Πολλοί ήταν αυτοί που πήγαν στην πόλη Βακαρίσες κοντά στη Βαρκελώνη τη δεκαετία του 1970, με το όνειρο να αποκτήσουν ένα σπίτι με μεγάλο κήπο και πισίνα για να μπορούν να απολαμβάνουν με άνεση τα ζεστά καλοκαίρια.

Αλλά τώρα αυτός ο τρόπος ζωής απειλείται καθώς η σοβαρή ξηρασία αναγκάζει τις αρχές να καταφεύγουν σε ολοένα και πιο αυστηρά μέτρα για την εξοικονόμηση νερού, όπως περιορισμοί στην πλήρωση της πισίνας.

Ο νόμος που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τις επόμενες ημέρες θα απαγορεύει τους κατοίκους στη βορειοανατολική περιοχή της Καταλονίας, όπου βρίσκεται η Βακαρίσες, να ξαναγεμίζουν τις άδειες πισίνες παρόλο που οι ασυνήθιστα υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες αποτελούν ένδειξη ότι το φετινό καλοκαίρι θα είναι εξίσου δύσκολο με το περυσινό, ένα από τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ. Ο νόμος δεν θα αφορά δημόσιες πισίνες ή ξενοδοχεία.

Η διαχείριση νερού γίνεται επίμαχο ζήτημα καθώς η Ισπανία ετοιμάζεται για τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές αυτό τον μήνα και για βουλευτικές αργότερα φέτος, και ενώ αγρότες και άλλοι επαγγελματίες προσπαθούν να εξασφαλίσουν αυτό το αγαθό που φαίνεται να βρίσκεται ολοένα και περισσότερο σε έλλειψη.

Η Ισπανία έχει μία πισίνα για κάθε 37 κατοίκους και αυτές, επίσης, βρίσκονται τώρα στο επίκεντρο.

Στη Βακαρίσες, μια πόλη με πάνω από 12 διαμερίσματα, οι κάτοικοι ετοιμάζονται για ένα ακόμα δύσκολο καλοκαίρι αφού πέρυσι σημείωθηκαν διακοπές νερού για 16 ώρες πέρυσι όταν μειώθηκαν τα αποθέματα του υδροφόρου ορίζοντα. Ο δήμαρχος Άντονι Μασάνα χαρακτήρισε τους περιορισμούς για τις πισίνες «απαραίτητο μέτρο» και τόνισε ότι η πόλη καταβάλλει προσπάθειες για νέες γεωτρήσεις.

«Λόγω της κλιματικής αλλαγής, βλέπουμε ολοένα και λιγότερες βροχές και νερό. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να επανεξετάσουμε, να προσαρμόσουμε το μοντέλο μας σε μια (νέα) πραγματικότητα», δήλωσε ο Μασάνα.

Η Καταλονία είναι μια από τις πλέον άνυδρες περιοχές στην Ισπανία, με κάποιους ταμιευτήρες να βρίσκονται μόλις στο 7% της χωρητικότητάς τους. Ο φετινός Απρίλιος ήταν ο θερμότερος και ο πιο ξηρός στην Ισπανία από το 1961 που άρχισαν να διατηρούνται τα σχετικά αρχεία, σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία AEMET.

Άδικος στιγματισμός

Η Βακαρίσες έγινε γνωστή στην περιοχή για τις πολλές πισίνες της. Με πληθυσμό 7.000 κατοίκων και πάνω από 1.500 καταγεγραμμένες πισίνες, υπάρχει μία για κάθε πέντε κατοίκους, αν και σύμφωνα με τον αστικό μύθο ο αριθμός αυτός είναι πολλαπλάσιος.

«Εάν πας κάπου, ο κόσμος σε ρωτά από πού είσαι και όταν λες ότι είσαι από τη Βακαρίσες, λένε: ‘Α, την πόλη με τις 30.000 πισίνες’», δήλωσε η Αντόνια Λεόν Γκαρθία, κάτοικος της περιοχής. «Αρχίζει να γίνεται ενοχλητικό».

Ενώ η πισίνα της μένει άδεια εδώ και πέντε χρόνια από τότε που μεγάλωσαν τα παιδιά της, η 61χρονη Γκαρθία λέει ότι η πόλη στιγματίζεται άδικα για τις πισίνες που υπάρχουν εκεί.

Οι περισσότερες πισίνες στην πόλη σπάνια ξαναγεμίζουν, και όταν συμβαίνει αυτό, συνήθως γίνεται με νερό που μεταφέρεται με υδροφόρες από περιοχές εκτός της πόλης, δήλωσε η Γκαρθία. Οι πισίνες αποτελούν τον αποδιοπομπαίο τράγο για την έλλειψη μιας συνεκτικής πολιτικής για τη διαχείριση του νερού στην Ισπανία, δήλωσε η ίδια. Οι αρχές θα πρέπει να επενδύσουν σε περισσότερες μονάδες αφαλάτωσης και καθαρισμού προκειμένου να λειτουργούν συμπληρωματικά στα υδάτινα αποθέματα του υδροφόρου ορίζοντα και των ταμιευτήρων, πρόσθεσε.

Την άποψη αυτή συμμερίζεται ο Γκονσάλο Ντελακαμάρα, διευθυντής στο Κέντρο IE για το Νερό και την Κλιματική Αλλαγή στη Μαδρίτη. Ενώ η χρήση νερού για την πλήρωση μιας πισίνας σε περίοδο ξηρασίας είναι ανεύθυνη κίνηση, το μεγαλύτερο μέρος των υδάτινων πόρων καταναλώνονται από τον αγροτικό τομέα, που αντιστοιχεί στο 70% της χρήσης νερού, δήλωσε.

Σύμφωνα με τον Ντελακαμάρα, η Ισπανία δεν έχει κεντρική πολιτική για τη διαχείριση νερού που μπορεί να δώσει κίνητρα στους αγρότες να χρησιμοποιούν πιο ακριβό αφαλατωμένο νερό για άρδευση, με τις αποφάσεις για τα τέλη ύδρευσης να βαρύνουν τις δημοτικές αρχές. Είναι ένα σύστημα που «υπόκειται σε τεράστιες αλλαγές κατά τη διάρκεια προεκλογικών περιόδων κατά τις οποίες όλοι οι δήμαρχοι υπόσχονται φθηνότερο νερό εν μέσω κλιματικής αλλαγής και ξηρασίας», πρόσθεσε.

Κατασκευαστική άνθηση

Στο νησί της Μαγιόρκα, κατά το 2015-2021 κατασκευάζονταν κατά μέσο όρο 17 πισίνες την εβδομάδα, ή 880 κατ’ έτος, σύμφωνα με μελέτη της περιβαλλοντικής μκο Terraferida.

Ο Μάσια Μπλάσκες, καθηγητής γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο των Βαλεαρίδων Νήσων, δήλωσε ότι το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές πισίνες συνδέεται με την άνθηση στον τομέα ακινήτων για παραθεριστικές κατοικίες, κυρίως για τους Βορειοευρωπαίους.

Σε μια προσπάθεια να ανακόψουν την τάση αυτή, οι αρχές στις Βαλεαρίδες περιόρισαν την κατασκευή νέων πισινών στις μη αστικές περιοχές σε μία ανά ακίνητο και με όριο στον όγκο νερού.

Ξενοδοχείο στη Μαγιόρκα

Στην Καταλονία, ο νέος νόμος εξαιρεί τις δημόσιες πισίνες, αυτές σε ξενοδοχεία ή σε μεγάλα συγκροτήματα, ύστερα από τις πιέσεις δημάρχων της περιοχής, που υποστήριξαν ότι οι δημόσιες πισίνες είναι «κλιματικά καταφύγια» σε μια χώρα που αναμένεται να βιώσει ολοένα και πιο θερμά καλοκαίρια.

Η Βακαρίσες, στο μεταξύ, συνεχίζει να πουλά το όνειρο ενός σπιτιού έξω από την πόλη. Σε μια άδεια έκταση προς πώληση κοντά στο σπίτι της Γκαρθία, μια διαφήμιση που δείχνει ένα σπίτι με πισίνα, λέει στους υποψήφιους αγοραστές: «Το ιδανικό μέρος για να χτίσετε το μέλλον σας».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ