Όσο πιο μικρός είσαι, τόσο πιο μαγικά είναι τα καλοκαίρια. Όσο μεγαλώνεις, και οι ώρες χαλάρωσης αρχίζουν να γίνονται όλο και λιγότερες, και άρα αποκτούν όλο και περισσότερη αξία, τότε συχνά θέλουμε να στολίζουμε αυτές τις πολύτιμες στιγμές με ό,τι μπορεί να μας θυμίζει εκείνα τα πιο ανέμελα χρόνια. Τα κόμιξ που διαβάζαμε μικροί είχαν, και συνεχίζουν να έχουν, την ικανότητα να μας μεταφέρουν πίσω σε έναν κόσμο γεμάτο φαντασία, αθωότητα και ξέγνοιαστες καλοκαιρινές μέρες. Και καθώς μεγαλώνουμε, οι σελίδες αυτών των ιστοριών γίνονται αναλαμπές ενός σπάνιου κόσμου που κάποτε θαυμάζαμε, ενός κόσμου όπου ο χρόνος έμοιαζε να σταματά και τα πάντα ήταν δυνατά.
Τα κόμιξ έχουν την ιδιότητα να σε παίρνουν από το τώρα και να σε ταξιδεύουν μακριά. Είτε πρόκειται για τις ιστορίες υπερηρώων που μάχονται να σώσουν τον πλανήτη, είτε για τις πιο σκοτεινές και φιλοσοφικές αφηγήσεις, τα κόμιξ θα ανοίγουν πάντα ένα παράθυρο σε άλλους κόσμους. Φαντάσου για λίγο ξανά εκείνες τις στιγμές που, κάτω από τον ήλιο ή στη δροσιά μιας σκιερής γωνιάς στο εξοχικό, με τα τζιτζίκια να σε υπνωτίζουν, πώς βυθιζόσουν σε ιστορίες γεμάτες περιπέτειες, χιούμορ και φαντασία. Αυτά τα περιοδικά ήταν οι πύλες που μας οδηγούσαν σε παράλληλους κόσμους, όπου όλοι μπορούσαμε να γίνουμε ήρωες ή να ζήσουμε απίστευτες ιστορίες μέσα από τα μάτια αγαπημένων χαρακτήρων. Και αυτές οι ιστορίες έδεσαν όλες τις καλοκαιρινές μας αναμνήσεις με έναν αόρατο, μα ανθεκτικό ιστό φαντασίας και περιπέτειας.
Σήμερα, κοιτάζοντας πίσω, τα κόμιξ που αγαπήσαμε μικροί μπορούν να ξαναζωντανέψουν μέσα μας εκείνες τις ξένοιαστες καλοκαιρινές στιγμές. Γίνονται σύμβολα μιας εποχής όπου η φαντασία μας ήταν ατελείωτη και ο κόσμος φάνταζε, ακόμα, γεμάτος μαγεία. Κάθε σελίδα που γυρίζαμε, κάθε περιπέτεια που ακολουθούσαμε, ήταν σαν να ανασύρουμε αναμνήσεις από ένα μέρος που ακόμα και τώρα, ως ενήλικες, έχουμε ανάγκη να επισκεπτόμαστε.
Τα κόμιξ, λοιπόν, δεν είναι απλώς ιστορίες με εικόνες. Είναι οι γέφυρες που μας συνδέουν με την παιδική μας φαντασία και όλα τα μαγικά καλοκαίρια που ζήσαμε. Είναι οι αναλαμπές ενός κόσμου που δεν ξεχάσαμε ποτέ, κι αν τύχει και ανοίξουμε ξανά ένα από αυτά, έστω και για λίγο, θα ξαναζήσουμε εκείνη την αίσθηση θαύματος και περιπέτειας που έκανε όλα τα καλοκαίρια μας αξέχαστα.
Αστερίξ
Μια οποιαδήποτε ιστορία του Αστερίξ έχει την ικανότητα να μετατρέψει ένα απλό καλοκαιρινό απόγευμα σε μια αξέχαστη περιπέτεια γεμάτη γέλιο και χαρά. Οι περιπέτειες του μικρόσωμου Γαλάτη και των φίλων του, που αντιστέκονται ηρωικά στις ρωμαϊκές λεγεώνες, είναι γεμάτες χιούμορ, εξυπνάδα και μια καλοσύνη που μπορεί να κάνει κάθε αναγνώστη να χαμογελάσει. Κάθε ιστορία αυτού του ήρωα σε ταξιδεύει στον χρόνο, σε εκείνο το μικρό χωριό της Γαλατίας όπου η ζωή είναι απλή, οι φίλοι είναι πάντα εκεί, και κάθε πρόβλημα μπορεί να λυθεί με λίγη μαγική δύναμη και πολλή εξυπνάδα. Η έξυπνη και πνευματώδης αφήγηση, οι αναφορές στην ιστορία και τον πολιτισμό, αλλά και οι ζωντανές, πολύχρωμες εικόνες, δημιουργούν έναν κόσμο τόσο ζεστό και φιλόξενο που σχεδόν ξεχνάς τη ζέστη του καλοκαιριού.
Κάθε στιγμή που περνάς με ένα κόμικ Αστερίξ γίνεται ξεχωριστό, γιατί σε κάνει να νιώθεις την ανεμελιά και τη χαρά των παιδικών χρόνων. Είτε ξαναδιαβάζεις μια αγαπημένη ιστορία είτε ανακαλύπτεις μια νέα περιπέτεια, η αίσθηση ότι ζεις για λίγο σε έναν κόσμο όπου οι ήρωες είναι γενναίοι, οι φίλοι πιστοί, και το γέλιο ποτέ δεν λείπει, είναι ανεκτίμητη. Έτσι, κάθε ιστορία του Αστερίξ μπορεί να γίνει η τέλεια συντροφιά που εύκολα θα σου προσφέρει διασκέδαση, χαλάρωση και μια μικρή δόση μαγείας που θα κάνει την ημέρα ακόμα πιο όμορφη.
Κλασικά Εικονογραφημένα
Τα “Κλασικά Εικονογραφημένα” ήταν τα κόμιξ που έκαναν τα ταξίδια στον χρόνο και τη φαντασία να μοιάζουν εύκολα και προσιτά. Σε μια εποχή χωρίς πρόσβαση στο διαδίκτυο ή τις ατελείωτες επιλογές της streaming ψυχαγωγίας, αυτά τα περιοδικά προσέφεραν σε παιδιά και εφήβους την ευκαιρία να γνωρίσουν τα σπουδαιότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας μέσα από τις πολύχρωμες σελίδες τους.
Η αρχική ιδέα για την προσαρμογή κλασικών λογοτεχνικών έργων σε κόμιξ ανήκει στον Αμερικανό Άλμπερτ Κάντερ (1897-1973). Τα Αμερικανικά Κλασικά κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 1941 με το τεύχος “Τρεις Σωματοφύλακες” από τον εκδοτικό οίκο Elliot, αρχικά με την ονομασία Classic Comics. Με το τέταρτο τεύχος, τον “Τελευταίο των Μοϊκανών”, ο Κάντερ ίδρυσε τη δική του εκδοτική εταιρία, την Gilberton Publishing Co. Το 1947, καθώς η σειρά είχε φτάσει τα 34 τεύχη, η ονομασία άλλαξε σε “Classics Illustrated” και το 1948 οι σελίδες μειώθηκαν από 56 σε 48. Παράλληλα, κυκλοφόρησε και το Classics Illustrated Junior, που περιλάμβανε παραμύθια και ιστορίες για μικρότερα παιδιά. Γνωστοί εικονογράφοι και καλλιτέχνες από τον κόσμο των κόμιξ, όπως οι Λου Κάμερον, Τζακ Κέρμπυ, Άλεξ Μπλουμ και άλλοι, ήταν υπεύθυνοι για την οπτική απόδοση των έργων. Η σειρά συνέχισε να εκδίδεται μέχρι το 1962, ολοκληρώνοντας 169 τεύχη (167 του Κάντερ και 2 από άλλο εκδότη), με συνολικές πωλήσεις που άγγιξαν τα 200 εκατομμύρια αντίτυπα στις ΗΠΑ. Παρά τις προσπάθειες ανατύπωσης και συνέχισης της σειράς τις επόμενες δεκαετίες, οι προσπάθειες αυτές δεν είχαν μεγάλη επιτυχία. Τα Αμερικανικά Κλασικά μεταφράστηκαν και εκδόθηκαν σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας από το 1951. Μέχρι σήμερα μετρούν πολυάριθμες επανεκδόσεις.
Λούκυ Λουκ
Μια ανέμελη μέρα μπορεί να μετατραπεί σε κάτι μαγικό με την ανάγνωση μιας ιστορίας του Λούκυ Λουκ. Ανοίγεις το κόμιξ και βυθίζεσαι στον κόσμο του καουμπόι που δεν φοβάται τίποτα και κανέναν, αφού είναι πιο γρήγορος κι απ’ τη σκιά του. Ας πούμε ότι διαβάζεις την ιστορία όπου ο Λούκι Λουκ αναλαμβάνει να προστατεύσει μια μικρή πόλη από τους Ντάλτον, την αδίστακτη συμμορία που προκαλεί συνεχώς μπελάδες στον ήρωα. Δεν υπάρχει περίπτωση οι περιπέτειες του Λούκυ Λουκ να μην γεμίσουν τον αέρα με γέλια και ενθουσιασμό. Οι έξυπνες ατάκες του και οι απίθανες καταστάσεις που αντιμετωπίζει, καθώς προσπαθεί να πιάσει την απίθανη τετράδα των ορκισμένων εχθρών ή να αντιμετωπίσει μια φυλή Ινδιάνων πάνω σε έναν ελέφαντα, σε κάνουν να ξεχνάς την καθημερινότητα και να γελάς με την ψυχή σου. Η μαγεία εντείνεται όταν οι χαρακτήρες του Λούκυ Λουκ, όπως η Καλάμιτυ Τζέιν και οι Ντάλτον, ζωντανεύουν μπροστά σου, προσφέροντας αστείες και συγκινητικές στιγμές. Η αίσθηση της φιλίας και της αλληλεγγύης που διαπνέει τις ιστορίες του, σε κάνει να νιώθεις ότι ανήκεις σε μια παρέα που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της ζωής με θάρρος και χιούμορ.
Η πρώτη έκδοση του Λούκυ Λουκ στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε το 1968 από τους εκδότες Θέμο Ανδρεόπουλο και Πότη Στρατίκη που ίδρυσαν τις εκδόσεις ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ (από το 1962 είχαν ξεκινήσει και την έκδοση του Μικρού Σερίφη), περιλαμβάνοντας συνολικά 41 τεύχη. Το 1975, τα δικαιώματα της σειράς μεταβιβάστηκαν στις εκδόσεις Τ. Ψαρόπουλος, ενώ από τον Δεκέμβριο του 1984 η ΜΑΜΟΥΘ Κόμιξ ανέλαβε τη διαχείριση της σειράς, εκδίδοντας 78 τεύχη. Οι περιπέτειες του Λούκυ Λουκ έχουν μεταφερθεί σε κινούμενα σχέδια τόσο στον κινηματογράφο όσο και στην τηλεόραση, και επίσης έχουν γυριστεί τρείς κινηματογραφικές ταινίες με ηθοποιούς και μια τηλεοπτική σειρά.
Το vintage σύμπαν της Marvel Comics
Το πρώιμο, το παλιό (και πιο πρωτοποριακό) σύμπαν της Marvel Comics ήταν ένας απίστευτος κόσμος γεμάτος με εμβληματικούς υπερήρωες που άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ιστορία των αμερικανικών κόμιξ. Ήρωες όπως οι Fantastic Four, ο Spider Man, ο Hulk, ο Iron Man, ο Thor, ο Daredevil, o Dr. Strange, οι X-Men και αμέτρητοι άλλοι, ζωντάνεψαν στις σελίδες των κόμιξ της Marvel, προσφέροντας φανταστικές περιπέτειες (που συχνά ξεπερνούσαν σε φαντασία και τα πιο διάσημα μέχρι τότε σενάρια ή βιβλία επιστημονικής φαντασίας) και συναρπαστικές μάχες ενάντια στο κακό. Όταν ο Stan Lee και ο Jack Kirby κυκλοφόρησαν το 1961 την πρώτη ιστορία των Τεσσάρων Φανταστικών, σίγουρα δεν περίμεναν ότι αυτή θα ήταν μια επική οδύσσεια σε έναν κόσμο γεμάτο υπερήρωες, καλούς και κακούς, παντοδύναμους ή πονηρούς, ανθρώπινους ή εξωπραγματικούς. Το χαρακτηριστικό που έκανε τόσο δημοφιλείς από την πρώτη στιγμή τους ήρωές της Marvel ήταν το ότι για πρώτη φορά παρουσιάστηκαν στο κοινό ρεαλιστικοί υπερήρωες με ανθρώπινα χαρακτηριστικά και προβλήματα με τους οποίους μπορούσε να ταυτιστεί και να κατανοήσει ο μέσος αναγνώστης. Από τη δεκαετία του ’60 έως σήμερα η Marvel παραμένει η μια από τις δύο μεγάλες αμερικανικές εταιρείες του χώρου και μοιράζεται την μεγάλη κληρονομιά της αμερικανικής ιστορίας των κόμιξ μαζί με την DC Comics.
Τερματοφύλακας Γιατρός
Το βρετανικό κόμικ “Τερματοφύλακας Γιατρός” υπήρξε για πολλές δεκαετίες το “Ιερό Τοτέμ” των αθλητικών κόμιξ, που για πολλά χρόνια μπορούσες να βρεις στα πιο αγορίστικα περιοδικά. Από την πρώτη του κυκλοφορία, κέρδισε την αγάπη του κοινού τόσο στη Βρετανία όσο και στην Ελλάδα μέσω του περιοδικού Μπλεκ. Τώρα, ο Μπεν Λήπερ επιστρέφει —για πρώτη φορά μετά από 43 χρόνια— από Έλληνες δημιουργούς, με σχέδιο του Κώστα Φραγκιαδάκη και σενάριο του Μι Δέλτα. Ο Μπεν Λήπερ είναι ένας δραστήριος νέος που το απόγευμα παίζει τερματοφύλακας για τη Μάνκαστορ Σίτυ, ενώ το πρωί σπουδάζει Ιατρική. Το κόμικ φημίζεται για το πρωτοποριακό σενάριο της εποχής, το οποίο ενσωματώνει κοινωνικά ζητήματα. Ως γιατρός, ποδοσφαιριστής ή και τα δύο, ο Μπεν προσπαθεί πάντα να βοηθήσει τους άλλους να βρουν λύσεις στα προβλήματά τους, συχνά αντιμετωπίζοντας εμπόδια από καθηγητές του ή τους μεγαλοπαράγοντες του βρετανικού ποδοσφαίρου. Αν και η ομάδα του ξεκινάει στη Δ’ Αγγλίας, πάντα φτάνει μέχρι τα ημιτελικά του Κυπέλλου Αγγλίας, χάρη στις εξαιρετικές αποκρούσεις του. Ο “Τερματοφύλακας Γιατρός” κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Camelot 3000
Το “Camelot 3000” θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά έργα της μαγικής 9ης τέχνης, αυτής της εικονογραφημένης αφήγησης των κόμιξ. Δημιουργήθηκε από τον Αμερικανό συγγραφέα Mike W. Barr και τον σκιτσογράφο Brian Bolland. Το κόμιξ, που αγαπήθηκε παγκοσμίως, είναι γνωστό για το πρωτοποριακό του σενάριο και αποτέλεσε το πρώτο maxi-series της DC, ανοίγοντας τον δρόμο για άλλες εμβληματικές σειρές όπως τα “Watchmen” και “The Sandman”. Η ιστορία διαδραματίζεται στο έτος 3000, όπου η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει μια απειλή από μια εξωγήινη φυλή. Ο θρυλικός Βασιλιάς Αρθούρος, που είχε αναπαυθεί για πάνω από χίλια χρόνια, ξυπνά για να σώσει τον κόσμο. Μαζί με τους αναγεννημένους ιππότες του, προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τους εισβολείς και να αποκαταστήσει τη δικαιοσύνη. Το “Camelot 3000” κυκλοφόρησε σε 12 τεύχη από το 1982 έως το 1985 και έχει αναγνωριστεί ως μνημειώδες έργο στον κόσμο των κόμικς, με μεγάλη απήχηση και στην Ελλάδα, όπου σήμερα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Τεντέν
Για όσους πιθανόν δεν είναι ακόμα μυημένοι, οι περιπέτειες του Τεντέν (ενός φανταστικού Βέλγου δημοσιογράφου) είναι μια σειρά βιβλίων που ξεκίνησε ως κόμιξ σε μια βελγική εφημερίδα, τη δεκαετία του 1930. Αργότερα οι ιστορίες συλλέχθηκαν και ξανασχεδιάστηκαν σε μορφή βιβλίου και κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1970. Ο συγγραφέας και εικονογράφος Hergé (στην πραγματικότητα το ψευδώνυμο του Georges Remi) ανέπτυξε τις ιστορίες του Tintin για πενήντα χρόνια, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν είκοσι τρία βιβλία, μεταφρασμένα σε σαράντα γλώσσες. Αν και όλα έχουν τους ίδιους βασικούς χαρακτήρες, είναι όλα πολύ διαφορετικά, από αστυνομικές ιστορίες μέχρι πολιτικά θρίλερ και φανταστικές περιπέτειες. Απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες, αλλά δεν ταιριάζουν απόλυτα σε καμία -είναι συχνά γεμάτα τεράστιους διαλόγους, πολύπλοκα για τους πιο αθώους αναγνώστες, αλλά και αφελή ή απλοϊκά για τους ενήλικες- και όμως κάθε ηλικία τα έχει αγκαλιάσει.
Οι ιστορίες του Τεντέν είναι καθαρές περιπέτειες από την αρχή μέχρι το τέλος. Κατάσκοποι, δολοφόνοι, βαρόνοι ναρκωτικών, επαναστάτες, απαγωγείς, κυνηγοί θησαυρών, τέρατα, διαστημικά ταξίδια -τα θέματα ποικίλλουν από ρεαλιστικά έως φανταστικά. Ο Hergé θεωρείται ο μάστορας της μεγάλης περιπέτειας, διατηρώντας τη δράση σε αγωνία από σελίδα σε σελίδα. Όταν οι ιστορίες σχεδιάστηκαν αρχικά ως εβδομαδιαία στριπάκια, μία ή δύο σελίδες τη φορά, ο συγγραφέας έμαθε τη δύναμη της λιτής αφήγησης, όπου κάθε καρέ μετράει και ο αναγνώστης πρέπει να μένει σε αγωνία στο τέλος κάθε επεισοδίου. Στην Ελλάδα οι περιπέτειες του Τεντέν εκδίδονται από την ΜΑΜΟΥΘ Κόμιξ.
Το Κάστρο των Ζώων
Το “Κάστρο Των Ζώων” είναι ένα κόμικ που συνεχίζει την ιστορία της “Φάρμας Των Ζώων” του Τζόρτζ Όργουελ, εστιάζοντας σε θέματα όπως η καταπίεση, η κατάχρηση εξουσίας και ο αγώνας για ελευθερία. Δημιουργημένο από τον Xavier Dorison και Felix Delep, το graphic novel έχει γίνει φαινόμενο στη Γαλλία, κερδίζοντας πολλές διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων υποψηφιοτήτων για βραβεία Eisner. Η ιστορία διαδραματίζεται σε έναν κόσμο όπου τα ζώα κυβερνώνται από τον Πρόεδρο Σίλβιο, έναν ταύρο, και την πολιτοφυλακή των σκύλων του. Όταν ένας περιπλανώμενος αρουραίος φτάνει στο κάστρο, οι συνθήκες αρχίζουν να αλλάζουν, αν και όχι πάντα προς το καλύτερο. Το έργο εξερευνά την εξέγερση κατά της καταπίεσης και την ανατροπή της δικτατορίας, με πλούσια εικονογράφηση και δυναμικό σχέδιο. Ο πρώτος τόμος της σειράς περιλαμβάνει τα πρώτα δύο άλμπουμ και επιπλέον υλικό, καθιστώντας το απαραίτητο για τους λάτρεις των κόμικς. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Ταναναρίβη
Το “Ταναναρίβη” είναι ένα κόμικ που δεν επιδιώκει να εντυπωσιάσει, αλλά το καταφέρνει με απόλυτη φυσικότητα. Όπως έχει γράψει και το BDGest, «η συμμετοχή σε αυτό το ταξίδι προσφέρει μια όμορφη και ανθρώπινη εμπειρία που αγγίζει την καρδιά». Η ιστορία ακολουθεί έναν συνταξιούχο συμβολαιογράφο, ο οποίος ζει μια περιπέτεια για πρώτη φορά στη ζωή του, ακολουθώντας τα ίχνη ενός άγνωστου κληρονόμου. Παρά την ηλικία του, ανακαλύπτει ότι ποτέ δεν είναι αργά να μάθει, όχι μόνο από τους άλλους αλλά και από τον εαυτό του. Οι δημιουργοί Mark Eacersall και Sylvain Vallée συνδυάζουν τα ταλέντα τους σε αυτή την συγκινητική και ποιητική ιστορία. Ο Vallée, με πάνω από 20 χρόνια καριέρας, φέρνει την «καθαρή γραμμή» στο σχέδιο του, ενώ ο Eacersall προσφέρει ένα κινηματογραφικό σενάριο γεμάτο ρυθμό και τρυφερότητα. Μαζί, δημιουργούν μια μοναδική συνεργασία που αξίζει να ανακαλυφθεί! Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Μίκυ Μάους
Πριν πολλά χρόνια, όταν όλοι οι ήρωες του Disney, από τον Μίκυ και τον Γκούφυ μέχρι τον Ντόναλντ και τα υπόλοιπα παπιά της Λιμνούπολης, κυκλοφορούσαν κάθε Παρασκευή στην Ελλάδα κάτω από τον τίτλο “Μίκυ Μάους”, ήταν κάτι σαν γιορτή για τα παιδιά, να τρέξουν στο ψιλικατζίδικο (που τότε είχε και περιοδικά και εφημερίδες) για να αγοράσουν το νέο τεύχος. Και κάθε τεύχος, εκείνο το πρώτο στο μικρό μέγεθος, ήταν σαν μια πύλη σε έναν κόσμο όπου η φαντασία δεν είχε όρια, όπου η διασκέδαση και η περιπέτεια σε περίμεναν σε κάθε σελίδα. Σήμερα, ο Ντόναλντ έχει δικό του περιοδικό, τα ανιψάκια το ίδιο, ο Σκρούτζ κι αυτός, αλλά και πάλι, τα ζωντανά χρώματα, οι χαρούμενοι ήρωες και οι έξυπνες ιστορίες μπορούν να κατακτήσουν αμέσως, μικρούς και μεγάλους. Τονίζω τους μεγάλους ιδιαίτερα, γιατί όσοι φανατικοί των κόμιξ πέρασαν μια «Μικυμάου» περίοδο, ξέρουν ότι σχεδιαστικά οι ήρωες του Disney έχουν περάσει από πολλά (σχεδιαστικά) χέρια (και μυαλά). Από τον Carl Barks και τον Don Rosa, τον Romano Scarpa και τον Giorgio Cavazzano, καθώς και τους νεότερους της ιταλικής σχολής: Silvia Ziche, Fabio Celoni, Paolo Mottura και πολλούς ακόμα.
Θεωρώ ότι όσα χρόνια κι αν περάσουν από πάνω μας, η αγάπη για τα Μίκυ Μάους παραμένει ζωντανή. Όχι μόνο επειδή για πολλούς ήταν τα πρώτα χρωματιστά κόμιξ που διάβασαν, αλλά επειδή συμβολίζουν μικρές δόσεις μαγείας που κατά κάποιον τρόπο μας συνοδεύουν σε όλη μας τη ζωή, θυμίζοντάς μας πάντα την ομορφιά της φαντασίας και της παιδικής αθωότητας.
➥ Διαβάστε ακόμα: 10 +1 ιδιαίτερα βιβλία για το φετινό καλοκαίρι
Όσο πιο μικρός είσαι, τόσο πιο μαγικά είναι τα καλοκαίρια. Όσο μεγαλώνεις, και οι ώρες χαλάρωσης αρχίζουν να γίνονται όλο και λιγότερες, και άρα αποκτούν όλο και περισσότερη αξία, τότε συχνά θέλουμε να στολίζουμε αυτές τις πολύτιμες στιγμές με ό,τι μπορεί να μας θυμίζει εκείνα τα πιο ανέμελα χρόνια. Τα κόμιξ που διαβάζαμε μικροί είχαν, και συνεχίζουν να έχουν, την ικανότητα να μας μεταφέρουν πίσω σε έναν κόσμο γεμάτο φαντασία, αθωότητα και ξέγνοιαστες καλοκαιρινές μέρες. Και καθώς μεγαλώνουμε, οι σελίδες αυτών των ιστοριών γίνονται αναλαμπές ενός σπάνιου κόσμου που κάποτε θαυμάζαμε, ενός κόσμου όπου ο χρόνος έμοιαζε να σταματά και τα πάντα ήταν δυνατά.
Τα κόμιξ έχουν την ιδιότητα να σε παίρνουν από το τώρα και να σε ταξιδεύουν μακριά. Είτε πρόκειται για τις ιστορίες υπερηρώων που μάχονται να σώσουν τον πλανήτη, είτε για τις πιο σκοτεινές και φιλοσοφικές αφηγήσεις, τα κόμιξ θα ανοίγουν πάντα ένα παράθυρο σε άλλους κόσμους. Φαντάσου για λίγο ξανά εκείνες τις στιγμές που, κάτω από τον ήλιο ή στη δροσιά μιας σκιερής γωνιάς στο εξοχικό, με τα τζιτζίκια να σε υπνωτίζουν, πώς βυθιζόσουν σε ιστορίες γεμάτες περιπέτειες, χιούμορ και φαντασία. Αυτά τα περιοδικά ήταν οι πύλες που μας οδηγούσαν σε παράλληλους κόσμους, όπου όλοι μπορούσαμε να γίνουμε ήρωες ή να ζήσουμε απίστευτες ιστορίες μέσα από τα μάτια αγαπημένων χαρακτήρων. Και αυτές οι ιστορίες έδεσαν όλες τις καλοκαιρινές μας αναμνήσεις με έναν αόρατο, μα ανθεκτικό ιστό φαντασίας και περιπέτειας.
Σήμερα, κοιτάζοντας πίσω, τα κόμιξ που αγαπήσαμε μικροί μπορούν να ξαναζωντανέψουν μέσα μας εκείνες τις ξένοιαστες καλοκαιρινές στιγμές. Γίνονται σύμβολα μιας εποχής όπου η φαντασία μας ήταν ατελείωτη και ο κόσμος φάνταζε, ακόμα, γεμάτος μαγεία. Κάθε σελίδα που γυρίζαμε, κάθε περιπέτεια που ακολουθούσαμε, ήταν σαν να ανασύρουμε αναμνήσεις από ένα μέρος που ακόμα και τώρα, ως ενήλικες, έχουμε ανάγκη να επισκεπτόμαστε.
Τα κόμιξ, λοιπόν, δεν είναι απλώς ιστορίες με εικόνες. Είναι οι γέφυρες που μας συνδέουν με την παιδική μας φαντασία και όλα τα μαγικά καλοκαίρια που ζήσαμε. Είναι οι αναλαμπές ενός κόσμου που δεν ξεχάσαμε ποτέ, κι αν τύχει και ανοίξουμε ξανά ένα από αυτά, έστω και για λίγο, θα ξαναζήσουμε εκείνη την αίσθηση θαύματος και περιπέτειας που έκανε όλα τα καλοκαίρια μας αξέχαστα.
Αστερίξ
Μια οποιαδήποτε ιστορία του Αστερίξ έχει την ικανότητα να μετατρέψει ένα απλό καλοκαιρινό απόγευμα σε μια αξέχαστη περιπέτεια γεμάτη γέλιο και χαρά. Οι περιπέτειες του μικρόσωμου Γαλάτη και των φίλων του, που αντιστέκονται ηρωικά στις ρωμαϊκές λεγεώνες, είναι γεμάτες χιούμορ, εξυπνάδα και μια καλοσύνη που μπορεί να κάνει κάθε αναγνώστη να χαμογελάσει. Κάθε ιστορία αυτού του ήρωα σε ταξιδεύει στον χρόνο, σε εκείνο το μικρό χωριό της Γαλατίας όπου η ζωή είναι απλή, οι φίλοι είναι πάντα εκεί, και κάθε πρόβλημα μπορεί να λυθεί με λίγη μαγική δύναμη και πολλή εξυπνάδα. Η έξυπνη και πνευματώδης αφήγηση, οι αναφορές στην ιστορία και τον πολιτισμό, αλλά και οι ζωντανές, πολύχρωμες εικόνες, δημιουργούν έναν κόσμο τόσο ζεστό και φιλόξενο που σχεδόν ξεχνάς τη ζέστη του καλοκαιριού.
Κάθε στιγμή που περνάς με ένα κόμικ Αστερίξ γίνεται ξεχωριστό, γιατί σε κάνει να νιώθεις την ανεμελιά και τη χαρά των παιδικών χρόνων. Είτε ξαναδιαβάζεις μια αγαπημένη ιστορία είτε ανακαλύπτεις μια νέα περιπέτεια, η αίσθηση ότι ζεις για λίγο σε έναν κόσμο όπου οι ήρωες είναι γενναίοι, οι φίλοι πιστοί, και το γέλιο ποτέ δεν λείπει, είναι ανεκτίμητη. Έτσι, κάθε ιστορία του Αστερίξ μπορεί να γίνει η τέλεια συντροφιά που εύκολα θα σου προσφέρει διασκέδαση, χαλάρωση και μια μικρή δόση μαγείας που θα κάνει την ημέρα ακόμα πιο όμορφη.
Κλασικά Εικονογραφημένα
Τα “Κλασικά Εικονογραφημένα” ήταν τα κόμιξ που έκαναν τα ταξίδια στον χρόνο και τη φαντασία να μοιάζουν εύκολα και προσιτά. Σε μια εποχή χωρίς πρόσβαση στο διαδίκτυο ή τις ατελείωτες επιλογές της streaming ψυχαγωγίας, αυτά τα περιοδικά προσέφεραν σε παιδιά και εφήβους την ευκαιρία να γνωρίσουν τα σπουδαιότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας μέσα από τις πολύχρωμες σελίδες τους.
Η αρχική ιδέα για την προσαρμογή κλασικών λογοτεχνικών έργων σε κόμιξ ανήκει στον Αμερικανό Άλμπερτ Κάντερ (1897-1973). Τα Αμερικανικά Κλασικά κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 1941 με το τεύχος “Τρεις Σωματοφύλακες” από τον εκδοτικό οίκο Elliot, αρχικά με την ονομασία Classic Comics. Με το τέταρτο τεύχος, τον “Τελευταίο των Μοϊκανών”, ο Κάντερ ίδρυσε τη δική του εκδοτική εταιρία, την Gilberton Publishing Co. Το 1947, καθώς η σειρά είχε φτάσει τα 34 τεύχη, η ονομασία άλλαξε σε “Classics Illustrated” και το 1948 οι σελίδες μειώθηκαν από 56 σε 48. Παράλληλα, κυκλοφόρησε και το Classics Illustrated Junior, που περιλάμβανε παραμύθια και ιστορίες για μικρότερα παιδιά. Γνωστοί εικονογράφοι και καλλιτέχνες από τον κόσμο των κόμιξ, όπως οι Λου Κάμερον, Τζακ Κέρμπυ, Άλεξ Μπλουμ και άλλοι, ήταν υπεύθυνοι για την οπτική απόδοση των έργων. Η σειρά συνέχισε να εκδίδεται μέχρι το 1962, ολοκληρώνοντας 169 τεύχη (167 του Κάντερ και 2 από άλλο εκδότη), με συνολικές πωλήσεις που άγγιξαν τα 200 εκατομμύρια αντίτυπα στις ΗΠΑ. Παρά τις προσπάθειες ανατύπωσης και συνέχισης της σειράς τις επόμενες δεκαετίες, οι προσπάθειες αυτές δεν είχαν μεγάλη επιτυχία. Τα Αμερικανικά Κλασικά μεταφράστηκαν και εκδόθηκαν σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας από το 1951. Μέχρι σήμερα μετρούν πολυάριθμες επανεκδόσεις.
Λούκυ Λουκ
Μια ανέμελη μέρα μπορεί να μετατραπεί σε κάτι μαγικό με την ανάγνωση μιας ιστορίας του Λούκυ Λουκ. Ανοίγεις το κόμιξ και βυθίζεσαι στον κόσμο του καουμπόι που δεν φοβάται τίποτα και κανέναν, αφού είναι πιο γρήγορος κι απ’ τη σκιά του. Ας πούμε ότι διαβάζεις την ιστορία όπου ο Λούκι Λουκ αναλαμβάνει να προστατεύσει μια μικρή πόλη από τους Ντάλτον, την αδίστακτη συμμορία που προκαλεί συνεχώς μπελάδες στον ήρωα. Δεν υπάρχει περίπτωση οι περιπέτειες του Λούκυ Λουκ να μην γεμίσουν τον αέρα με γέλια και ενθουσιασμό. Οι έξυπνες ατάκες του και οι απίθανες καταστάσεις που αντιμετωπίζει, καθώς προσπαθεί να πιάσει την απίθανη τετράδα των ορκισμένων εχθρών ή να αντιμετωπίσει μια φυλή Ινδιάνων πάνω σε έναν ελέφαντα, σε κάνουν να ξεχνάς την καθημερινότητα και να γελάς με την ψυχή σου. Η μαγεία εντείνεται όταν οι χαρακτήρες του Λούκυ Λουκ, όπως η Καλάμιτυ Τζέιν και οι Ντάλτον, ζωντανεύουν μπροστά σου, προσφέροντας αστείες και συγκινητικές στιγμές. Η αίσθηση της φιλίας και της αλληλεγγύης που διαπνέει τις ιστορίες του, σε κάνει να νιώθεις ότι ανήκεις σε μια παρέα που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της ζωής με θάρρος και χιούμορ.
Η πρώτη έκδοση του Λούκυ Λουκ στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε το 1968 από τους εκδότες Θέμο Ανδρεόπουλο και Πότη Στρατίκη που ίδρυσαν τις εκδόσεις ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ (από το 1962 είχαν ξεκινήσει και την έκδοση του Μικρού Σερίφη), περιλαμβάνοντας συνολικά 41 τεύχη. Το 1975, τα δικαιώματα της σειράς μεταβιβάστηκαν στις εκδόσεις Τ. Ψαρόπουλος, ενώ από τον Δεκέμβριο του 1984 η ΜΑΜΟΥΘ Κόμιξ ανέλαβε τη διαχείριση της σειράς, εκδίδοντας 78 τεύχη. Οι περιπέτειες του Λούκυ Λουκ έχουν μεταφερθεί σε κινούμενα σχέδια τόσο στον κινηματογράφο όσο και στην τηλεόραση, και επίσης έχουν γυριστεί τρείς κινηματογραφικές ταινίες με ηθοποιούς και μια τηλεοπτική σειρά.
Το vintage σύμπαν της Marvel Comics
Το πρώιμο, το παλιό (και πιο πρωτοποριακό) σύμπαν της Marvel Comics ήταν ένας απίστευτος κόσμος γεμάτος με εμβληματικούς υπερήρωες που άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ιστορία των αμερικανικών κόμιξ. Ήρωες όπως οι Fantastic Four, ο Spider Man, ο Hulk, ο Iron Man, ο Thor, ο Daredevil, o Dr. Strange, οι X-Men και αμέτρητοι άλλοι, ζωντάνεψαν στις σελίδες των κόμιξ της Marvel, προσφέροντας φανταστικές περιπέτειες (που συχνά ξεπερνούσαν σε φαντασία και τα πιο διάσημα μέχρι τότε σενάρια ή βιβλία επιστημονικής φαντασίας) και συναρπαστικές μάχες ενάντια στο κακό. Όταν ο Stan Lee και ο Jack Kirby κυκλοφόρησαν το 1961 την πρώτη ιστορία των Τεσσάρων Φανταστικών, σίγουρα δεν περίμεναν ότι αυτή θα ήταν μια επική οδύσσεια σε έναν κόσμο γεμάτο υπερήρωες, καλούς και κακούς, παντοδύναμους ή πονηρούς, ανθρώπινους ή εξωπραγματικούς. Το χαρακτηριστικό που έκανε τόσο δημοφιλείς από την πρώτη στιγμή τους ήρωές της Marvel ήταν το ότι για πρώτη φορά παρουσιάστηκαν στο κοινό ρεαλιστικοί υπερήρωες με ανθρώπινα χαρακτηριστικά και προβλήματα με τους οποίους μπορούσε να ταυτιστεί και να κατανοήσει ο μέσος αναγνώστης. Από τη δεκαετία του ’60 έως σήμερα η Marvel παραμένει η μια από τις δύο μεγάλες αμερικανικές εταιρείες του χώρου και μοιράζεται την μεγάλη κληρονομιά της αμερικανικής ιστορίας των κόμιξ μαζί με την DC Comics.
Τερματοφύλακας Γιατρός
Το βρετανικό κόμικ “Τερματοφύλακας Γιατρός” υπήρξε για πολλές δεκαετίες το “Ιερό Τοτέμ” των αθλητικών κόμιξ, που για πολλά χρόνια μπορούσες να βρεις στα πιο αγορίστικα περιοδικά. Από την πρώτη του κυκλοφορία, κέρδισε την αγάπη του κοινού τόσο στη Βρετανία όσο και στην Ελλάδα μέσω του περιοδικού Μπλεκ. Τώρα, ο Μπεν Λήπερ επιστρέφει —για πρώτη φορά μετά από 43 χρόνια— από Έλληνες δημιουργούς, με σχέδιο του Κώστα Φραγκιαδάκη και σενάριο του Μι Δέλτα. Ο Μπεν Λήπερ είναι ένας δραστήριος νέος που το απόγευμα παίζει τερματοφύλακας για τη Μάνκαστορ Σίτυ, ενώ το πρωί σπουδάζει Ιατρική. Το κόμικ φημίζεται για το πρωτοποριακό σενάριο της εποχής, το οποίο ενσωματώνει κοινωνικά ζητήματα. Ως γιατρός, ποδοσφαιριστής ή και τα δύο, ο Μπεν προσπαθεί πάντα να βοηθήσει τους άλλους να βρουν λύσεις στα προβλήματά τους, συχνά αντιμετωπίζοντας εμπόδια από καθηγητές του ή τους μεγαλοπαράγοντες του βρετανικού ποδοσφαίρου. Αν και η ομάδα του ξεκινάει στη Δ’ Αγγλίας, πάντα φτάνει μέχρι τα ημιτελικά του Κυπέλλου Αγγλίας, χάρη στις εξαιρετικές αποκρούσεις του. Ο “Τερματοφύλακας Γιατρός” κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Camelot 3000
Το “Camelot 3000” θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά έργα της μαγικής 9ης τέχνης, αυτής της εικονογραφημένης αφήγησης των κόμιξ. Δημιουργήθηκε από τον Αμερικανό συγγραφέα Mike W. Barr και τον σκιτσογράφο Brian Bolland. Το κόμιξ, που αγαπήθηκε παγκοσμίως, είναι γνωστό για το πρωτοποριακό του σενάριο και αποτέλεσε το πρώτο maxi-series της DC, ανοίγοντας τον δρόμο για άλλες εμβληματικές σειρές όπως τα “Watchmen” και “The Sandman”. Η ιστορία διαδραματίζεται στο έτος 3000, όπου η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει μια απειλή από μια εξωγήινη φυλή. Ο θρυλικός Βασιλιάς Αρθούρος, που είχε αναπαυθεί για πάνω από χίλια χρόνια, ξυπνά για να σώσει τον κόσμο. Μαζί με τους αναγεννημένους ιππότες του, προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τους εισβολείς και να αποκαταστήσει τη δικαιοσύνη. Το “Camelot 3000” κυκλοφόρησε σε 12 τεύχη από το 1982 έως το 1985 και έχει αναγνωριστεί ως μνημειώδες έργο στον κόσμο των κόμικς, με μεγάλη απήχηση και στην Ελλάδα, όπου σήμερα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Τεντέν
Για όσους πιθανόν δεν είναι ακόμα μυημένοι, οι περιπέτειες του Τεντέν (ενός φανταστικού Βέλγου δημοσιογράφου) είναι μια σειρά βιβλίων που ξεκίνησε ως κόμιξ σε μια βελγική εφημερίδα, τη δεκαετία του 1930. Αργότερα οι ιστορίες συλλέχθηκαν και ξανασχεδιάστηκαν σε μορφή βιβλίου και κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1970. Ο συγγραφέας και εικονογράφος Hergé (στην πραγματικότητα το ψευδώνυμο του Georges Remi) ανέπτυξε τις ιστορίες του Tintin για πενήντα χρόνια, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν είκοσι τρία βιβλία, μεταφρασμένα σε σαράντα γλώσσες. Αν και όλα έχουν τους ίδιους βασικούς χαρακτήρες, είναι όλα πολύ διαφορετικά, από αστυνομικές ιστορίες μέχρι πολιτικά θρίλερ και φανταστικές περιπέτειες. Απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες, αλλά δεν ταιριάζουν απόλυτα σε καμία -είναι συχνά γεμάτα τεράστιους διαλόγους, πολύπλοκα για τους πιο αθώους αναγνώστες, αλλά και αφελή ή απλοϊκά για τους ενήλικες- και όμως κάθε ηλικία τα έχει αγκαλιάσει.
Οι ιστορίες του Τεντέν είναι καθαρές περιπέτειες από την αρχή μέχρι το τέλος. Κατάσκοποι, δολοφόνοι, βαρόνοι ναρκωτικών, επαναστάτες, απαγωγείς, κυνηγοί θησαυρών, τέρατα, διαστημικά ταξίδια -τα θέματα ποικίλλουν από ρεαλιστικά έως φανταστικά. Ο Hergé θεωρείται ο μάστορας της μεγάλης περιπέτειας, διατηρώντας τη δράση σε αγωνία από σελίδα σε σελίδα. Όταν οι ιστορίες σχεδιάστηκαν αρχικά ως εβδομαδιαία στριπάκια, μία ή δύο σελίδες τη φορά, ο συγγραφέας έμαθε τη δύναμη της λιτής αφήγησης, όπου κάθε καρέ μετράει και ο αναγνώστης πρέπει να μένει σε αγωνία στο τέλος κάθε επεισοδίου. Στην Ελλάδα οι περιπέτειες του Τεντέν εκδίδονται από την ΜΑΜΟΥΘ Κόμιξ.
Το Κάστρο των Ζώων
Το “Κάστρο Των Ζώων” είναι ένα κόμικ που συνεχίζει την ιστορία της “Φάρμας Των Ζώων” του Τζόρτζ Όργουελ, εστιάζοντας σε θέματα όπως η καταπίεση, η κατάχρηση εξουσίας και ο αγώνας για ελευθερία. Δημιουργημένο από τον Xavier Dorison και Felix Delep, το graphic novel έχει γίνει φαινόμενο στη Γαλλία, κερδίζοντας πολλές διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων υποψηφιοτήτων για βραβεία Eisner. Η ιστορία διαδραματίζεται σε έναν κόσμο όπου τα ζώα κυβερνώνται από τον Πρόεδρο Σίλβιο, έναν ταύρο, και την πολιτοφυλακή των σκύλων του. Όταν ένας περιπλανώμενος αρουραίος φτάνει στο κάστρο, οι συνθήκες αρχίζουν να αλλάζουν, αν και όχι πάντα προς το καλύτερο. Το έργο εξερευνά την εξέγερση κατά της καταπίεσης και την ανατροπή της δικτατορίας, με πλούσια εικονογράφηση και δυναμικό σχέδιο. Ο πρώτος τόμος της σειράς περιλαμβάνει τα πρώτα δύο άλμπουμ και επιπλέον υλικό, καθιστώντας το απαραίτητο για τους λάτρεις των κόμικς. Στην Ελλάδα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Ταναναρίβη
Το “Ταναναρίβη” είναι ένα κόμικ που δεν επιδιώκει να εντυπωσιάσει, αλλά το καταφέρνει με απόλυτη φυσικότητα. Όπως έχει γράψει και το BDGest, «η συμμετοχή σε αυτό το ταξίδι προσφέρει μια όμορφη και ανθρώπινη εμπειρία που αγγίζει την καρδιά». Η ιστορία ακολουθεί έναν συνταξιούχο συμβολαιογράφο, ο οποίος ζει μια περιπέτεια για πρώτη φορά στη ζωή του, ακολουθώντας τα ίχνη ενός άγνωστου κληρονόμου. Παρά την ηλικία του, ανακαλύπτει ότι ποτέ δεν είναι αργά να μάθει, όχι μόνο από τους άλλους αλλά και από τον εαυτό του. Οι δημιουργοί Mark Eacersall και Sylvain Vallée συνδυάζουν τα ταλέντα τους σε αυτή την συγκινητική και ποιητική ιστορία. Ο Vallée, με πάνω από 20 χρόνια καριέρας, φέρνει την «καθαρή γραμμή» στο σχέδιο του, ενώ ο Eacersall προσφέρει ένα κινηματογραφικό σενάριο γεμάτο ρυθμό και τρυφερότητα. Μαζί, δημιουργούν μια μοναδική συνεργασία που αξίζει να ανακαλυφθεί! Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μικρός Ήρως.
Μίκυ Μάους
Πριν πολλά χρόνια, όταν όλοι οι ήρωες του Disney, από τον Μίκυ και τον Γκούφυ μέχρι τον Ντόναλντ και τα υπόλοιπα παπιά της Λιμνούπολης, κυκλοφορούσαν κάθε Παρασκευή στην Ελλάδα κάτω από τον τίτλο “Μίκυ Μάους”, ήταν κάτι σαν γιορτή για τα παιδιά, να τρέξουν στο ψιλικατζίδικο (που τότε είχε και περιοδικά και εφημερίδες) για να αγοράσουν το νέο τεύχος. Και κάθε τεύχος, εκείνο το πρώτο στο μικρό μέγεθος, ήταν σαν μια πύλη σε έναν κόσμο όπου η φαντασία δεν είχε όρια, όπου η διασκέδαση και η περιπέτεια σε περίμεναν σε κάθε σελίδα. Σήμερα, ο Ντόναλντ έχει δικό του περιοδικό, τα ανιψάκια το ίδιο, ο Σκρούτζ κι αυτός, αλλά και πάλι, τα ζωντανά χρώματα, οι χαρούμενοι ήρωες και οι έξυπνες ιστορίες μπορούν να κατακτήσουν αμέσως, μικρούς και μεγάλους. Τονίζω τους μεγάλους ιδιαίτερα, γιατί όσοι φανατικοί των κόμιξ πέρασαν μια «Μικυμάου» περίοδο, ξέρουν ότι σχεδιαστικά οι ήρωες του Disney έχουν περάσει από πολλά (σχεδιαστικά) χέρια (και μυαλά). Από τον Carl Barks και τον Don Rosa, τον Romano Scarpa και τον Giorgio Cavazzano, καθώς και τους νεότερους της ιταλικής σχολής: Silvia Ziche, Fabio Celoni, Paolo Mottura και πολλούς ακόμα.
Θεωρώ ότι όσα χρόνια κι αν περάσουν από πάνω μας, η αγάπη για τα Μίκυ Μάους παραμένει ζωντανή. Όχι μόνο επειδή για πολλούς ήταν τα πρώτα χρωματιστά κόμιξ που διάβασαν, αλλά επειδή συμβολίζουν μικρές δόσεις μαγείας που κατά κάποιον τρόπο μας συνοδεύουν σε όλη μας τη ζωή, θυμίζοντάς μας πάντα την ομορφιά της φαντασίας και της παιδικής αθωότητας.
➥ Διαβάστε ακόμα: 10 +1 ιδιαίτερα βιβλία για το φετινό καλοκαίρι
