Σχεδόν εννιακόσιοι άνθρωποι εκτελέστηκαν το 2022 σε 20 χώρες, αριθμός άνευ προηγουμένου από το 2017, καταγγέλλει η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία στην ετήσια έκθεσή της για τη θανατική ποινή που δίνει στη δημοσιότητα σήμερα, καταγγέλλοντας τη «φονική φρενίτιδα» που έχει καταλάβει κατ’ αυτήν τις αρχές ορισμένων κρατών, αναφέρει το ΑΠΕ.
«Ο αριθμός των εκτελέσεων που καταγράφτηκαν το 2022 έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων πέντε ετών, καθώς οι [αρχές στις] χώρες στις οποίες οφείλεται κυρίως το ρεκόρ αυτό, στη Μέση Ανατολή και στη βόρεια Αφρική, καταλήφθηκαν από δολοφονική φρενίτιδα», στηλιτεύει η ΜΚΟ.
Η οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταμέτρησε 883 εκτελέσεις σε 20 χώρες το 2022, αριθμό αυξημένο κατά 53% σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά.
«Αυτή η θεαματική αύξηση των εκτελέσεων, που δεν συμπεριλαμβάνει χιλιάδες άλλες που πιθανόν έγιναν στην Κίνα την περασμένη χρονιά, οφείλεται κυρίως σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής, όπου οι αριθμοί που καταγράφτηκαν αυξήθηκαν από τις 520 [εκτελέσεις] το 2021 στις 825 το 2022», τονίζει η Διεθνής Αμνηστία.
Ο αριθμός των εκτελέσεων στο Ιράν αυξήθηκε από τις 314 το 2021 στις 576 το 2022, τριπλασιάστηκε στη Σαουδική Αραβία, από τις 65 στις 196 –αυτός είναι ο υψηλότερος αριθμός που έχει καταγράψει η ΜΚΟ στο σουνιτικό βασίλειο σε 30 χρόνια–, ενώ στην Αίγυπτο εκτελέστηκαν 24 άνθρωποι πέρυσι, σύμφωνα με την έκθεση.
Η Σαουδική Αραβία έφθασε στο σημείο «να εκτελέσει 81 φυλακισμένους μέσα σε μια μέρα μόνο», τονίζει η γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, η Ανιές Καλαμάρ.
Καταγγέλλει επίσης στο Ιράν, στο πλαίσιο «της απελπισμένης προσπάθειας» των αρχών «να τερματίσουν τον λαϊκό ξεσηκωμό», εκτελέστηκαν άνθρωποι «απλούστατα επειδή άσκησαν το δικαίωμά τους να διαδηλώσουν».
Η Διεθνής Αμνηστία υπογραμμίζει ότι ο συνολικός αριθμός των εκτελέσεων σε παγκόσμια κλίμακα το 2022 ήταν στην πραγματικότητα «πολύ πιο υψηλός» λόγω της «μυστικότητας που περιβάλλει την ποινή του θανάτου» και εμποδίζει την ακριβή αποτίμηση της κατάστασης σε χώρες όπως «η Κίνα, η Βόρεια Κορέα και το Βιετνάμ».
«Αν και ο ακριβής αριθμός των ανθρώπων που εκτελέστηκαν στην Κίνα είναι άγνωστος, η χώρα αυτή είναι σαφές πως παρέμεινε αυτή που εκτελεί τους περισσότερους», πρόσθεσε η ΜΚΟ.
Στην έκθεση πάντως γίνεται λόγος για μια «αχτίδα ελπίδας»: ακόμη έξι χώρες προχώρησαν στην κατάργηση, πλήρως ή εν μέρει, της ποινής του θανάτου το 2022.
Το Καζακστάν, η Παπούα Νέα Γουινέα, η Σιέρα Λεόνε και η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία προχώρησαν στην κατάργηση της θανατικής ποινής για όλα τα εγκλήματα, ενώ στην Ισημερινή Γουινέα και στη Ζάμπια δεν επιβάλλεται πλέον παρά για ιδιαζόντως ειδεχθή εγκλήματα του ποινικού δικαίου.
Εκτελέσεις και θανατική ποινή
Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, από τα συνολικά 195 κράτη-μέλη του ΟΗΕ:
– 111 χώρες κατάργησαν εντελώς τη θανατική ποινή, (συμπεριλαμβανομένων των Νήσων Κουκ και του Νιούε)
– 7 κράτη τη διατηρούν, όμως μόνο για εξαιρετικές περιπτώσεις (π.χ. για εγκλήματα σε εμπόλεμες περιόδους)
– 24 χώρες διατηρούν νομοθεσία που επιτρέπει τη χρήση της θανατικής ποινής για εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου, ωστόσο στα κράτη αυτά δεν έχει εφαρμοστεί η θανατική ποινή τουλάχιστον για τα τελευταία 14 χρόνια.
– 53 χώρες διατηρούν τη θανατική ποινή τόσο στη νομοθεσία τους όσο και στην πράξη. Οι χώρες αυτές αποτελούσαν κατά προσέγγιση το 66% του παγκόσμιου πληθυσμού το 2012, αν και ο αριθμός των χωρών που την έχουν σε ισχύ σταδιακά μειώνεται.
Σημείωση: Στις χώρες που αναγράφονται στους πίνακες, περιλαμβάνονται και εξαρτημένα εδάφη, ειδικές διοικητικές περιοχές και μη αναγνωρισμένα διεθνώς κράτη ή εδάφη.
Οι παραπάνω πληροφορίες είναι ενημερωμένες για το 2022 οπότε η θανατική ποινή καταργήθηκε στη Παπούα Νέα Γουινέα, στη Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, στην Ισημερινή Γουινέα και τη Ζάμπια.
Χώρες που έχουν τη θανατική ποινή σε ισχύ
Στα κράτη και εδάφη αυτά, η εσχάτη των ποινών είναι σε ισχύ. Στη λίστα περιλαμβάνονται κυρίως χώρες από την Ευρύτερη Μέση Ανατολή καθώς και υποανάπτυκτα και φτωχά κράτη της Ασίας και Αφρικής, στα οποία επικρατεί η ακυβερνησία, τα δικτατορικά καθεστώτα, ενώ πολλά έχουν έντονο και το Ισλαμικό στοιχείο (όπως για παράδειγμα το Ιράν και το Αφγανιστάν).
Δεν λείπουν όμως και δημοκρατικές χώρες, όπως η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες (αν και έχει καταργηθεί ή ανασταλεί σε περίπου 30 πολιτείες, με πλήρη κατάργηση σε 23 από αυτές).