Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) έγινε γρήγορα αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής μας ύπαρξης, επηρεάζοντας τόσο διαφορετικούς τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση, τα οικονομικά και η ψυχαγωγία.

Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη συνεχίζει να εξελίσσεται, αυξάνεται η ανάγκη για αποτελεσματικούς μηχανισμούς διακυβέρνησης για τη διαχείριση της χρήσης της και τον μετριασμό των πιθανών κινδύνων.

Τα συστήματα ΤΝ, ειδικά εκείνα που χρησιμοποιούν μηχανική μάθηση, έχουν τη δυνατότητα να έχουν βαθιά επίδραση στην κοινωνία. Μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις ή προβλέψεις που επηρεάζουν άτομα και κοινότητες, εγείροντας ηθικές ανησυχίες.

Ειδικά όταν η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιείται για στρατιωτικούς σκοπούς, οι ανησυχίες κορυφώνονται σχετικά με τις συνέπειες της χρήσης της στην παγκόσμια ασφάλεια.

Η πρόοδος στις τεχνολογίες και τα Αυτόνομα Μη Επανδρωμένα Οχήματα διαμορφώνουν τόσο την καθημερινή μας ζωή, όσο και τον τρόπο που διεξάγεται ο πόλεμος, μεταμορφώνοντας το γεωπολιτικό ανταγωνισμό.

Οι νέες εξελίξεις και τεχνολογίες έχουν μακρά ιστορία μετασχηματισμού της φύσης του πολέμου.

Από τη χρήση αλόγων και πανοπλιών μέχρι την εισαγωγή αεροπλανοφόρων και μαχητικών αεροσκαφών, η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική αντιπροσωπεύουν μόνο την τελευταία φάση στην εξέλιξη των στρατιωτικών τεχνολογιών.

Μαζί, η σύμπραξη των συμβατικών όπλων με την τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση πρόκειται να αναδιαμορφώσει τη φύση της λήψης αποφάσεων και την εφαρμογή της δύναμης στον μετασχηματισμό της στρατιωτικής στρατηγικής.

Η στρατιωτικοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης αναφέρεται στη χρήση της σε στρατιωτικά και πολεμικά πλαίσια, όπως τα αυτόνομα όπλα και ο κυβερνοπόλεμος.

Η τεχνητή νοημοσύνη αντιπροσωπεύει έναν πολλαπλασιαστή δύναμης με ικανότητα αναμόρφωσης των κανόνων του πολέμου.

Από τη χρήση αυτόνομων συστημάτων έως τη μετατροπή των δυνατοτήτων διοίκησης, ελέγχου, επικοινωνιών, υπολογιστών, πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (C4ISR) και από την επεξεργασία πληροφοριών στη γνωστική ασφάλεια, η τεχνητή νοημοσύνη θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται και διεξάγονται οι πόλεμοι.

Τα συστήματα ΤΝ θα είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση πιο ολοκληρωμένων συμβατικών, υβριδικών και εν καιρώ ειρήνης προκλήσεων.

Είναι λοιπόν φυσικό ότι η κυριαρχία των κρατών στην τεχνητή νοημοσύνη θα καθορίσει τη μελλοντική στρατηγική αποτελεσματικότητά τους σε στρατιωτικά θέματα, καθώς και την απόδοσή τους, την ανταγωνιστικότητά τους και την ικανότητά τους να αποτρέπουν τους αντιπάλους.

Επειδή η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, της μηχανικής μάθησης και των αυτόνομων συστημάτων βασίζεται σε παράγοντες όπως τα δεδομένα, το εργατικό δυναμικό, η υπολογιστική ισχύς και οι ημιαγωγοί, οι ανισότητες στο πόσο καλά αξιοποιούν οι διάφορες χώρες αυτές τις τεχνολογίες ενδέχεται να διευρυνθούν στο μέλλον.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπάρχει στον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας.

Σύμφωνα με μια μελέτη από το Royal United Services Institute, για τα διδάγματα που αντλήθηκαν από αυτή τη διαμάχη, ιδιαίτερα σημαντική φαίνεται να είναι η διασφάλιση των drones και των πληροφοριών καινοτομίας σε πραγματικό χρόνο καθώς αυτά έχουν δώσει στην Ουκρανία σαφές πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης ενάντια σε μία πολύ πιο ισχυρή Ρωσία.

Όπως παρατηρεί το ΝΑΤΟ η ΤΝ και άλλες «έξυπνες» τεχνολογίες είναι πλέον θεμελιώδεις για τη μελλοντική ασφάλεια των συμμάχων του καθώς προσφέρει μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία να ενισχυθεί το τεχνολογικό πλεονέκτημα του οργανισμού, αλλά θα κλιμακώσει επίσης την ταχύτητα των απειλών που αντιμετωπίζει.

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βελτιώσει τις στρατιωτικές ικανότητες επιτρέποντας ταχύτερη λήψη αποφάσεων, πιο ακριβή στόχευση και πιο αποτελεσματική κατανομή πόρων.

Τα αυτόνομα όπλα που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, μειώνοντας ενδεχομένως τον κίνδυνο απώλειας ανθρώπινων ζωών.

Ωστόσο, αυτές οι εξελίξεις εγείρουν ανησυχίες σχετικά με την κλιμάκωση των συγκρούσεων, την πιθανότητα παραβίασης ή κακής χρήσης αυτόνομων όπλων και την πιθανότητα δημιουργίας μιας κούρσας εξοπλισμών τεχνητής νοημοσύνης μεταξύ των κρατών.

Καθώς οι ανατρεπτικές τεχνολογίες παρέχουν νέα εργαλεία για ολοκληρωτικά καθεστώτα και εξτρεμιστικές ομάδες, η κακόβουλη χρήση αυτών των ευφυών μηχανών θα έχει βαθιές επιπτώσεις στην παγκόσμια ασφάλεια και τον πόλεμο.

Η ταχύτητα με την οποία εξελίσσονται οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης συχνά ξεπερνά την ικανότητα της κυβερνητικής ρυθμιστικής εποπτείας, οδηγώντας σε ένα πιθανό κενό στις υπάρχουσες πολιτικές και κανονισμούς.

Είναι λοιπόν δεδομένο ότι αυξάνεται η ανάγκη για αποτελεσματικούς μηχανισμούς διακυβέρνησης για τη διαχείριση της χρήσης της και τον μετριασμό των πιθανών κινδύνων.

Η στρατιωτικοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης εγείρει πολυάριθμες ηθικές ανησυχίες

Μπορούν τα αυτόνομα όπλα, όπως ορίζει το διεθνές δίκαιο, να διακρίνουν μεταξύ μαχητών και αμάχων;

Ποιος φέρει την ευθύνη εάν ένα όπλο που λειτουργεί με τεχνητή νοημοσύνη προκαλεί ακούσια βλάβη;

Είναι ηθικό να αναθέτουμε αποφάσεις που αφορούν τη ζωή και τον θάνατο σε μηχανές;

Αυτές οι ανησυχίες υπογραμμίζουν την ανάγκη για ένα ηθικό πλαίσιο που διέπει τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στον πόλεμο.

Η ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης ωστόσο αποτελεί πρόκληση λόγω της τεχνικής πολυπλοκότητάς της, της ταχείας εξέλιξης και της ευρείας εφαρμογής της σε πολλούς κλάδους.

Τα ρυθμιστικά πλαίσια πρέπει να εξισορροπούν την προώθηση της καινοτομίας και την πρόληψη πιθανών βλαβών για την κοινωνία.

Θα πρέπει να διασφαλίζουν τη λογοδοσία, τη διαφάνεια και την αμεροληψία στα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, προωθώντας παράλληλα τον ανταγωνισμό και αποτρέποντας την κατάχρηση.

Η ρύθμιση του εξοπλισμού τεχνητής νοημοσύνης παρουσιάζει επίσης σημαντικές δυσκολίες. Η ταχεία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και η τεχνική της πολυπλοκότητα καθιστά δύσκολη την τήρηση των κανονισμών.

Επιπλέον, η διεθνής συνεργασία είναι δύσκολη. Η αποτελεσματική ρύθμιση απαιτεί συναίνεση μεταξύ των εθνών, κάτι που μπορεί να είναι δύσκολο λόγω διαφορετικών εθνικών συμφερόντων.

Επιπλέον, η φύση διπλής χρήσης της τεχνολογίας AI (δηλαδή η χρήση της για πολιτικούς και στρατιωτικούς σκοπούς) περιπλέκει ακόμα πιο πολύ τη νομοθεσία.

Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να προκαλέσει δραστικές αλλαγές στον υβριδικό πόλεμο.

Τα κράτη και οι μη κρατικοί παράγοντες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον κυβερνοχώρο για να επηρεάσουν μεγάλες ομάδες αμάχων και αντίπαλες δυνάμεις.

Από τη δημιουργία προφίλ ρομπότ έως τη χρήση παραποιημένων ή ψεύτικων πληροφοριών, φωτογραφιών και βίντεο, η τεχνητή νοημοσύνη διευρύνει τις δυνατότητες των επιχειρήσεων πληροφόρησης και εκτός πεδίου μάχης.

H παραπληροφόρηση άλλωστε είναι ενδημική στον πόλεμο. Και έχοντας ως εργαλείο πληθώρα μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι πολύ εύκολο ψευδείς ειδήσεις να διαδοθούν παγκοσμίως, κάτι που φάνηκε πολύ έντονα στον πόλεμο του Ισραήλ με τη Χαμάς.

Οι έξυπνες μηχανές μπορούν να αναγνωρίσουν ευπαθείς ομάδες ανθρώπων και να «μετρήσουν την ανταπόκριση των ατόμων καθώς και του πλήθους για να επηρεάσουν τις πεποιθήσεις τους», σύμφωνα με τον Rand Waltzman, αναπληρωτή επικεφαλής τεχνολογίας στη RAND Corporation.

Το γνωστικό hacking, μια μορφή επίθεσης που επιδιώκει να χειραγωγήσει τις αντιλήψεις και τη συμπεριφορά των ανθρώπων, λαμβάνει χώρα σε ποικίλες πλατφόρμες, συμπεριλαμβανομένων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και νέων μορφών παραδοσιακών καναλιών ειδήσεων.

Η ανάπτυξη και εξέλιξη αυτής της τεχνολογίας χρειάζεται επίβλεψη για την πρόληψη πιθανών καταχρήσεων και ανεπιθύμητων συνεπειών τόσο σε κοινωνικό όσο και σε πολεμικό επίπεδο.