Δεν είναι πολλά τα στοιχεία εκείνα που κάνουν έναν φωτογράφο ξεχωριστό: το πρώτο είναι η αισθητική των φωτογραφιών του και το δεύτερο το πόσο πρωτοπόρος και τολμηρός μπορεί να είναι, σε φωτογραφικούς όρους.
Ο Σκοτσέζος Rankin έχει καταφέρει και τα δυο και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως σχεδόν η πλειοψηφία των ελλήνων φωτογράφων έχει επηρεαστεί απ’ την φωτογραφική του ματιά: οι περισσότεροι απ’ αυτούς θαυμάζουν τόσο πολύ τις δουλειές του που θα το παραδεχτούν ανοιχτά, έτσι και τους ρωτήσεις.
Γιατί ο Rankin (το πλήρες όνομά του είναι Τζον Ράνκιν Γουαντέλ) δεν είναι απλώς ο πιο hip εικονογράφος του καιρού μας: είναι ταυτόχρονα και ο πιο ερωτικός φωτογράφος της τελευταίας εικοσαετίας. Η Κέιτ Μος, η Ναόμι Κάμπελ, η Κάιλι Μινόγκ, η Ντέμπι Χάρι και πολλές άλλες έχουν επανειλημμένα εκτεθεί στο αδηφάγα αισθησιακό βλέμμα του 56χρονου, σήμερα, Rankin -γιατί ο Rankin είναι όντως κάτι παραπάνω από ένας απλός γητευτής της φωτογραφικής κάμερας.
Έχει επίσης εκδώσει περί τα 35 βιβλία και φωτογραφικά λευκώματα.
Οι φωτογραφίες του έχουν δημοσιευθεί παντού, από τις δικές του εκδόσεις μέχρι το Elle, τη Vogue, το Esquire, το GQ, το Rolling Stone και το Wonderland και έχουν παρουσιαστεί σε εκθέσεις σε ολόκληρο τον κόσμo – μεταξύ αυτών και το περίφημο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και το Victoria & Albert Museum του Λονδίνου.
Και επειδή, ναι, μια φωτογραφία μπορεί όντως να αλλάξει τον κόσμο (είτε τον δικό μας, είτε των γύρω μας), ο Rankin φρόντισε πρώτα να αλλάξει τον ίδιο του τον εαυτό.
Αδιαφορώντας λοιπόν και ο ίδιος – με μια παροιμιώδη αγένεια – απέναντι στις νόρμες της φωτογραφικής τέχνης, φρόντισε να κάνει του κεφαλιού του: το 1991 ίδρυσε μαζί με τον φίλο του, Τζέφερσον Χακ [Jefferson Hack], το περιοδικό Dazed and Confused, την «Βίβλο» του αγγλικού lifestyle των ’90s.
Όλοι τού έλεγαν «το εγχείρημά σου θα πάει άπατο». Ενώ και η αδυναμία του να βρει έναν χρηματοδότη ή έναν εκδότη που θα του παρείχε τα πρώτα χρήματα για να το ξεκινήσει, τον ανάγκασε να ζητήσει την βοήθεια του πατέρα του. Με 50.000 λίρες ευγενική χορηγία του πατρός Rankin, το περιοδικό κατέληξε σήμερα να θεωρείται ως ένα απ’ τα 3-4 σημαντικότερα όλων των εποχών, ένα φαινόμενο του παγκόσμιου trendsetting.
«Έχω την εντύπωση πως οι υπόλοιποι συνάδελφοί μου δεν με πολυπάνε, αλλά έχω πάψει εδώ και πολύ καιρό να ασχολούμαι με ανθρώπους που δεν σέβονται εμένα ή τη δουλειά μου. Συνεχίζω να κάνω αυτό που με κάνει να γελάω, λόγου χάρη αγόρασα μια Φεράρι μόνο και μόνο για να εκνευρίσω τους ανθρώπους γύρω μου. Δεν την έχω οδηγήσει ποτέ», λέει ο ίδιος ο Σκωτσέζος με την αυτοπεποίθηση του ανθρώπου που πλέον δεν δίνει δεκάρα για κανέναν.
«Ο Rankin γνωρίζει από πριν τι θέλει να πάρει από κάθε φωτογραφία του. Μπορείς να τον εμπιστευτείς. Εγώ τουλάχιστον, τον εμπιστεύομαι απόλυτα», λέει η Κέιτ Μος, η γυναίκα που πλέον πρέπει να θεωρείται ως η Μούσα του, η μορφή που καταλαμβάνει το πιο ζωτικό και αισθησιακό μέρος μέσα στο Rankin-ικό φωτογραφικό σύμπαν.
Και αν υπήρξε, μετά τον Κέιτ Μος, μια μόνο γυναίκα που να αξίζει ένα εφάμιλλο ρόλο ως «διάδοχός της» μπροστά στο φακό του 56χρονου φωτογράφου, αυτή ήταν η Χάιντι Κλουμ.
«Πρέπει να είσαι ερωτευμένος με τα μοντέλα που φωτογραφίζεις, αλλιώς το τελικό αποτέλεσμα δεν βγάζει κανένα συναίσθημα. Γι’ αυτό και όταν κάποιος μπαίνει μέσα στο στούντιο μου, θέλω αμέσως να μάθω τα πάντα γι’ αυτόν», παραδέχεται ο ίδιος καταλήγοντας πως «πολλοί άντρες χρησιμοποιούν την φωτογραφία για να ρίξουν όσο το δυνατόν περισσότερα μοντέλα στο κρεβάτι. Και εγώ δεν έχω κρύψει ποτέ μου πως, όλα αυτά τα χρόνια, έκανα πολύ σεξ με διάφορα μοντέλα. Αλλά εγώ δεν χρησιμοποιώ την τέχνη μου πουλώντας εξουσία σε γυναίκες. Φωτογραφίζω κόσμο επειδή απλώς λατρεύω τη διαδικασία».
Η δουλειά του τις τελευταίες τρεις δεκαετίες επηρέασε αναμφίβολα την πορεία της φωτογραφίας στη βρετανική βιομηχανία της μόδας, αν και πλέον είναι περισσότερο γνωστός για τα υπέροχα πορτρέτα του, από τον Ντέιβιντ Μπόουι μέχρι την εκλιπούσα βασίλισσα Ελισάβετ Β’, από την οποία κατάφερε ακόμα και να αποσπάσει ένα χαμόγελό της.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Τη δεκαετία του ’90, η Μαντόνα δέχεται να φωτογραφηθεί εξώφυλλα μουσικών περιοδικών μόνο αν ο άνθρωπος που θα την απαθανατίσει θα είναι ο Rankin.
Η Έλενα Κρίστενσεν δέχεται να πετάξει από πάνω της όλα της τα ρούχα και να φωτογραφηθεί με ένα bar-code αντί για φύλλο συκής, μόνο μπροστά στο φακό του.
Η Κάιλι Μινόγκ ξαπλώνει με άνεση μισόγυμνη πάνω σε ένα λευκό πάτωμα, ενώ η ηθοποιός Κέιτ Μπλάνσετ ξεκαρδίζεται με τις γκριμάτσες του και του χαρίζει τα πιο σέξι της χαμόγελα.
Σαν σκηνοθέτης δε, μέσω της εταιρείας Rankin Film, έχει δημιουργήσει καμπάνιες για τη Nike, τη L’Oreal, το Dove, την Pantene, τη Diageo, τη Women’s Aid και το Comic Relief, καθώς και μουσικά βιντεοκλίπ, μεταξύ άλλων, για την Miley Cyrus, την Rita Ora και την Kelis.
Πριν μερικά χρόνια, ο Rankin καταπιάστηκε με τον χώρο της αυτοκίνησης, αποδεικνύοντας, μεταξύ πολλών άλλων, ότι είναι ένας πραγματικός «χαμαιλέοντας» της κάμερας.
Για την προ ετών φωτογράφηση του καινούργιου Mazda3, ο Rankin φωτογραφίζει το αυτοκίνητο της ιαπωνικής μάρκας, ακριβώς όπως τού το περιέγραψε ο αρχιμηχανικός της αυτοβιομηχανίας, ο Mitsui Hitomi: «Δεν σχεδιάζουμε με βάση τις προδιαγραφές. Σχεδιάζουμε με βάση το συναίσθημα».
«Ήθελα όχι μόνο να δείξω την αύρα του Mazda3, αλλά και να προκαλέσω συγκίνηση σε εκείνον που το αντικρύζει. Ήθελα να δημιουργήσω πραγματικά συγκινητικές εικόνες και γι’ αυτό προσέγγισα το θέμα της φωτογράφισης με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο. Χρησιμοποίησα το φυσικό φως και δημιούργησα την αίσθηση της κίνησης μέσω της κίνησης του φακού, χωρίς να καταφύγω σε κανενός είδους επεξεργασία, γεγονός που πραγματικά ζωντάνεψε το αυτοκίνητο στα μάτια του θεατή», καταλήγει εμφατικά ο ίδιος ο Rankin.
