Για κάποιον που έχει εξοικείωση με το διαδίκτυο, η “ανώνυμη περιήγηση” είναι μία πολύ γνώριμη λειτουργία της Google που επιτρέπει να σερφάρεις χωρίς να αφήνεις ίχνη. Αυτό το “incognito mode” έχει σίγουρα χρησιμοποιηθεί από τους περισσότερους χρήστες προκειμένου να κρατήσουν κρυφές τις κινήσεις και τις αναζητήσεις τους στο διαδίκτυο. Όταν η λειτουργία ανώνυμης περιήγησης είναι ενεργοποιημένη στο κινητό ή στον υπολογιστή, αυτό σημαίνει ότι το ιστορικό περιήγησής ή οι πληροφορίες που καταχωρύνται σε φόρμες δεν είναι ορατά σε κάποιον που έχει πρόσβαση στη συσκευή ή μοιράζεται τη συσκευή μαζί σας.
Πόσο κρυφό όμως είναι τελικά αυτό το “Incognito Mode” ;
Και μόνο η ονομασία αυτής της λειτουργίας παραπέμπει σε μία κρυφή, ανώνυμη περιήγηση που σίγουρα δεν θα αφήνει ίχνη. Ωστόσο, το όνομα ξεγελά αν νομίζετε ότι η περιήγηση αυτή θα προστατεύει και το απόρρητό σας στο διαδίκτυο. Μπορεί το ιστορικό των κινήσεων στο ίντερνετ να μένει κρυφό από άλλα άτομα, αλλά σίγουρα δεν προστατεύονται τα δεδομένα του από τις ιστοσελίδες που επισκέπτεται ο χρήστης ή από την ίδια την Google.
Και αυτό ήταν ευρέως γνωστό στους υπαλλήλους και το προσωπικό της Google που υπογράμμιζαν την παραπλανητική λειτουργία του “incognito mode”.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, την Παγκόσμια Ημέρα Προστασίας Δεδομένων, ένα email εμφανίστηκε στην Alphabet Inc. εταιρεία που ιδρύθηκε το 2015 ως μητρική της Google από την επικεφαλής μάρκετινγκ της Google, Lorraine Twohill, με προτάσεις για το πώς να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη του κοινού προς την εταιρεία κάνοντας «τη λειτουργία ανώνυμης περιήγησης πραγματικά ιδιωτική.» Σχολίασε επίσης και το ζήτημα της ορολογίας, καθώς το κρυφή/ ανώνυμη περιήγηση είναι ασαφές με αποτέλεσμα «να πλήττεται ακόμα περισσότερο η εμπιστοσύνη των χρηστών στις υπηρεσίες της Google.».
Πράγματι, ακόμα και το σηματάκι χρησιμοποιεί η Google για τη λειτουργία αυτή, είναι παραπλανητικό. Πρόκειται για μία μαύρη φιγούρα κατασκόπου με γυαλιά και καπέλο που εμφανίζεται με το μήνυμα «You’ve gone Incognito». Το ότι όμως η Google και άλλοι μπορούν ακόμα να συλλέγουν τα δεδομένα ενώ ο χρήστης βρίσκεται σε κατάσταση ανώνυμης περιήγησης δεν καθίσταται σαφές με την προειδοποίηση.
Αγωγή κατά της Google
Αυτή η κατάσταση οδήγησε σε μία ομαδική αγωγή κατά της Google που κατατέθηκε το 2020 κατηγορώντας την εταιρεία ότι παραπλάνησε τους χρήστες κάνοντάς τους να πιστεύουν ότι δεν θα παρακολουθούσε τις δραστηριότητές τους στο Διαδίκτυο ενώ χρησιμοποιούν την κατάσταση ανώνυμης περιήγησης. Σύμφωνα με την αγωγή, οι διαφημιστικές τεχνολογίες και άλλες τεχνικές της Google συνέχισαν να καταγράφουν λεπτομέρειες για τις επισκέψεις και τις δραστηριότητες των χρηστών στον ιστότοπο παρά τη χρήση της υποτιθέμενης «ιδιωτικής» περιήγησης.
Οι ενάγοντες κατηγόρησαν επίσης ότι οι δραστηριότητες της Google δημιούργησαν έναν φάκελο πληροφοριών σχετικά με τους χρήστες που πίστευαν ότι είχαν λάβει μέτρα για την προστασία του απορρήτου τους, ενώ ο τεχνολογικός κολοσσός συνέχιζε να συλλέγει προσωπικά δεδομένα.
View this post on Instagram
Διευθέτηση αγωγής
Σύμφωνα με έγγραφα που κατατέθηκαν στο ομοσπονδιακό δικαστήριο στο Σαν Φρανσίσκο τη Δευτέρα, η Google συμφώνησε να διευθετήσει η αγωγή απορρήτου ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων προχωρώντας στη διαγραφή «δισεκατομμυρίων αρχείων δεδομένων» που συνέλεξε η εταιρεία ενώ οι χρήστες περιηγούνταν στον ιστό χρησιμοποιώντας την κατάσταση ανώνυμης περιήγησης. Η συμφωνία, συνοψίζει χρόνια αποκαλύψεων σχετικά με τις πρακτικές της Google που ρίχνουν φως στο πόσα δεδομένα ο τεχνολογικός γίγαντας αποσπά από τους χρήστες του —ακόμα και όταν βρίσκονται σε λειτουργία ιδιωτικής περιήγησης.
Σύμφωνα με τους όρους του διακανονισμού, η Google πρέπει να ενημερώσει περαιτέρω την “οθόνη εκκίνησης” της κατάστασης ανώνυμης περιήγησης που εμφανίζεται κάθε φορά που ανοίγεται ένα παράθυρο του Chrome σε κατάσταση ανώνυμης περιήγησης.
Η σελίδα “Incognito splash” θα αναφέρει ρητά πλέον ότι η Google συλλέγει δεδομένα από ιστότοπους τρίτων «ανεξάρτητα από τη λειτουργία περιήγησης ή προγράμματος περιήγησης που χρησιμοποιείτε» και θα ορίζει ότι «ιστότοποι και εφαρμογές τρίτων που ενσωματώνουν τις υπηρεσίες μας ενδέχεται να εξακολουθούν να μοιράζονται πληροφορίες με την Google» μεταξύ άλλων αλλαγών. Οι λεπτομέρειες σχετικά με τη συλλογή δεδομένων ιδιωτικής περιήγησης της Google πρέπει επίσης να εμφανίζονται στην πολιτική απορρήτου της εταιρείας.
Επιπλέον, ορισμένα από τα δεδομένα που συνέλεξε στο παρελθόν η Google σε χρήστες ανώνυμης περιήγησης θα διαγραφούν. Αυτό περιλαμβάνει “δεδομένα ιδιωτικής περιήγησης” που είναι “παλαιότερα από εννέα μήνες” από την ημερομηνία που η Google υπέγραψε το φύλλο όρων του διακανονισμού τον περασμένο Δεκέμβριο, καθώς και δεδομένα ιδιωτικής περιήγησης που συλλέχθηκαν τον Δεκέμβριο του 2023. Ορισμένα έγγραφα στην υπόθεση αναφέρονται σε Ωστόσο, οι μέθοδοι συλλογής δεδομένων της Google παραμένουν σφραγισμένες, καθιστώντας δύσκολη την αξιολόγηση του πόσο εμπεριστατωμένη θα είναι η διαδικασία διαγραφής.
Άλλα βήματα που πρέπει να λάβει η Google θα περιλαμβάνουν τη συνέχιση του “αποκλεισμού των cookies τρίτων σε κατάσταση ανώνυμης περιήγησης για πέντε χρόνια”, τη μερική επεξεργασία των διευθύνσεων IP για την αποφυγή επαναπροσδιορισμού ανώνυμων δεδομένων χρήστη και την αφαίρεση ορισμένων πληροφοριών κεφαλίδας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν επί του παρόντος για την αναγνώριση χρηστών με ενεργή την κατάσταση ανώνυμης περιήγησης.
Η ελάφρυνση του διακανονισμού είναι αυστηρά “προστακτική”, που σημαίνει ότι ο κεντρικός σκοπός του είναι να θέσει τέλος στις δραστηριότητες της Google που οι ενάγοντες ισχυρίζονται ότι είναι επιβλαβείς. Ο διακανονισμός δεν αποκλείει μελλοντικές αξιώσεις – η Wall Street Journal αναφέρει ότι οι δικηγόροι των εναγόντων είχαν καταθέσει τουλάχιστον 50 τέτοιες αγωγές στην Καλιφόρνια τη Δευτέρα – αν και οι ενάγοντες σημειώνουν ότι είναι πολύ πιο δύσκολο να επιτευχθεί χρηματική ελάφρυνση σε υποθέσεις απορρήτου. Το σημαντικό, υποστηρίζουν οι δικηγόροι των εναγόντων, είναι η πραγματοποίηση αλλαγών στην Google τώρα που θα προσφέρουν το μεγαλύτερο, άμεσο όφελος στον μεγαλύτερο αριθμό χρηστών.
Οι επικριτές του Incognito, βασικό στοιχείο του προγράμματος περιήγησης Chrome από το 2008, λένε ότι, στην καλύτερη περίπτωση, η προστασία που προσφέρει πέφτει στο ίδιο επίπεδο ενόψει της εξελιγμένης εμπορικής επιτήρησης που επηρεάζει τους περισσότερους χρήστες σήμερα. H λειτουργία αυτή ουσιαστικά γεμίζει τους ανθρώπους με μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας, βοηθώντας εταιρείες όπως η Google να παρακολουθούν παθητικά εκατομμύρια χρήστες που έχουν εξαπατηθεί να πιστεύουν ότι περιηγούνται σε κατάσταση απορρήτου.