Τον καταπληκτικό κόσμο ενός από τους σπουδαιότερους Έλληνες λογοτέχνες μάς προσκαλεί να γνωρίσουμε η έκθεση «Αντώνης Σαμαράκης-Μια διαδρομή στον 20ό αιώνα», που πραγματοποιείται στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» του Δήμου Αθηναίων.

Η έκθεση εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο και θα διαρκέσει έως τις 27 Απριλίου 2022, στο πλαίσιο του Λογοτεχνικού Έτους Αντώνη Σαμαράκη 2020, που λόγω πανδημίας καθυστέρησε να υλοποιηθεί. Διοργανώνεται από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με τη συνεργασία του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων και είναι αφιερωμένη στη ζωή και το έργο του συγγραφέα που ταυτίστηκε με την ελπίδα, τον ανθρωπισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ένα έργο που σημάδεψε την εποχή του και όχι μόνο, καθώς παραμένει πάντα επίκαιρο και διαχρονικό.

«Το σκεπτικό της έκθεσης ήταν, πρώτον, να υπάρχουν τεκμήρια, δηλαδή να αξιοποιηθούν ορισμένα από τα άπειρα τεκμήρια που η Ελένη Σαμαράκη έχει κρατήσει με πολύ μεγάλη ευσέβεια, σεβασμό και προσοχή. Το δεύτερο είναι να μπαίνεις μέσα και να “παίρνεις” την ατμόσφαιρα του Σαμαράκη. Δηλαδή, κάπως να νιώθεις ότι είναι εδώ αυτός ο καταπληκτικός, τρυφερός άνθρωπος, ο ιδιαίτερα κοινωνικός, που μιλούσε με τον ίδιο τρόπο στην τηλεφωνήτρια του ΟΤΕ και στον Μπουνιουέλ», δήλωσε η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Γραμμάτων του ΥΠΠΟΑ, Αθανασία Παπαθανασίου, χθες το απόγευμα, κατά την ξενάγηση που πραγματοποίησε για δημοσιογράφους η Ελένη Σαμαράκη, σύζυγος του συγγραφέα.

Σε αυτήν την καταπληκτική ξενάγηση οι παρευρισκόμενοι -μεταξύ των οποίων και η γγ Σύγχρονου Πολιτισμού, Ελένη Δουνδουλάκη- «ταξίδεψαν» σε έναν κόσμο γεμάτο πανανθρώπινες αξίες, τις οποίες ο συγγραφέας υπηρέτησε σε όλη τη ζωή του και αποτυπώνονται στο έργο του. Γνωστές και άγνωστες ιστορίες, που με μοναδικό τρόπο μοιράστηκε η Ελένη Σαμαράκη, φανέρωναν συνεχώς την απλότητα αλλά και το μεγαλείο ενός από τους πιο πολυδιαβασμένους και πολυμεταφρασμένους Έλληνες δημιουργούς, που μίλαγε με τον ίδιο τρόπο σε όλους, διάσημους και μη, αλλά «περισσότερο στους αδύναμους», όπως τόνισε η κ. Σαμαράκη. «Σήμερα, ο σκελετός και η καρδιά του βρίσκονται στο Μουσείο Ανατομίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών», ανέφερε η ίδια, πληροφορώντας την εντυπωσιασμένη ομήγυρη για ακόμα μία συγκλονιστική πτυχή του ανθρωπισμού του σπουδαίου δημιουργού: Τη δωρεά του σώματός του, σύμφωνα με την επιθυμία του, στο Εργαστήριο Ανατομίας της Σχολής.

Το γραφείο, η γραφομηχανή, τα παράσημά του, έγγραφα, άρθρα, προβολές και φωτογραφίες, ελληνικές και διεθνείς εκδόσεις των βιβλίων του, αλλά και έργα εικαστικών αφιερωμένα σε εκείνον, όπως του Γιάννη Μπουτέα και του Παναγιώτη Τέτση, αφίσες από ταινίες που στηρίχτηκαν σε βιβλία του, όπως «Το Λάθος» του Πίτερ Φλάισμαν, με τον Μισέλ Πικολί (στην ταινία ο συγγραφέας είχε έναν πολύ μικρό ρόλο), χειρόγραφα του ίδιου, αλλά και επιστολές του Μισέλ Πικολί, της Λιλής Ιακωβίδη, ακόμα και της Αγκάθα Κρίστι που έγραφε με θαυμασμό για το έργο του, γραμματόσημα από την Αναμνηστική Σειρά Γραμματοσήμων των ΕΛΤΑ «Νεοέλληνες Λογοτέχνες-Ποιητές-Πεζογράφοι» διατρέχουν την έκθεση, που δομείται και αναπτύσσεται πάνω σε μία νοητή γραμμή ενός εντυπωσιακού χρονολογίου. Πρόκειται για ένα χρονολόγιο προσωπικό και δημόσιο, που διασχίζει περισσότερες από οκτώ δεκαετίες του γεμάτου με σημαντικά γεγονότα 20ού αιώνα, ξεκινώντας από τη γέννηση του τιμώμενου δημιουργού, το 1919, έως και τον θάνατό του, το 2003.

Την έκθεση επιμελείται ο αρχιτέκτων Γιώργος Ρυμενίδης και πραγματοποιείται με την ολόψυχη προσφορά και συμβολή της Ελένης Σαμαράκη, η οποία έδωσε ανεπιφύλακτα πλήρη πρόσβαση στο προσωπικό αρχείο της, υπό την εποπτεία της Διεύθυνσης Γραμμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού του υπουργείου Πολιτισμού, καθώς και με την υποστήριξη της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων, στην οποία η σύζυγος του συγγραφέα δώρισε πρόσφατα ένα σημαντικό κομμάτι του αρχείου του.

Η έκθεση αναμένεται να ταξιδέψει και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, ενώ μετά την περιοδεία της θα πάρει μόνιμη θέση στο αρμόδιο τμήμα της Βουλής. «Και κάτι ακόμα. Στην Ελλάδα δεν έχει ξεκινήσει, αλλά είναι μέσα σ’ αυτά που θα γίνουν τα επόμενα χρόνια εκ των ουκ άνευ. Ο τομέας λογοτεχνικός τουρισμός και τα λογοτεχνικά μουσεία σε όλον τον κόσμο είναι σε πάρα πολύ μεγάλη ανάπτυξη. Αυτή η έκθεση είναι στημένη έτσι ώστε να μπορούσε να πλαισιώσει κι ένα λογοτεχνικό μουσείο Αντώνη Σαμαράκη. Με την ίδια λογική είναι στημένη και η έκθεση για τον Ιάκωβο Καμπανέλλη. Είναι ένας καινούργιος τρόπος αντιμετώπισης των συγγραφέων μας», σημείωσε η κ. Παπαθανασίου.

Το όνομα του Αντώνη Σαμαράκη, που αποτύπωσε στο έργο του τη σκέψη του καθημερινού ανθρώπου για τον ολοκληρωτισμό και την κρατική εξουσία, τον πόλεμο, την πυρηνική απειλή, τον βαθύτατο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και τις ιδιαιτερότητές της, ταυτίστηκε, επίσης, με τα ανθρώπινα δικαιώματα των παιδιών, καθώς υπήρξε για πολλά χρόνια Πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNICEF και ψυχή του θεσμού της Βουλής των Εφήβων. Μέσα από τα εκθέματα, που προέρχονται από όλο το φάσμα της ζωής του, αναδεικνύονται οι άρρηκτα συνδεδεμένες πορείες του συγγραφέα, τόσο η προσωπική όσο και η καλλιτεχνική, προβάλλεται το συγγραφικό και το ανθρωπιστικό έργο του, ενώ παράλληλα καλύπτεται ιστορικά, κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά μία μεγάλη χρονική περίοδος της ελληνικής ιστορίας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ