Τα social media επηρεάζουν και καθορίζουν την καθημερινότητά μας. Ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα, οι πληροφορίες που αντλούμε και η επικοινωνία μας με τον έξω κόσμο εξαρτάται πολύ από το υλικό που περνάει μέσα από τις ροές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Πολλές έρευνες έχουν καταλήξει ότι το Instagram και το Tik Tok είναι επιβλαβή για την ψυχική υγεία των νέων καθώς κατακλύζονται από φωτογραφίες και βίντεο που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Οι χρήστες, συγκρίνουν τη ζωή τους και τον εαυτό τους με μη ρεαλιστικά πρότυπα ομορφιάς και σε μεγάλο βαθμό με φιλτραρισμένες και επεξεργασμένες εκδόσεις της πραγματικότητας.

Με την τεχνολογία να εξελίσσεται πλέον όλο και περισσότερο στα βίντεο και στις φωτογραφίες, μήπως θα έπρεπε να υπάρχει μία μορφή οριοθέτησης ή ενημέρωσης ώστε να καταπολεμηθούν τα αισθήματα ανεπάρκειας και ανησυχίας των νέων χρηστών;

Εκατομμύρια χρήστες χρησιμοποιούν φίλτρα που προσφέρουν τα κοινωνικά δίκτυα, ή εφαρμογές, ορισμένες από τις οποίες τις πληρώνουν κιόλας, για να αλλάξουν τα χαρακτηριστικά τους και να κάνουν πιο «όμορφη» την παρουσία τους.

Η εφαρμογή FaceTune, που έχει πάνω από 200 εκατ. χρήστες παγκοσμίως, είναι επί πληρωμή και επιτρέπει στους χρήστες να κάνουν ανεπαίσθητες αλλαγές στην εμφάνιση του προσώπου τους, όπως λείανση των ρυτίδων, ή εναλλακτικά – να μεταμορφώνουν πλήρως την εμφάνισή τους. Για παράδειγμα, μπορούν να μικρύνουν το πρόσωπό τους, να αλλάξουν το σχήμα και το μέγεθος των ματιών τους ή να κάνουν στον εαυτό τους μια ψηφιακή επέμβαση στη μύτη.

Το FaceTune ανήκει στην ισραηλινή εταιρεία Lightricks και πριν από δύο χρόνια αναφέρθηκε ότι η εταιρεία είχε αποτίμηση 1,8 δισ. δολαρίων (1,4 δισ. £).

Αρχικά μπορούσε να έχει εφαρμογή μόνο σε φωτογραφίες, αλλά πριν από δύο χρόνια το FaceTune κυκλοφόρησε μια έκδοση για σύντομα βίντεο selfie. Μία άλλη δημοφιλής εφαρμογή που επιτρέπει στους χρήστες να αλλάζουν τις φωτογραφίες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης – το Perfect365 – πρόκειται να κυκλοφορήσει την έκδοση βίντεο σύντομα.

Τέτοια εργαλεία ενέχουν κινδύνους, καθώς προωθούν μια μη ρεαλιστική άποψη της ομορφιάς που μπορεί να είναι επικίνδυνη, ιδιαίτερα για παιδιά και νεαρούς ενήλικες. Για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνα του 2021:

• Το 80% των έφηβων κοριτσιών δήλωσαν ότι είχαν αλλάξει την εμφάνισή τους σε μια διαδικτυακή φωτογραφία μέχρι την ηλικία των 13 ετών.
• To 93% των κοριτσιών (14-17 ετών) θα χρησιμοποιούσαν φίλτρα ή εφαρμογή στη selfie τους που θα τους κάνει να φαίνονται πιο όμορφες.
• Το 67% των κοριτσιών (10-13 ετών) έχουν ήδη εφαρμόσει ένα φίλτρο ή έχουν χρησιμοποιήσει μια εφαρμογή για να αλλάξουν τον τρόπο εμφάνισής τους στις φωτογραφίες τους.
• Το 76% των κοριτσιών (14-17 ετών) προτιμούν την επεξεργασμένη εικόνα τους στις φωτογραφίες σε σχέση με την μη επεξεργασμένη.
• Πάνω από 90% των κοριτσιών (10-13 ετών) εύχονται το σχολείο να μπορούσε να τους διδάσκει το πώς θα μπορούσαν να εκτιμούν την διαφορετικότητα του κάθε ατόμου και το πώς να νιώθουν όμορφα με το σώμα τους.

Οριοθετώντας τα social media

Αν και κανείς δεν ζητά την απαγόρευση της τεχνολογίας, έχουν γίνει αυξανόμενες κινήσεις για να αναγκαστούν οι διαφημιστές και οι influencers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης -άνθρωποι που συχνά πληρώνονται για να προωθήσουν προϊόντα με πιο άτυπο τρόπο- να παραδεχτούν ότι έχουν αλλάξει τη φυσική τους εικόνα .

Η Νορβηγία εισήγαγε νόμο το 2021 που απαιτεί από Instagram και το Tik Tok να υποδεικνύουν εάν μια φωτογραφία έχει υποστεί ρετούς. Η Γαλλία προχωρά τώρα ένα βήμα παραπέρα και βρίσκεται στη διαδικασία να απαιτήσει το ίδιο, τόσο για φωτογραφίες όσο και για βίντεο.

Το Ηνωμένο Βασίλειο εξετάζει τώρα το ίδιο θέμα, καθώς το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο είναι σε διαδικασία να περάσει από το Κοινοβούλιο. Ωστόσο, μένει να δούμε αν ο νόμος θα στοχεύει μόνο διαφημίσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή και influencers.

 

Πηγή: BBC