Αυξημένα φαίνεται να είναι το φετινό χειμώνα τα περιστατικά στρεπτόκοκκου Α σε παιδιά αλλά και η ιλαρά σε περιοχές της χώρες όπου έχει γίνει ελλιπής εμβολιασμός το προηγούμενο διάστημα, κυρίως εξαιτίας της αναστάτωσης που προκάλεσε η πανδημία.

Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό και κάποιοι το σχετίζουν γενικά με την πανδημία… Πάντως, δεν πρέπει να μπερδεύουμε τις ιογενείς λοιμώξεις για τις οποίες υπάρχει πρόληψη μέσω του εμβολιασμού (ιλαρά) με μικροβιακές – βακτηριακές λοιμώξεις για τις οποίες δεν υπάρχει πραγματικά πρόληψη αλλά μόνο …προσοχή και γρήγορη μεταφορά του παιδιού σε νοσοκομείο.

Μία 9χρονη έχασε χθες τη ζωή της μέσα στο νοσοκομείο στο Διδυμότειχο δύο ώρες αφού τη μετέφερε εκεί σε άσχημη κατάσταση η μητέρα της και πριν προλάβουν να την μεταφέρουν στο Πανεπιστημιακό της Αλεξανδρούπολης… Αιτία ο στρεπτόκοκκος.
Παρόμοιο τραγικό περιστατικό είχαμε στα τέλη Δεκεμβρίου όταν κατέληξε μέσα σε 3 ώρες αφού μεταφέρθηκε στο Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» ένας 8χρονος με στρεπτόκοκκο.

Ενώ και στις αρχές Ιανουαρίου θρηνήσαμε στη Θεσσαλονίκη κι ένα 4χρονο αγοράκι που έφτασε στο Ιπποκράτειο θετικό στον στρεπτόκοκκο Α και στον RSV.

Την ίδια ώρα, παρουσιάζεται και στη χώρα μας αύξηση στα κρούσματα ιλαράς. Την Παρασκευή πραγματοποιήθηκε στον ΕΟΔΥ άτυπη συνάντηση σε επιχειρησιακό επίπεδο, στην οποία εξετάστηκε η σύσταση ομάδας εργασίας με ρόλο την οργάνωση παρεμβάσεων που θα προλάβουν ένα «κύμα» ιλαράς στη χώρα. Η κινητοποίηση του Οργανισμού κατευθύνεται από την αξιοσημείωτη αύξηση περιστατικών ιλαράς στην Ευρώπη το 2023. Όπως προκύπτει άλλωστε από έγκυρες πηγές, καταγράφεται ήδη τοπική έξαρση κρουσμάτων στην Κρήτη.

Το iEidiseis επικοινώνησε με τον παιδίατρο Γιώργο Τρίμη, που είναι ο πλέον αρμόδιος να μάς ενημερώσει πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αύξηση των λοιμώξεων σε παιδιά το τελευταίο διάστημα…

«Οι λοιμώξεις είναι ένα φαινόμενο που απειλεί μόνιμα την ανθρωπότητα. Το απέδειξε εμφατικά η πρόσφατη πανδημία. Το τελευταίο διάστημα έχουμε έξαρση δύο απειλητικών νοσημάτων, της ιλαράς και του στρεπτόκοκκου, πλην της γρίπης, της COVID-19 και του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) που διανύουν τη χειμερινή έξαρση.

Η ιλαρά είναι ένα νόσημα άκρως μεταδοτικό (πολλαπλάσιο της μεταδοτικότητας της COVID-19), από το οποίο όμως μπορούμε να προστατευτούμε με ένα άκρως αποτελεσματικό εμβόλιο. Δυστυχώς όμως ακόμη και στην Ευρώπη υπάρχουν πολλοί ανεμβολίαστοι ενήλικοι, την ώρα που και στα παιδιά η εμβολιαστική κάλυψη δεν είναι αυτή που πρέπει (95% με δύο δόσεις), με αποτέλεσμα να μην υψώνεται τείχος ανοσίας, ο ιός να κυκλοφορεί και να προσβάλλει κατά κανόνα ανεμβολίαστους.

Το τελευταίο διάστημα, από το 2023, υπάρχει έξαρση κρουσμάτων ιλαράς σε κάποιες χώρες της Ευρώπης, όπως η Ρουμανία με πάνω από 3.000 κρούσματα, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Αυστρία. Χρειάζεται εγρήγορση και άμεσος εμβολιασμός όλων των ανεμβολίαστων που δεν έχουν νοσήσει και έχουν γεννηθεί μετά το 1970 (οι μεγαλύτεροι θεωρείται ότι έχουν όλοι νοσήσει).

Οι δόσεις είναι δύο με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων, αν κάποιος σε οποιαδήποτε ηλικία έχει κάνει μία δόση, χρειάζεται άμεσα να κάνει μία δεύτερη. ‘Ήδη τα κρούσματα ιλαράς ξεκίνησαν και στην Ελλάδα. Καταγράφηκαν ήδη δύο εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα που αφορούσαν σε ενήλικες με πρότερη επαφή με άτομο που διαμένει σε χώρα με έξαρση κρουσμάτων ιλαράς. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, διερευνάται η πιθανότητα και άλλων δύο κρουσμάτων μεταξύ των επαφών των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό)».

Σχετικά με τον στρεπτόκοκκο

Αντιθέτως, όπως εξηγεί στο iEidiseis ο κ. Τρίμης, «για το στρεπτόκοκκο της ομάδας Α δεν υπάρχει εμβόλιο. Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α, γνωστός και ως πυογόνος στρεπτόκοκκος ή GAS (Group A Streptococcus) είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις στον άνθρωπο, συνήθως ήπιες.

Αποτελεί ένα από τα πιο συχνά αίτια φαρυγγοαμυγδαλίτιδας στα παιδιά σχολικής ηλικίας, ενώ αρκετά συχνά προκαλεί λοιμώξεις και στο δέρμα. Αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι η έξαρση στην Ευρώπη από το τέλος του 2022 των διεισδυτικών λοιμώξεων από το συγκεκριμένο μικρόβιο.

Ειδικότερα, πολύ σπάνια, ο στρεπτόκοκκος Α διαφεύγει από το δέρμα ή το λαιμό και προκαλεί μια κατάσταση που είναι γνωστή ως διεισδυτική στρεπτοκοκκική νόσο της ομάδας Α (iGAS-invasive Group A Streptococcus).

Αυτό οδηγεί σε σοβαρές ασθένειες ή ακόμα και σήψη, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων της κυκλοφορίας του αίματος, των αρθρώσεων, των οστών, των μυών, των πνευμόνων, του εγκεφάλου ή των βαθιών στρωμάτων του δέρματος. Από την αρχή του έτους 2023 και μέχρι τις 11 Ιανουαρίου 2024, στην Ελλάδα έχουν δηλωθεί 89 περιστατικά iGAS, 40 σε ενήλικες και 49 σε παιδιά ηλικίας στην πλειοψηφία τους κάτω των δέκα ετών. Μεταξύ των περιστατικών περιλαμβάνονται 22 θάνατοι, 10 σε παιδιά ηλικίας δώδεκα μηνών ως οκτώ ετών και 12 σε ενήλικες στην πλειοψηφία τους με υποκείμενα νοσήματα, ενώ δυστυχώς σήμερα καταγράφηκε ένας ακόμη θάνατος σε παιδί 9 ετών.

Η αύξηση των κρουσμάτων στα παιδιά μπορεί να σχετίζεται με την πρόσφατη αυξημένη κυκλοφορία των αναπνευστικών ιών, όπως του ιού της εποχικής γρίπης και του RSV, καθώς η συλλοίμωξη με ιό και στρεπτόκοκκο ομάδας Α μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διεισδυτικής νόσου από iGAS, όπως επισημαίνει ο ΕΟΔΥ.

Ρωτήσαμε το γιατρό αν υπάρχει πρόληψη και με την ιδιότητά του ως επικεφαλής του Ιατρικού Τμήματος Εμβολίων και Λοιμώξεων στην MSD Ελλάδας… Αν μπορούμε δηλαδή να κάνουμε κάτι για να προστατεύσουμε τα παιδιά;

«Πρόληψη, αφού δεν υπάρχει εμβόλιο, είναι η έγκαιρη διάγνωση και η λήψη θεραπείας: τα παιδιά με αυτή την κατάσταση πρέπει να αντιμετωπίζονται στο νοσοκομείο με ενδοφλέβια αντιβιοτικά. Για την πρόληψη της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο είναι σημαντική η καθημερινή και ορθή εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και της υγιεινής των χεριών, καθώς και η εφαρμογή μέτρων ατομικής προστασίας.

Η αποφυγή του συγχρωτισμού, ειδικά με άτομα με πυρετό, φαρυγγαλγία και άλλα συμπτώματα, και ο σωστός αερισμός των κλειστών χώρων είναι σημαντικά μέτρα, καθώς και η κοινωνική αποστασιοποίηση των ατόμων που νοσούν ώστε να περιχαρακωθεί κατά τον δυνατό η εξάπλωση της λοίμωξης.

Πιο συγκεκριμένα συνίσταται περιορισμός των ατόμων που νοσούν σε κατ’ οίκον παραμονή, τουλάχιστον για ένα εικοσιτετράωρο μετά την έναρξη της αντιβιοτικής τους αγωγής. Οι γονείς και οι ίδιοι ο ενήλικοι πρέπει να είναι σε εγρήγορση σε περίπτωση που εμφανίζουν συμπτώματα αμυγδαλίτιδας (πονόλαιμο, πυρετό, διόγκωση αδένων στο λαιμό) και να αναζητούν ιατρική συμβουλή».

Πηγή: iEidiseis