Ένα νέο trend έχει κατακλύσει το Tik Tok, με πολλούς νέους να μοιράζονται ότι δεν κατάφεραν πραγματοποιήσουν τους στόχους που είχαν βάλει μέχρι τώρα. Τα πιο συχνά παραδείγματα στόχων που δεν έχουν επιτευχθεί να είναι η μόνιμη εργασία, η μετακόμιση σε δικό τους σπίτι και για κάποιους η απόκτηση παιδιών. Οι χαμηλοί μισθοί, η ακρίβεια και ο ανταγωνισμός είναι κάποιοι από τους λόγους που οι νέοι σήμερα νιώθουν εγκλωβισμένοι στο πατρικό τους σπίτι, ακόμα και αν έχουν κάποια εργασία, όσοι μένουν μόνοι τους, κάνουν δύο και τρεις δουλειές για να τα βγάλουν πέρα. Το σίγουρο είναι ότι δεν έχουν εργασιακή οκνηρία.
Η Ελλάδα κατέχει δύο δεύτερες θέσεις στην Ευρώπη. Η πρώτη σχετίζεται με το ποσοστό ανεργίας των νέων που αγγίζει το 31% και η δεύτερη το ποσοστό που παραμένει στο πατρικό του σπίτι, το οποίο φτάνει το 72,9%. Όχι, οι νέοι δεν είναι τεμπέληδες, ούτε βολεύονται, όπως θέλουν πολλοί να πιστεύουν. Τα 700 ευρώ δεν μπορούν να συντηρήσουν ένα σπίτι με ό,τι αυτό περιλαμβάνει (ενοίκιο και λογαριασμούς) και αυτό είναι γεγονός. Όχι, η αύξηση του μισθού δεν έφερε την άνοιξη, το μόνο που έφερε είναι η κάλυψη ενός ποσού για το σούπερμάρκετ. Η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα έχουν μεγάλο ψυχολογικό αντίκτυπο σε όσους έχουν τύχη (ή όχι) να ζουν στην Έλλαδα. Η κατάθλιψη χτυπάει 1 στους 4, πρόκειται για μία πανδημία στην ψυχική υγεία, ενώ στον παγκόσμιο πληθυσμό το ποσοστό είναι 5%.
Κατά καιρούς υπάρχουν δηλώσεις που αναφέρονται σε αδράνεια και τεμπελιά των νέων. Νέοι που αποφεύγουν να εργαστούν ή δεν ψάχνουν για θέσεις στην αγορά εργασίας. Νέοι που ζουν με επιδόματα ή με λεφτά των γονιών τους. Εύκολα πάντα κρίνουν όσοι είναι έξω από τον χορό. Γενικά η ευκολία του “κατηγορώ” και του διδακτισμού είναι μία μάστιγα βαθιά ριζωμένη, που πρέπει να σκάψουμε πολύ και πολλοί για να απαλλαγούμε από αυτή. Η εργασία και οι συνθήκες που υπάρχουν δεν αμοίβονται όσο θα έπρεπε. Κάποιος υπάλληλος στην εστίαση έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Έτσι, υποστηρίζει τουλάχιστον ο μέσος εργοδότης και ιδιοκτήτης μίας επιχείρησης. Όμως, ποιες είναι αυτές οι αρμοδιότητες; Ας τις απαριθμήσουμε. Η εξυπηρέτηση των πελατών (σέρβις και barista), η καταμέτρηση του ταμείου, η καθαριότητα του καταστήματος, η παραλαβή των προϊόντων και η ταξινόμησή τους, αλλά και η κρύα κουζίνα μερικές φορές. Η παραπάνω είναι προσωπική εμπειρία από κατάστημα εστίασης στο οποίο δεν υπήρχε δεύτερος υπάλληλος και όλα γίνονταν από έναν, εμένα. Αυτή δεν είναι η μοναδική περίπτωση, αφού έχω ακούσει πολλές παρόμοιες ιστορίες. Η πληρωμή ενός υπαλλήλου για την εργασία τριών, ναι, είναι εκμετάλλευση.
Πόσοι από αυτούς που μιλάνε για οκνηρία, θα δήλωναν την παραίτησή τους εντός ενός μήνα; Οι περισσότεροι, τολμώ να απαντήσω. Ολοένα και περισσότερο αυξάνονται οι εργοδότες που διαμαρτύρονται για την έλλειψη προσωπικού, ειδικά σε περιπτώσεις εστίασης σε νησιά που ψάχνουν άτομα για σεζόν. Οι (δια)μαρτυρίες, ειδικά μέσω του Tik Tok για την εργασία κατά τη διάρκεια της σεζόν, συνεχώς πληθαίνουν. Η οικονομική εκμετάλλευση, οι κακές συνθήκες διαβίωσης, οι υπερωρίες και τα ρεπό, είναι τα πιο συχνά ζητήματα. Η μη αναζήτηση εργασίας σε τέτοια επαγγέλματα, μπορεί να θεωρηθεί και ένας τρόπος διαμαρτυρίας για τα κακώς κείμενα που υπάρχουν. Είναι ένας τρόπος υπογράμμισής τους, αφού δεν αλλάζει το περιεχόμενό τους. Τα χρήματα αγοράζουν πολλά, αλλά όχι την ψυχική και τη σωματική υγεία.
Όλοι οραματιζόμαστε τον εαυτό μας σε 5 ή 10 χρόνια με εκπληρωμένους προσωπικούς και επαγγελματικούς στόχους. Πριν τους θέσουμε όμως, πρέπει να θέσουμε και κάποια προσωπικά όρια. Η ανέχεια στην εκμετάλλευση διαιωνίζει μία αρρώστια που πρώτα χτυπάει σε προσωπικό επίπεδο και στη συνέχεια εξαπλώνεται παντού. Η παραίτηση από την εκμετάλλευση δεν είναι ευκολία, είναι μία πράξη πολιτική. Οι νέοι δεν φταίνε που δεν έχουν μόνιμη έργασία, δεν φταίνε που μένουν με τους γονείς τους, δεν φταίνε που δεν έχουν κάνει ακόμα οικογένεια. Όλα είναι μία αλυσίδα εξαρτώμενη, μία αλυσίδα που πρέπει να αρχίζει να σπάει και όταν ξαναενωθούν τα κομμάτια της, να δημιουργήσουν μία υγιή εργασιακή αλυσίδα για όλους.