Η Ναόμι Κλάιν (Naomi Klein) είναι μία από τις πιο επιδραστικές σύγχρονες δημοσιογράφους, συγγραφείς και ακτιβίστριες, γνωστή για τη δριμεία της κριτική απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό, την παγκοσμιοποίηση και την περιβαλλοντική κρίση. Το έργο της εστιάζει στην αποκάλυψη των μηχανισμών οικονομικής και πολιτικής ισχύος που καθορίζουν τις ζωές μας, καθώς και στις κοινωνικές και οικολογικές επιπτώσεις της ανεξέλεγκτης εταιρικής εξουσίας.
Η Κλάιν έγινε διεθνώς γνωστή το 1999 με το βιβλίο της No Logo, μια αιχμηρή ανάλυση της εταιρικής παγκοσμιοποίησης και της κουλτούρας των επωνυμιών (brands), το οποίο καθιερώθηκε ως το «μανιφέστο» του αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος. Στη συνέχεια, με το The Shock Doctrine (2007), παρουσίασε μια συγκλονιστική αφήγηση για το πώς πολιτικές ελίτ εκμεταλλεύονται καταστάσεις κρίσης (φυσικές καταστροφές, πολέμους, οικονομικές καταρρεύσεις) για να επιβάλλουν ακραία νεοφιλελεύθερα μέτρα — μια θεωρία που ονόμασε «Δόγμα του Σοκ». Με το This Changes Everything (2014), η Κλάιν στρέφεται με τόλμη στην κλιματική κρίση, υποστηρίζοντας ότι το κλίμα δεν μπορεί να σωθεί χωρίς ριζική ανατροπή του σημερινού καπιταλιστικού μοντέλου. Αποτέλεσε μία από τις πρώτες που υποστηρίξαν το “Green New Deal” και καθημερινά για κακή μας τύχη δικαιώνεται. Το έργο της συγκινεί κι εμπνέει ολόκληρες γενιές. Μία φωνή που είναι αποφασισμένη να αφυπνίσει συνειδήσεις με κάθε κόστος. Ας δούμε όμως αναλυτικά τα βιβλία της που επηρέασαν και επηρεάζουν μία γενιά ανθρώπων που αρνούνται πεισματικά να παραιτηθούν.
Το Δόγμα του Σοκ (Εκδόσεις Λιβάνη)
“Το Δόγμα του Σοκ” είναι ένα από τα ελάχιστα βιβλία που μας βοηθούν να καταλάβουμε το παρόν, καθώς αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη ανάλυση της συγκαλυμμένης ιστορίας της εποχής μας. Μια συναρπαστική περιγραφή της νέας παγκόσμιας τάξης, που βρίσκεται σε κατάσταση αμόκ. Η ανάλυση του καπιταλισμού της καταστροφής επιχειρείται από την Κλάιν με τέλεια διυλισμένη οργή, που διοχετεύεται μέσα από αδιάσειστα δεδομένα. Σε αυτή την πρωτοποριακή εναλλακτική ιστορία της πλέον κυρίαρχης ιδεολογίας της εποχής μας, της οικονομικής επανάστασης των ελεύθερων αγορών του Μίλτον Φρίντμαν, η Ναόμι Κλάιν αμφισβητεί το διαδεδομένο μύθο ότι η παγκόσμια νίκη του νεοφιλελεύθερου κινήματος υπήρξε ειρηνική. Καταδεικνύει ότι, από τη Χιλή του 1973 μέχρι το σημερινό Ιράκ, ο Φρίντμαν και οι υποστηρικτές του εκμεταλλεύτηκαν επανειλημμένα τη βία και μια σειρά από τρομακτικά σοκ για να επιβάλουν τις ακραίες πολιτικές τους.
Νο logo (Εκδόσεις Λιβάνη)
Στην αποκαλούμενη εποχή της παγκοσμιοποίησης, η διάγνωση είναι σαφής: H διεθνοποίηση και οι ασκούμενες οικονομικές πολιτικές είναι προϊόντα αποφάσεων που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των πολυεθνικών επιχειρήσεων και στη λήψη των οποίων οι ίδιες οι πολυεθνικές λαμβάνουν ποικιλοτρόπως μέρος.
Δημόσια και ανοιχτά ομολογείται ότι προς όφελος ακριβώς αυτών των εξουσιών, στα τελευταία τριάντα χρόνια αναδομήθηκαν οι οικονομίες, οι ανθρώπινες σχέσεις και τροποποιήθηκαν οι εθνικές νομοθεσίες και το διεθνές δίκαιο.
Xρειάζεται να γίνει σαφές ότι δύναμη υπάρχει όπου οι άνθρωποι, εγκαθιστώντας μεταξύ τους σχέσεις ισοτιμίας, μπορούν να λέγουν και να πράττουν από κοινού. Tο No Logo συμβάλλει κατά τρόπο ουσιαστικό στην προσπάθεια αποκατάστασης της αλήθειας των πραγμάτων και συνεπώς στην εκ νέου επαναδραστηριοποίηση του πολιτικού λόγου με στόχο έναν πιο ανθρώπινο κόσμο.
Ο Καπιταλισμός Αλλάζει τα Πάντα (Εκδόσεις Λιβάνη)
Ξεχάστε όσα νομίζετε ότι γνωρίζετε για την παγκόσμια υπερθέρμανση. Δεν ευθύνεται ο άνθρακας, αλλά ο καπιταλισμός. Η Ναόμι Κλάιν αποκαλύπτει τους μύθους που συσκοτίζουν το δημόσιο διάλογο για το κλίμα. Σας έχουν πει ότι η αγορά θα μας σώσει, όταν στην πραγματικότητα η αχαλίνωτη επιδίωξη του κέρδους και της οικονομικής μεγέθυνσης μας εξοντώνουν καθημερινά. Σας έχουν πει ότι είναι αδύνατον να απαλλαγούμε από τα ορυκτά καύσιμα, όταν στην πραγματικότητα αρκεί απλώς να παραβιάσουμε όλους τους κανόνες του εγχειριδίου της «ελεύθερης αγοράς»: να χαλιναγωγήσουμε την ισχύ των εταιρειών, να ανοικοδομήσουμε τις τοπικές οικονομίες και να ανακτήσουμε τον έλεγχο των δημοκρατιών μας. Σας έχουν πει ότι η ανθρωπότητα είναι υπερβολικά άπληστη και ιδιοτελής για να αρθεί στο ύψος αυτής της πρόκλησης. Στην πραγματικότητα, ο αγώνας για την επόμενη οικονομία διεξάγεται ήδη με επιτυχία σε ολόκληρο τον κόσμο, με τρόπους που εμπνέουν και εκπλήσσουν. Η κλιματική αλλαγή, υποστηρίζει η Κλάιν, ένα ηχηρό μήνυμα που μεταδίδεται με τη γλώσσα των πυρκαγιών, των πλημμυρών, των καταιγίδων και των ξηρασιών, αποτελεί ένα πολιτισμικό κάλεσμα αφύπνισης. Για να την αντιμετωπίσουμε δεν είναι αρκετό να χρησιμοποιούμε λαμπτήρες υψηλής ενεργειακής απόδοσης• πρέπει να αλλάξουμε τον κόσμο, πριν ο κόσμος αλλάξει τόσο δραματικά, ώστε κανείς να μην είναι πλέον ασφαλής. Είτε θα κάνουμε το άλμα είτε θα βυθιστούμε.
Στις Φλόγες (Εκδόσεις Κλειδάριθμος)
Ένα προσωπικό σημείωμα που προμηνύει την καταστροφή. “Το σπίτι μας φλέγεται”. Τώρα όμως πρέπει να επικεντρωθούμε στο περιβάλλον και σε μία συλλογική προσπάθεια. Η Κίνα έκανε κάποια βήματα. Ο χρόνος πιέζει όμως πλέον ασφυκτικά. Συνηθίζουμε να λέμε πως αν η φωτιά δε φτάσει στην πόρτα μας σπάνια ευαισθητοποιούμαστε. Τώρα είναι ήδη εδώ. Από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής μέχρι τη Νέα Ζηλανδία, από την Αφρική μέχρι την Ασία και φυσικά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι κοινωνικές ανισότητες εντείνονται ως απόρροια κι αυτού του γεγονότος. Όλο αυτό συνδέεται άρρηκτα και με το προσφυγικό. Οι υποθέσεις είναι αλληλένδετες. Σε λίγο καιρό πολλές περιοχές θα καταστούν ακατοίκητες. Σε αυτόν τον αγώνα υπάρχουν επιφανείς σύμμαχοι όπως ο ιδιοκτήτης της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς κι αρνητές του προβλήματος με πρωτοστάτη τον Ντόναλντ Τραμπ.
“Πως να αλλάξουμε τα πάντα” (Εκδόσεις Κλειδάριθμος)
Μπορούμε να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον, αρκεί να έχουμε την αποφασιστικότητα να τα αλλάξουμε όλα. Η θερµοκρασία ανεβαίνει σε όλο τον πλανήτη και προκαλεί πυρκαγιές, ξηρασίες, εξαφάνιση ζώων και σφοδρές καταιγίδες –η κλιµατική αλλαγή είναι πραγµα-τικότητα. Πώς φτάσαµε όµως σε αυτή την κατάσταση και τι µπορούµε να κάνουµε από εδώ και πέρα; Μπορούµε να βρούµε τρόπους να προστατεύσουµε τον πλανήτη µας και ταυτόχρονα να κάνουµε πιο δίκαιη και ισότιµη τη ζωή όλων των αν-θρώπων που ζουν σε αυτόν; Μπορούµε – αρκεί να έχουµε την αποφασιστικότητα να τα αλλάξουµε όλα. Στο πρώτο της βιβλίο για νέους, η Ναόµι Κλάιν, σε συνεργασία µε τη Ρεµπέκα Στέφοφ, προσφέρει έµπνευση, ιδέες και εργαλεία δράσης χρήσιµα στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος και την επίτευξη της κλιµατικής δικαιοσύνης. Οι νέοι άνθρωποι δεν αποτελούν απλώς µέρος του κινήµατος κατά της κλιµατικής αλλαγής· είναι πρωτοπόροι του. Το βιβλίο µάς συστήνει νεαρούς ακτιβιστές από όλο τον κόσµο και αντιπαραθέτει δύο φωτιές: τη φωτιά της κλιµατικής αλλαγής και τη φωτιά που έχει µέσα της η νέα γενιά. Όσο πιο πολλές σπίθες έχει αυτή η δεύτερη φωτιά, τόσο πιο έντονα θα λάµπει, λέει η Ναόµι Κλάιν, και καλεί τους αναγνώστες να προσθέσουν τη δική τους σπίθα, καθώς τους ρωτάει: «Είστε έτοιµοι να αλλάξετε τα πάντα;»
