Συναντηθήκαμε στο κέντρο της Αθήνας μία ζεστή μέρα, από αυτές που θυμίζουν περισσότερο καλοκαίρι παρά φθινόπωρο, όπως οι περισσότερες δηλαδή και πολύ σύντομα ένιωσα σα να ξέρω τον Ιώκο από χρόνια, με τον καφέ να είναι το “catch up” σε όσα έχουν συμβεί το τελευταίο διάστημα στη ζωή του. Και ναι, είναι αρκετά.

Θα τον δούμε στην πολυαναμενόμενη σειρά του Mega, “Milky Way”, που κάνει πρεμιέρα στις 2 Νοεμβρίου, ενώ με τον σκηνοθέτη, Βασίλη Κεκάτο, έχουν ξανασυνεργαστεί στη βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα ταινία μικρού μήκους, “Η απόσταση ανάμεσα στον ουρανό κι εμάς”.

Απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών και της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, το 2021 δημιούργησε την βιντεοεγκατάσταση “Έργο για Έναν Άνθρωπο Μονάχα – Μέρος Πρώτο” που παρουσιάστηκε από το Ίδρυμα Ωνάση. Ως ηθοποιός και εικαστικός, επιθυμεί να μοιράζεται αυτά που πραγματικά τον συγκινούν.

Εκτός από τη μικρή οθόνη, θα έχουμε την ευκαιρία να τον δούμε και στο θεατρικό σανίδι στο καινούργιο έργο της Νεφέλης Μαϊστράλη, “Κακούργα Πεθέρα”, που θα ανέβει στο Θέατρο Πόρτα.

Προσγειωμένος με μία εξαιρετική ευγένεια που μπορεί να εντοπιστεί από τα πρώτα κιόλας δευτερόλεπτα, επιλέγει να μην συμβιβάζεται, να κυνηγάει τα όνειρά του και να παίζει «όλα του τα χαρτιά».

– Πού μεγάλωσες; Ποια είναι η “διαδρομή” που ακολούθησες;
Μεγάλωσα στο Μακροχώρι Ημαθίας μέχρι τα 20 χρόνια μου και έπειτα ήρθα στην Αθήνα. Ο στόχος μου εδώ ήταν θα σπουδάσω να δώσω εξετάσεις στην Καλών Τεχνών, όπου και πέρασα.

– Πώς μπήκε η τέχνη στη ζωή σου;
Από πάντα υπήρχε με κάποιο τρόπο σαν διέξοδος, σαν ανάγκη. Όσο τετριμμένο κι ακούγεται, αυτή είναι η αλήθεια. Όταν έπαιρνα ένα τετράδιο ή ένα μπλοκ και σχεδίαζα, ένιωθα ελευθερία. Ήταν ο χώρος που ένιωθα καλά.

– Εκτός από τη ζωγραφική, είχες ασχοληθεί και με κάποια κατασκευή ή κάτι που μπορείς να δημιουργήσεις μόνος σου με τα χέρια;
Μπορεί να έπαιζα με κάποια πλαστελίνη ή με τον πηλό. Παρότι μετέπειτα σπούδασα γλυπτική αυτό ήρθε από μία αγάπη που είχαν οι γονείς που έφτιαχναν πράγματα, πολλά από αυτά που υπάρχουν στο σπίτι, τα φτιάξαμε εμείς. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα γεννήσει μία αγάπη σε αυτόν που το βλέπει. Έτυχε να μου αρέσει να φτιάχνω πράγματα.

– Το “Ιώκο” από πού βγαίνει;
Είμαστε 5 Γιάννηδες στην οικογένεια και δεν μου άρεσε ποτέ το όνομα Γιάννης. Αν φωνάξει κάποιος «Γιάννη», δεν πρόκειται να γυρίσω. Βγαίνει από τα αρχικά του ονοματεπώνυμου.

– Αυτό σε ποια ηλικία το υιοθέτησες; Προέκυψε από το σχολείο;
Δεν μου άρεσε για χρόνια… Κάποια στιγμή στο Λύκειο που άρχισα με περισσότερη λεπτομέρεια να βλέπω πίνακες και να βλέπω τις υπογραφές που υπήρχαν σε αυτούς, είπα «α κι εγώ κάτι πρέπει να κάνω!» και κάπως έτσι προέκυψε. Πήρε φυσικά κάποια χρόνια για να το συνηθίσουν οι φίλοι και ερχόμενος στην Αθήνα συστηνόμουν ως Ιώκο, οπότε εδώ έτσι με έμαθαν.

– Πλησιάζει η πρεμιέρα του “Milky Way” στο Mega. Τι σημαίνει για εσένα;
Το βλέπω με μεγάλη χαρά κι αγάπη, γιατί είναι μία ιστορία που με αφορά κιόλας. Αυτό που λέει ο Βασίλης (Κεκάτος), το έζησα κι εγώ, όντας μεγαλωμένος στην επαρχία. Υπήρχαν κοπέλες που χανόντουσαν και δεν τις βλέπαμε, επειδή έμεναν έγκυες. Ήταν κοπέλες-φαντάσματα, τις έβλεπες μετά από κάποια χρόνια. Είναι μία σειρά με άμεση διαλογικότητα με το τώρα.

– Πόσο σύγχρονη θεωρείς ότι είναι η σειρά;
Πάρα πολύ! Η γλώσσα που έχει ο Βασίλης και υπάρχει και στη σειρά, είναι μία πολύ οικεία και σε εμένα γλώσσα. Την αγαπώ και την αξιοποιώ κι εγώ στα δικά μου. Σου δείχνει κάτι πάρα πολύ σκληρό και ο τρόπος για να το μαλακώσει είναι να βάλει ένα ακραία πραγματικό στοιχείο χωρίς να υπάρχει το στοιχείο της άμυνας. Υπάρχει μία σκηνή που εμένα με διαλύει που είναι αυτή η αγκαλιά μεταξύ των τριών γενεών γυναικών -γιαγιά, κόρη, εγγονή- το «i’ve got your back». Αυτό το κομμάτι των θηλυκοτήτων, μου είναι πολύ οικείο. Από τη λόντζα που λέμε και στη Θράκη, με τις γιαγιάδες που βγαίνουν έξω, συζητάνε μέχρι και ο τρόπος που επικεντρώνονται σε κάποιο πρόβλημα ώστε να αποφευχθεί κάποια έκρηξη, είναι εξαιρετικός. Αυτή η σκηνή λειτουργεί πολύ οικεία σε εμένα ως κάτι ακραία ρεαλιστικό και πραγματικό, που στα μάτια μας ως θεατές είναι μία πολύ ποιητική εικόνα μιας Αγίας Τριάδας που υπάρχει στην καθημερινή μας ζωή.

– Νιώθεις ότι σου έχει δοθεί αρκετός χώρος να εκφράσεις τον εαυτό σου σε οποιαδήποτε εργασία;
Νομίζω ότι σε αυτό παίζει ρόλο ο οικονομικός παράγοντας και μόνο. Δηλαδή όταν εγώ θα κάνω πρόταση για ένα έργο που πιστεύω ότι πρέπει να ακουστεί, γιατί πραγματικά αυτό μπορώ να πω καλά και θέλω να πω καλά στο σήμερα. Όχι ευκαιριακά ή επειδή τώρα κάτι που πουλάει, δεν με νοιάζει αυτό. Ό,τι έχω κάνει έχει αξία μέχρι και σήμερα. Μόνο ο οικονομικός παράγοντας παίζει ρόλο. Αν δεν βρω τα χρήματα τώρα, θα το κάνω σε 40 χρόνια. Υπάρχουν δύο έργα που τα προτείνω γύρω στα 5 χρόνια, όταν μπορέσω και βρω τα χρήματα, θα τα κάνω. Αν δεν μπορέσω, θα δουλεύω σερβιτόρος, it’s ok! Το προτιμώ από το να κάνω κάτι που θα με κάνει να σιχαθώ τον εαυτό μου σε αυτή τη δουλειά. Τουλάχιστον στο κεφάλι μου έτσι λειτουργεί… Προτιμώ να κάνω παντελώς άσχετο, όπως κάνω όλα αυτά τα χρόνια και θα συνεχίσω να κάνω, όπως κάνει και πολύς κόσμος γύρω μου. Η ευκαιρία για αυτά που έχω να πω αν είναι να δοθεί, θα δοθεί… Εγώ θα την κυνηγήσω όπως μπορώ με κάθε δυνατό τρόπο που δεν θα πληγώσει την αξιοπρέπειά μου, αλλά μέχρι εκεί. Να ξέρω ότι έχω παίξει όλα μου τα χαρτιά, αν το έκανα τότε όλα καλά. Πρέπει να πω ότι νιώθω τεράστια ευγνωμοσύνη και χαρά, γιατί αναγνωρίστηκε ο κόπος σε ό,τι έχω καταφέρει μέχρι σήμερα. Δεν τα θεωρώ δεδομένα, ούτε ότι μου δόθηκαν λόγω τύχης.

– Θα σε δούμε και στη “Κακούργα Πεθερά” της Νεφέλης Μαϊστράλη…
Ναι, είναι ένα καινούργιο έργο της Νεφέλης… Τι ωραία που είναι η γραφή της! Επιτέλους, νέοι άνθρωποι. Παίζω στο θέατρο μετά από 4 χρόνια…

– Πώς νιώθεις;
Είναι πολύ παράξενο, αλλά κι από την άλλη είναι μία συνθήκη που κάθε φορά ξεκινάει από το μηδέν. Πρόκειται για ένα έργο μυθοπλασίας, βασισμένο στο Έγκλημα της Χαροκόπου. Η Νεφέλη πιάνει ένα πραγματικό γεγονός, αλλά καταπιάνεται με τον μύθο του, τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε μέσα στον -σχεδόν- αιώνα που πέρασε. Η Νεφέλη έχει γράψει κι άλλα έργα, ήδη έχει αποδείξει ότι είναι σπουδαία και πρέπει να ακούγεται η φωνή της.

– Η πατριαρχία είναι κεντρικός άξονας του έργου. Ποια είναι διαλογικότητά της με το τότε και το τώρα;
Κατά την άποψή μου βάσει της έρευνας που έχω κάνει ασχέτως με την ιστορία του έργου, πιστεύω ότι μέχρι και σήμερα εκπαιδευόμαστε σε ένα σύστημα πατριαρχικό. Μόνο τη γραμμικότητα της πατριαρχίας ξέρουμε. Άμα θέλουμε να δούμε την ιστορία οποιουδήποτε πράγματος, πρέπει να πάμε τουλάχιστον δύο γενιές πίσω για να το καταλάβουμε σήμερα. Σίγουρα με κάποιο τρόπο ο κόσμος εκπαιδεύεται σε αυτό το κομμάτι, το οποίο από την άλλη πλευρά, μας βγάζει από ένα comfort zone, γι’ αυτό βλέπουμε και πολλές αντιδράσεις. Κι εγώ σκεπτόμενος 5 πράγματα, τι θα πάθω αν το συζητήσω; Αλλάζει αυτό το κομμάτι. Δίνεται χώρος σε ανθρώπους που δεν είχαν την ίδια φωνή παλαιότερα. Δεν θα πρέπει να με κάνει πιο χαρούμενο που ζω σε έναν τέτοιο κόσμο; Συνήθως μόνο σε όποιον έχει το σύνδρομο του δυνάστη δεν κάνει καλό.

– Ωστόσο υπάρχουν και κάποιοι που δεν νιώθουν χαρούμενοι μέσα σε έναν τέτοιο κόσμο. Κάποιοι νιώθουν ότι επηρεάζονται αρνητικά και ίσως να νιώθουν ότι περιορίζεται και η “ελευθερία του λόγου” τους ή ότι καταπιέζονται πλέον να εκφραστούν, ότι δεν μπορούν να εκφράσουν τόσο εύκολα κάποια σεξιστικά ή πατριαρχικά σχόλια, υπάρχει μία αντιστροφή σε αυτή την περίπτωση…
Ασχέτως πατριαρχίας ή political correctness, πιστεύω ότι δεν βλάπτει λίγος σεβασμός στον δίπλα… Δεν το λέω καθόλου ονειρικά και ρομαντικά, άλλωστε δεν είμαι και ρομαντικός άνθρωπος. Το λέω εντελώς πρακτικά, τι θα πάθεις αν σεβαστείς τον διπλανό σου; Τι μπορεί να πάει λάθος; Ο καημός μας είναι πώς θα συμπεριφερόμαστε σαν κτήνη; Για να προσεγγίσεις κάποιον άνθρωπο υπάρχουν 1002 τρόποι για να το κάνεις. Τα αγόρια έχουν μεγαλώσει με φράσεις όπως «είμαστε οι καλύτεροι, είμαστε οι πιο δυνατοί, οφείλουμε να είμαστε οι πιο δυνατοί, να μην κλαίμε και μας αξίζει όλος ο κόσμος», οπότε «ποια είναι αυτή η “μπιπ” που θα μου πει “όχι”;». Αυτό έχει να κάνει με το πως εκπαιδευτήκαμε από το σπίτι μας. Κι εγώ έτσι εκπαιδεύτηκα μου έλεγαν ότι τα άξιζα όλα κι ότι ήμουν έξυπνος επειδή έπαιρνα 10 στα μαθήματα. Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο δεν με νοιάζει που έπαιρνα 10 στα μαθήματα. Αλλού είναι η ουσιαστική εκπαίδευση… Κανείς δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Η ελευθερία μου σταματά εκεί που ξεκινάει η δική σου.

– Τι σε απασχολεί αυτή την περίοδο;
Το κομμάτι της αδικίας που βλέπεις ότι δεν νοιάζονται για εμάς. Οι πολιτικοί νοιάζονται μόνο για τη θέση τους. Δεν είμαι αισιόδοξος, αλλά ούτε και απαισιόδοξος. Προσπαθώ να βλέπω τα πράγματα με μία λογική. Ο κόσμος, έτσι όπως τον σκέφτομαι εγώ, δεν έχει να κάνει με το να σώσω το τομάρι μου, γιατί αυτομάτως θα έχω αποτύχει. Ζούμε σε μία χώρα που ένα μεγάλο κομμάτι της -γεωπολιτικής και παραγωγικής σημασίας για την οικονομία της- έχει καταστραφεί για το επόμενο διάστημα, που δεν ξέρουμε πόσο διαρκέσει αυτό. Τουλάχιστον δεν έχει πέσει στην αντίληψή μου κάποια μελέτη που λέει πόσα χρόνια θα χρειαστεί για να επανέλθει σε μία υγιή κατάσταση. Δεν ξέρουμε τι θα μας ξημερώσει. Το «ζούμε από τύχη», ακούγεται τετριμμένο σε κάποιους, αλλά τι να κάνουμε που συμβαίνει; Τι να κάνουμε που κάποιος πέρασε τον Αντώνη για Πακιστανό και τον πέταξε από το καράβι; Ποιας εθνικότητας θα έπρεπε να είναι για να μην τον πετάξει από το καράβι; Ή πώς θα έπρεπε να είναι; Είμαστε πολλά χρόνια πίσω. Ζούμε σε μία εποχή που λείπει η ενσυναίσθηση. Δεν σεβόμαστε αυτό που είναι κοντινό σε εμάς, τον διπλανό μας.

– Σε σχέση με όσα σε απασχολούν, υπάρχει κάτι που θα ήθελες να απεικονίσεις εικαστικά;
Αυτό που θα ήθελα είναι οι άνθρωποι να αρχίσουν να κάνουν δώρο στον περίγυρό τους άλμπουμ ή κάποιο online άλμπουμ. Ξέρω ότι μπορεί να μην είναι εύκολο οικονομικά. Όμως, πηγαίντε τους σε μία παράσταση που κατά την κρίση σας, αξίζει. Μοιραστείτε ιστορίες μαζί τους, αλλά και στιγμές σε πράγματα που θα μπορούσαν να μας πάνε παρακάτω. Να ξυπνήσουμε, να οξύνουμε λίγο την κριτική μας σκέψη και να κατανοήσουμε έστω και λίγο παραπάνω εμάς τους ίδιους και επομένως και τον κόσμο. Πάρτε τους βιβλία και οπωσδήποτε να τους πάτε στο σινεμά, οπωσδήποτε στο σινεμά. Πρέπει να υπάρχει μία αντίσταση στην ασχήμια. Στην τελική πάρτε έναν δικό σας άνθρωπο και ακούστε τον. Πρέπει να του αφήσουμε τον χώρο που θα ξέρει ότι μπορεί να μοιραστεί. Αν το κάνεις σε έναν άνθρωπο, αυτός θα το κάνει σε κάποιον άλλο. Από τα 17 μου, μέχρι τα 23 μου είχα περάσει ένα μεγάλο διάστημα με έντονες κρίσεις πανικού, σε μία περίοδο που δεν γνωρίζαμε ακόμη τι είναι οι κρίσεις πανικού, ακόμα υπάρχουν αλλά όχι σε αυτόν τον βαθμό. Μέχρι τα 22 μου δεν ήξερα τι είναι. Έμαθα τι έχω και πίστεψα ότι μπορώ να το λύσω μόνος μου, είχα μπει σε αυτή την λειτουργία. Τελικά, αναγκάστηκα να συνειδητοποιήσω ότι πρέπει να το αντιμετωπίσω και πρακτικά το έκανα αυτό πηγαίνοντας σε ένα γιατρό. Αν δούμε τα πράγματα που μας βασανίζουν με την αρμόζουσα ψυχραιμία, θεωρώ ότι έως ένα βαθμό είναι πρακτικά. Δεν πρέπει να φοβόμαστε να μοιραστούμε. Εγώ είχα αυτή την περηφάνια ότι θα το λύσω μόνος μου, αλλά δεν ήταν έτσι.

– Υπάρχει κάτι που είδες τελευταία και σε άγγιξε;
Ναι, την ταινία “Mommy” του Dolan και από εικαστικούς, ο Κωνσταντίνος Λαμπρίδης.

– Οι δικές σου ανάγκες ποιες είναι;
Να λέω τις ιστορίες που συγκινούν, όσον αφορά το επαγγελματικό κομμάτι. Είτε είναι δικές μου, είτε είναι κάποιων άλλων. Δεν θέλω ακουστώ ρομαντικός, αλλά είναι η ανάγκη μου ώστε να νιώσω λειτουργικός. Η εμπειρία που έχω σε αυτά τα χρόνια που ζω, με έχει οδηγήσει σε αυτή τη συνειδητοποίηση.

– Τι σημαίνει για εσένα “Milky Way”;
Κάθε φορά που ήθελα να κάνω κάτι καινούργιο είτε με την υποκριτική, είτε με τα εικαστικά, έχω αυτή την ενστικτώδη αίσθηση του πάω προς το απόλυτο άγνωστο, αλλά ξέρω ότι είναι ένα σωστό βήμα. Αυτό το χάος του αγνώστου που είναι και μονόδρομος για να καταφέρω έστω και κάτι από αυτά που ονειρεύομαι.

 

➸ Περισσότερες πληροφορίες για το “Milky Way” θα βρείτε εδώ.

➸ Πληροφορίες για την “Κακούργα Πεθέρα” της Νεφέλης Μαϊστράλη θα βρείτε εδώ.

 

 

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News