Όταν το 1962 ο Τζον Γκλεν έγινε ο πρώτος Αμερικανός αστροναύτης που πραγματοποίησε τροχιά γύρω από τη Γη, τραβώντας μάλιστα τις πρώτες, εντυπωσιακές για την εποχή αλλά ακόμη και για σήμερα, 61 χρόνια μετά, φωτογραφίες του πλανήτη μας από το διάστημα, κανείς δεν γνώριζε ότι το έκανε με μια απλή και φθηνή φωτογραφική κάμερα Minolta αξίας 40 δολαρίων.

Πάμε λοιπόν ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και να μάθουμε πώς μια απλή κάμερα αξίας $40 έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του μέλλοντος της εξερεύνησης του διαστήματος και έθεσε τις βάσεις για διαστημική φωτογραφία σε έναν μη επιστημονικό τομέα.

Έχουμε λοιπόν 1962 και η NASA επικεντρώνεται στον πρωταρχικό της στόχο, που είναι να πάει (και να φέρει πίσω σώο και αβλαβή) έναν άνθρωπο στο διάστημα. Είχαμε, άλλωστε, Ψυχρό Πόλεμο και οι ΗΠΑ έχαναν τον διαστημικό αγώνα από τη Ρωσία, η οποία προηγούταν ήδη ελέω Γιούρι Γκαγκάριν που, στις 12 Απριλίου του 1961, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα και μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη.

Η NASA, σχεδιάζοντας τα διαστημόπλοιά της, δεν σχεδίαζε καν να βάλει παράθυρα στα διαστημικά της οχήματα εκείνη την εποχή. Τελικά, η Υπηρεσία υποχώρησε και έβαλε παράθυρα στα διαστημόπλοια για δύο βασικούς λόγους: αφενός για να μετριάσουν το άισθημα κλειστοφοβίας των αστροναυτών της και αφετέρου για να ηρεμήσει τους ίδιους τους αστρονάυτες που έπρεπε να δουν προς τα πού πήγαιναν κα κατευθύνονταν.

Φτάνουμε λοιπόν στην ημερομηνία εκτόξευσης της ιστορικής αποστολής Mercury-Atlas 6 της 20ης Φεβρουαρίου 1962, η οποία είχε αναβληθεί ήδη 10 φορές λόγω τεχνικών προβλημάτων και καιρικών συνθηκών. Ο Τζον Γκλεν, ένας έμπειρος πιλότος και αστροναύτης, μόλις είχε αγοράσει μια κάμερα Ansco Autoset της Minolta, για μόλις 40 δολάρια από ένα φαρμακείο στο Cocoa Beach της Φλόριντα.

Αυτή η κάμερα ήταν μια από τις πρώτες μηχανές «αυτόματης έκθεσης» της αγοράς, ένα χαρακτηριστικό που την καθιστούσε ως την τέλεια επιλογή για τον Γκλεν καθώς δεν θα χρειαζόταν να ασχοληθεί με το διάφραγμα ή την ταχύτητα του κλείστρου, κάτι που ήταν ένα τεράστιο πλεονέκτημα για τον ίδιο. Η κάμερα είχε επίσης ενσωματωμένο φωτόμετρο σεληνίου και δεν απαιτούσε μπαταρίες για να λειτουργήσει. Όλα λειτουργούσαν μηχανικά.

Ο Γκλεν, με τη βοήθεια των μηχανικών της NASA, τροποποίησε την κάμερα με έναν τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να την χρησιμοποιήσει με τα ογκώδη γάντια του αστροναύτη. Οι μηχανικοί γύρισαν την κάμερα ανάποδα, τοποθέτησαν μια λαβή πιστολιού με ειδικά κουμπιά για τον έλεγχο τόσο του κλείστρου όσο και του γυρίσματος του φιλμ και μετακίνησαν το σημείο που έβαζε ο Γκλεν το μάτι του για να βλέπει στο κάτω μέρος, που ήταν αρχικά στο πάνω μέρος της κάμερας.

Όταν ο Γκλεν έφτασε τελικά στο διάστημα με το διαστημόπλοιο Friendship 7 στις 20 Φεβρουαρίου του 1962, είπε ότι «η κάμερα ήταν αρκετά εύκολη στη χρήση» και μάλιστα χρησιμοποίησε την μηδενική βαρύτητα προς όφελός του. «Όταν χρειαζόμουν και τα δύο χέρια», είπε, «απλώς άφησα την κάμερα και επέπλεε στον αέρα, εκεί μπροστά μου».

Κατά τη διάρκεια της αποστολής του, σε τρεις τροχιές, που διήρκεσε 4 ώρες και 55 λεπτά, ο Γκλεν τράβηξε τις πρώτες έγχρωμες φωτογραφίες της Γης χρησιμοποιώντας αυτήν την συγκεκριμένη και ειδικά μετατρεπόμενη κάμερα.

Ποιος ήταν ο Τζον Γκλεν

Ο Γκλεν γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου 1921 στο Κέιμπριτζ του Οχάιο και από μικρή ηλικία η μεγάλη του αγάπη ήταν οι πτήσεις. Προτού φτάσει σε αυτό το διαστημικό του επίτευγμα, ο Γκλεν ήταν πιλότος πολεμικών αεροσκαφών και υπηρέτησε σε δύο πολέμους, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Πόλεμο της Κορέας, ενώ ως πιλότος δοκιμών κατάφερε να καταρρίψει το ρεκόρ ταχύτητας σε διηπειρωτική πτήση.

Το 1962 ο Τζον Γκλεν έγινε ο πρώτος Αμερικανός αστροναύτης που πραγματοποίησε τροχιά γύρω από τη Γη, επί τέσσερις ώρες, 55 λεπτά και 23 δευτερόλεπτα. Στη συνέχεια, εξελέγη γερουσιαστής και υπηρέτησε από αυτή τη θέση επί 24 χρόνια. Οταν ανακοίνωσε ότι αποσύρεται, το 1997, είπε χαρακτηριστικά: «Ακόμα και σήμερα δεν υπάρχει θεραπεία για τα γενέθλια».

Η μακρά πολιτική του σταδιοδρομία τού επέτρεψε να επιστρέψει στο Διάστημα σε ηλικία 77 ετών και να ταξιδέψει στο διαστημικό λεωφορείο «Discovery», το 1998, κατακτώντας και το ρεκόρ του πιο ηλικιωμένου ανθρώπου που βρέθηκε ποτέ στο Διάστημα.

Πενήντα χρόνια αργότερα, το 2012, στην επέτειο εκείνης της πτήσης, ο Γκλεν ομολόγησε ότι εξακολουθούσε να νιώθει κάποια από τα ίδια συναισθήματα εκείνης της αποστολής. Ερωτηθείς δε αν φοβόταν, απάντησε «φόβο σαν αυτόν που δεν σου επιτρέπει να λειτουργήσεις, όχι. Δεν το επιτρέπει η εκπαίδευσή μας».

Άφησε την τελευταία του πνοή το 2016 στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Τζέιμς στο Κολόμπους του Οχάιο, όπου νοσηλευόταν και σήμερα το όνομά του έχει δοθεί σε ένα διαστημικό κέντρο και στο αεροδρόμιο του Κολόμπους του Οχάιο.