Από πολλούς θεωρείται ο «παππούς» της χαοτικής μαγείας. Προσέγγιζε τον αποκρυφισμό με μια χαοτική αλλά εντούτοις άκρως γοητευτική χροιά, γοητευτική για όσους έχουν τη δυνατότητα να σκέφτονται εκτός πλαισίων: Ο Jimmy Page των Led Zeppelin έχει στη συλλογή του έναν αξιοσημείωτο αριθμό πινάκων, όπως και ο αείμνηστος Genesis P-Orridge – ιδρυτής των προβοκατόρων του industrial ήχου και «βομβιστών» των βρετανικών συντηρητικών ηθών της δεκαετίας του ’70, Throbbing Gristle. Στα απομνημονεύματά του, ο Orridge περιγράφει έναν φίλο του να ουρλιάζει γεμάτος τρόμο: «Αυτοί οι πίνακες, είναι ζωντανοί, σκέπασέ τους!» Το συγκεκριμένο έργο, το The Ides, που απεικονίζει δύο επιθετικές αυτοπροσωπογραφίες του Spare πλαισιωμένες από ρουμάνες πόρνες, ήταν γυρισμένο να βλέπει τον τοίχο. Μήνες αργότερα, μετά από περιοδεία στο εξωτερικό, ο Orridge επέστρεψε για να ανακαλύψει ότι οι οικιακοί βοηθοί είχαν γυρίσει τον πίνακα και εξαφανίστηκαν, αφήνοντας τα δωμάτια γεμάτα με κόκκινη μπογιά. Τρομαγμένος, ο Orridge πούλησε τον πίνακα στον Chris Stein των Blondie.

Γεννημένος στο ανατολικό Λονδίνο στις 30 Δεκεμβρίου του 1886, ο ίδιος βέβαια αργότερα ισχυριζόταν πως δεν ήταν σίγουρος αν ήταν γεννημένος στην αρχή ή στο τέλος του χρόνου, παραλληλίζοντας τον εαυτό του με τον διπρόσωπο θεό Ιανό, χωρίς να είναι σίγουρος αν βλέπει μπροστά ή πίσω. Γόνος φτωχής οικογένειας και γιος ενός αστυνομικού, ήταν το πέμπτο από τα έξι παιδιά της οικογένειας. Από την πολύ τρυφερή ηλικία των τεσσάρων ετών, ο μικρός Austin έδειξε την κλίση του προς το σχέδιο.

Στην ηλικία των 7 σύναψε φιλικές σχέσεις με μία μυστηριώδης ηλικιωμένη γυναίκα, μία μάγισσα με το όνομα κυρία Patterson. Ο Spare συχνά την αναφέρει στα έργα του σαν δεύτερη μητέρα. Η κ. Patterson τον ώθησε στην εντρύφηση της μαγείας. Το δίδαξε πως να οραματίζεται και να επικαλείται στοιχειακά και πνεύματα. Η ίδια ισχυριζόταν πως είχε τη δύναμη να υλοποιεί σκεπτομορφές σε βαθμό που αυτές να γίνονται αντιληπτές από τους παραβρισκόμενους. Η κ. Patterson όπως γίνεται κατανοητό έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην μετέπειτα ζωή του.

Στα 13 οι γονείς του τον έγραψαν στο “Lambeth Art School”, την οποία ωστόσο εγκατέλειψε στα 15 του για να εργαστεί στον τομέα της διαφήμισης, ενώ παράλληλα δημιουργούσε βιτρώ. Εξαιτίας της τελευταίας του ενασχόλησης, εξασφάλισε μια υποτροφία στου Royal Academy of Art, όπου ξεκίνησε επίσημα τις καλλιτεχνικές του σπουδές. Μετά το πέρας των σπουδών του, πραγματοποίησε μια σειρά επιτυχημένων εκθέσεων. Οι κριτικοί της εποχής των έραναν με φιλοφρονήσεις, παρά το γεγονός που παράλληλα τον κατέκριναν για την αποκλειστικά μεταφυσική θεματολογία του.

Η αναγνώριση του έργου του κορυφώθηκε με μια ατομική έκθεση στην γκαλερί Bruton το 1907, όπου η χαρακτηριστική μαύρη γραμμή του συγκρίθηκε με τον Aubrey Beardsley. Συχνά τον συγκρίνουν με τον Aleister Crowley. Οι δρόμοι των δύο διασταυρώθηκαν πολλές φορές και αμφότεροι ανέπτυξαν τα δικά τους συστήματα εναλλακτικών πεποιθήσεων που περιλάμβαναν χαοτικές σφραγίδες, αλφαβητάρια της επιθυμίας και ξόρκια. Το 1908 ο Αleister Crowley του πρότεινε να ζωγραφίζει για το περιοδικό του ‘The Equinox’. Aυτό οδήγησε τον Spare να εισχωρήσει αργότερα στο Τάγμα του Crowley τον Αργυρό Αστέρα το 1910, ένα Τάγμα το οποίο δίδασκε για το Θέλημα. Ωστόσο οι σχέσεις των δύο αυτών μεγάλων αποκρυφιστών δεν κράτησαν για πολύ. Ο Spare αυτό το καιρό είχε αρχίσει να γράφει το γνωστότερο βιβλίο του “Book of pleasure” στο οποίο ανέπτυσσε τις ιδέες του για τη πρακτική της μαγείας. Το βιβλίο των ηδονών θεωρείται ένα από τα καλύτερα αποκρυφιστικά έργα, καθώς περιέχει πολύτιμες τεχνικές και αξιοθαύμαστα σκίτσα. Ο Spare επίσης μιλάει για την ανθρώπινη υποκρισία για τη θρησκεία για το αληθινό νόημα της προσωπικής ελευθερίας και δύναμης. Η βιογραφία του Spare από τον Phil Baker, “Austin Osman Spare, The Life and Legend of London‘s Lost Artist”, αναφέρει επίσης ότι ο Hitler κάλεσε τον Spare στο Βερολίνο για να ζωγραφίσει το πορτρέτο του (ο Spare αρνήθηκε), καθώς και την εμμονή του Spare με την Οβομαλτίνη ως αφροδισιακό.

Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί ένας τέτοιος εκρηκτικός και μυστήριος χαρακτήρας θα μπορούσε να προσελκύσει την πρωτοπορία, αλλά οι εικόνες που δημιουργούσε είναι κάτι πολύ περισσότερο από μακάβρια σουβενίρ καθώς η αισθητική τους γοητεία συνέβαλε τόσο στην φήμη του ίδιου όσο και των έργων του. Ενώ πριν από είκοσι χρόνια, μπορούσε κανείς να αγοράσει έργα του Spare για λιγότερο από 1.000 λίρες, σήμερα η απόκτησή τους απαιτεί προϋπολογισμό ροκ σταρ. Το 2015, το έργο του “a nude of Charlotte Newman” βγήκε σε δημοπρασία στον οίκο Christie’s στο Λονδίνο. Ενώ η αρχική του εκτίμηση ήταν χαμηλή, στις 3.000 λίρες, πολύ γρήγορα οι προσφορές εκτοξεύθηκαν πάνω από 40.000 λίρες.

Η ιστορία του Spare έχει πολλές πτυχές. Υπάρχουν οι πρώιμες εικονογραφήσεις μαγισσών (ένα αντίγραφο της εισαγωγής από το A Book of Satyrs του 1906 που πωλήθηκε το 2014 για 13.750 λίρες)- και οι παραμορφωτικές απεικονίσεις της Joan Crawford, που μοιάζουν σαν να την παρακολουθεί κανείς από την πρώτη σειρά ενός κινηματογράφου με εξαιρετικά μεγάλη οθόνη. «Τα μεταγενέστερα πορτρέτα του έχουν προσελκύσει έντονο ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια», λέει η Pippa Jacomb, επικεφαλής των πωλήσεων της σύγχρονης βρετανικής και ιρλανδικής τέχνη στον οίκο Christie’s. «Περιλαμβάνουν τις απεικονίσεις των αστέρων του κινηματογράφου, τις οποίες αποκαλούσε “αστρικά” πορτραίτα, και τις ρεαλιστικές απεικονίσεις απλών ανθρώπων από το Λονδίνο, οι οποίες αποδεικνύουν την εξαιρετικά επιδέξια ικανότητά του στη ζωγραφική».

Κατά τραγική ειρωνεία, εκατοντάδες από τις εικόνες του που απεικόνιζαν Cockneys της εργατικής τάξης καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του Blitz το 1941, αφού μια βόμβα έπληξε το στούντιό του, αφήνοντάς τον επίσης σε τραγική κατάσταση. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος του «αστρικού» έργου του επιβιώνει. Ο καλλιτέχνης Shezad Dawood έχει αρκετούς από αυτούς τους πίνακες στη συλλογή του: «Αισθάνομαι ότι υπάρχει κάτι συναρπαστικό σε αυτά είναι σα να διεισδύει κάτω από το δέρμα της πραγματικότητας και της επιφάνειας – ίσως σε αυτό το υπόστρωμα της αίγλης της μαγείας».

Το 1921 δημοσιεύει το “The focus of life ” ένα βιβλίο αποτελούμενο από σκίτσα με τα μοναδικά μαγικά σχόλιά του. Τη περίοδο 1921 – 1924 φτάνει στο απόγειο της καλλιτεχνικής του πορείας καθώς τα έργα του γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία. Το 1924 δημοσιεύει το “Αnathema of Zos” ένα μανιφέστο εναντίον της συμβατικής κοινωνίας. Η μεταστροφή αυτή του Spare τον περιθωριοποίησε οριστικά από το καλλιτεχνικό κατεστημένο και από εκεί και πέρα, ο βρετανός καλλιτέχνης πέρασε την υπόλοιπη ζωή του στην αφάνεια, απορρίπτοντας το μοντερνισμό και τις πρωτοποριακές τάσεις και ζώντας ασκητικά.

Στα τελευταία χρόνια της ζωής του παθιάστηκε με τη σεξουαλική μαγεία την οποία και πρόσθεσε στο μέχρι τότε μαγικό του σύστημα. Η εμμονή του για τη σεξουαλική μαγεία ήταν τέτοια που τον ώθησε σε διεστραμμένες σεξουαλικές δραστηριότητες, οι οποίες φυσικά ήταν ακατανόητες από τη τότε κοινωνία αλλά και κατακριτέες. Ο Spare πίστευε πως οι σεξουαλικά αποκρουστικές ενέργειες προκαλούν αλλαγές στην ηλεκτροχημεία του εγκεφάλου και έτσι ο μάγος μπορεί να μεταβεί με τις κατάλληλες πρακτικές σε ανώτερα επίπεδα συνειδήσεως.

Τον Μάιο του 1956 ο Spare πεθαίνει στην αφάνεια. Μερικά χρόνια μετά από το θάνατό του ωστόσο, το έργο του αναγνωρίστηκε και τελικώς επηρέασε καθοριστικά τις επόμενες γενιές αποκρυφιστών.

➭ Δείτε επίσης: Σουρεαλισμός και μαγεία στο κινηματογραφικό έργο της Maya Deren

Ακολουθήστε το OLAFAQ
στο Google News