Αποδεικνύεται ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι καλή και στην επίλυση μυστηρίων που συνοδεύουν κάποια έργα τέχνης -όχι μόνο στη δημιουργία εφιαλτικών και διασκεδαστικών deepfake. Απ’ ό,τι φαίνεται, λοιπόν, ένας αλγόριθμος που αναπτύχθηκε στο Bradford μπορεί να έλυσε το μυστήριο πίσω από ένα αριστουργηματικό έργο τέχνης στην γκαλερί Πράδο της Μαδρίτης.

Εδώ και αιώνες, υπάρχει συζήτηση γύρω από τη Madonna della Rosa (Παναγία του Ρόδου): ήταν πράγματι ζωγραφισμένη από τον Ραφαήλ; Η τεχνητή νοημοσύνη, όπως φαίνεται, έχει βρει την απάντηση.

Η Madonna della Rosa απεικονίζει τη Μαρία, τον Ιωσήφ, τον Ιησού και τον νεαρό Ιωάννη τον Βαπτιστή. Ήδη από τον 19ο αιώνα, υπήρχαν αμφιβολίες για το αν ο Ραφαήλ ήταν ο καλλιτέχνης πίσω από αυτόν τον πίνακα. Ορισμένοι ιστορικοί τέχνης θεωρούσαν ότι η μορφή του Ιωσήφ ειδικότερα δεν έμοιαζε με έργο του μεγάλου αναγεννησιακού ζωγράφου, ενώ άλλοι πίστευαν ότι το τμήμα στο κάτω μέρος με το τριαντάφυλλο ήταν επίσης ζωγραφισμένο από κάποιον άλλον.

Η γκαλερί του Πράδο συνέχισε να αποδίδει τον πίνακα στον Ραφαήλ και ένας αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης φαίνεται να δικαιολογεί τη στάση της, τουλάχιστον ως επί το πλείστον. Αναπτύχθηκε από τον καθηγητή Hassan Ugail στο Πανεπιστήμιο του Bradford και η ανάλυση της τεχνητής νοημοσύνης υποδεικνύει ότι το μεγαλύτερο μέρος του πίνακα έχει φιλοτεχνηθεί από τον Ραφαήλ και ότι το κάτω μέρος είναι «κατά πάσα πιθανότητα» έργο του, με μόνο το πρόσωπο του Ιωσήφ να έχει ζωγραφιστεί από διαφορετικό καλλιτέχνη.

Ο Ugail λέει ότι ο αλγόριθμος εκπαιδεύτηκε σε 49 αδιαμφισβήτητα έργα του Ραφαήλ και μπορεί να αναγνωρίσει αυθεντικά κομμάτια με ακρίβεια 98%. Είπε ότι το μοντέλο μαθαίνει για τη ζωγραφική μελετώντας την παλέτα χρωμάτων, τις αποχρώσεις, τις πινελιές και τις τονικές αξίες που χρησιμοποιεί ο Ραφαήλ.

Οι αρχικές δοκιμές ήταν ασαφείς, υποδεικνύοντας πιθανότητα 60% να πρόκειται για έργο του Ραφαήλ, αλλά μια πιο λεπτομερής ανάλυση ανά τμήμα διαπίστωσε ότι το πρόσωπο του Ιωσήφ δεν ήταν έργο του Ραφαήλ. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Heritage Science.

Ο Howell Edwards, ομότιμος καθηγητής μοριακής φασματοσκοπίας του Bradford, ο οποίος συνυπογράφει την εργασία, δήλωσε: «Η ανάλυση του προγράμματος ΤΝ της δουλειάς μας έδειξε περίτρανα ότι ενώ οι τρεις μορφές της Παναγίας, του Χριστού και του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή είναι αναμφισβήτητα ζωγραφισμένες από τον Ραφαήλ, εκείνη του Αγίου Ιωσήφ δεν είναι και έχει ζωγραφιστεί από κάποιον άλλον – ενδεχομένως από τον Ρομάνο, όπως πιστεύουν ο zur Capellen και άλλοι».

Ο Ugail έδωσε στη δημοσιότητα τον κώδικα του αλγορίθμου του, ώστε να είναι διαθέσιμος στο κοινό για αντιγραφή. Η μελλοντική έρευνα θα εφαρμόσει την ίδια τεχνική στο έργο άλλων καλλιτεχνών.