Η μουσική είναι ένα από τα δυσκολότερα είδη με τα οποία μπορεί αν ασχοληθεί ένας συγγραφέας, καθώς δεν είναι μυθιστόρημα (μπορεί να είναι, αλλά σπάνια), απαιτεί έρευνα και ενδελεχή μελέτη, γι’ αυτό και πολλά μουσικού περιεχομένου βιβλία θέλουν τρία και τέσσερα χρόνια προκειμένου να γραφτούν.
Για το 2022 είχαμε, ευτυχώς για ακόμη μια φορά, μια ακόμη εκλεκτή «σοδειά» μουσικών αναγνωσμάτων επικεντρωμένων πάνω σε έναν καλλιτέχνη, ένα συγκρότημα ή ένα μουσικό είδος και ρεύμα. Εμείς εντοπίσαμε και σταχυολογούμε τα πιο αξιόλογα από αυτά.
1. The Number Ones: Twenty Chart-Topping Hits That Reveal the History of Pop Music, Tom Breihan
Ο δημοσιογράφος του έγκριτου Stereogum (και πρώην μουσικογραφιάς του Pitchfork) Tom Breihan ξεκίνησε προ ετών να σχολιάζει όλα τα No. 1 pop hits της αμερικανικής μουσικής ιστορίας, από την γέννηση των charts μέχρι σήμερα σε μια στήλη με τίτλο The Number Ones. Η στήλη έγινε βιβλίο, μέσα στο οποίο συγκεντρώνονται 20 πολύ ενδιαφέροντα κείμενα του συγγραφέα αναφορικά με ένα συγκεκριμένο Νο1 χιτάκι.
2. Faith, Hope and Carnage, των Nick Cave and Sean O’Hagan
Ο αγαπημένος Αυστραλός μουσικός μιλάει με τον ιρλανδό μουσικογραφιά Sean O’Hagan σχετικά με τους τελευταίους του δίσκους, ενώ ταυτόχρονα αποκαλύπτει ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την σύνθεση κάποιων τραγουδιών του (όπως το ότι έγραψε το «Into My Arms» ενώ έκανε αποτοξίνωση σε μια κλινική) αλλά και την ψυχολογική του κατάσταση μετά τον θάνατο του πρώτου του γιου, του Αρθουρ, το 2015 (ο δεύτερος γιος του, Τζέθρο, πέθανε την εποχή που κυκλοφόρησε το βιβλίο, τον περασμένο Μάιο).
3. This Woman’s Work: Essays on Music, από τις Sinéad Gleeson και Kim Gordon
16 γυναίκες ενώνουν τις δυνάμεις τους και κυκλοφορούν ένα πολύτιμο ανάγνωσμα, το οποίο επιμελήθηκαν από κοινού η ιρλανδή συγγραφέας Sinéad Gleeson μαζί με την ιδρύτρια των Sonic Youth, την Kim Gordon. Από την θέση των γυναικών στην σύγχρονη ποπ κουλτούρα μέχρι την τοποθέτηση του φεμινιστικού κινήματος απέναντι στα τρέχοντα μουσικά είδη και ρεύματα, το βιβλίο λειτουργεί αποκαλυπτικά ως προς το βάθος της γυναικείας ψυχής (και συγγραφής).
4. Needles and Plastic: Flying Nun Records, 1981–1988, του Matthew Goody
Τεράστια δισκογραφική εταιρεία η νεοζηλανδική Flying Nun, με έδρα το Κράισττσερτς, εκεί όπου βγήκαν τόσο σπουδαίες μπάντες και συγκροτήματα ειδικά την δεκαετία του ’80 και τις αρχές του ’90, από τους Chills μέχρι τους Bats. Ο ιδρυτής της, Roger Shepherd, κατάφερε και μετέτρεψε μια αμιγώς DIY μουσική επιχείρηση σε μπούσουλα για πολλές δισκογραφικές εταιρείες που (τον) ακολούθησαν. Το βιβλίο παρακολουθεί όλη την εξέλιξη της «Ιπτάμενης Καλόγριας» από το Κράισττσερτς μέχρι την μετακόμιση της εταιρείας στην πρωτεύουσα, Οκλαντ.
5. Her Country: How the Women of Country Music Became the Success They Were Never Supposed to Be, της Marissa R. Moss
Η δημοσιογράφος Marissa Moss μετακομίζει στο Νάσβιλ των ΗΠΑ, την έδρα της κάντρι σκηνής, και ερευνά μεθοδικά τον ρόλο και την θέση των γυναικών μουσικής σε μια τόσο, φύσει και θέσει, ανδροκρατούμενη σκηνή όπως αυτή που αποτελείται από άνδρες μουσικούς με «big cowboy hats and even bigger egos», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά. Στο επίκεντρό της βρίσκονται οι Dixie Chicks, οι οποίες ουσιαστικά έδωσαν πνοή και όραμα σε πολλές συναδέλφους τους, από το 2003 μέχρι σήμερα, ενώ ταυτόχρονα εξερευνά διεξοδικά τις καριέρες τριών σημαντικών γυναικών μουσικών της αμερικανικής κάντρι σκηνής, των Maren Morris, Kacey Musgraves και Mickey Guyton.
6. Corporate Rock Sucks: The Rise and Fall of SST Records, του Jim Ruland
Η δισκογραφική εταιρεία που έβγαλε κοτζάμ Hüsker Dü, Sonic Youth, Dinosaur Jr. και Soundgarden έχει από πίσω της μια τεράστια και σημαντική ιστορία – και μαι εξίσου σπουδαία παρακαταθήκη να επιδείξει. Στο βιβλίο παρουσιάζεται όλη η πορεία του Greg Ginn των Black Flag, από τις πρώτες ημέρες της SST Records, μέχρι σήμερα, μέσα από εκτενείς συνεντεύξεις του Ruland με κραταιές μορφές του αμερικανικού πανκ και χάρντκορ. 14 χορταστικά κεφάλαια που διατρέχουν την εναλλακτική μουσική των ΗΠΑ, από το 1978 (βασικά το 1966, όταν ο Ginn ήταν μόλις 12 ετών…) μέχρι τις ημέρες μας.
7. Shine Bright: A Very Personal History of Black Women in Pop, της Danyel Smith
Κάθε κεφάλαιο σε αυτό το έξοχο βιβλίο ασχολείται με μια σπουδαία γυναικεία μορφή της μουσικής, από την Aretha Franklin μέχρι την Donna Summer, από την Whitney Houston μέχρι την Mariah Carey και από την Janet Jackson μέχρι την Gladys Knight. Η αφήγηση της Smith είναι υπέροχη, καθώς, ταυτόχρονα με την παρουσίαση των ιστοριών της κάθε γυναίκας-μουσικού, κάνει και την μουσικοκριτική της στην μουσική τους παρακαταθήκη, όπως αντίστοιχα και τα διάφορα προβλήματα και εμπόδια που αντιμετώπισε η κάθε μία εξ’ αυτων (τον σεξισμό, την απόρριψη) στην πορεία τους προς την κορυφή.
8. A Book of Days, της Patti Smith
Ουσιαστικά, το προσωπικό ημερολόγιο της σπουδαίας πανκ ποιήτριας και μουσικού με κάθε σελίδα του βιβλίου να αποτελεί την νοητή συνέχεια κάποιας αναφοράς της στο (πραγματικό της) ημερολόγιο που κρατούσε τα τελευταία πέντε χρόνια. Οι συνήθειες, η καθημερινότητα, η ρουτίνα, τα χούγια και οι παραξενιές μιας τεράστιας μορφής της παγκόσμιας μουσικής σκηνής. Απαραίτητο όχι μόνο ως λογοτεχνικό συμπλήρωμα στην μουσική της καριέρα αλλά και ως συνοδευτικό «ορντέβρ» ταυτόχρονα με την ακρόαση των άλμπουμ της.