Από τότε που οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία στο Αφγανιστάν το 2021, τα ανθρώπινα δικαιώματα και ιδιαίτερα τα δικαιώματα των γυναικών βρίσκοναι σε συνεχή απειλή. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, το Αφγανιστάν είναι σήμερα η μοναδική χώρα στον κόσμο, στην οποία οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να φοιτήσουν σε πανεπιστήμιο. Μέσα σε λίγους μήνες οι Ταλιμπάν έδιωξαν τις περισσότερες γυναίκες που εργάζονταν στη δημόσια διοίκηση. Η Διεθνής Αμνηστία επισημαίνει ότι από τότε που εγκαθιδρύθηκε πάλι το ισλαμιστικό καθεστώς στην Καμπούλ, εκατομμύρια γυναίκες στερούνται στοιχειώδη ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα. Ο αποκλεισμός τους από τα πανεπιστήμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, η απαγόρευση να επιστρέψουν στις εργασίες τους, να πάρουν ταξί μόνες τους και επισκεφτούν δημόσια πάρκα και γυμναστήρια, να εμφανιστούν δημόσια χωρίς χιτζάμπ ή μπούρκα είναι μόνο κάποια παραδείγματα από έναν κατάλογο περιορισμών που ολοένα και αυξάνεται.
Η πιο πρόσφατη προσθήκη αφορά την απαγόρευση πώλησης αντισυλληπτικών σε δύο από τις κυριότερες πόλεις του Αφγανιστάν, καθώς σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Guardian, οι Ταλιμπάν υποστηρίζουν ότι η χρήση τους από γυναίκες αποτελεί μια «δυτική συνωμοσία» για τον έλεγχο του μουσουλμανικού πληθυσμού.
Πηγαίνοντας από πόρτα σε πόρτα, απείλησαν μαίες και έδωσαν εντολή σε φαρμακεία να βγάλουν από τα ράφια τους οποιαδήποτε μέθοδο αντισύλληψης. « Ελέγχουν τακτικά κάθε φαρμακείο στην Καμπούλ και έχουμε σταματήσει να πουλάμε τα προϊόντα», είπε ιδιοκτήτης επιχείρησης στην πόλη. Άλλοι φαρμακοποιοί στην Καμπούλ και στο Μαζάρ-ι-Σαρίφ επιβεβαίωσαν ότι τους δόθηκε εντολή να μην έχουν στις αποθήκες τους οποιαδήποτε αντισυλληπτικό φάρμακο. Προϊόντα, «όπως τα αντισυλληπτικά χάπια και οι ενέσεις Depo-Provera δεν επιτρέπεται να υπάρχουν στο φαρμακείο από την αρχή αυτού του μήνα και φοβόμαστε πολύ να πουλήσουμε το υπάρχον απόθεμα», είπε ένας άλλος ιδιοκτήτης καταστήματος.
«Ο έλεγχος των Ταλιμπάν όχι μόνο στο ανθρώπινο δικαίωμα των γυναικών να εργάζονται και να σπουδάζουν, αλλά τώρα και στο σώμα τους, είναι εξωφρενικός» σχολίασε η Σάμπναμ Νασίμι, αφγανικής καταγωγής ακτιβίστρια στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Η πρόσβαση σε υπηρεσίες οικογενειακού προγραμματισμού και αντισύλληψης χωρίς καταναγκασμό συνιστά θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Οι γυναίκες έχουν δικαίωμα στην αυτονομία, στην ισότητα, στη σεξουαλική υγεία, την αναπαραγωγική υγεία, σε άλλα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και τελικά στη ζωή»
Ακόμα και πριν αναλάβουν την εξουσία οι Ταλιμπαν, η πρόσβαση σε πληροφορίες για την αντισύλληψη, τη μητρική υγεία και τον οικογενειακό προγραμματισμό ήταν περιορισμένη ως και μηδαμινή. Σύμφωνα με μία έκθεση του Human Rights Watch, οι γυναίκες στο Αφγανιστάν έχουν περισσότερα παιδιά από αυτά που θέλουν λόγω της ελλιπούς πρόσβασης σε σύγχρονη αντισύλληψη. Η νέα αυτή απόφαση εγείρει ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους, καθώς σύμφωνα με την έκθεση, σε μια χώρα, που έχει ήδη ένα εύθραυστο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, «οι γυναίκες αντιμετωπίζουν κυήσεις υψηλού κινδύνου και να πραγματοποιούν επεμβάσεις που θα μπορούσαν να γίνουν με μεγαλύτερη ασφάλεια αν είχαν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν σύγχρονες πρακτικές».
Μία 17χρονη, που παντρεύτηκε πριν δύο χρόνια στη Μαζάρ-ι-Σαρίφ και έχει μία κόρη 18 μηνών, δήλωσε στον Guardian. «Χρησιμοποιούσα κρυφά αντισυλληπτικά για να αποφύγω την άμεση εγκυμοσύνη. Θέλω να μεγαλώσω καλά την κόρη μου με κατάλληλες εγκαταστάσεις υγείας και εκπαίδευσης, αλλά τα όνειρά μου γκρεμίστηκαν όταν η μαία με ενημέρωσε την περασμένη εβδομάδα ότι δεν είχε αντισυλληπτικά χάπια ή ενέσεις να μου προσφέρει», είπε. «Άφησα την εκπαίδευση για να παντρευτώ και δεν θέλω η μοίρα της κόρης μου να είναι ίδια με τη δική μου. Αναζητώ ένα διαφορετικό μέλλον για την κόρη μου. Η τελευταία ελπίδα να σχεδιάσω τη ζωή μου τελείωσε» πρόσθεσε.
Ακτιβιστές καλούν τους Ταλιμπάν να συμμορφωθούν με τις διεθνείς συμφωνίες για την καθολική πρόσβαση στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία. «Η πρόσβαση στην αντισύλληψη και το δικαίωμα στον οικογενειακό προγραμματισμό δεν είναι μόνο θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι επίσης κεντρικό για την ενδυνάμωση των γυναικών και την απελευθέρωση μιας χώρας από τη φτώχεια», είπε η Νασίμι εξηγώντας πως αποδεδειγμένα το Κοράνι δεν απαγορεύει ούτε τη χρήση αντισύλληψης ούτε τον έλεγχο της εγκυμοσύνης.
Με πληροφορίες από: TheGuardian, Human Rights Watch
