Μήπως θυμάσαι τι σου έλεγαν οι γονείς σου όταν δεν ήθελες να κάνεις κάτι που έπρεπε; Όταν αρνιόσουν πεισματικά να φας το φαγητό σου, εκείνοι σου υπόσχονταν ένα γλύκισμα για το τέλος, ενώ όταν βαριόσουν να ασχοληθείς με τα μαθήματα του σχολείου σου έταξαν bonus ώρες στην παιδική χαρά. Με λίγα λόγια, οι γονείς μας δημιουργούσαν ένα συνεχόμενο σάντουιτς από «κακές» και «καλές» δραστηριότητες που θα είχαμε μέσα στη μέρα.
Και να που το 2025 αποδεικνύει ότι αυτή η τακτική ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της. Πρόσφατα η πλατφόρμα του TikTok έφερε στο επίκεντρο τον όρο «άγκυρες ντοπαμίνης», δηλαδή αυτό το ευχάριστό trick που κάνει τις αγγαρείες του to-do list σου να μοιάζουν πιο υποφερτές. Και ναι, μπορεί πλέον να μην αποζητούμε τη σοκολάτα ή το παγωτό σαν επιβράβευση, αλλά σίγουρα υπάρχουν κάποιες μικρές δωροδοκίες που μπορούν να εξισορροπήσουν τη δυσανασχέτηση που νιώθουμε με τις μη ευχάριστες δραστηριότητες της κάθε ημέρας.
«Ξέρεις είναι αυτό συναίσθημα όταν ανάβεις ένα κερί, βάζεις το αγαπημένο σου τραγούδι να παίζει και ξαφνικά η ζωή μοιάζει να μην είναι και τόσο βαριά;», λέει η Claire Thompson, ψυχοθεραπεύτρια, life coach και υπνοθεραπεύτρια. «Αυτές είναι οι άγκυρες ντοπαμίνης – και είναι ένας από τους πιο απλούς τρόπους για να αλλάξεις την καθημερινότητά σου και να κάνεις πράγματα που σε γεμίζουν».
Είναι, λοιπόν, αυτό το πάντρεμα πράγματων που αγαπάς να κάνεις με όσα αρνείσαι πεισματικά να φέρεις εις πέρας. Για έμενα αυτές οι άγκυρες είναι μια καλή προπόνηση aerial yoga μετά τη δουλειά, οι βόλτες με τα άτομα που αγαπώ, καθώς και πλέξιμο. Αλλά κατάλαβες, δεν χρειάζεται να είναι μια συγκεκριμένη δραστηριότητα που ακολουθούμε όλοι μας, είναι αυτό που κάνει τη δική σου ψυχή να γεμίζει με γαλήνη, ηρεμία και ασφάλεια.
Αυτή η μέθοδος έχει βασιστεί γύρω από την ψυχολογική αρχή του φαινομένου της νοητικής αγκύρωσης, όπου ο καθένας μας χτίζει τις συνήθειες του μέσα από επαναλαμβανόμενες δράσεις. Για παράδειγμα, αν ανάβεις ένα συγκεκριμένο κερί πριν πέσεις για ύπνο, ο εγκέφαλός σου θα αρχίσει να αναγνωρίζει τη μυρωδιά του και θα στέλνει μηνύματα που συνδέονται με τη χαλάρωση και τον ύπνο.
Επομένως, βασικό κομμάτι σε αυτή τη διαδικασία είναι η ενεργοποίηση του συστήματος της ντοπαμίνης στον εγκέφαλό μας. Αντί, όμως, να αγκιστρώνεσαι από μυρωδιές και γεύσεις, θα αγκιστρώνεσαι από τα ευχάριστα συναισθήματα, που είναι ικανά να ντύσουν τις πιο βαρετές στιγμές τις ημέρας σου. Είναι ένας εύκολος τρόπος για να δημιουργήσεις νέα κίνητρα, να νιώθεις περισσότερο συγκεντρωμένος και να έχεις περισσότερη συναισθηματική ανθεκτικότητα.
Mήπως είναι ένα ακόμα ανούσιο trend του TikTok;
Μπορεί, στην πρώτη ανάγνωση, να νομίζεις πως μιλάω για άλλο ένα απλοϊκό life hack, κάποιο κόλπο ανακυκλωμένο από την αχόρταγη ροή του TikTok, που υπόσχεται να σε «ξεγελάσει» να κάνεις αυτό που δεν θέλεις. Αλλά όχι, αυτό δεν είναι απλώς ένα ακόμα ψηφιακό placebo. Είναι κάτι πολύ πιο υπαρξιακό. Είναι η επιστροφή σε εκείνες τις μικρές, προσωπικές τελετουργίες, τις στιγμές που είσαι μόνος με τον εαυτό σου, κι όμως δεν νιώθεις μόνος. Εκείνες που δεν μοιάζουν με υποχρέωση, αλλά με αποκατάσταση. Ενέργεια και έμπνευση, όχι σαν πυροτέχνημα, αλλά σαν φωτιά που σιγοκαίει.
Έφερα πριν το παράδειγμα ενός σάντουιτς, όχι για να γελοιοποιήσω, αλλά για να δείξω κάτι ουσιαστικό: ότι το καθημερινό και το ασήμαντο μπορεί να γίνει ιερό, αν το κάνεις δικό σου. Δεν υπάρχει σειρά ή συνταγή. Ο καθένας πρέπει να μάθει να διαβάζει τη δική του ισορροπία: πότε η πλάστιγγα γέρνει προς τη δημιουργική ένταση και πότε προς την παραλυτική αναβολή. Κι αυτή η διάκριση δεν είναι πάντα καθαρή. Είναι μια γραμμή λεπτή σαν τρίχα, που διασχίζεις καθημερινά, κι άλλοτε πατάς με ελαφρότητα κι άλλοτε βυθίζεσαι στο βάρος της.
Γι’ αυτό, δεν μιλάμε για τεχνική. Μιλάμε για επίγνωση. Για το πότε χρειάζεσαι να πράξεις και πότε να υπάρξεις. Για εκείνα τα μικρά αγκυροβόλια ντοπαμίνης που δεν σε ξεγελούν, αλλά σε φέρνουν πίσω στον εαυτό σου.
Μήπως θυμάσαι τι σου έλεγαν οι γονείς σου όταν δεν ήθελες να κάνεις κάτι που έπρεπε; Όταν αρνιόσουν πεισματικά να φας το φαγητό σου, εκείνοι σου υπόσχονταν ένα γλύκισμα για το τέλος, ενώ όταν βαριόσουν να ασχοληθείς με τα μαθήματα του σχολείου σου έταξαν bonus ώρες στην παιδική χαρά. Με λίγα λόγια, οι γονείς μας δημιουργούσαν ένα συνεχόμενο σάντουιτς από «κακές» και «καλές» δραστηριότητες που θα είχαμε μέσα στη μέρα.
Και να που το 2025 αποδεικνύει ότι αυτή η τακτική ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της. Πρόσφατα η πλατφόρμα του TikTok έφερε στο επίκεντρο τον όρο «άγκυρες ντοπαμίνης», δηλαδή αυτό το ευχάριστό trick που κάνει τις αγγαρείες του to-do list σου να μοιάζουν πιο υποφερτές. Και ναι, μπορεί πλέον να μην αποζητούμε τη σοκολάτα ή το παγωτό σαν επιβράβευση, αλλά σίγουρα υπάρχουν κάποιες μικρές δωροδοκίες που μπορούν να εξισορροπήσουν τη δυσανασχέτηση που νιώθουμε με τις μη ευχάριστες δραστηριότητες της κάθε ημέρας.
«Ξέρεις είναι αυτό συναίσθημα όταν ανάβεις ένα κερί, βάζεις το αγαπημένο σου τραγούδι να παίζει και ξαφνικά η ζωή μοιάζει να μην είναι και τόσο βαριά;», λέει η Claire Thompson, ψυχοθεραπεύτρια, life coach και υπνοθεραπεύτρια. «Αυτές είναι οι άγκυρες ντοπαμίνης – και είναι ένας από τους πιο απλούς τρόπους για να αλλάξεις την καθημερινότητά σου και να κάνεις πράγματα που σε γεμίζουν».
Είναι, λοιπόν, αυτό το πάντρεμα πράγματων που αγαπάς να κάνεις με όσα αρνείσαι πεισματικά να φέρεις εις πέρας. Για έμενα αυτές οι άγκυρες είναι μια καλή προπόνηση aerial yoga μετά τη δουλειά, οι βόλτες με τα άτομα που αγαπώ, καθώς και πλέξιμο. Αλλά κατάλαβες, δεν χρειάζεται να είναι μια συγκεκριμένη δραστηριότητα που ακολουθούμε όλοι μας, είναι αυτό που κάνει τη δική σου ψυχή να γεμίζει με γαλήνη, ηρεμία και ασφάλεια.
Αυτή η μέθοδος έχει βασιστεί γύρω από την ψυχολογική αρχή του φαινομένου της νοητικής αγκύρωσης, όπου ο καθένας μας χτίζει τις συνήθειες του μέσα από επαναλαμβανόμενες δράσεις. Για παράδειγμα, αν ανάβεις ένα συγκεκριμένο κερί πριν πέσεις για ύπνο, ο εγκέφαλός σου θα αρχίσει να αναγνωρίζει τη μυρωδιά του και θα στέλνει μηνύματα που συνδέονται με τη χαλάρωση και τον ύπνο.
Επομένως, βασικό κομμάτι σε αυτή τη διαδικασία είναι η ενεργοποίηση του συστήματος της ντοπαμίνης στον εγκέφαλό μας. Αντί, όμως, να αγκιστρώνεσαι από μυρωδιές και γεύσεις, θα αγκιστρώνεσαι από τα ευχάριστα συναισθήματα, που είναι ικανά να ντύσουν τις πιο βαρετές στιγμές τις ημέρας σου. Είναι ένας εύκολος τρόπος για να δημιουργήσεις νέα κίνητρα, να νιώθεις περισσότερο συγκεντρωμένος και να έχεις περισσότερη συναισθηματική ανθεκτικότητα.
Mήπως είναι ένα ακόμα ανούσιο trend του TikTok;
Μπορεί, στην πρώτη ανάγνωση, να νομίζεις πως μιλάω για άλλο ένα απλοϊκό life hack, κάποιο κόλπο ανακυκλωμένο από την αχόρταγη ροή του TikTok, που υπόσχεται να σε «ξεγελάσει» να κάνεις αυτό που δεν θέλεις. Αλλά όχι, αυτό δεν είναι απλώς ένα ακόμα ψηφιακό placebo. Είναι κάτι πολύ πιο υπαρξιακό. Είναι η επιστροφή σε εκείνες τις μικρές, προσωπικές τελετουργίες, τις στιγμές που είσαι μόνος με τον εαυτό σου, κι όμως δεν νιώθεις μόνος. Εκείνες που δεν μοιάζουν με υποχρέωση, αλλά με αποκατάσταση. Ενέργεια και έμπνευση, όχι σαν πυροτέχνημα, αλλά σαν φωτιά που σιγοκαίει.
Έφερα πριν το παράδειγμα ενός σάντουιτς, όχι για να γελοιοποιήσω, αλλά για να δείξω κάτι ουσιαστικό: ότι το καθημερινό και το ασήμαντο μπορεί να γίνει ιερό, αν το κάνεις δικό σου. Δεν υπάρχει σειρά ή συνταγή. Ο καθένας πρέπει να μάθει να διαβάζει τη δική του ισορροπία: πότε η πλάστιγγα γέρνει προς τη δημιουργική ένταση και πότε προς την παραλυτική αναβολή. Κι αυτή η διάκριση δεν είναι πάντα καθαρή. Είναι μια γραμμή λεπτή σαν τρίχα, που διασχίζεις καθημερινά, κι άλλοτε πατάς με ελαφρότητα κι άλλοτε βυθίζεσαι στο βάρος της.
Γι’ αυτό, δεν μιλάμε για τεχνική. Μιλάμε για επίγνωση. Για το πότε χρειάζεσαι να πράξεις και πότε να υπάρξεις. Για εκείνα τα μικρά αγκυροβόλια ντοπαμίνης που δεν σε ξεγελούν, αλλά σε φέρνουν πίσω στον εαυτό σου.
