Σε μια από τις πιο σπουδαίες και επιδραστικές ταινίες τρόμου της δεκαετίας του 1980, το «Re-Animator», βασισμένης στο διήγημα «Herbert West: Reanimator» του H.P. Lovecraft, ένας νεαρός και φιλόδοξος επιστήμονας, ο Herbert West προσπαθεί, με τη χορήγηση ενός πράσινου υγρού στους εγκεφάλους νεκρών πλασμάτων, να «νικήσει» το θάνατο, ξεπερνώντας το «φράγμα των 6 έως 12 λεπτών», μετά τα οποία ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν μπορεί να επανέλθει στη ζωή.

Την δόξα του West (και την μελλοντολογική αντίληψη του ίδιου του Lovecraft) φαίνεται να ζήλεψαν οι επιστήμονες του Moran Eye Center στο πανεπιστήμιο της Γιούτα στις ΗΠΑ, οι οποίοι κατάφεραν και επανάφεραν και πάλι στη ζωή κάποια οργανίδια από μάτια δωρητών οργάνων τα οποία είχαν απωλέσει την ικανότητα μεταμόσχευσής τους και θεωρούνταν επισήμως «νεκρά».

Η συγκεκριμένη επιστημονική ομάδα κατόρθωσε να αποδείξει ότι τα κύτταρα που βρίσκονται στους νευρώνες του αμφιβληστροειδούς, μπορούν να ανταποκριθούν στο φως και να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, «έως και πέντε ώρες μετά τον θάνατο».

«Καταφέραμε να αφυπνίσουμε κύτταρα φωτοϋποδοχέων στην ανθρώπινη ωχρά κηλίδα, η οποία αποτελεί το τμήμα εκείνο του αμφιβληστροειδούς το οποίο είναι υπεύθυνο για την κεντρική μας όραση και την ικανότητα να βλέπουμε λεπτομέρειες και να αναγνωρίζουμε τα χρώματα», σχολίασε η δρ. Φατίμα Αμπάς, του Moran Eye Center στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα, προσθέτοντας ότι οι εν λόγω νευρώνες αποτελούν μέρος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, το οποίο περιλαμβάνει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό.

«Η ανακάλυψη αυτή μπορεί να σημαίνει ότι και άλλα, γειτονικά νευρικά κύτταρα του ΚΝΣ, θα μπορούσαν να “αναστηθούν”», επισημαίνει εμφατικά η δρ. Αμπάς.

Όπως σημειώνουν τα διεθνή ΜΜΕ, η εξέλιξη αυτή ενδέχεται να σημαίνει πως ο εγκεφαλικός θάνατος μπορεί να είναι αναστρέψιμος, με ολοένα και περισσότερους επιστήμονες να συγκλίνουν προς αυτήν την υπόθεση, ειδικά μετά από ένα παρόμοιο πείραμα που έλαβε χώρα πριν τρία χρόνια.

Το 2019, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γιέιλ στις ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας ένα κοκτέιλ χημικών, επανεκκίνησαν τους εγκεφάλους 32 αποκεφαλισμένων χοίρων, οι οποίοι είχαν πεθάνει τέσσερις ώρες νωρίτερα.

Ωστόσο, η δρ. Αμπάς υποστηρίζει ότι η έρευνά τους έχει προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα από εκείνη του Γιέιλ, αποκαθιστώντας τα κύματα Βήτα, δηλαδή τις ρυθμικές ταλαντώσεις που καταγράφονται μόνο σε εγκεφάλους ζωντανών.

«Στην περίπτωση του πειράματος του πανεπιστημίου του Γιέιλ, η πληθυσμιακή δραστηριότητα των νευρώνων στον εγκέφαλο των γουρουνιών δεν μπορούσε να αναστηθεί. Όμως στη δική μας περίπτωση, κατορθώσαμε να αναγεννήσουμε την ανταπόκριση από κύτταρα φωτοϋποδοχέων ακόμα και έως πέντε ώρες μετά τον θάνατο στον αμφιβληστροειδή ανθρώπου», συμπληρώνει με νόημα ο δρ. Φρανς Βίνμπεργκ, επίκουρος καθηγητής Οφθαλμολογίας στο πανεπιστήμιο τη Γιούτα.

«Η επιστημονική κοινότητα πρέπει τώρα να μελετήσει την ανθρώπινη όραση με τρόπους που απλά δεν είναι δυνατοί με τα πειραματόζωα. Ελπίζουμε ότι αυτό θα παρακινήσει τους συλλόγους δωρητών οργάνων, τους δωρητές και τις τράπεζες οφθαλμών, βοηθώντας τους να κατανοήσουν τις νέες συναρπαστικές δυνατότητες που προσφέρει αυτό το είδος της έρευνας», καταλήγει ο δρ Βίνμπεργκ.

Μπορείτε να δείτε εδώ την πλήρη επιστημονική δημοσίευση.