Σε μια από τις μεγαλύτερες έρευνες που έγιναν ποτέ για δίσκους που σχηματίζουν πλανήτες, μια ομάδα αστρονόμων από περισσότερες από δέκα χώρες μελέτησε πάνω από 80 νεαρά αστέρια του Γαλαξία μας, τα οποία μπορεί να έχουν πλανήτες που σχηματίζονται γύρω τους, προκειμένου να ρίξει φως στη συναρπαστική και πολύπλοκη διαδικασία του σχηματισμού των πλανητών.

Μέσα από εντυπωσιακές εικόνες, που τραβήχτηκαν με τη χρήση του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου (VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου (ESO) στη Χιλή, οι ερευνητές μελέτησαν συνολικά 86 αστέρια σε τρεις διαφορετικές αστροπαραγωγικές περιοχές του Γαλαξία μας: τον Ταύρο και τον Χαμαιλέοντα Ι, και οι δύο περίπου 600 έτη φωτός μακριά από τη Γη, και τον Ωρίωνα, ένα νέφος πλούσιο σε αέρια περίπου 1.600 έτη φωτός μακριά από εμάς, που είναι γνωστό ότι είναι τόπος γέννησης αρκετών άστρων με μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο.

Για την παρατήρηση των δίσκων η ομάδα χρησιμοποίησε το εξελιγμένο όργανο SPHERE που είναι τοποθετημένο στο VLT, το οποίο αποδίδει ευκρινείς εικόνες των δίσκων. Έτσι, η ομάδα μπόρεσε να απεικονίσει δίσκους γύρω από αστέρια με μάζα μόλις το μισό της μάζας του Ήλιου, οι οποίοι είναι συνήθως πολύ αχνοί για τα περισσότερα άλλα όργανα που είναι διαθέσιμα σήμερα. Πρόσθετα δεδομένα ελήφθησαν με τη χρήση του οργάνου X-shooter του VLT, το οποίο επέτρεψε στους αστρονόμους να προσδιορίσουν πόσο νέοι και πόσο μαζικοί είναι οι αστέρες. Επιπλέον, η διάταξη ραδιοτηλεσκοπίων ALMA στην έρημο Ατακάμα βοήθησε την ομάδα να κατανοήσει περισσότερα για την ποσότητα σκόνης που περιβάλλει ορισμένα από τα αστέρια.

Μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί περισσότεροι από 5.000 πλανήτες σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα εκτός του Ήλιου, συχνά σε συστήματα που διαφέρουν σημαντικά από το δικό μας Ηλιακό Σύστημα. Για να καταλάβουν πού και πώς προκύπτει αυτή η ποικιλομορφία, οι αστρονόμοι πρέπει να παρατηρήσουν τους πλούσιους σε σκόνη και αέρια δίσκους που περιβάλλουν νεαρά άστρα, δηλαδή τα ίδια τα λίκνα του σχηματισμού πλανητών.

Οι νέες εικόνες αναδεικνύουν αυτή την εξαιρετική ποικιλομορφία των δίσκων που σχηματίζουν πλανήτες. Η ομάδα μπόρεσε να αντλήσει αρκετές βασικές πληροφορίες από το σύνολο δεδομένων. Για παράδειγμα, στον Ωρίωνα διαπίστωσαν ότι αστέρια σε ομάδες δύο ή περισσότερων είχαν λιγότερες πιθανότητες να έχουν μεγάλους δίσκους σχηματισμού πλανητών.

Τα δεδομένα αυτά θα βοηθήσουν τους ερευνητές στην αποκάλυψη των μυστηρίων του σχηματισμού των πλανητών. Οι τρεις εργασίες της έρευνας δημοσιεύονται στο περιοδικό «Astronomy & Astrophysics».

This research brings together observations of more than 80 young stars that might have planets forming around them in spectacular discs. This small selection from the survey shows 10 discs from the three regions of our galaxy observed in the papers. V351 Ori and V1012 Ori are located in the most distant of the three regions, the gas-rich cloud of Orion, some 1600 light-years from Earth. DG Tau, T Tau, HP Tau, MWC758 and GM Aur are located in the Taurus region, while HD 97048, WW Cha and SZ Cha can be found in Chamaeleon I, all of which are about 600 light-years from Earth. The images shown here were captured using the Spectro-Polarimetric High-contrast Exoplanet REsearch (SPHERE) instrument mounted on ESO’s Very Large Telescope (VLT). SPHERE’s state-of-the-art extreme adaptive optics system corrects for the turbulent effects of Earth’s atmosphere, yielding crisp images of the discs around stars. The stars themselves have been covered with a coronagraph –– a circular mask that blocks their intense glare, revealing the faint discs around them. The discs have been scaled to appear roughly the same size in this composition.

Πηγή: ΑΠΕ