γιατί δεν γίνεται να ζω 365 μέρες τον χρόνο χωρίς καθόλου ελεύθερο χρόνο, ασχολούμαι με διάβασμα, με ταξίδια, με σκέψεις. Φυσικά, προγραμματίζω τα επόμενα, όσο μπορώ. Κάποιες φορές, τα πράγματα έρχονται back to back, αλλά τελικά είναι θέμα επιλογών όλα. Μπορώ να μην δουλεύω κάποιες μέρες του χρόνου. Το lifestyle μου είναι πιο λιτό, δεν χρειάζεται να συντηρώ κάτι ακριβό, ώστε να πρέπει να δουλεύω ασταμάτητα. Δεν είναι γόνιμα για μένα ούτε το να πνίγεσαι, ούτε το να είσαι στο απόλυτο κενό, να έχεις συνεχώς ελεύθερο χρόνο.

– Κανένα σχέδιο για το καλοκαίρι;
Κάποια καλλιτεχνικά πράγματα που δεν είναι ακόμα ώρα να ανακοινώσω. Και βασικά, ένα ταξίδι στο Μαρόκο, για το οποίο ανυπομονώ.

– Θα ήθελα να σε συγχαρώ για την επιλογή σου να συμμετέχεις στο βίντεο κλιπ τoυ τελευταίου τραγουδιού από Παιδί Τραύμα. Μας άρεσε πολύ.
Ο Ιωάννης Νικηφόρος που σκηνοθέτησε είναι φοβερός. Και έπαιξα μαζί με τον Χάρη Τζωρτζάκη που θεωρώ επιστήθιο φίλο μου και του έχω μεγάλη εμπιστοσύνη. Είναι μπροστάρης, δεν τον ενδιαφέρει να προστετεύεται. Ας πούμε, μιλώντας για μένα, δεν ξέρω τι βαθμό αποσύρομαι από τον δημόσιο λόγο, από μια δημόσια προβολή. Ή μάλλον, αν είναι απόσυρση ή αυτοπροστασία; Έχω λίγο ανάγκη να προστετεύομαι, δεν μπορώ να επιτρέπω στον καθένα να έχει πλήρη άποψη για όλες τις πτυχές της ζωής μου. Να κάτι που σκέφτομαι κσι επεξεργάζομαι, επίσης, αυτή την περίοδο…

Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία το Feelin’ Good, Γ.Ολυμπιου 8, Κουκάκι