«Χρονιά χωρίς καλοκαίρι το 2023», «Χωρίς καύσωνες το καλοκαίρι 2023», «Ήπιο, δροσερό και βροχερό», «Δροσερό καλοκαίρι προβλέπουν οι Αμερικανοί». Έτσι δεν λέγανε; Αυτά δεν διαβάζαμε; Ενδεικτικά σημείωσα μερικούς τίτλους από σχετικά κείμενα σε ειδησεογραφικά sites, έτσι, για να τα θυμόμαστε. Όχι ότι θα ξεχάσουμε εύκολα το Καλοκαίρι 2023 (αιωνία του η μνήμη), για πολλούς και διάφορους λόγους.

Και τι ακολούθησε, τελικά; Ήρθε ο κόκκινος “Κλέων” με το φλογοβόλο του να κάψει ότι είχε σταθεί μέχρι πρότινος όρθιο και πράσινο. Γονατίσαμε από τη ζέστη, ζήσαμε μια άτυπη καραντίνα. Κλεισμένοι στα σπίτια μας με το κλιματιστικό αγκαλιά, να ιδρώνουμε και να κλαίμε για όλα αυτά που χάνουμε, είτε ονομάζεται φύση είτε εμπειρίες.

Ο γενναίος κόσμος που έκοβε βόλτες στο κέντρο έβαζε το κεφάλι του στα σιντριβάνια για να δροσιστεί, έγιναν sold out οι μπουκάλες οξυγόνου από ανθρώπους με αναπνευστικά προβλήματα, κάναμε τις μπανιέρες μας πισίνες, διανομείς έδωσαν μάχες -και δίνουν ακόμη- με την θερμοπληξία. Μάλιστα ένας “έφυγε” και όταν έγραψα ένα σχετικό κείμενο εδώ, στο Olafaq, μερικοί έσπευσαν να γράψουν ότι πρέπει να σοβαρευτούμε, να αφήσουμε την κλάψα, άλλοι σχολίασαν ότι επειδή δεν ήταν τρανς ή αλλοδαπός δεν θα γίνει κάποια πορεία διαμαρτυρίας, κάποιος άλλος τόνισε ότι οι ίδιοι οι διανομείς δεν σέβονται τη ζωή με τον τρόπο που οδηγούν -άλλα λόγια να αγαπιόμαστε.

Κοιτάζουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος. Κυριολεκτικά και μεταφορικά, ασυναίσθητα και αδιαλείπτως. Σε όλα τα επίπεδα, ο καθένας “μεταφράζει” όπως θέλει και όπως τον βολεύει το οτιδήποτε. Μια λέξη, μια φράση, ένα κείμενο, μια κατάθεση ψυχής, μια είδηση, ένα γεγονός, την αλήθεια. Όλα τα φέρνουμε στα μέτρα μας για να επιβεβαιώσουμε την ξερολίασή μας ή τα τοποθετούμε απέναντί μας γιατί διψάμε για κόντρες.

Ύστερα, ή κάπου στο ενδιάμεσο, ήρθαν οι πυρκαγιές. Φωτιές παντού. Σύμφωνα με το Reporters United, έχουν καεί πάνω από 350 χιλιάδες στρέμματα ανά την Ελλάδα, κυρίως σε Ρόδο, Αττική, Εύβοια και Κέρκυρα. Επίσης, 5 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, εκ των οποίων οι δύο ήταν οι πιλότοι του Canadair που κατέπεσε στην Κάρυστο. Γιατί, φυσικά, αν δεν γίνει και ένα τέτοιο γεγονός που θα συγκλονίσει και θα συγκινήσει, τι σόι πυρκαγιές είναι αυτές; Όταν εμείς καιγόμασταν οι άλλοι μάζευαν βελανίδια από τα δέντρα. Βέβαια. Πρωτοπόροι και εξαιρετικοί στα πάντα.

Έχουμε όμως το 112 να μας προειδοποιεί. «Μαζέψτε τα και φύγετε», είναι η φάση. Η εκκένωση, αν δεν το ξέρατε, είναι κυβερνητικό μέτρο αντιμετώπισης καταστροφών. Δυστυχώς δεν εφαρμόζεται μόνο στην Ελλάδα για να υπερηφανευτούμε και γι’ αυτό. Τις προάλλες, τις πρώτες ημέρες των πυρκαγιών, κάπου είδα στο social ένα βίντεο που έδειχνε αστυνομικούς, λέει, να διώχνουν τον κόσμο με το ζόρι για να σωθεί και «Τι φασισμός είναι αυτός;». Κατάλαβες; Μιλάμε για πλήρη παράνοια. Πάντα μας φταίνε οι «μπάτσοι». Όχι ότι έχουν κάνει και λίγα. Έχουν κάνει περισσότερα απ’ όσα θα μπορούσαμε να φανταστούμε, αλλά κάπου ωπα.

Πού να βρούμε το μέτρο, όμως; Μπορεί και να μην το είχαμε ποτέ στην συνειδησιακή και συμπεριφορική μας φαρέτρα ως λαός. Απλά τώρα κάνει μπαμ ρε παιδί μου. Το κάνουν ξεκάθαρο τα social media και, ταυτόχρονα, διογκώνουν το πρόβλημα.

Δεν χρειάζεται να ανοίξεις τηλεόραση, να συντονιστείς σε ένα ειδησεογραφικό ραδιόφωνο, να μπεις να διαβάσεις στα δημοσιογραφικά sites για να ενημερωθείς. Λίγα λεπτά να αφιερώσεις στο timeline του Facebook, στα stories του Instagram και στα trend του Twitter θα έχεις μια πλήρη εικόνα για το τι συμβαίνει εκεί έξω -ενίοτε, παραμορφωμένη.

Όλοι θρηνούν διαδικτυακά και όλοι νιώθουν εκνευρισμένοι στην τοποθεσία Ελλάδα. Και ενώ κάνουν το γύρω του κόσμου φωτογραφίες από τις πυρκαγιές με τα καμένα δάση, τα κατεστραμμένα σπίτια, τα απανθρακωμένα ζώα, τους πυροσβέστες με τις μάνικες και τους εθελοντές με τα κλαδιά, τσουπ, να σου και ένας καλλιτέχνης να ποστάρει στο FB ένα φλεγόμενο Πεύκο από την Εύβοια. Η κυρία Κατερίνα από τα Σεπόλια επέλεξε να ανεβάσει τα άλογα που έτρεχαν να σωθούν στην Ανάβυσσο, ο κύριος Βασίλης διάλεξε να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη των social με μια φωτογραφία από τους τουρίστες στη Ρόδο που «όπου φύγει φύγει».

Και εσύ σκέφτεσαι ότι πρέπει να κάνεις διακοπές φέτος. Δεν έχεις άλλη επιλογή γιατί διαφορετικά δεν θα την παλέψεις τον χειμώνα. Και αισθάνεσαι τύψεις που ονειρεύεσαι γραφικά σοκάκια και παραλίες ενώ καίγεται ο τόπος, το σύμπαν ολόκληρο. Δεν σου φτάνουν τα προβλήματα των άλλων, έχεις και τα δικά σου. Μπορεί να έχασες ένα δικό σου άνθρωπο, να περνάς μια καταθλιπτική φάση, να είναι ο/η σύντροφός σου στο νοσοκομείο, να έχουν προβλήματα υγείας οι δικοί σου, να φοβάσαι ότι θα σε απολύσουν, να έχεις ξεμείνει με 25 ευρώ και να έχεις ανάγκη από ανάσες και ψυχική ανάταση. Μπορεί να έχεις και γενέθλια. Θα βγεις το βράδυ με την παρέα σου να τα πιεις και να διασκεδάσεις, αλλά κάνεις δεύτερες σκέψεις για το τι θα πουν οι άλλοι αν ανεβάσεις selfie με σφηνάκια. «Δείξε λίγη ευαισθησία και ενσυναίσθηση στην κατάσταση. Δεν είναι όλες οι στιγμές για να παρτάρουμε». Αλήθεια ε; Κοίτα να δεις, δεν ήξερα ότι έχουμε επωμιστεί όλο το βάρος της ανθρωπότητας στους ώμους μας. Ούτε ήξερα ότι το προφίλ μας στο Instagram οφείλει να είναι το τελευταίο τείχος αντίστασης που θα ρίξει ο καπιταλισμός και το σύστημα. Θα διαβάσω ξανά τα Terms of Use γιατί είχα πατήσει Accept χωρίς να δώσω σημασία.

Ο καθένας χτίζει ένα συγκεκριμένο προφίλ ανθρώπου στα social media. Σε κάποιες αρκετές περιπτώσεις, είναι τελείως ψεύτικη αυτή η εικόνα και ο απώτερος σκοπός είναι η διαδραστικότητα με τους followers. Όλοι στοχεύουμε πως θα κάνουμε το προφίλ μας πιο ενδιαφέρον, πιο συναρπαστικό για engagement με Likes, καρδούλες και retweet. Και τι πουλάει τώρα, αυτές τις μέρες; Οι πυρκαγιές. Άλλες φορές είναι τα ναυάγια προσφύγων στη Μεσόγειο, αλλά τώρα μάλλον δεν εκτελούνται δρομολόγια από διακινητές.

Κάπου διάβασα ένα post από έναν επαγγελματία εθελοντή -που, δεν λέω, ο άνθρωπος έχει κάνει σοβαρή δουλειά σε αυτόν τον τομέα, αλλά κάπου ωπα, ξανά- και έγραφε ότι όσο η Ελλάδα καίγεται τα κανάλια δείχνουν σειρές για αποχαύνωση και κάτι τέτοια. Εντάξει, ήταν σκάνδαλο που, για παράδειγμα, στη Ρόδο το πήραν χαμπάρι μέρες μετά. Αλλά ποιος μπορεί να πει ότι δεν υπάρχει τηλεοπτική κάλυψη; Φυσικά υπάρχουν μελανά σημεία στο ρεπορτάζ και στην κρατική ενημέρωση για τις εξελίξεις, αλλά δε νομίζω πως αν ανοίξεις την τηλεόραση δεν θα δεις τι γίνεται στα πύρινα μέτωπα της χώρας. Και, τέλος, από πού κι ως πού τα (ιδιωτικά) κανάλια είναι υποχρεωμένα να παραβλέψουν το entertainment περιεχόμενο τους και να επικεντρωθούν αποκλειστικά στο ειδησεογραφικό κομμάτι; Ό,τι κάνουν οι υπεύθυνοι του προγράμματος των καναλιών κάνουμε και εμείς στο προφίλ μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δημιουργούμε και επιλέγουμε το περιεχόμενό μας. Είμαστε όλοι content creators, αν δεν το έχετε καταλάβει.

Άλλος ανεβάζει μόνο memes γιατί θέλει να εισπράττει εύθυμα reactions, άλλος σχολιάζει τα πάντα γιατί την έχει δει πανελίστας, κάποιος άλλος προμοτάρει μόνο την δουλειά του, υπάρχουν εκείνοι που γκρινιάζουν για τα πάντα και εκείνοι που είναι στην κοσμάρα τους. Όλοι περιεχόμενο παράγουμε και συγκεντρώνουμε κλικς. Δικαίωμα του καθενός το πώς θα διαμορφώσει την διαδικτυακή του εικόνα. Όμως υπάρχουν και πράγματα που με ιντριγκάρουν και δεν μπορώ να τα παραβλέψω.

Για παράδειγμα, εκείνα τα post με μαγιό που συνοδεύονται με ηθικολογική φλυαρία. Τι εννοώ; Αυτά τα «μετά από 65 χρόνια ψυχοθεραπείας κατάφερα να αγαπήσω τον εαυτό μου», «μεγάλωσα με τα αγόρια να μιλάνε για “μπαλότσες” και “φέτες”», «κορίτσια να αποδεχτείτε το σώμα σας», «να μπει ένα τέλος στο body shaming» κ.ο.κ. Ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να γίνει όλο αυτό και με αυτόν τον τρόπο. Τι selflove είναι αυτό που δεν προκύπτει από μέσα μας αλλά από τα μάτια των άλλων; Αν δεν θέλεις να δει ο κόσμος το στήθος σου, δεν το ανεβάζεις. Αν θες ο κόσμος να το δει, το ποστάρεις. Είναι απλό. Και για να ανέβασες το #summeredition σώμα σου με το μαγιό σημαίνει ότι επιθυμούσες “κάτι” από εμάς. Τι; Επιβεβαίωση, επιβράβευση, θαυμασμό. Τον έχεις; Φυσικά. Δεν αντέδρασαν όλοι με τον ίδιο τρόπο; Μην τους δίνεις σημασία. Όλο το υπόλοιπο μου φαίνεται ανούσιο ως content. Γιατί η πλατφόρμα, στο τέλος της ημέρας, αν έμεινα να κοιτάω το στήθος σου ή το κείμενο που το συνόδευσες για παραπάνω από μερικά δευτερόλεπτα, μετά θα μου μοιράσει στήθη. Είτε πρόκειται για μία πορνοσταρ είτε για ερασιτεχνική λήψη, το content παραμένει ίδιο: στήθος (και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα μ’ αυτό). Στα μάτια μου, λοιπόν, θα ήταν πιο έντιμο ένα κείμενο τύπου «Αυτό που βλέπετε είναι μια “μπαλότσα”» και τέλος.

Αλλά όλοι τραβάνε ζόρια αυτές τις μέρες στα social. Το καταλαβαίνω. Ο άλλος, ηθοποιός με χιλιάδες followers γιατί έπαιξε Επίδαυρο και σε μια σειρά “μεγάλου καναλιού”, κάνει ζωάρα και διακοπάρες. Πώς να αντιδράσει μπροστά σε αυτό που ζούμε; Δεν ξέρει, μπερδεύεται. Βλέπεις, είναι και οι θερμοκρασίες τέτοιες που σε κάνουν να τα χάνεις. Οπότε μέσα σε ένα 24ωρο ανεβάζει τα εξής stories στο Instagram, με αυτή την σειρά:

1ο) καταγάλανη θάλασσα
2ο) φαγοπότι σε ταβέρνα
3ο) κοινοποίηση post για διάσωση ζώων από τις φωτιές
4ο) επιβλητική φωτογραφία από καμένο δάσος
5ο) κάτι κοχύλια
6ο) κοινοποίηση story από φίλη που κάνουν μαζί διακοπές που τους δείχνει να γελάνε όσο πίνουν ελληνικό καφέ κάτω από ένα πλατάνι
7ο) δακρύβρεχτα λόγια για τις πυρκαγιές και τη δολοφονία της φύσης
8ο) selfie video από κυκλαδίτικο μπαρ την στιγμή που παίζει “Καλοκαιρινά Ραντεβού”

Τέλος της ημέρας, κάναμε και σήμερα το καθήκον μας, θα σκέφτεται. «Άσε μας κουκλίτσε μου», θέλω να του γράψω αλλά δεν υπάρχει λόγος.

Είμαι ένα βήμα πριν την αποχή. Κουράστηκα με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και με το «Τι ζούμε, ρε;» να πλανάται στην ατμόσφαιρα. Ειδικά αυτή η φράση ηχεί μέσα μου όπως μας διαπερνάνε οι συχνότητες ενός woofer. Θα απέχω από τα social media και δεν ξέρω για πόσο διάστημα. Ίσως αυτό να κρατήσει μερικές μέρες, ίσως γράφοντας τώρα να άνοιξε η βαλβίδα αποσυμπίεσης. Στις επόμενες ώρες θα φανεί.

Άλλη μια φορά έχω ξανανιώσει έτσι και τότε είχα γράψει αυτό, το οποίο “κουμπώνει” απόλυτα στην τρέχουσα συνθήκη: «Απέχω και αφήνω στις πλάτες των άλλων τα βάσανα του κόσμου. Αυτή την στιγμή δεν μπορώ να κουβαλήσω κάτι παραπάνω απ’ τα απαραίτητα. Κάνω break. Όταν επανέλθω θα αλλάξουμε τον κόσμο μαζί (το ειρωνικό μου χαμόγελο καθρεπτίζεται στο τζάμι του παραθύρου μπροστά απ’ το γραφείο)».