Ξέρεις ποι@ είσαι; Πού βαδίζεις; Τι ζητάς…; Μην ανησυχείς. Ήρθε η ώρα να λάβεις τον ψηφιακό σου χρησμό. Γιατί το Ι AM (VR) είναι μια εμπειρία εικονικής πραγματικότητας που καλεί τον θεατή σε έναν από τους λιγότερο γνωστούς χώρους της Στέγης, φορώντας ένα VR headset, να βρεθεί σε μυστηριώδη δωμάτια, να ανοίξει πόρτες στο άγνωστο και να διαβεί τούνελ που, σαν άλλες συμπαντικές σκουληκότρυπες, οδηγούν στον χωροχρόνο και από εκεί σε νέους πλανήτες, κάτω από νέους ουρανούς και μπροστά σε νέα μαντεία. Πολλοί έχουν περάσει πριν από σένα και πολλοί θα ακολουθήσουν. Αλλά αυτό είναι το δικό σου παιχνίδι, η συνεδρία που δεν ήξερες ότι χρειάζεσαι. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να διαλέξεις το δωμάτιο που σου αρέσει, να καθίσεις αναπαυτικά και να βουτήξεις μέσα σε μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Κι όπως θα πει η φωνή-οδηγός σε αυτό το ψυχεδελικό ταξίδι αυτογνωσίας: «Εάν σκεφτείς τη φωτιά, φλέγεσαι. Εάν σκεφτείς τον πόλεμο, θα τον προκαλέσεις. Όλα εξαρτώνται από τη φαντασία σου».

Λίγους μήνες μετά την έκθεση ψηφιακής τέχνης του Ιδρύματος Ωνάση στο Πεδίον του Άρεως, Plásmata: Bodies, Dreams, and Data, η Στέγη παρουσιάζει από 9 έως 30 Δεκεμβρίου το πρώτο έργο εικονικής πραγματικότητας της διακεκριμένης σκηνοθέτιδας του θεάτρου, Susanne Kennedy και του Markus Selg, σε συνεργασία με τον Rodrik Biersteker.

Εδώ και μια δεκαπενταετία, η Κένεντι πειραματίζεται ριζοσπαστικά, εισάγοντας στη σκηνή τη δραματουργία του διαδικτύου και τον παγανισμό του κυβερνοχώρου – ακόμη κι όταν ανεβάζει έργα τόσο «κλασικά» όσο τις Τρεις Αδερφές του Α. Π. Τσέχοφ, τις οποίες και πρόβαλε το ψηφιακό κανάλι του Ιδρύματος Ωνάση το 2020.

Στο I AM (VR), αντλώντας έμπνευση από το μαντείο των Δελφών και το επίγραμμα «γνώθι σαυτόν» που καλωσόριζε τους επισκέπτες του, η Σουζάνε Κένεντι και οι multimedia καλλιτέχνες-συνεργάτες της, Μάρκους Σελγκ και Ρόντρικ Μπίρστεκερ, δημιουργούν ένα περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας που ταξιδεύει τους επισκέπτες του για 35΄ σε μια παραισθησιογόνα συνθήκη. Σε μια μεταθεατρική συνθήκη ψηφιακής αντίληψης, παιχνιδιού και διάδρασης, που μόνο με το μότο «ονειρεύομαι, άρα υπάρχω – πραγματικά και εικονικά» μπορεί να περιγραφεί.

Συντελεστές Σύλληψη και Σχεδιασμός: Susanne Kennedy, Markus Selg, Rodrik Biersteker Προγραμματισμός: Rodrik Biersteker Εικαστικός Σχεδιασμός : Markus Selg, Rodrik Biersteker Σχεδιασμός & Σύνθεση Ήχου: Richard Janssen Κείμενο: Susanne Kennedy Δραματουργία: Tobias Staab Φωνές: Susanne Kennedy, Ixchel Mendoza Hernandez, Frank Willens, Ibadet Ramadani Άβαταρ: Ixchel Mendoza Hernandez, Benjamin Radjaipour, Thomas Hauser Κοστούμια: Teresa Vergho Παραγωγή: Ultraworld Productions (Βερολίνο) Διαχείριση και Διανομή: Something Great (Βερολίνο) Συμπαραγωγή: Berliner Festspiele (Βερολίνο), Hybrid Box / Hellerau – Europäisches Zentrum der Künste (Δρέσδη), Internationales Sommerfestival Kampnagel (Αμβούργο), Münchner Kammerspiele (Μόναχο), Noorderzon Festival of Performing Arts & Society (Γκρόνινγκεν), Schauspielhaus Bochum / Oval Office (Μπόχουμ), Theater Commons Tokyo (Τόκιο) και Volkstheater Wien (Βιέννη) Ευχαριστίες στους/στις: Chiaki Soma, Christoph Gurk, όλους της Oracle Team, Rafael Steinhauser, Anna Rausch, Lucas S. Maximiliano, Matthias Lilienthal

© Markus Selg and Rodrik Biersteker. Courtesy of the artists

-Η Σουζάνε Κένεντι σπούδασε σκηνοθεσία στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών (Hogeschool voor de Kunsten) του Άμστερνταμ και πρωτοεμφανίστηκε ως σκηνοθέτρια στην Ολλανδία. Το 2011 προσκλήθηκε από το Kammerspiele του Μονάχου, με το οποίο και συνεργάζεται μέχρι σήμερα, δουλεύοντας παράλληλα και με τη βερολινέζικη Volksbühne. To 14ο ευρωπαϊκό βραβείο «Νέες Θεατρικές Πραγματικότητες» (2017) αποτελεί την κορυφαία διάκριση της μέχρι τώρα πορείας της, το οποίο κέρδισε για την προσέγγισή της στις Αυτόχειρες παρθένες, το ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζέφρι Ευγενίδη που μετέφερε κινηματογραφικά και η Sofia Coppola. Η παράσταση φιλοξενήθηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών το 2019.

-Η αφετηρία του I AM (VR) βρίσκεται στο δελφικό επίγραμμα «γνώθι σεαυτόν». Η φράση, που στις μέρες μας την ερμηνεύουμε ως την αρετή γνώσης του εαυτού, θεωρείται πως αποτέλεσε ένα από τα τρία χαραγμένα παραγγέλματα στο αέτωμα του Ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς – κάτι που επιβεβαιώνει και η γραπτή μαρτυρία του Παυσανία. Η πατρότητα της φράσης είναι άγνωστη. Κατά καιρούς, έχει αποδοθεί στον Σωκράτη, στον Ηράκλειτο, στον κύκλο των Επτά Σοφών, αλλά και στη Φημονόη, την πρώτη Πυθία του Μαντείου.

-Ένα σύγχρονο μαντείο, στην καρδιά ενός βράχου, οραματίστηκε η βραβευμένη εικαστικός Cecilie Waagner Falkenstrøm για τη συμμετοχή της στο πλαίσιο της έκθεσης “Plásmata: Bodies, Dreams, and Data”, που πραγματοποιήθηκε στο Πεδίον του Άρεως το καλοκαίρι του 2022, σε παραγωγή της Στέγης. Το έργο της, με τίτλο “Frank”, δεν ήταν παρά ένας τεχνητός χώρος, «φορτωμένος» με φιλοσοφικά δεδομένα, μια προσπάθεια αντιπαραβολής του θαυμασμού και του φόβου των ανθρώπων για το φαινόμενο της τεχνητής νοημοσύνης.

-O όρος «τεχνοσαμανισμός» (technoshamanism) εμφανίζεται στον Δυτικό κόσμο κατά τη δεκαετία του 1980 και περιγράφει το πολιτισμικό κίνημα αλληλεπίδρασης των εφαρμοσμένων τεχνολογιών με αναφορές σε πνευματικές και θρησκευτικές παραδόσεις και της ενσωμάτωσης της εμπειρίας του κυβερνοχώρου στη σαμανική πρακτική. Στα όρια του νεοπαγανισμού, επιδίωξη του τεχνοσαμανισμού είναι η αναζήτηση μυστικιστικών εμπειριών και υψηλών επιπέδων συνειδητότητας. Χωρίς πνευματικό ηγέτη ή άλλον αρχηγό, το κίνημα απόλαυσε μεγάλη προβολή στα χρόνια του Timothy Leary, μιας από τις πλέον αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της επιστήμης της ψυχολογίας στην Αμερική. Συνδεδεμένος από τα νεανικά του χρόνια με την έρευνα για τη θεραπευτική δράση των ψυχοτρόπων ουσιών, λίγο πριν από τον θάνατό του (1996) –και έχοντας προσελκύσει οπαδούς από την Generation Χ– στράφηκε στο περιβάλλον του κυβερνοχώρου ως ένα ανεξάντλητο πεδίο «αναρχικών» ψυχολογικών μεταβάσεων.

© Markus Selg and Rodrik Biersteker. Courtesy of the artists

Λίγα λόγια για τους καλλιτέχνες

Susanne Kennedy

Η Susanne Kennedy (γενν. Γερμανία, 1977) σπούδασε σκηνοθεσία στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών του Άμστερνταμ (Hogeschool voor de Kunsten) και έκανε το θεατρικό ντεμπούτο της στην Ολλανδία. Το 2011 προσκλήθηκε να δουλέψει στο Kammerspiele του Μονάχου. Για την παράσταση Fegefeuer in Ingolstadt, ψηφίστηκε Καλύτερη Νέα Σκηνοθέτις της Χρονιάς από το περιοδικό “Theater Heute” το 2013. Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται κυρίως με τη Volksbühne του Βερολίνου και το Kammerspiele του Μονάχου και έχει ανεβάσει τα έργα ULTRAWORLD και ORACLE με τον Markus Selg το 2020. Στα έργα της, στα οποία παρεισφρέουν μάσκες, διάλογοι playback, σωσίες και πολυμέσα, οι ηθοποιοί αντιμετωπίζουν το κοινό θέτοντας το εξής ερώτημα: τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος;

Markus Selg

Ο Markus Selg (γενν. Γερμανία, 1974) είναι καλλιτέχνης πολυμέσων που διερευνά τη δυναμική ανάμεσα στους αρχαϊκούς μύθους και στην τεχνολογία των υπολογιστών όπως αυτή εκφράζεται στις μορφές της ψηφιακής ζωγραφικής, της γλυπτικής, των εμβυθιστικών εγκαταστάσεων, του θεάτρου και της εικονικής πραγματικότητας. Ανάμεσα στις πιο πρόσφατες παραστάσεις του είναι οι COMING SOCIETY και ULTRAWORLD, που ανέβηκαν το 2019-2020 στη Volksbühne του Βερολίνου. Για το ULTRAWORLD τιμήθηκε το 2020 με το βραβείο Faust Καλύτερου Σκηνικού Σχεδιασμού. Δραστηριοποιείται σε ποικίλα πεδία, όπως στις παραστατικές τέχνες, στον κινηματογράφο και σε παραγωγές όπερας.

Rodrik Biersteker

Ο Rodrik Biersteker (γενν. Ολλανδία, 1986) σπούδασε Σχεδιασμό για Εικονικό Θέατρο και Παιχνίδια στο Πανεπιστήμιο Τεχνών της Ουτρέχτης (HKU). Είναι διαθεματικός καλλιτέχνης που χρησιμοποιεί κυρίως βίντεο και διαδραστικές τεχνολογίες σε ένα θεατρικό πλαίσιο. Τα τελευταία χρόνια έχει πολυάριθμες συνεργασίες με τη Susanne Kennedy σε παραγωγές για τη Ruhrtriennale, το Kammerspiele του Μονάχου και τη Volksbühne του Βερολίνου, η πιο πρόσφατη από τις οποίες ήταν το ULTRAWORLD (2020), για το οποίο αυτός και ο Markus Selg τιμήθηκαν με το βραβείο Faust Καλύτερου Σκηνικού/Βίντεο Σχεδιασμού.

INFO: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση Συγγρού 107 Από 9 έως 30 Δεκεμβρίου 2022 | Στέγη +5 Τετάρτη έως Κυριακή | 18:00-23:05 Διαθέσιμα time slots: 18:00, 18:45, 19:30, 20:15, 21:00, 21:45, 22:30 Διάρκεια: 35΄ Κατάλληλο: 13+, με απαραίτητη τη συνοδεία τους από ένα ενήλικα. Η εγκατάσταση είναι εξ ολοκλήρου στα αγγλικά Κατάλληλο: 13+, με απαραίτητη τη συνοδεία τους από ένα ενήλικα. Άτομα που εγκυμονούν, πάσχουν από προβλήματα καρδιολογικά ή όρασης, από επιληψία ή άλλη σοβαρή ιατρική πάθηση καθώς και άτομα που χρησιμοποιούν συσκευές υποβοήθησης ακοής, βηματοδότη ή τυχόν άλλη εμφυτευμένη ιατρική συσκευή, συνιστάται να συμβουλευτούν τον ιατρό τους προτού χρησιμοποιήσουν το VR headset.

Εισιτήρια: Κανονικό: 5 € Μειωμένο, Φίλος: 4 € Ανεργίας, ΑμεΑ: 4 € Ομαδικές κρατήσεις στο groupsales@onassis.org Έναρξη προπώλησης: 18 Νοεμβρίου 2022, 17:00