«Η πρόβλεψη της ευχαρίστησης είναι, από μόνη της, μια πολύ σημαντική ευχαρίστηση», έγραψε ο David Hume και η επιστήμη φαίνεται να συμφωνεί μαζί του. Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι απολαμβάνουμε μια εμπειρία περισσότερο όταν την περιμένουμε, την προσδοκούμε, την έχουμε στήσει και σχεδιάσει κάπως στο μυαλό μας. Οι ερευνητές το αποδίδουν στο γεγονός ότι δημιουργούμε λεπτομερείς νοητικές προσομοιώσεις μελλοντικών γεγονότων, οπότε η φαντασία των μελλοντικών διακοπών γεμίζει το μυαλό μας με πλούσιες αισθήσεις και συναρπαστικές δυνατότητες. Η προσμονή είναι εκείνη που μας επιτρέπει να φέρουμε τη μελλοντική μας χαρά στο εδώ και στο τώρα, και όσο περισσότερο προγραμματίζουμε το μέλλον, τόσο περισσότερο χρόνο έχουμε για να το απολαύσουμε. Αν και είναι λογικό να φοβάστε ότι όλη αυτή η προετοιμασία θα σας δημιουργήσει υπερβολικά υψηλές προσδοκίες, στην πραγματικότητα, είναι πιο πιθανό να ενισχύσει τη χαρά που τελικά θα πάρετε από το ταξίδι.
Πώς να περάσω καλά (ή καλύτερα) σε ένα μέρος που πηγαίνω κάθε χρόνο;
Τα οικεία μέρη μπορεί να είναι ανακουφιστικά και υπάρχει χαρά στις παραδόσεις, όπως το Πάσχα στο χωριό ή ο δεκαπενταύγουστος στο νησί. Αλλά είναι επίσης σημαντικό να θυμάστε να κάνετε νέα πράγματα σε αυτά τα ταξίδια, να δείτε μια διαφορετική πλευρά ενός γνωστού τόπου και να χαράξετε ένα νέο μονοπάτι για τις αναμνήσεις των διακοπών σας. Ξυπνήστε πιο νωρίς (ή πιο αργά!), κάντε μια διαφορετική διαδρομή στον περίπατό σας από την συνηθισμένη.
Αν διαβάζετε, κάντε μια λίστα ανάγνωσης. Αυτή η συμβουλή είναι εμπνευσμένη από ένα δοκίμιο του 1959 της συγγραφέως παιδικών βιβλίων Jean Craighead George. Το δοκίμιο, με τίτλο “Καλοκαίρι και παιδιά και πουλιά και ζώα και λουλούδια και δέντρα και μέλισσες και βιβλία”, περιγράφει πώς η George και η οικογένειά της χρησιμοποιούσαν τον φυσικό κόσμο ως σημείο εκκίνησης για κάθε είδους περιπέτειες και ανακαλύψεις. Μα…τι εννοεί; Ας δούμε τι λέει:
[…] «Πήγαμε δυτικά πριν από αρκετά καλοκαίρια. Στην αρχή, το θέμα ήταν οι καουμπόηδες. Την πρώτη εβδομάδα που ήμασταν στο Γουαϊόμινγκ, τα βάλαμε με κάθε καουμπόη. Όπως αποδείχτηκε, ήταν όλοι καλοί καουμπόηδες και κανείς δεν είχε πυροβολήσει κανέναν, και η Δύση άρχισε να βαριέται. Τότε μια νύχτα οι φωνές των κογιότ ακούστηκαν γύρω από τη σκηνή μας. Με ορθάνοιχτα μάτια και ανατριχίλα, τα παιδιά κάθισαν και άκουσαν. Μιλήσαμε γι’ αυτά μέχρι που όλοι ηρέμησαν και νύσταξαν. Την επόμενη μέρα, όμως, έπρεπε να βγούμε έξω και να δούμε πού ζούσε το κογιότ. Περπατήσαμε μέσα από γρατζουνισμένους θάμνους φασκόμηλου και πάνω από βράχους, και το μόνο που βρήκαμε ήταν μια φωλιά, στεγνή και αδιάφορη. Ευτυχώς, τα ξαδέρφια που επισκεπτόμασταν είχαν ένα βιβλίο με τίτλο Wild Animals of the Five Rivers Country του George Cory Franklin. Το κεφάλαιο για το κογιότ μας άνοιξε το στεγνό του κρησφύγετο. Μάθαμε τις συνήθειές του και την τροφή του, και την επόμενη εβδομάδα έπρεπε να κάνουμε άλλο ένα ταξίδι για να δούμε τους pocket gophers. Σε αυτό το ταξίδι ό,τι δεν μπορούσαμε να δούμε ήταν έτσι κι αλλιώς εκεί, καθώς γνωρίζαμε τα πάντα για τα άγρια ζώα αυτής της περιοχής».
Αντίστοιχα, κάντε μια διαφορετική λίστα μουσικής, που θα συνοδεύσει τις διακοπές σας αυτή τη φορά. Κάτι διαφορετικό, κάτι που έχετε να ακούσετε καιρό ή κάτι που έχετε συνδέσει (από παλιά) με αυτό το μέρος. Spotify, my love!
Ωραίο το εξοχικό, το μπαλκόνι, ο κήπος σας. Αλλά ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για την ψυχική σας υγεία στις διακοπές είναι να περάσετε λίγο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους. Η έκθεση στη φύση έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τους φυσικούς δείκτες του στρες, μειώνει την τάση να αναπολείτε τα προβλήματα και βελτιώνει τη συνολική ευεξία. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, μόλις 20 λεπτά στη φύση είναι αρκετά για να μειωθούν τα επίπεδα κορτιζόλης. Αλλά άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι επισκέψεις 30 λεπτών ή περισσότερο οδηγούν σε βαθύτερη συναισθηματική σύνδεση και μεγαλύτερα ψυχολογικά οφέλη. Σχεδιάστε ένα πικ νικ, πιείτε τον καφέ σας στον μώλο με τα πόδια να κρέμονται προς το νερό, όπως τότε, παλιά. Νοικιάστε ποδήλατα ή πάρτε τα ποδήλατά σας και επισκεφθείτε το διπλανό χωριό-πόσα χρόνια έχετε να πάτε εκεί;
Μην αφήσετε το άγχος των πρακτικών ζητημάτων να υπερσκιάσει τις απολαύσεις. Φτιάξτε ένα SOS kit: φορτιστές, έξτρα υγρό φακών, δεύτερες θήκες, αντικουνουπική λοσιόν και ίσως ένα μικρό χρηματικό (επιπλέον) ποσό για κάποια ώρα έκτακτης ανάγκης.
Μην κάνετε περιττά έξοδα που θα σας χαλάσουν την διάθεση. Θέλετε σουβενίρ για όλους; Φτιάξτε λίστα με τα άτομα και το μπάτζετ. Προτιμήστε συμβολικά δώρα, καρτ ποστάλ, προσωποποιημένες αφιερώσεις. Κανείς δεν προσδοκά ακριβά δώρα-ειδικά σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Μια ιδέα μπορεί να είναι η οργάνωση ενός δείπνου στο σπίτι, μετά τις διακοπές, με αγορασμένα από όπου πήγατε τοπικά προϊόντα και καλούδια. Λάδι, μέλι, ξηρούς καρπούς, χυλοπίτες, τυριά. Αυτό θα σας δώσει και μια αίσθηση παράτασης των διακοπών σας.
Πάρτε συμβουλές από εκείνους που έχουν περάσει πριν από εσάς από το μέρος που επισκέπτεστε. Φυσικά, οι ταξιδιωτικοί οδηγοί μπορούν να αποτελέσουν τρομερές πηγές όταν σχεδιάζετε ένα ταξίδι. Όμως ένας απλός, δοκιμασμένος τρόπος για να προβλέψουμε πόσο θα απολαύσουμε την παραμονή μας σε ένα συγκεκριμένο μέρος είναι να ρωτήσουμε άλλους για τις εμπειρίες τους στο ίδιο μέρος την ίδια εποχή του χρόνου. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, αυτό είναι συνήθως καλύτερη ιδέα από το να προσπαθείτε απλώς να φανταστείτε πώς θα αισθανθείτε σε μια κατάσταση που δεν γνωρίζετε.
Με πληροφορίες και από aestheticsofjoy.com, greatergood.berkeley.edu